C.
‘) E p h e m e r id e s L itu rg ic a e . F a s c . I. 1930 a., s t r . 72.
I n s tr . Card. U rbis V icar. z 1929 r.
A R C H I D I O E C E S A N A .
W iln o , d n . 12 k w ie tn ia 1930.
W ie lki T y d z ie ń n a s t r ę c z a k a p ł a n o w i - d u s z p a s t e r z o w i n a jw ię c e j ok a z ji do w y k a za n ia tr o s k liw o ś c i o k u lt N a jś w ię ts z e j E u- c h a r y s tji.
Nie d a w n o o g ło s z o n a I n s t r u k c j a św.
K ongr. K a rn . S a k r a m . (d. 26-111. 1929) w III cz. s p e c j a ln i e t r a k t u j e o t y m k u lc i e p rz e z t r z y o s t a t n i e dni W ie l k ie g o T yg o d n ia.
Z te go, co t a m p o w ie d z ia n o , j a s n o w y p ł y w a, p o j a k i e j linji p o w i n n a pó jś ć o w a t r o s k l i w o ść o k u l t e u c h a r y s ty c z n y .
N a p ie r w s z e m m ie js c u I n s t r u k c j a s t a w ia o b o w i ą z e k p r z e s t r z e g a n i a p r z e p i sów p r a w a li tu r g ic z n e g o z c a ł ą ścisło ścią . Ł ą c z n i e z d o ty c lic z a s w e m i p rz e p i s a m i p r a w a li tu r g ic z n e g o w te j m a t e r j i, I n s t r u k c j a t a s t a nów 1! a u t e n t y c z n y t e k s t te g o p r a w a l i t u r gicznego. M am y w ięc t u p r z e p i s y , d o ty c z ą c e u r z ą d z e n i a m i e js c a i o ł t a r z a n a W ie l k i C z w a r te k , j a k r ó w n i e ż . p r z e c h o w a n i a N a jś w . S a k r a m e n t u aż do W ie l k ie j S o b o ty w t a k i sp o s ó b , a b y się o no godziło z s y m b o l i k ą o b r z ę d ó w w i e l k o p i ą t k o w y c h i w ie lk o s o b o t- i czcią n a l e ż n ą .
P r z e d e w s z y s t k i e m t e d y n a le ż y z w r ó cić u w a g ę n a p r z y g o t o w a n i e o łta r z a w y s ta w ie n ia do p r z e c h o w a n i a H o s tj i n a Mszę P ra e s a n c tific a to r u m , j a k ró w n i e ż do w y s t a w i e n i a w G robie (w e d łu g n a s z e g o R y tu a ł u ) . „ H o s tj a n a Mszę P r a e s a n c tific a to r u m , c z y t a m y w I n s t r u k c j i , p o w i n n a b yć p r z e c h o w y w a n a w k a p l i c y w e w n ą t r z ko śc io ła , 0 ile m o ż n a j a k n a j p i ę k n i e j o zdobionej ś w i e cam i, o p o n a m i , j e d n a k n ie c z a r n e j l u b i n n e j ż a ło b n e j b a r w y , k w i a t a m i ; n a l e ż y s t a m t ą d w y n ie ś ć re l k w j e , o b ra z y Ś w ię ty c h i Mar ji N a jś w ię t s z e j i św. J a n a , po za s ł o n ię c i u figur, p r z e d s t a w i a j ą c y c h s c e n y M ę k i P a ń skiej. — S z a f k a czy te ż s k r z y n i a , do k t ó r e j m a być w s t a w i o n y k ie l ic h ze św. H o stją, t a k p o w i n n a b yć u r z ą d z o n a , a b y a d o r u j ą c y ż a d n ą m i a r ą n ie mogli w idzieć k ie l ic h a 1 a b y b y ł a z a m k n i ę t a n a klucz" .
W w ie lu k o ś c i o ła c h n a s z y c h te n p r z e pis, n i e s t e t y , n ie j e s t z a c h o w y w a n y ; c z ę s t o k a p l i c a i o ł t a r z w y s t a w i e n i a u m i e s z c z a się w z a k r y s t j i , k t ó r ą się d e k o r u j e c a ł k i e m n a
ciem n o ; k ł a d z i e się k r z y ż n a d y w a n i e p r z e d o ł t a r z e m — c a ł k i e m z b y te c z n ie , k ie l ic h zaś z H o s t j a m i p r z e c h o w u j e się o t w a r t y m fzu- p e łn i e , n a w e t n ie w t a b e r n a k u l u m , przez co się n a r a ż a n a ł a t w ą p r o f a n a c ję , n ie z a w s z e b o w ie m t r w a u s t a w i c z n a a d o r a c j a i n i e j e d n o k r o t n i e N ajśw . S a k r a m e n t b y w a o s a m o t n i o n y , z w ła s z c z a w nocy. J e s t to, o czyw iście, k a r y g o d n e n a d u ż y c i e i t o l e r o w a n i e je g o d a je się t ł u m a c z y ć t y l k o n i e d b a l s t w e m lu b n i e o g r a n i c z o n e m p a n o w a n i e m w k o ś c i e le z a s ł u ż o n y c h z a k r y s t j a n ó w . Z g o d n ie z I n s t r u k c j ą (Cz. III, lit b.), p u s z k a z k o m u n i k a n t a m i p o w i n n a b yć ze c zcią p r z e c h o w y w a n a w t y m czasie p o z a k o ś c i o łe m , w p o b li ż u z a k r y s t j i ( e x t r a E ccles iam ... sc. p r o p e s a c r is t ia m ), w m i e js c u d o g o d n e m i o d p o w ie d n ie m , n ie d la a d o ra c j i w i e r n y c h , lecz t y l k o d la t e g o , ż e b y b y ły k o m u n i k a n t y d la u d z i e l e n i a K o m u n j i c h o ry m . T a k i e m d o g o d n e m i o d p o w i e d n i e m m i e js c e m m oże b y ć k a p l i c a w p o b liż u k o ś c i o ł a lub n a w e t ' s k a r b i e c k o ś c i e ln y , n a le ż y c ie p r z y o zdo b io n y . N ależy t a m u rz ą d z i ć d o b rz e z a m y k a n e t a b e r n a k u l u m n a p r z e c h o w y w a n i e p u s z k i , j a k r ó w n ie ż l a m p k ę . G d y b y zaś i t e g o n ie było , m o ż n a p u s z k ę p r z e c h o w y w a ć w t a b e r n a k u l u m n a o ł t a r z u w y s t a w i e n i a aż do s k o ń c z e n i a Mszy w i e l k o s o b o t n i e j . J) K s ię ż a B is k u p i m a j ą p o d a ć sz c z e g ó ło w e z a r z ą d z e n i a i p rz y p i s y , w t y c h w y p a d k a c h , g dy b ę d ą z a c h o d z i ły t r u d n o ś c i w ś c i s łe m z a s t o s o w a n i u sie do w y m i e n i o n e j I n s t r u k c j i , o raz d ąży ć do u s u n i ę c i e w te j d zied z in ie w s z e l k i c h n a d u ż y ć , s p r z e c z n y c h z p r a w e m li tu r g ic z n e m .
P o z a o g ó ln e m i c e r e m o n j a m i o s t a t n i c h d n i W ie l k ie g o T y g o d n ia w e d ł u g M s z a łu R z y m s k i e g o , w n a s z y m k r a j u p o s i a d a m y je s z c z e s p e c j a ln e , b a r d z o p i ę k n e , obrzędy, m i a n o w i c ie G ro b y i R e z u r e k c j e . S zczegółow e p r z e p i s y p r a w n e m a m y o t e m w n o w y m R y t u a l e n a st r . 472—480 i str. 482—487 2).
T r z e b a p r z y z n a ć , że o ile i s t o t a rz eczy
‘) To się s t o s u j e do t y c h k o śc io łó w , g dzie się n i e u r z ą d z a G r o b u w e d ł u g n a s z e go zw y czaju .
2) P r z e p i s y p r o Eccles iis m o n o r ib u s u w z g l ę d n i a j ą c e r e m o n j e be z a s y s t y i sub- d i a k o n a .
w n ic h j e s t p i ę k n a i p e ł n a p o r y w a ją c e j tr e śc i, o ty l e p e w n e sz czegóły n ie z u p e łn i e się z g a d z a j ą z d u c h e m k u l t u N a jśw . S a k r a m e n t u , a tu , w ł a ś n i e , N a jś w . S a k r a m e n t z a jm u je p i e r w s z e mie js ce; s z c z e g ó łó w ty c h n ie w ie le , lecz są, n p . : n i e w ł a ś c i w e p r z e c h o w y w a n i e k o m u n i k a n t ó w aż do R e z u r e k c j i b a r d z o cz'ęsto n a w e t n ie w t e b e r n a k u l u m , r ó w n o c z e s n a a d o r a c j a k r z y ż a p r z e d G ro b em , p o ś w ię c e n i e G r o b u p r z y R e z u re k c j i, ś p i e w : S u r r e x it D o m in u s d e s e p u lc h r o z k r z y ż e m w o b e c N ajśw . S a k r a m e n t a , p o m i j a m n ie z g o d n e z d u c h e m k u l t u e u c h a r y s t y c z n e g o a k c e s o r j a w d e k o r a c j i G ro b u , j a k c h o c ia ż b y fi g u r a C h r y s t u s a P a n a , zło żo n e g o do G robu, p o s t a c i e s t r a ż y u g ro b u , b r a k t r o n u e u c h a r y s t y c z n e g o i t. p.
P o m i m o j e d n a k t y c h w a d , p o w s t a ł y c h z b r a k u n a le ż y t e g o u z g o d n i e n i a p rz e p i s ó w 0 czci N ajśw . S a k r a m e n t u z n a s z e m i z w y c z a j a m i , k a p ł a n d b a ł y o cześć E u c h a r y s t j i p o t r a f i w s z y s t k o t a k u rzędzie, b y nie p o m i n ą ć tego, co j e s t i s t o t n e m — k u l t N a jśw . S a k r a m e n t u i w y k o r z y s t a n i e c z a s u w i e l k o ty g o d n i o w e g o do je g o p o d n i e s i e n i a . N ie z b ę d n e p rz y t e m w y j a ś n i e n i a li t u r g i c z n e t r z e b a s k i e r o w y w a ć do czci N a jśw . S a k r a m e n t u i d o b rz e z o r g a n i z o w a ć u s t a w i c z n ą a d o r a c ję . U w a g i do I n s t r u k c j i c y t o w a n e j w p.
11 t a k do t e g o z a c h ę c a j ą s ł u g i o ł t a r z a :
„N ie ch b aczą, a b y p o d c z a s t r z e c h d n i p a m i ą t k i M ę k i P. N. J e z u s a C h r y s t u s a p o s t a r a n o się o o d p o w ie d n ie p r z e c h o w a n i e N ajśw . E u c h a r y s t j i , c z u w a j ą c n a d N ią p o b o ż n ie 1 ze czcią n a le ż n ą " .
P o m i j a m to , o czem n i k t z n a s bez- w ą t p i e n i e nie z a p o m n i , n a co s e r c e n a s z e k a p ł a ń s k i e w s k a z u j e , a m i a n o w i c ie to, ż e b y n a s , j a k u o ł t a r z a w y s t a w i e n i a , t a k r ó w n ie ż p r z y G ro b ie n i e z a b r a k ł o . W o ł a n a s do S ieb ie C h r y s t u s , n a k a z u j e to n a m o b o w i ą z e k k a p ł a ń s k i — p o d n o s z e n i a k u l t u e u c h a r y s ty c z n e g o .
X A . N . Początek w izytacji arcyp astersklej.—
Dn. 21 k w i e t n i a r. b., t. j. w d ru g i dzie ń W ie l k a n o c y , o g. 7 min. 30 J E . K sią d z Ar- c y b i s k u p - M e t r o p o l i t a ro z p o c z y n a w i o s e n n ą s e r j ę w iz y ta c ji k a n o n i c z n y c h , k t ó r a p o t r w a , z m a ł e m i p r z e r w a m i , aż do 25 m a j a . P i e r w
Nr. 7-8. W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie 117.
sza w iz y t a c j a bę d z ie w K a lw a r ji p o d W il n e m .
Kapituła Metropolitalna. — N a o sta t- n i e m p o s i e d z e n iu w d n i u 8 k w i e t n i a rb.
K a p i t u ł a B a z y li k i M e t r o p o li ta l n e j d o k o n a ł a w y b o r u n o w e g o s e k r e t a r z a n a m ie js c e u s t ę - b u ją c e g o k s. k a n . L u c j a n a C h a le c k i e g o , k t ó r y p e ł n i ł t e n u r z ą d w c ią g u s z e ś c iu la t bez p rz e r w y . N a s t ę p c ą jeg o z o s t a ł ks. k a n . A n t o n i C ic h o ń s k i , k t ó r y je d n o c z e ś n i e b ę dzie p e ł n i ł o b o w ią z k i k u s t o s z a m u z e u m a rc h i d ie c e z j a ln e g o , a r c h i w i s t y i b ib l j o t e k a - r z a k a p i t u l n e g o . Do K om is ji R ew iz y jn e j z o s t a li w y b r a n i: k s . p r a ł a t F r a n c i s z e k Wo- ł o d ż k o i ks. k a n , A d a m S a w ic k i. P o w y ższy w y b ó r z o s t a ł p o t w i e r d z o n y p rz e z J E . K s ię d za A r c y b i s k u p a - M e t r o p o l i t ę .
Tablica pamiątkowa po ś. p. B isk u pie 2wierow iczu. — O s ta t n ie m i czasy zo
s t a ł a w m u r o w a n a w B a z y lic e M etrop. wil.
t a b l i c a p a m i ą t k o w a p o ś. p. B is k u p i e Z w ie ro w ic z u w b ocznej n a w i e po s t r o n ie E w a n g e lji, w d r u g i m p i l a s t r z e od p o m n i k a A rcyb. C i e p l a k a k u g ł ó w n e m u w ejściu.
T a b li c a w y k o n a n a z s z a r e g o m a r m u r u k i e le c k ie g o , nosi n a s t ę p u j ą c y n a p is : ,,Ks. Ste- f a n - A l e k s a n d e r Z w iero w icz — 1897— 1903 — B i s k u p W i l e ń s k i — n i e u s t r a s z o n y b o j o w n i k o d u s z ę d z i a t w y p o ls k ie j i k a t o l i c k i e j w c zasie n ie w o l i —p a m i ę c i je g o w d z ię c z n a po- t o m n o ś ć “ . P o n a d n a p i s e m u m i e s z c z o n y zo
s t a ł h e r b B is k u p a .
Kongres Eucharystyczny w Pozna
niu. — P r z e d s ta w ic i e l a rchidiecezji w ile ń s k ie j n a I. K r a jo w y K o n g r e s E u c h a r y s t y c z n y w P o z n a n i u , k s . k a n . A n t o n i Ci
c h o ń s k i , p o d a j e do w ia d o m o ś c i n a s t ę p u j ą c e in f o rm a c je , d o ty c z ą c e K o n g re su : „ K o n g re s r o z p o c z n i e się w c z w a r t e k 26 cz e rw c a r. b.
u r o c z y s t e m n a b o ż e ń s t w e m do D u c h a Św. — N a z e b r a n i a c h p l e n a r n y c h p r z e w id z i a n e j e s t 6 n a s t ę p u j ą c y c h r e f e r a t ó w : E u c h a r y s tia w ż y c iu K o śc io ła , E u c h a r y s tja a o d r o d z e n ie św ia ta , E u c h a r y s tia ź r ó d łe m p e ł n i ż y c ia je d n o s tk i, E u c h a r y s tja f u n d a m e n te m r o d z in y , P o ls k i o d n o w ie n ie w E u c h a r y s tji, E u c h a r y s tja ź r ó d łe m A k c ji K a to lic k ie j. P o z a t e m o b r a d u j e 15 sekcyj:
k a p ł a ń s k a , dla in t e li g e n c ji , a k a d e m i c k a , k o b ie c a , m i s y j n ą , u n ij n a , dla a k c ji k a t o
lickie j, l i t e r a c k o - p r a s o w a , m ł o d z ie ż y m ę s k i e j, m ło d z ie ż y ż e ń s k i e j , a p o s t o l s t w a m o d l it w y , p e d a g o g ic z n a , t e r c j a r s k a . d la e- m i g r a c j i i c h a r y t a t y w n a " .
Seminarjum Motropoiitalne. — D nia 22 m a r c a b. r. o d b y ło się w a l n e d o ro c z n e z e b r a n i e c z ł o n k ó w K o ła E u c h a r y s t y c z n e g o A l u m n ó w S e m i n a r j u m M e t r o p o l i t a l n e g o . N a z e b r a n i u p r e w o d n ic z y ł k s . pro f. k a n . A n t o n i C ic h o ń sk i, D y r e k t o r K oła . P o w y s ł u c h a n i u s p r a w o z d a n i a z d z ia ł a ln o ś c i K o ła w o- k r e s i e od 28.IV. 1929 r. do dn. 18.111. 1930 r., k t ó r e zło żył w i m ie n i u z a r z ą d u s e k r e t a r z ko l. H. P a r y s , o r a z s p r a w o z d a n i a k a sow eg o , zło żone go p rz e z s k a r b n i k a kol.
K. C y g a n k a , z e b r a n i udz ie lili u s t ę p u j ą c e m u Z a rz ą d o w i a b s o l u t o r j u m ; p o c z e m p r z y s t ą pio n o do w y b o r ó w n o w e g o Z a r z ą d u . P r e ze se m z o s t a ł m i a n o w a n y kol. H. O lsz e w sk i.
N a c z ło n k ó w Z a r z ą d u zo s t a li w y b r a n i kol.:
A. Szw ed, W. B ekisz, K. C y g a n e k , J. W y s o c k i i A. Zonn.
Nowi subdiakoni. — J. E. K siądz Ar- c y b i s k i s k u p - M e t r o p o l i t a W i l e ń s k i u d z ie lił w s o b o t ę S itie n te s , p r z e d n ie d z i e lą P a s y j n ą (5.IV), o g. 7 r a n o w Bazylice M e t r o p o l i t a l n ej, n a s t ę p u j ą c y m 11 m i n o r y t o m , a l u m n o m W il e ń s k i e g o Sem. D u c h o w n e g o , ś w i ę c e n i a s u b d i a k o n a t u : A n t o n i e m u A k t a u a r o w i c z o - ,wi, F r a n c i s z k o w i B ru d n ia s o w i , J a n o w i D m o c h o w s k i e m u , N ik o d e m o w i D u b r o w c e , J a n o w i G ojowi, H ie ro n i m o w i O ls z e w s k i e m u , M ich ało w i Saw le w ic zow i, J a n o w i S k a r ż y ń sk i e m u , J a n o w i S z u lb o r s k ie m u , J ó z e f o w i W o ż n i a k o w i i J ó z e f o w i Z a w a d z k i e m u .
Stow. dla Misyj W ewnętrznych. — N a o s t a t n i e m p o s i e d z e n iu R a d y A r c h i d i e ce z ja ln e j Misyj W e w n ę t r z n y c h w d n i u 14 m a r c a rb., o m a w i a n o m iędzy i n n e m i s p r a w ę K o n g r e s u M isyjn ego l a t e m b. ro k u . S p r a w a t a d e f i n it y w n i e n ie z o s t a ł a je szcze z a ł a t w i o n a . W s z e l a k o z a p r o j e k t o w a n o n a o d b y c ie K o n g r e s u 10 c zerw ca, j a k o dzie ń m isy jn y , z n a s t ę p u j ą c y m p o r z ą d k i e m : godz.
9 XU M sza św. w Bazylice M e t r o p o li ta l n e j, godz. 12 o tw a r c i e K o n g r e s u i o b r a d y , godz.
5— p o c h ó d z B a z y lik i n a g ó rę T r z y k r z y s k ą , j a k o do m i e js c a p ie r w s z y c h m ę c z e n n ik ó w - m i s j o n a r z y W ileńszczyzny, gdzie p o p r z e m ó w ie n i a c h n a s t ą p i ł o b y z a m k n i ę c i e K o n
g re s u . — N a p o s i e d z e n iu n a s t ę p n e m R a d a do te g o z a g a d n i e n i a p o w r ó c i i r o z s tr z y g n i e go d e fi n it y w n i e . N a tera zaś m i e js c u R a d a zwTr a c a się z g o r ą c y m a p e le m do W i e l e b n e go D u c h o w i e ń s t w a i w s z y s t k i c h , k o m u spraw7a m i s y j n a le ży n a sercu , b y ra czy li n a d s y ł a ć sw e u w a g i co do s p r a w , k t ó r y c h n ie n a l e ż a ł o b y p o m i n ą ć n a K o n g re s i e . R ada.
Rekolekcje zam knięte. — R ek o lek c je osó b ś w ie c k i c h , o d p r a w i a n e w e a ł k o w i t e m o d o s o b n i e n i u od św ńata z e w n ę t r z n e g o , s ą w y n a l a z k i e m o s t a t n i c h n i e m a l la t. T a k i e r e k o l e k c j e p o r a ź p ie r w s z y o d p r a w i ł a w W il n ie g r u p a a k a d e m i k ó w , n a le ż ą c y c h przew7a ż n ie do S to w . Młodz. A k a d e m i c k i e j
„ O d r o d z e n i e 14. M łodzie ż t a wr o d e r w a n i u od c o d z ie n n y c h zaję ć s p ę d z i ła k i l k a d n i n a ć w ic z e n i a c h duchow7nych.
„C hristijan in ", p is e m k o tr e śc i relig ij
nej, w y c h o d z ą c e ju ż tr z e c i r o k w ję z y k u r o s y j s k i m w W ilnie, o s t a t n i e m i c z a s y p r z e szło p o d k i e r u n e k ojca P a w ł a M acew ic za.
W y d a w n ic tw o - to z a s ł u g u je n a p o p a rc i e , m oże b o w ie m o d d a ć w i e l k ą u s ł u g ę w7 p r a c a c h m i s y j n y c h n a n a s z y c h k r e s a c h p ó ł n o c n o -w s c h o d n i c h . A dres: W iln o , ul. W ie lk a N r. 58 m . 2.
„W Górę Serca“ — M iesięcznik.— So- d a li c ja M a r j a ń s k a u c z e n i e S e m i n a r j u m im.
M a r c e lin y D a r o w s k i e j w S ło n i m i e od p o c z ą t k u r o k u bie ż ą c e g o w y d a j e p is e m k o , n a k t ó r e g o t r e ś ć s k ł a d a j ą się p r a c e m ł o d o cia n y c h a u t o r e k , u c z e n i e S e m i n a r j u m SS.
N i e p o k a l a n e k . O b o k a r t y k u l i k ó w , o m a w i a ją c y c h s p r a w y s o d a lic y jn e , z n a j d u j e m y t a m p o ezje , a r t y k u l i k i li t e r a c k i e , li s t y i t. p.
Z e s z y t k w i e t n i o w y p r z e d s t a w i a się ba rd z o dobrze. W y d a w n i c t w o z a s ł u g u j e n a p o p a r cie. A dres: S ło n im , k la s z to r S S . N ie p o k a la n e k .
Turgiele. — D. 8 m a ja rb. o d będ zie się w T u r g ie l a c h k o n s e k r a c j a k o ś c i o ła , k t ó r e j d o k o n a J E . K sią d z A r c y b i s k u p - M e t r o p o l i t a W il e ń s k i . N o w y t e n k o ś c i ó ł o s t a t n i e m i c z a sy w y m a g a ł g r u n t o w n e g o r e m o n t u ; d o k o n a ł a je g o ‘s a m a p a r a f j a k o s z t e m 52.000 zł.
p rz y g o rl iw e m s t a r a n i u Ks. Mgra P a w ł a Sze- p e c k ie g o , D z i e k a n a t u r g ie l s k ie g o , i n i e z m o r d o w a n e j p r a c y je g o p o m o c n i k a , ks. L e o n a Ł aw cew icza.
Z życia katolickiego po całym św iecie.
Rzym i W łochy. — O ssero a tore R o m a n o z a z n a c z a , że p r o t e s t O jc a św. w s p r a w i e p r z e ś l a d o w a ń relig ji w Rosji w y w a r ł w sz ę d z ie o lb r z y m ie w r a ż e n i e a n a b o ż e ń s t w a i z e b r a n i a p r o t e s t a c y j n e w e w s z y s t k ic h częściach ś w i a t a u ś w i a d o m i ł y j a k n a j sz ersze m asy, s k ą d p ły n i e b r u d n a fa l a b a r b a r j i n a cały ś w i a t i n a t c h n ę ł y p r a g n i e n ie m p r z e c i w s t a w i e n i a się jej p rz e z żyw sze o b u d z e n ie życia relig ijn ego. — W p o c z ą t k u k w i e t n i a o d b y ł się w R zy m ie K o n g r e s K a t e c h e ty c z n y . P r z y j m u j ą c n a a u d j e n c j i c z ł o n k ó w K o n g re s u , Ojciec św7. w y g ło s i ł p r z e m ó w ie n ie , p o d n o s z ą c e z n a c z e n i e k a t e c h i z mu. — D e le g a c je 40-tu K o n g re g a c y j M arjań- s k i c h w R zym ie w r a z z K o n g r e g a c ją P r i m a P r i m a r i a b y ł y p r z y j ę t e p rzez Ojca św. n a sp e c j a l n e j a u d je n c ji i złożyły h o ł d j u b i l e u sz o w i Papież.a w im ie n i u w ł a s n e m i 1. 222 Sodalicyj, r o z p r o s z o n y c h po c a ły m świecie.
A dre s, h o łd o w n ic z y z a w i e r a ł 118.000 p o d p i sów7, w ś r ó d k t ó r y c h z sodalic yj h i s z p a ń s k i c h b y ły p o d p is y i n f a n t ó w k r ó l e w s k i c h , L u d w i k a i J ó z e f a B a w a r s k i e g o , o raz sodalic ji w ię z ie n ia w7 Sew illi i tr ędow ra ty c h . J e d n o cz eśn ie zło żono u st ó p P a p i e ż a 40 r o c z n i k ó w ró ż n y c h p is m s o d a lic y jn y c h . Ojciec św.
w o d p o w ied zi n a a d r e s hołdow miczy w y p o w ie d z ia ł w ie le c e n n y c h u w a g o z n a c z e n i u Sodalicji M a r j a ń s k i e j i je j s t o s u n k u do A k c ji K a to li c k ie j , k t ó r e j s o d a l ic j a m oże się s t a ć j e d n ą z n a j d z i e l n i e j s z y c h p o m o c n ic . — N i e d a w n o w7 k a t a k u m b a c h św7. P r e t e k s t a t a n a v ia A p p i a w7 R zy m ie o tw o r z o n o m u z e u m arc h e o lo g ic z n e . K a t a k u m b y te z a w i e r a j ą wuelkie m n ó s tw 7o s t a r o c h r z e ś c i j a ń s k i c h p o m n i k ó w s z t u k i: rze ź b , k o l u m n a l a b a s t r o w y c h i p o r f ir o w y c h o ra z m a l o w i d e ł ś c i e n n y c h i t. p. — W e d ł u g s p i s u św7. K o n g r. P r o p a g . W ia ry, s t a n li c z e b n y m isyj p r z e d s t a w i a się w n a s t ę p u j ą c y sp o s ó b : w7 E u r o p i e 28, w Azji Z a c h o d n ie j 9, w I n d j a c h i B ir m a n ji 44, w S ja m ie i I n d o c h i n a c h 14, w C h i n a c h 95, w J a p o n j i 17, w7 A fry c e p ó ł n o c n e j 16, w A fry c e Z a c h o d n ie j 52, w A fry c e w s c h o d n i e j 17, w A fry c e p o ł u d n i o w e j 30, w A m e ry c e P ó ł n o c n e j i Ś r o d k o w e j 22, w A m e r y c e P o
t 119-_____ W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie Nr. 7-8.
ł u d n i o w e j 22, n a a r c h i p e l a g u M a l a js k i m 31, w A u s t r a l j i i n a N ow ej Z e la n d j i 29 — r a z e m 437 misy j, o b e j m u j ą c y c h t e r y t o r j a ró ż n e j w ie lk o ś c i. — W k o ń c u m a r c a r. b. u k o n s t y t u o w a ł się w Rzym ie, p o d p r z e w o d n i c t w e m k a r d y n a ł a - w i k a r e g o , K o m i t e t o r g a n i z a c y jn y o b c h o d u 1500-ej ro c z n i c y so b o r u , k t ó r y się o d b y ł w E f e z i e 'w 431 ro k u . — W czasie od 18 do 25 m a j a r. b. o d b ę d z ie się w R zym ie K o n g r e s M i ę d z y n a ro d o w e j U n ji Z w i ą z k ó w k o b ie c y c h . G łó w n y m t e m a t e m o b r a d bę d z ie z a g a d n i e n ie p o d n i e s i e n i a m o r a l n o ś c i r o dzin. — O sseru a to re R o m a n o z 30 ub. m.
o g ła s z a o fi c ja l n ą n o t a t k ę , w k t ó r e j z a z n a cza z z a d o w o le n i e m , że s e k r e t a r z g e n e r a l n y p a r t j i fa s z y s t o w s k i e j , p o s e ł T u r a t t i , r o z e s ł a ł w ła d z o m p r o w i n c j o n a l n y m i n s t r u k c j ę , st w i e r d z a j ą c ą , że m ię d z y p r z y n a l e ż n o ś c i ą do A k c ji k a t o l i c k i e j a n a l e ż e n i e m do p a r t j i f a s z y s t o w s k i e j i in n y c h i n s t y t u c y j p a ń s t w o w y c h n i e m a ż a d n e j kolizji. — D. 16 m a r c a r. b. p a r l a m e n t w ło s k i p r z y j ą ł je d n o g ł o ś n i e u s t a w ę , w p r o w a d z a j ą c ą p o n o w n i e n a u k ę relig ji do s z k ó ł ś r e d n ic h , k t ó r ą m a s o n i z s o c j a li s ta m i n ie g d y ś w yrzucil i.
Hiszpan ja. — A k c ja k a t o l ic k a w Hisz- p a n j i w d o ty c h c z a s o w e j sw ej d z ia ł a ln o ś c i sz czeg ó ln iejszy w p ł y w z d o b y ła w ś r ó d org a- niz a c y j w ł o ś c i a ń s k i c h . S t o w a r z y s z e n i a k a t o li ck ie d ą ż ą do p o p r a w y s y t u a c j i w g o s p o d a r s t w i e ro l n e m . R ó w n ie ż i n a t e r e n i e r o b o t n i c z y m k a t o l i c y h i s z p a ń s c y p r a c u j ą s p o ł e c z n ie z p o w o d z e n ie m , ale s ą t u w m n i e js z o ś c i w p o r ó w n a n i u z s o c j a li s ta m i.
K a to l i c k i e Z w i ą z k i z a w o d o w e w liczbie 262 z 85.000 c z ł o n k ó w o b e j m u j ą tr z e c i ą część w s z y s t k i c h z o r g a n i z o w a n y c h r o b o t n i k ó w H is zp an ji. — J e d n ą z n a jc z y n n i e j s z y c h i n a j r u c h l i w s z y c h g r u p A k c ji k a t o l i c k i e j w H isz
p a n j i j e s t K a t o l i c k i Z w i ą z e k K obiet, m a j ą c y li czn e odd ziały , j a k s e k c j ę dla s p r a w k u l t u r y , s e k c j ę w y k s z t a ł c e n i a zaw o d o w eg o , p o m o c y n a w y p a d e k c h o ro b y , o c h r o n y dzieci, c e n z u r y k s i ą ż e k i s z t u k t e a t r a l n y c h , o b r o n y o b y w a t e l s k i c h p r a w k o b i e t y i t. p.
W ęgry. — J. Em. K ard. P r y m a s S ered i z a m i a n o w a ł K o m is ję dla o c h r o n y i n t e r e s ó ^ k a t o l i c k i c h w ra d jo , do k t ó r e j p o w o ł a n i zo stali n a j w y b i t n i e j s i p r z e d s t a w i c i e l e k a t o li c y z m u w ę g ie r s k ie g o . K o m is ja t a z d o b y ła
ju ż u k i e r o w n i c t w a r a d j a w ę g i e r s k i e g o to, że o b e c n ie co n ie d z i e la i ś w i ę t a t r a n s m i t o w a n e s ą k a z a n i a i Msze św. k a to l ic k i e . R ó w n o c z e ś n ie m i n i s t e r s p r a w w e w n ę t r z n y c h w y d a ł d e k r e t , n a m ocy któ v eg o w r e s t a u r a c j a c h i lo k a l a c h p u b li c z n y c h n ie w o ln o p o d a w a ć za p o m o c ą g ł o ś n i k ó w k a z a ń i ś p i e w ó w m s z a ln y c h .
Z życia katolickiego w kraju.
Archid. gniezn. i pozn. — Do. 30 m a r c a r, b. o d b y ł a się w P o z n a n i u u ro c z y s to ś ć p a p i e s k a , p o ł ą c z o n a z d zies ięcio leciem Ligi k a t o l i c k i e j a rc h id . g n ie z n . i pozn . Z tej o k a z ji o d b y ł a się u r o c z y s t a Msza św. w e F a r z e o raz a k a d e m j a w a u li u n i w e r s y te c k i e j. N a a k a d e m j i p r z e m a w i a ł te ż J.E.
K a rd . P r y m a s o z a d a n i u a k c j i k a to l ic k i e j, k t ó r e m j e s t „ w y ro b ie n i e s u m i e n i a k a t o l i c k ie g o w s w y c h c z ło n k a c h " . — W św ię t o Z w i a s t o w a n i a N ajśw . M arji P a n n y , j a k o w d zie ń ś w i ę t a w s z y s t k i c h k a t o l i c k i c h o r g a n i z a c y j k o b ie c y c h , o d b y ł a się w P o z n a n i u u r o c z y s t a a k a d e m j a w h o łd z i e N ajśw . M arji P a n n i e , z o r g a n i z o w a n a p rzez m i e js c o w y K a t o l i c k i Z w i ą z e k P o le k . P o d n i o s ł a t a u r o c z y s to ś ć o d b y ł a się w au li U n i w e r s y t e t u w o b e c n o ś c i , J.E. Ks. K a r d y n a ł a P r y m a s a o ra z p r z e s z ło t y s i ą c a osó b, p r a g n ą c y c h p u b li c z n ie z a z n a c z y ć s w ą cześć i m iło ść d l a N ajśw . P a n n y .
Archid. krakow ska. — K siążę M etro p o l i t a K r a k o w s k i , J E . Ks. A r c y b i s k u p S a p i e h a , w w y d a n e j n i e d a w n o b r o s z u r z e p. t. O A k c ji k a to lic k ie j w y p o w i e d z i a ł się w sp o s ó b d o b i t n y z a r ó w n o o i d e o w y c h p o d s t a w a c h , j a k o t e ż o p r a k t y c z n y c h c e la c h i o rg a n i z a c ji A k c ji k a t o l i c k i e j . Z go d n ie z z a r z ą d z e n i a m i p a p i e s k i e m i , D o s to j n y A u t o r po u c z a , iż A k c j a K a t o l i c k a j e s t s p r a w ą relig ijn ą, r ó ż n ą i od cz y s t o z ie m s k i c h p o c z y n a ń lu d z k i c h i od t y c h p r a c r e l i
g ij n y c h , k t ó r y c h ce le m j e s t . u d o s k o n a l e n i e w e w n ę t r z n e s w y c h c z ło n k ó w ; j e s t o n a te ż p r a c ą z b io r o w ą i z o r g a n i z o w a n ą , p o s i a d a c h a r a k t e r u n i w e r s a l n y i w y m a g a w y r z e c z e n i a się s i e b ie . W y r o b i e n i e w e w n ę t r z n e w i n n o p o p r z e d z a ć A k c ję k a t o l i c k ą , a w p a r z e z n i ą w i n n o iść życie z w ia r y . D z ia ła
n ie n a z e w n ą t r z , żeb y c h r z e ś c i j a ń s k i e p r a w o m o r a l n e b y ło w s p o ł e c z e ń s t w i e s z a n o w a n e i w y k o n y w a n e , b ę d z ie j e d n e m z g ł ó w n y c h z a d a ń A k c ji k a to l ic k i e j. W s z c z e góln ości z a d a n i a A k c ji K a to li c k ie j d o ty c z ą ro d z i n y , sz k o ł y , p r a s y k a t o l i c k i e j , w id o w is k , d o m ó w k a t o l i c k i c h , s t o w a r z y s z e ń m łodzieży.
Co do s t o s u n k u A k c ji k a t o l i c k i e j do in n y c h o rg a n i z a c y j k a t o l i c k i c h K sią ż ę - M e tr o p o lita o d r ó ż n i a s p r a w y ogó ln eg o z n a c z e n i a dla relig ji i K o śc io ła od w y p a d k ó w , d o t y c z ą c y ch s p r a w w e w n ę t r z n y c h t y c h s t o w a r z y szeń; w t a m t y c h s p r a w a c h w s z y s t k i e o r g a nizac je, c h c ą c e u c h o d z ić za k a t o l i c k i e , m u sz ą s o l id a r n i e s t o s o w a ć się do w s k a z ó w e k A k c ji k a t o l i c k i e j , w d ru g i c h zaś n a l e ż y im z o s t a w i a ć z u p e ł n ą w o ln o ść . D alej D o s to j n y A u t o r m ó w i o s t r o n i e o r g a n i z a c y jn e j A kcji K a to lic k ie j. — B ro s z u r a t a p o w i n n a się z n a le źć w r ę k u k a ż d e g o k a p ł a n a .
Archid. lw ow ska. — W d n ia c h od 23 do 28 m a r c a r. b. o d b y ł się w e L w o w ie , s t a r a n i e m Z w i ą z k u i n t e li g e n c ji k a t o l i c k i e j
„O d ro d z e n ie " i m ie js c o w e g o a k a d e m i c k i e g o K o ła „ O d ro d z e n ie " , in f o r m a c y j n y c y k l w y k ł a d ó w o A kcji k a t o l i c k i e j . K u r s t e n w s ześ ciu w y k ł a d a c h z a w i e r a ł o m ó w ie n i e h i s to r y c z n y c h , r e l ig i jn y c h i m o r a l n y c h p o d s t a w A k c ji k a t o l i c k i e j , s t o s u n k u A k c ji do k a t o l i c k i e j a k c ji c h a r y t a t y w n e j i e k o n o m ic z n o -sp o łe c z n e j, s t o s u n k u A k c ji do p o l i t y k i i w re sz c ie p r z e d s t a w i e n i e k o n c e p c j i o rg a n i z a c y j n y c h A k c ji k a t o l i c k i e j w Polsce i z a g ra n i c ą .
Archid. w arszaw ska.— W k o ń c u m arca rb . o d b y ły się r e k o l e k c j e o g ó ln o a k a d e - m i c k ie , k t ó r e z g ro m a d z iły p r z e s z ło 3.000 m łodzie ży a k a d e m i c k i e j . — Dn. 10 k w i e t n i a rb . dopuściła W a r s z a w ę , j a d ą c do Belgji, d e le g a c ja r e p r e z e n t a c y j n a stolicy P o l s k i n a m a j ą c y się o d b y ć w L o w a n j u m w d n ia c h 12— 14 bm . M ię d z y n a ro d o w y A k e d e m i c k i K o n g r e s Misy jn y.
Diecezja płocka. — Dn. 22 m a r c a rb.
z m a r ł w P r z a s n y s z u k s . k a n . K a j e t a n Śmie- c h o w s k i, u r. w r. 1838, w y ś w i ę c o n y n a k a p ł a n a 1861 r. Od r o k u 1922 b y ł k a n o n i - k i k m k a p i t u ł y p ł o c k i e j.
Diecezja podlaska.—W celu czynniej- szej i s k u t e c z n i e j s z e j d z ia ł a ln o ś c i d o b r o
cz y n n e j, J E . Ks. B i s k u p Dr. H. P r z e ź d z i e c k i p o lecił d u c h o w i e ń s t w u sw ej diece zji, by w Lidze K a to li c k ie j zaję ło się z o r g a n i z o w a n i e m S e k c ji m i ło s ie r d z i a c h r z e ś c i j a ń s k i e go. S e k c j a m i ło s ie r d z i a c h r z e ś c i j a ń s k i e g o s t a n o w i n i e o d z o w n y d z ia ł Ligi K a to li c k ie j i k o r z y s t a z je j u p r a w n i e ń , j a k o p r a w n e j j e d n o s t k i d ie c e z ja ln e j . C elem S e k c ji m i ł o si e rd z ia c h r z e ś c i j a ń s k i e g o je st: a) sz e r z e n ie i p o g łę b i a n ie d u c h a c z y n n e j m i ło ś c i b li ź n ie go w e d ł u g n a u k i K o ś c io ł a k a t o l i c k i e g o b) n i e s i e n i e p o m o c y d u c h o w e j i m a t e r j a l - nej w n ies zczęściu , b ied zie i si e ro c tw ie .
Diecez. łódzka. — W diec. łó dzk iej zo
s t a ł o p o s t a n o w i o n e m , b y w ro z w o ju A k cji K a to li c k ie j z w r ó c o n ą z o s t a ł a s z c z e g ó ln ie j
sza u w a g a n a z o r g a n i z o w a n i e d o b r o c z y n n o ś c i k a t o l i c k i e j . W S e k r e t a r j a c i e g e n e r a l n y m A k c ji k a t o l i c k i e j s t w o r z o n o s p e c j a l n ą S e k c ję d o b r o c z y n n o ś c i k a t o l i c k i e j . — Łódź p o s i a d a o b e c n ie d w a k i n a k a t o l i c k i e . Cie
sz ą się o n e w i e l k i e m p o w o d z e n ie m . W k r ó t ce j e d n a k p r z y b ę d ą je s zcze dw a. T o w a r z y s t w o „ P r z y s z ło ś ć ” z a k ł a d a n o w e k in o k a to lick ie p r z y ul. D w o r s k ie j w s p e c j a ln i e w y b u d o w a n e j sali. D ru g ie k i n o k a t o l i c k i e p o w s t a n i e p rz y ulicy G d a ń s k i e j 111, w sali die c e z ja ln e g o Z w i ą z k u Młodzieży P o ls k ie j.
Diecezja łu ck a.— JE . Ks. B is k u p Sze
lą ż e k w y d a ł z a r z ą d z e n i e do pro b o s zczó w , k t ó r y c h p a r a f j e z n a j d u j ą się n a d g r a n i c ą bo ls z e w i c k ą , b y p o tw o r z o n o k o m i t e t y , m a ją ce na c e lu z a o p i e k o w a n i e się u c i e k i n i e r a m i z bo ls zew ji bez ró ż n ic y n a r o d o w o ś c i i w y z n a n i a . P o n a d t o Ks. B i s k u p o b j e c h a ł oso b iście z n a c z n i e js z e p u n k t y g r a n i c y b o ls z e w ic k ie j, gdzie je s t w ię k s z e s k u p i e n i e u c i e k i n i e r ó w .— J. E. Ks. B i s k u p S z e lą ż e k zarz ądził, a b y w s z y s c y k a p ł a n i die c e z ji ł u c k i e j, j a k o n i e g d y ś z e sp o lo n e j z d ie c e z ją ż y to m ie r s k ą , o d p r a w il i po j e d n e j Mszy św . za du sz e ś. p. k s. k s . K u c z y ń k ie g o , B ie n i e c k ie g o i M. S o k o ło w s k i e g o .