Część 3: Zmiany w polityce UE
3.3 Kształcenie i szkolenie zawodowe
W świetle celów strategicznych komunikatu z Brugii, działania głównie skupiały się na:
• Atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawodo-wego.
• Mobilności edukacyjnej.
• Współpracy z sektorem biznesu.
• Wypracowaniu wspólnego języka stanowiące-go pomost między światem edukacji/szkoleń i światem pracy.
• Wprowadzeniu wspólnych narzędzi UE.
• Modernizacji dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych.
• Walidacji kształcenia nieformalnego/poza-for-malnego.
Atrakcyjność kształcenia i szkolenia zawodowego
Wyniki badań Eurobarometru dotyczącego postaw wobec kształcenia i szkolenia zawodowego w UE zostały opublikowane we wrześniu 2011 r. Badanie obejmuje kwestie związane z jakością świadczenia kształcenia i szkolenia zawodowego, nauczycielami i wykładowcami, rolą rynku pracy, przenikalnością, przedsiębiorczością, statusem zawodów, poradnic-twem, wyborem kariery oraz czynniki i powody wyboru kształcenia i szkolenia zawodowego, jak również jego wyniki dla określonych osób i społe-czeństwa. Wprawdzie w niektórych przypadkach kształcenie i szkolenie zawodowe odbierano po-zytywnie w związku z jakością i dobrymi perspek-tywami zatrudnienia, 41% respondentów w wieku 15-24 lat stwierdziło, że poleciłoby ogólne średnie i wyższe wykształcenie jako preferowaną opcję dla młodych ludzi, w porównaniu do 27%, którzy pole-ciliby kształcenie i szkolenie zawodowe. Mniej niż połowa wszystkich respondentów w wieku 25-39 i 40-54 zgodziła się, że młodzi ludzie otrzymują
poradnictwo w zakresie kariery na wystarczającym poziomie.
Komisja wyda roboczy dokument pracowniczy w sprawie roli wysokiej jakości kształcenia zawodo-wego dla inteligentnego i zrównoważonego rozwoju, w czerwcu/lipcu 2012 roku.
Publikacja przewodnika po polityce na temat ucze-nia się w miejscu pracy (WBL) jest przewidziana do roku 2014 i ma on omawiać udane modele uczenia się w miejscu pracy.
Mobilność edukacyjna
Punkt odniesienia dla zwiększenia mobilności edukacyjnej w podstawowym kształceniu i szkoleniu zawodowym (I-VET – initial vocational education and training ) został przyjęty przez Radę ds. Edukacji w dniach 28-29 listopada 2011 r. Do roku 2020 śred-nio w UE co najmniej 6% 18-34-latków z podstawo-wymi kwalifikacjami uzyskanymi w ramach kształ-cenia i szkolenia zawodowego powinno zrealizować okres studiów lub szkolenia związany z kształceniem i szkoleniem zawodowym (w tym staże) za granicą, trwający co najmniej dwa tygodnie (lub mniej, pod warunkiem udokumentowania w Europass).
Konkluzje Rady na temat tego punktu odniesienia zwracają uwagę wkład mobilności edukacyjnej do zwiększenia zdolności do zatrudnienia młodych ludzi poprzez nabycie kluczowych umiejętności i kom-petencji. W celu zapewnienia jakości w mobilności edukacyjnej zachęca się państwa członkowskie do korzystania z odpowiednich narzędzi, takich jak Europass i systemy ECVET i EQAVET.
Współpraca z sektorem biznesu
Dedykowane Forum Biznes-VET ma być organi-zowane przez Komisję co dwa lata, jako platforma wymiany między sektorem VET, przedsiębiorstwami i decydentami politycznymi na różne tematy zwią-zane z wysoką jakością, atrakcyjnością, znaczeniem i partnerstwem między sektorem kształcenia i
szko-55 Raport A4 polski DRUK.indd 44
55 Raport A4 polski DRUK.indd 44 2013-10-07 12:13:232013-10-07 12:13:23
45
Polityka
lenia zawodowego oraz pracodawcami. Pierwsze Forum odbyło się w dniach 7-8 czerwca 2012 r.
W ramach przewodniej inicjatywy strategii Europa 2020 Mobilna Młodzież, proponuje się opracowanie przez Komisję wysokiej jakości ram na potrzeby staży. Ten wspólny projekt dyrekcji Komisji ds. Edu-kacji (EAC) i Zatrudnienia (EMPL) planowany jest w drugiej połowie 2012 roku.
Kampania dotycząca kształcenia i szkolenia zawo-dowego na temat staży jest uruchamiana w 2012 r.
w celu zachęcenia przedsiębiorstw do oferowania europejskich staży.
Wypracowanie wspólnego języka zapewniającego pomost między światem edukacji/szkolenia i światem pracy
Celem Europejskiej klasyfikacji umiejętności, kom-petencje, kwalifikacji i zawodów (ESCO) jest stwo-rzenie wielojęzycznej taksonomii uzupełniającej i łączącej taksonomie krajowe w celu promowania współdziałania w skali ogólnoeuropejskiej. Treści przedstawiane w ramach poradnictwa zostaną roz-szerzone z samych zawodów o bardziej szczegółowy obraz podstawowych umiejętności i kompetencji.
Realizacja wspólnych europejskich narzędzi
Sieć na rzecz zapewniania jakości kształcenia przez całe życie ze szczególnym uwzględnieniem kształce-nia zawodowego i edukacji dorosłych (QALLL) przy-czynia się do realizacji EQAVET i planów działania w zakresie edukacji dorosłych, w których poradnic-two ma do odegrania ważną rolę.
Sprawozdanie z realizacji Zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu w Europie (EQAVET) w pań-stwach członkowskich zostanie opublikowane przez Komisję w 2013 r. i zorganizowana zostanie konfe-rencja na temat projektów EQAVET.
W 2014 r. Komisja opracuje sprawozdanie w spra-wie wdrożenia Europejskiego systemu punktów w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET)
w państwach członkowskich. Odbędzie się podsu-mowanie konferencji.
Modernizacja dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych
Konsultacje publiczne na temat dyrektywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych miały na celu zebranie poglądów stron zainteresowanych doty-czących modernizacji dyrektywy. Przyjęta w 2005 r.
(2005/36/WE) dyrektywa określa zasady wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych w państwach członkowskich. Obok kilku innowacji zapewniła ona głównie skonsolidowane i uproszczenie 15 poprzed-nich dyrektyw, przy czym niektóre z poprzed-nich pochodzą z lat 60. XX wieku.
W ramach możliwej przyszłej modernizacji dyrek-tywy w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, projekt ma na celu ułatwienie swobodnego przepływu pracowników w UE poprzez wprowadzenie Euro-pejskiej Karty Zawodowej. Karta powinna uprościć procedury administracyjne w zakresie uznawania kwalifikacji, sprawiając, że staną się one bardziej przejrzyste dla obywateli i powinna zwiększyć za-ufanie między właściwymi organami państw człon-kowskich.
W ramach procesu modernizacji dyrektywy należy przewidzieć świadczenie poradnictwa, w tym dla pracodawców, w zakresie sposobów „tłumaczenia”
zagranicznych kwalifikacji na systemy krajowe.
Walidacja kształcenia nieformalnego/
/poza-formalnego
Zob. Sekcja 3.5 na temat kształcenia dorosłych.
3.3.2 Zaangażowanie ELGPN
Z ELGPN oficjalnie nie konsultowano się na temat opisanych powyżej dokumentów.
Rola poradnictwa jest zasadnicza, jeśli chodzi o zwiększenie atrakcyjności kształcenia i szkolenia
55 Raport A4 polski DRUK.indd 45
55 Raport A4 polski DRUK.indd 45 2013-10-07 12:13:232013-10-07 12:13:23
46
Polityka
zawodowego dla młodzieży. Wyniki Eurobarometru sugerują konieczność lepszej informacji i doradztwa w zakresie ścieżek kształcenia i szkolenia zawodowe-go oraz wzmocnienia współpracy między systema-mi kształcenia i szkolenia zawodowego i usługasystema-mi w dziedzinie poradnictwa przez całe życie.
Wyniki ELGPN powinny wpłynąć na treść Vade-mecum/Przewodnika po polityce na temat uczenia się w miejscu pracy (WBL), wysokiej jakości ram dotyczących staży (EMPL i EAC) i sieć QALLL wspo-mnianą powyżej. Wszystkie te elementy powinny uwzględniać poradnictwo.
3.3.3 Dalsze kroki
Poradnictwo przez całe życie jest niezbędne dla pro-mowania atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawo-dowego, mobilności edukacyjnej (w tym uznawania wyników nauki) i współpracy z sektorem biznesu.
Przyszłe prace ELGPN powinny uwzględniać te tematy i powinny uwzględniać rozważania na temat:
• Roli CMS (usług w zakresie kierowania karierą) we wspieraniu kreatywności i innowacji.
• Zapewnienia CMS w placówkach kształcenia i szkolenia zawodowego.
• Lepszego informowania i doradztwa dotyczące-go ścieżek kształcenia i szkolenia zawodowedotyczące-go.
• Roli poradnictwa w przejściu od kształcenia i szkolenia zawodowego do pracy.
• Informacji i doradztwa związanego z korzy-ściami i możliwokorzy-ściami w zakresie mobilności, w tym uznawania wyników nauki uzyskanych w wyniku mobilności, dzięki europejskim ra-mom kwalifikacji (EQF – European Qualifica-tions Framework) i ECVET.
• Dostęp do informacji i doradztwa w zakresie przedsiębiorczości, z zaangażowaniem eksper-tów z przedsiębiorstw.
• Ustanowienia mechanizmów współpracy struk-turalnej między usługami poradnictwa przez całe życie, PSZ i sektorem kształcenia i szko-lenia zawodowego, w tym między partnerami społecznymi.
• Wzmocnienie współpracy z sektorem gospo-darczym i biznesowym.
55 Raport A4 polski DRUK.indd 46
55 Raport A4 polski DRUK.indd 46 2013-10-07 12:13:232013-10-07 12:13:23
47
Polityka