Dane wyjściowe dotyczące poszczególnych zabytków

Przed przystąpieniem do szczegółowych analiz przedmiotem rozważań będą krótkie opisy poszczególnych zabytków a następnie zostaną przestawione podstawowe parametry techniczne i funkcjonalno – użytkowe oraz warunki ochrony przeciwpożarowej wynikające z ekspertyz technicznych. Do omówionych rozwiązań autorka dołączono własne propozycje zawarte odpowiednio w II lub III wariancie zabezpieczeń przeciwpożarowych. Przyjęto również założenie, że po pełnej prezentacji wszystkich niezbędnych elementów dla pierwszego obiektu, charakterystyka kolejnych będzie przedstawiona skrótowo.

BUDYNEK GŁÓWNY „A” UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO

Fot. 1. Budynek Głównego „A” UE, 2006 r., autor: R. Binek.

Tabela 16. Budynek „A” UE. Informacje ogólne.

Lokalizacja

Adres Al. Niepodległości 10, 61-857 Poznań Działka 4 obręb Poznań, Ark. 45, KERG 51-25/08 Właściciel obiektu

Nazwa Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Sposób użytkowania

Funkcja pierwotna obiekty użyteczności publicznej szkolnictwa wyższego Funkcja współczesna bez zmian

Rejestr zabytków nieruchomych NID powiatu miejskiego Poznań Wpis – numer i data A-226/M z 20.03.1980r.

Data powstania Rozpoczęcie budowy

XX wiek (1928 rok wg NID, 1929 rok wg UE) Zakończenie budowy

Architektura obiektu

Styl architektoniczny historyzujący (neoklasycyzm) Architekt arch. inż. Adam Ballenstedt Właściciel obiektu - pierwotny

Nazwa Wyższa Szkoła Handlowa

Budynek „A” UE zlokalizowany jest w ścisłym centrum miasta, w pobliżu dworca kolejowego i autobusowego, przy skrzyżowaniu Alei Niepodległości oraz ulicy Taylora.

Rys. 1. Budynki UE, źr.: www.google.pl/maps/ [dostęp 20.03.2016r., 12:25 EST].

Rys historyczny

Gmach główny UE w Poznaniu został wybudowany w okresie międzywojennym (lata 1929 – 1932) z inicjatywy Izby Przemysłowo – Handlowej oraz Kuratorium Okręgu Poznańskiego, na gruntach, jakie prywatna Wyższa Szkoła Handlowa otrzymała od Państwa. Obiekt powstał na terenach dawnych fortyfikacji pruskich – Twierdzy Poznań przekształconych w pierwszej dekadzie XX wieku w tzw. Ring Poznański, w skład którego wchodziły założenia parkowe oraz nowa reprezentacyjna zabudowa Dzielnicy Cesarskiej.

Konkurs na wykonanie projektu wygrał wybitny architekt A. Ballenstedt.

Fot. 2 i 3. Nowy gmach Wyższej Szkoły Handlowej, 1932 r., J. Puciński, źr.: Narodowe Archiwum Cyfrowe, https://audiovis.nac.gov.pl/ [dostęp 20.03.2016r., 12:20 EST].

Mimo uszkodzeń wynikających z działań wojennych (dach oraz strop nad aulą) zajęcia rozpoczęły się tuż po odzyskaniu niepodległości. W 1950 roku uczelnia została upaństwowiona i przekształcona w Wyższą Szkołę Ekonomiczną. W tym czasie dobudowano również 4 piętro. W połowie XX wieku gmach zyskał skrzydło od ulicy Taylora.

W 1974 roku uczelnia otrzymała nazwę „Akademia Ekonomiczna”. W 1980 roku Budynek wpisano do rejestru zabytków NID pod numerem A 226. Pod koniec 2008 roku szkoła zyskała status uniwersytetu oraz współczesną nazwę – „Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu”. W czasie swojego istnienia obiekt był niejednokrotnie modernizowany.

Konstrukcja

Budynek „A” UE wzniesiony został w tradycyjnej technologii murowanej i posadowiony na ławach betonowych umieszczonych na drewnianych palach. Obiekt jest w całości podpiwniczony i posiada 5 kondygnacji nadziemnych (z poddaszem

nieużytkowym) w części głównej oraz 4 w skrzydle bocznym. Główną konstrukcję nośną stanowią ściany murowane oraz filary żelbetowe. Stropy wykonano w systemie gęstożebrowym, a konstrukcję nośną dachu z profili stalowych.

Układ funkcjonalno – przestrzenny

Budynek został zaprojektowany w formie reprezentacyjnego gmachu mieszczącego dwie aule, szerokie korytarze, westybule oraz balkony. Obiekt wzniesiono na rzucie prostokąta z łukowym poszerzeniem w centralnej części jednego z dłuższych boków. Do południowej ściany szczytowej przylega skrzydło wschodnie. Przegroda ta stanowi ścianę wydzielenia pożarowego ¹²⁴.

Do budynku „A” prowadzą na poziomie parteru 3 główne wejścia zlokalizowane w elewacji frontowej od Alei Niepodległości oraz 2 wejścia od strony dziedzińca wewnętrznego. Dodatkowo na poziomie parteru, I oraz II piętra zlokalizowane są wyjścia ewakuacyjne w postaci przejść do skrzydła bocznego (odrębna strefa pożarowa).

Komunikację pionową zapewniają 2 klatki schodowe (KL1 i KL2) rozmieszczone symetrycznie po obu stronach „dużej auli”. Klatki te wykonano jako dwubiegowe, niewydzielone pożarowo. Przy klatce „KL2” umiejscowiona jest winda osobowa.

Dodatkowo na poziomie IV pięta zlokalizowane są 2 klatki prowadzące na poddasze.

W przyziemiu znajdują są 4 sale dydaktyczne przeznaczone łącznie dla 241 studentów (w tym 3 w części centralnej), pomieszczenia administracyjno – biurowe wraz z archiwum, otwarta jadalnia dla pracowników i studentów, kuchnia, magazyny, pomieszczenia higieniczo – sanitarne oraz zaplecze socjalne dla pracowników.

Na poziomie parteru zlokalizowany jest reprezentacyjny hol wraz z funkcjami towarzyszącymi (kiosk, miejsce wypoczynku), szatnia, pomieszczenia administracyjno – biurowe oraz kilka sal dydaktycznych, w tym laboratorium oraz toalety.

Na I piętrze budynku położone są głównie pomieszczenia administracyjno – biurowe, sala wykładowa (pod aulą) oraz toalety. Do sali wykładowej prowadzą dwa wejścia rozmieszczone na jej przeciwnych krańcach i prowadzące na odrębne klatki schodowe.

Na poziomie II piętra zlokalizowano główną aulę (o wysokości dwóch kondygnacji) w centralnej części budynku, laboratorium ogólnodostępne w północnym narożniku budynku, salę konferencyjną w południowym narożniku obiektu oraz toalety. Do auli prowadzą z reprezentacyjnego korytarza dwa odrębne wejścia.

Na III piętrze budynku znajdują się 2 amfiteatralne sale wykładowe rozmieszczone symetrycznie na dwóch krańcach budynku oraz rząd mniejszych pomieszczeń dydaktycznych zlokalizowanych wzdłuż elewacji frontowej. Dodatkowo z poziomu spocznika, pomiędzy II a III piętrem, jednej z dwóch klatek schodowych, dostępny jest balkon auli.

Na poziomie ostatniej kondygnacji budynku przeznaczonej na pobyt ludzi znajdują się 2 sale wykładowe położone nad centralną aulą oraz kilka mniejszych pomieszczeń dydaktycznych i pokoi administracyjno – biurowych przy elewacji frontowej.

Na każdej kondygnacji zlokalizowane są co najmniej 2 ogólnodostępne węzły higieniczno – sanitarne, z bezpośrednim dojściem z dróg komunikacji ogólnej, rozlokowane symetrycznie po obu stronach centralnej części budynku.

Ochrona przeciwpożarowa

Dla obiektu w 2011 oraz w 2016 roku rzeczoznawcy: budowlany architekt S. Bajer oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych Z. Freitag opracowali „Ekspertyzy techniczne stanu bezpieczeństwa pożarowego” w trybie § 2 ust. 2 WT ¹²⁵. Rozwiązania pierwszej z ekspertyz zostały uzgodnione z Wielkopolskim KW PSP postanowieniem nr 14/2012 z 13.02.2012r. oraz z MKZ pismem nr MKZ.VI.D/4125-3/2011 z 30.03.2011r.

124 Zgodnie §210 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

125 Ibidem.

Tabela 17. Budynek „A” UE. Podstawowe dane techniczne na podstawie ekspertyzy.

Nazwa parametru Wielkość parametru

Powierzchnia zabudowy ok. 2.100,00 m² Powierzchnia wewnętrzna ok. 9.710,00 m²

Wysokość budynku ¹²⁶ 21,17 m

Kategoria wysokość budynku SW (średniowysoki) Liczba kondygnacji 5 nadziemnych / 1 podziemna

Ilość użytkowników Kategoria zagrożenia ludzi ZLIII / ZLI

Klasa odporności pożarowej budynku „B”

Podział na strefy pożarowe i

 system sygnalizacji pożaru (SSP) – nie obejmujący całego obiektu,

 instalacja hydrantów wewnętrznych DN 25,

 awaryjne oświetlenie ewakuacyjne,

W ekspertyzie wskazano również istniejące nieprawidłowości ¹²⁷, które spowodowały, że obiekt został uznany za zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi:

 przekroczenie długości dojść ewakuacyjnych o ponad 100%,

 niezabezpieczenie przed zadymieniem klatek schodowych.

Dodatkowo przed wprowadzeniem zaleceń pierwszej z ekspertyz Budynek „A” wraz ze „skrzydłem wschodnim” stanowiły jedną strefę pożarową o łącznej powierzchni wewnętrznej przekraczającej dopuszczalne wartości określone w przepisach.

Zgodnie z wytycznymi ekspertyz w Budynku „A” zostały zaprojektowane następujące zabezpieczenia przeciwpożarowe:

 budynek „A” i „skrzydło wschodnie” wydzielono w odrębne strefy pożarowe (wymiana drzwi),

 istniejący system SSP rozbudowa tak, że obejmuje cały gmach główny,

126 Na podstawie §6 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie: „Wysokość budynku (…) mierzy się od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu (…) na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do górnej powierzchni najwyżej położonego stropu (…), bądź (…) stropodachu (…) znajdującego się bezpośrednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.”

127 Zgodnie z §16 ust. 2 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 07.06.2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Rys. 2. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut przyziemia – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Rys. 3. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut parteru – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Rys. 4. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut I piętra – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Rys. 5. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut II piętra – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Rys. 6. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut IV piętra – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Rys. 7. Budynek „A” UE. Układ funkcjonalno – przestrzenny. Rzut V piętra – opracowanie własne na podstawie ekspertyzy technicznej S. Bajera i Z. Freitaga z 2011r.

Tabela 18. Budynek „A” UE. Założenia do symulacji ewakuacji – na podstawie ekspertyzy technicznej i norm brytyjskich ¹²⁸.

Parametr Kategoria Opis cech charakterystycznych

Złożoność budynku B2 kilkukondygnacyjny prosty budynek z wieloma przegrodami wewnętrznymi

Kwalifikacje osób

dyżurnych M1 personel przeszkolony, regularne ćwiczenia, obecność pracowników dozoru Kategoria

scenariusza zachowań

„A” użytkownicy stali (studenci wraz z opiekunami), zaznajomieni z obiektem, brak możliwości snu

„B” użytkownicy tymczasowi (aula „mała”, aula „duża”), nie zaznajomieni z obiektem, brak możliwości snu Wariant I zabezpieczeń ppoż - przed wprowadzeniem zaleceń ekspertyzy System SSP A2/A3 system SSP tylko części budynku

Czasy reakcji dla

Δtpre=Δtpre(1%)+Δtpre (99%)=30min=1800sek

„B”: A2/A3.

Δtpre=Δtpre(1%)+Δtpre (99%)=31min=1860sek Wariant II zabezpieczeń ppoż - po wprowadzeniu zaleceń ekspertyzy System SSP A2/A1 ** system SSP włączony do PSP Wariant III zabezpieczeń ppoż – autorki rozprawy - dodatkowy systemu DSO System SSP A1 *** system SSP włączony do PSP i system DSO

* dla budynków o złożoności B2 oraz stopniu przeszkolenia personelu M1 przy braku systemu SSP przyjmuje się najdłuższe czasy reakcji w odniesieniu do poziomu alarmowania A3,

** dla II-stopniowego systemu SSP, odpowiadającego poziomowi alarmowania A2, zakłada się, że czas detekcji (∆tdet) i alarmowania (∆ta)wynosi co najmniej 120 sekund,

*** dla systemu DSO przyjmuje się, że czas pierwszych wstępnych reakcji ostatnich użytkowników (∆tpre99%) będzie taki sam jak pierwszych kilku użytkowników (∆tpre1%).

128 PD 7974-6:2004. The application of fire safety engineering principles to fire safety design of buildings – Part 6: Human factors: Life safety strategies – Occupant evacuation, behavior and condition (Subsystem 6).

 w budynku wyodrębniono dodatkowo następujące strefy pożarowe: strefa 1 – kondygnacja podziemna, strefa 2 – wszystkie kondygnacje nadziemne (bez poddasza), strefa 3, 4 i 5 – pomieszczenia techniczne w piwnicy, strefa 6 – szatnia na parterze, strefa 7 – „mała aula” (sala nr 111) na I piętrze, strefa 8 - sale wykładowe amfiteatralne na III i IV piętrze, strefa 9 - poddasze nieużytkowe,

 w ramach kompromisu wypracowanego wspólnie pomiędzy rzeczoznawcami oraz MKZ, mającego na celu jak najlepsze zabezpieczenie pionowych dróg ewakuacyjnych przy minimalizacji ingerencji w zabytkową tkankę obiektu, klatki schodowe zostały wydzielone od reprezentacyjnego holu oraz korytarzy przy użyciu bezprofilowych ścianek całoszklanych; choć rozwiązanie to nie spełnia wymagań dla obudowanych i oddymianych klatek schodowych ¹²⁹ to znacząco poprawia warunki ewakuacji (ograniczenie rozprzestrzeniania się dymu),

 wyjścia i drogi ewakuacyjne z „dużej” i „ małej auli” (I i II piętro) wyposażono w urządzenia zabezpieczające przed zadymieniem,

 w pierwszej z ekspertyz zakładano na klatkach schodowych wprowadzenie systemu różnicowania ciśnień zabezpieczającego przed zadymieniem ¹³⁰, (rozwiązanie skuteczniejsze niż oddymianie grawitacyjne), jednak z braku technicznych możliwości w drugiej z ekspertyz zaproponowano wykonanie grawitacyjnego systemu oddymiania uruchamianego automatycznie sygnałem z systemu SSP (okna oddymiające i drzwi do napowietrzania).

Ze względu na zabytkowy charakter obiektu nie wszystkie występujące w nim nieprawidłowości można było dostosować wprost do wymagań obowiązujących przepisów.

Autorzy ekspertyzy zaproponowali następujące rozwiązania zastępcze i zamienne ¹³¹:

 zastosowanie systemu SSP w całym obiekcie oraz włącznie go do monitoringu PSP,

 wykonanie awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego również na drogach ewakuacyjnych oświetlonych światłem dziennym i w przestrzeni podpodłogowej w salach amfiladowych.

Proponuję zastosowanie rozbudowanych systemów DSO, które mogą znacząco wpłynąć na poprawę warunków ewakuacji. Zakładam możliwość rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych lub komunikatów głosowych (nagrywane z wyprzedzeniem lub przekazywane „na żywo”) nadawanych automatycznie po otrzymaniu sygnału z centrali systemu SSP lub uruchamianych ręcznie przez osobę dyżurującą. Przyjmuję, że system DSO umożliwi sterowanie procesami ewakuacji poprzez rozgłaszanie różnych komunikatów na wybranych kondygnacjach budynku.

Założenia do symulacji pożaru:

Do symulacji pożaru w programie FDS przyjęto następujące założenia:

 cele przeprowadzenia symulacji pożaru:

 CEL A – sprawdzenie warunków fizykochemicznych panujących na ewakuacyjnej klatce schodowej podczas pożaru przed wykonaniem zaleceń ekspertyzy technicznej (bez urządzeń do usuwania dymu i bez wydzielenia klatek schodowych) poprzez weryfikację widoczności (zadymienia) i temperatury oraz prędkości przepływu powietrza,

 CEL B – sprawdzenie warunków fizykochemicznych panujących na ewakuacyjnej klatce schodowej podczas pożaru po wykonaniu zaleceń ekspertyzy technicznej (z systemem oddymiającym oraz z wydzieleniem klatek) poprzez weryfikację skuteczności

129 Zgodnie z §256 ust. 2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

130 Zgodnie z normą PN-EN 12101-6:2007 Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. Cześć 6:

Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień. Zestawy urządzeń.

131 Zgodnie z §2 ust. 2 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

wydzielenia klatek, działania stałych oraz przenośnych (wentylator nadmuchowy PSP) instalacji do usuwania dymu,

 zakres opracowania:

 dla celu A: obie klatki schodowe wraz z poziomymi drogami ewakuacyjnymi (hol, korytarze) oraz pomieszczenie objęte pożarem przylegające do jednej z klatek,

 dla celu B: jedna z dwóch klatek schodowych oraz przyległe do niej pomieszczenie ze źródłem pożaru,

 podstawowe założenia technologiczne: dla celu A: brak systemów oddymiających lub zabezpieczających przed zadymieniem, dla celu B: grawitacyjny system do usuwaniu dymu - okna oddymiające i drzwi do napowietrzania,

 odległość od jednostek straży pożarnej:

Tabela 19. Analiza dojazdu ekip ratowniczo - gaśniczych do Budynku „A” UE.

Wyznaczenie czasu rozpoczęcia działań ratowniczo - gaśniczych Nazwa JRG PSP obsługującej analizowany rejon

(najbliżej położona jednostka)

JRG nr 1 w Poznaniu, ul.

Wolnica 1 (ul. Masztalarska 3) Odległość JRG od analizowanego terenu (wg dróg

dojazdowych) – najkrótszy wariant dojazdu ok. 1,9 km (na podst. pomiaru odl.

przez https://www.google.pl/maps/

Składowa A Czas wykrycia pożaru i zaalarmo

-wania JRG PSP ( dzień – 60s, noc -120s) 60 s – system SSP podłączony do monitoringu PSP

Składowa B - Czas dojazdu JRG PSP od przyjęcia zgłoszenia (z wyjazdem i dojazdem) przy prędkości wozu bojowego około 40km/h

60 s – przyjęcie zgłoszenia i wyjazd, 170 s – czas dojazdu (1,9 km), 60 + 170 = 230 sekund Składowa C - Czas na zlokalizowanie pożaru i

rozpoczęcie działań przez JRG PSP 120 sekund Realny czas rozpoczęcia działań ratowniczo -

gaśniczych (A+B+C) 410 sekund = ok. 7 minut

Zakres czasowy przyjęty do analizy CFD od 0 do 900 sekund (15 minut) Rys. Lokalizacja badanego obiektu, trasa dojazdu z wybranej jednostki PSP

na podstawie analizy wykonanej przy użyciu https://www.google.pl/maps/ [dostęp 24.04.2016r., 14:30 EST] w godzinach największego natężenia ruchu ulicznego (pomiędzy 14-tą a 17-tą)

Budynek „A” UE znajduje się w pobliżu 2 JRG PSP: JRG nr 1 ul. Masztalarska 3 (odległość ok. 1,9km) oraz JRG nr 2 ul. Grunwaldzka 16 (odległość ok 2,4km).

 warunki ewakuacji – całkowite czasy ewakuacji: na podstawie tabeli 18, wyników symulacji ewakuacji oraz części rysunkowej (kierunki ewakuacji):

 dla II wariantu rozwiązań - systemu SSP: ΔtWCBE=20+545=665sek≈11min,

 dla II wariantu rozwiązań – system SSP i DSO: ΔtWCBE=120+395=515esk≈8,5min,

 scenariusze pożarowe przyjęte do analiz:

Tabela 20. Scenariusze pożarowe dla Budynku „A” przyjęte do analiz CFD.

Parametr Scenariusz S1 ScenariuszS2

Pomieszczenie pom. admin. - biurowe nr 200

Kondygnacja objęta pożarem I piętro (II kondyg. nadziemna) Zakres czasowy scenariusza 0–900s (15min) 0–1020s (17min) System czynnej ochrony przeciwpożarowej – system do usuwania dymu

Wyciąg Powierz. oddymiania okien oddym.

brak systemu 2,80m²

Czas do pełnego otwarcia 120 sekund

Nawiew Powierzchnia nawiewu grawitacyj.

brak systemu 4,00m²

Czas do pełnego otwarcia 120 sekund

Wentylator PSP

Wydajność brak 30.000 m³/h

Czas uruchomienia 800 sekund

System biernej ochrony przeciwpożarowej

Obudowa klatki schodowej brak bezklasowa

Drzwi pom. użytkowych przylegających do klatki bezklasowe drzwi EIS30

 opis scenariusza S1:

pożar zlokalizowano przy drzwiach wejściowych na klatkę schodową (najmniej korzystny scenariusz). Dym wydostaje się na drogi ewakuacyjne poprzez nieszczelności wokół drzwi i rozchodzi się po korytarzach. Ze względu na brak wydzieleń między kondygnacjami analiza obejmuje całą przestrzeń komunikacyjną obiektu ograniczoną elementami budowlanymi od pomieszczeń użytkowych,

Rys. 8. Budynek „A” UE. Zakres scenariusza pożarowego S1.

 opis scenariusza S2:

pożar zlokalizowano przy drzwiach wejściowych na klatkę schodową (najmniej korzystny scenariusz). Dym wydostaje się na drogi ewakuacyjne poprzez nieszczelności wokół drzwi oraz podczas ich otwierania i zamykania w trakcie ewakuacji lub podczas próby ugaszenia pożaru przez personel. Po przeprowadzonej ewakuacji lub akcji gaśniczej drzwi te zamykają się samoczynnie. Od 120 s funkcjonuje system do usuwania dymu. Jednostki PSP przybywają na miejsce po około 7 min od zainicjowania pożaru i przed rozpoczęciem akcji ratowniczej, zgodnie z planem ratowniczym, podejmują próbę oczyszczenia klatki schodowej gorącego dymu przy użyciu przenośnego wentylatora (uruchomienie w czasie od 800s.),

Rys. 9. Budynek „A” UE. Zakres scenariusza pożarowego S2.

 materiały palne znajdujące się w obiekcie: (nie stanowiące materiałów niebezpiecznych pożarowo ¹³²):

 drewno i materiały drewnopochodne: stolarka, meble, podłogi sal amfiteatralnych,

 papier: artykuły papiernicze wykorzystywane do prowadzenia bieżącej działalności, książki, zeszyty, opakowania tekturowe,

 tłuszcze: tłuszcze spożywcze w stołówce,

 materiały włókiennicze takie jak wykładziny, obicia mebli tapicerowanych,

 materiały wykonane z tworzyw sztucznych, takie jak sprzęt i akcesoria biurowe, izolacje kabli i instalacji, opakowania z polistyrenu i innych tworzyw sztucznych,

 źródło oraz parametry pożaru przyjęte dla obu scenariuszy – pożar nieustalony jak dla pomieszczeń biurowych zgodnie z polską normą ¹³³:

 ciepło spalania – 28.000 kJ/kg,

 dymotwórczość - 0,06 kg/kg,

 współczynnik widoczności (dla elementów świecących światłem odbitym) – 3,0,

 maksymalna moc pożaru – 10 MW,

 prędkość rozwoju pożaru – średnia - tα = 300 s,

 czas do osiągnięcia maksymalnej mocy pożaru – 950 s,

Rys. 10. Budynek „A” UE. Krzywa rozwoju pożaru dla obu scenariuszy.

132 Zgodnie z §2.1 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 07.06.2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

133 PN-EN 1991-1-2:2006, Eurokod 1.

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0

2000 4000 6000 8000 10000

czas [MIN]

RHR [kW]

RHR [kW]

URZĄD MIASTA POZNANIA

Fot. 4 i 5. Kolegium jezuickie, lata 1900-1910, pocztówka oraz zdjęcie z 2007 roku, R. Binek, źr.: http://fotopolska.eu/Poznan [dostęp 20.03.2016r., 12:05 EST].

Tabela 21. Urząd Miasta Poznania. Dane ogólne.

Lokalizacja

Adres Plac Kolegiacki nr 17, 61-841 Poznań

Działka obręb Poznań, Ark. 29, dz.: 5/1, 5/2, 6/1, 6/2, 7, 8, 9, 10, 11, 14/2 Właściciel obiektu - obecny

Nazwa Urząd Miasta Poznania

Sposób użytkowania

Funkcja pierwotna Kolegium jezuickie

Funkcja współczes. budynek administracji publicznej (administracyjno – biurowy) Rejestr zabytków nieruchomych NID powiatu miejskiego Poznań

Wpis – numer i data 385 z 17.12.1934r. oraz A-9 z 24.03.1971r.

Data powstania

Początek i koniec XVIII wiek (lata 1701 – 1733) Architektura obiektu

Styl architektoniczny barok

Architekt Giovanni Catenazzi Właściciel obiektu - pierwotny

Nazwa Towarzystwo Jezusowe

Urząd Miasta zlokalizowany jest w ścisłym centrum aglomeracji, na obszarze tak zwanego Starego Miasta, w bliskim sąsiedztwie Starego Rynku, przy Placu Kolegiackim.

Rys. 11. Urząd Miasta, źr.: www.google.pl/maps/, [dostęp 20.03.2016r., 12:30 EST].

Rys historyczny

Budynek Urzędu Miasta wchodził w skład dawnego zespołu zabudowy poklasztornej Towarzystwa Jezusowego (jezuici). Obiekt pełnił funkcję kolegium, będącego ówcześnie jedną z ważniejszych szkół wyższych w mieście. Do zespołu zabudowań należały również: dawny kościół a obecnie Bazylika Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny (kościół farny i kolegiacki pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa Męczennika) datowana na XVII / XVIII wiek, dzwonnica z XVIII wieku oraz dawny ogród, a obecnie park miejski im. Fryderyka Chopina z przełomu XVIII i XIX wieku.

Barokowy gmach kolegiaty został zaprojektowany przez G. Catenazziego i wybudowany w XVIII wieku. Oprócz funkcji dydaktycznych służył również na początku XIX wieku, jako siedziba zaborcy, następnie namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego oraz księcia Antoniego Henryka Radziwiłła. W drugiej połowie XIX wieku był obiektem administracji Prowincji Poznańskiej, a po odzyskaniu niepodległości Urzędu Wojewódzkiego. Po II Wojnie Światowej otrzymał swoją dzisiejszą funkcję.

Konstrukcja

Budynek UM wzniesiony został w tradycyjnej technologii murowanej z cegły pełnej.

Główny, najstarszy, siedmiokondygnacyjny gmach (część „A”), zwrócony w stronę wewnętrznego dziedzińca zespołu, ma kształt wydłużonej litery „S”. Dobudowane w późniejszych latach wzdłuż ul. Za Bramką skrzydło wschodnie (część „B”) stanowi czterokondygnacyjny obiekt jednotraktowy. Oba budynki są podpiwniczone i przekryte dachem stromym, wielospadowym (gmach główny wykończony blachą miedzianą, boczne skrzydło dachówką). Główną konstrukcję nośną stanowią ściany ceglane posadowione na schodkowych ławach fundamentowych (ceglano – kamiennych). Stropy nad piwnicą oraz w części budynku pomiędzy parterem a I piętrem wykonstruowano w formie ceglanych sklepień łukowych. Stropy pomiędzy wyższymi kondygnacjami wykonano jako drewniane belkowe. Konstrukcję nośną dachu (zabezpieczona do odporności pożarowej R30) stanowi zarówno szkielet drewniany, jak i stalowy.

Układ funkcjonalno - przestrzenny

Budynek Urzędu Miasta jako obiekt administracji samorządowej pełni funkcję użyteczności publicznej (administracyjno – biurowy). W obiekcie zlokalizowane są różne ogólnodostępne wydziały urzędu z wyjątkiem kondygnacji podziemnej, w której znajdują się pomieszczenia techniczne (kotłownia gazowa, magazyn oleju opałowego, pomieszczenia warsztatowe) oraz archiwum.

Do komunikacji pionowej budynku służy kilka klatek schodowych:

 w gmachu głównym – część „A” (8 klatek schodowych)

 klatka „KS4” – we wschodnim narożniku, łącząca parter z IV piętrem, trójbiegowa, częściowo stalowa ze stopniami drewnianymi, częściowo o konstrukcji drewnianej, na poziomie I oraz II piętra posiada spocznik na styku części „A” i „B”, bez bezpośredniego wyjścia na zewnątrz budynku,

 klatka „KS5” – klatka reprezentacyjna położona w bezpośrednim sąsiedztwie głównego

 klatka „KS5” – klatka reprezentacyjna położona w bezpośrednim sąsiedztwie głównego

W dokumencie Bezpieczeństwo pożarowe zabytkowych obiektów użyteczności publicznej na wybranych przykładach miasta Poznania (Stron 93-177)