Rzym i W łochy. — D. 19 m a r c a r. b. I w e d ł u g z ap o w ied zi w liście do k a r d . Pom - p ilj’ego,O jc ie c św. o d p r a w i ł Mszę ś w . z a Rosję w ba z y lic e św. P i o t r a w o b e c lic z n y c h rzesz w i e r n y c h , p r z y b y ł y c h z c a łe g o R zy m u i o- kolic. W e d ł u g d o n ie s ie n i a p is m , k o r p u s d y p l o m a t y c z n y n a te m n a b o ż e ń s t w i e b y ł r e p r e z e n t o w a n y n i e z b y t licznie. — J . Em.
K ard. P i o t r G a s p a r r i , b.' s e k r e t a r z s t a n u O jc a św., p r z y g o t o w u j e m a t e r j a ł do w y d a n i a t e k s t u k a t e c h i z m u . K a te c h i z m m a mieć p o t r ó j n y t e k s t : 1. d la dzie ci (z 30 p y t a ń i odpow ie dzi) , 2. w y k ł a d c a ł o k s z t a ł t u n a u k i w iary , p r z e z n a c z o n y d la d o r o s ł y c h i 3. szc z e g ó ło w y w y k ł a d n a u k i k a t o l i c k i e j w z w ią z k u z o b j a ś n i e n i a m i k w e s t y j apolo g o ty cz- n y c h . O s t a t e c z n ą r e d a k c j ę o p r a c o w u j e s p e c j a l n a k o m i s j a , p o z o s t a j ą c a w s t a ł y m k o n ta k c i e z O jc e m św. — Rząd w ł o s k i s ta le re a l iz u j e w p r o w a d z e n i e k o n k o r d a t u ze S t o licą Ap. w życie. O b e c n ie n a p o r z ą d k u d z i e n n y m je s t s p r a w a n a u k i relig ji w s z k o ł a c h . M i n is t e r O św ia ty , G iu lia n o w te j s p r a w i e w y g ło s i ł z n a m i e n n e p r z e m ó w i e n i e n a z e b r a n i u R a d y G e n e r a l n e j T o w a r z y s t w a W y c h o w a n i a N aro d o w e g o . P o m i ę d z y in n e- mi, m i n i s t e r p o w ie d z ia ł w s p r a w i e n a u k i religji, co n a s t ę p u j e : „ N a u k a religji, k t ó r ą rz ą d fa s z y s t o w s k i od s a m e g o p o c z ą t k u w p r o w a d z ił do s z k ó ł p o c z ą t k o w y c h , a t e r a z w p r o w a d z a r ó w n i e ż do s z k ó ł ś r e d n i c h , j e s t w isto cie sw ej c z y n n i k i e m w y c h o w a w c z y m .
Nr.
6. W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie
101.J e s t r z e c z ą j a s n ą , że dla o s i ą g n ię c i a te g o c e lu k o n i e c z n e j e s t n a u c z a n i e k o n k r e t n e j i o k r e ś l o n e j religji, a n ie p o s ł u g i w a n i e się j a k ą ś o g ó ln ą i n i e o k r e ś l o n ą n a u k ą re l ig i jn ą z u p e ł n i e t a k sam o , j a k p rz y s t u d j o w a n i u l i t e r a t u r y n ie o d z o w n e j e s t p o z n a w a n i e l i t e r a t u r y o k r e ś l o n e g o n a r o d u . Dla n a s , o czy w iście, re l ig j ą t ą j e d y n i e i w y łą c z n i e może b yć k a to l ic y z m , k t ó r y o d p o w i a d a n a j t a j n ie jsz y m o b ja w o m n a s z e g o p r z e k o n a n i a i n a s z e j t r a d y c j i n a r o d o w e j ... Rząd w ł o s k i k i e r u j e się z b y t ś w i a t ł y m d u c h e m , by nie p o j ą ł z n a c z e n i a relig ji dla życia k u l t u r a l neg o. Z b y t d łu g o W ło c h y w a h a ł y się m i ę dzy b i e r n e m w y k o n y w a n i e m w ia r y i raa- t e r j a l i s t y c z n ą n e g a c ją ."
Hiszpanja. — O ficjalny o rg a n arcybis- k u p s t w a t o l e d a ń s k i e g o og ło s ił z n a m i e n n y o k ó l n i k P r y m a s a H isz p a n ji, p o d k r e ś l a j ą c y p o w a g ę s y t u a c j i w c h w ili bie ż ą c e j n i e t y l k o p o d w z g lę d e m p o li ty c z n y m , lecz t a k ż e pod w zg lęd em s p o ł e c z n y m , m o r a l n y m i re l ig i j
nym . P ie r w s z y m o b o w i ą z k i e m k a ż d e g o k a to l i k a , gło s i ow o orędzie, j e s t u c z e s t n ic z y ć c z y n n ie w życiu p o li ty c z n e m n a r o d u . K a t o licy m a j ą o b o w ią z e k r ó w n ie ż z a jm o w a ć u- r z ę d y p u b li c z n e i n a le ż e ć do p a r t y j p o li
ty c z n y c h , r e s p e k t u j ą c j e d n a k za w sz e p r a wa K ościo ła. O d s u n i ę t e d a w n o n a d ru g i p l a n lu b n a w e t z a p o m n i a n e i n s t r u k c j e p a p i e s k i e w i n n y b yć p o n o w n i e z a s t o s o w a n e w życiu.
Francja. — N ie d a w n o o bch o d z o n o w P a r y ż u s t u l e t n i j u b i le u s z m i e s i ę c z n i k a R eu u e d e s d e u x M o n d es, z a ło ż o n e g o p rz e z F r a n c is z k a B u lo z ’a. M ie się c z n ik t e n n a le ż y do n a j s t a r s z y c h i n a j s ł a w n i e j s z y c h c z a s o p i s m w E u r o p ie ; był o n i j e s t ż w i e r c i a d ł e m du- c h o w e m ro z w o ju F r a n c j i a p o ś r e d n i o i c a łej E u r o p y , a p o m i ę d z y sw ym i w s p ó ł p r a c o w n i k a m i liczył n a j z n a k o m i t s z y c h p is a r z y i p u b li c y s t ó w . H o łd u ją c n i e g d y ś w o lte r ja - n iz m o w i i a g n o s t y c y z m o w i, n ie zn iż y ł się j e d n a k n ig d y do p o zio m eg o a n t y k l e r y k a - zmu i p r z y g a n i a ł ro z d z i a ło w i K o śc io ła od p a ń s t w a . O becnie pis ze o n im J. M o r ie n v a l w La Vie C a th o lią u e te słow a: „ K a to li c y p o t r z e b u j ą c z a so p ism , k t ó r e s ą b a r d z i e j p o z y ty w n e , niż R em ie d e s d e u x M o n d es, ale p i ę k n e n a r z ę d z i e d u c h o w e , j a k i e m się s t a ło
to p ism o, cz y n i je t a k ż e g o d n e m u z n a n i a i s y m p a t j i ze s t r o n y k a t o l i k ó w 11. Z a z n a c z y ć nale ży,iż w ś r ó d w s p ó ł p r a c o w n i k ó w m i e s i ę c z n i k a w id zim y n a z w i s k a t a k i e , j a k J e r z y Go- y au, Ir e n e u s z Bazin , H. B o r d e a u x , P. Bour- g et, b i s k u p B a u d r il la r t, ks. B r e m o n d i in . P a r y s k a L a V ie C a th o lią u e o s t a t n i sw ój n u m e r lu t o w y p o ś w i ę c i ł a o rg a n i z a c ji k a t o l i c k i e j m łodzieży ż e ń s k i e j w e F r a n c j i.
N a n u m e r t e n złożyły się p r a c e k i l k u B is k u p ó w , o r g a n i z a t o r ó w i d z ia ł a c z y n a t e r e n i e A k cji K a to li c k ie j , r o z p a t r u j ą c e p o d r ó ż n e m i p u n k t a m i rozw ój p r o g r a m ó w i życia o r g a n i z a c y jn e g o s t o w a r z y s z e ń ż e ń sk ic h . Z b ió r teg o r o d z a j u a r t y k u ł ó w s t a n o w i p e w n e g o t y p u p o d r ę c z n i k i źródło w s k a z ó w e k do p r a c y w o rg a n i z a c j a c h k a to lic k ie j m ło d zieży ż e ń s k i e j. — L a C roix donosi, że b i s k u p i p ro w i n c j i k o ś c i e l n e j Bor- d e a u x w y d a li z a k a z u c z e s t n i c z e n i a w z e b r a n i a c h o c h a r a k t e r z e a n t y r e l i g i j n y m . Z a k a z t e n d o ty c z y n i e t y l k o osób, k t ó r e z c i e k a w o ś c i p r z y s ł u c h u j ą się w ro g im religji i K o ścio ło w i o dczytom , lecz t a k ż e t y c h , k t ó r z y c h o d z ą n a o d c z y ty a n t y r e l i g i j n e w c ela ch a p o lo g e t y c z n y c h . T y lk o w w y j ą t k o w y c h w y p a d k a c h s t o w a r z y s z e n i o m k a t o lic k im u d z ie l a n e będzie z e z w o le n ie n a u d z ia ł w te g o r o d z a j u z e b r a n i a c h w p o r o z u m i e n i u z w ł a d z a m i d u c h o w n e m i. — C z ł o n k o w i e f r a n c u s k i e j f e d e r a c ji s t u d e n t ó w k a t o l i c k i c h , w liczbie 11.000, w d n i u 19 m a r c a p r z y s t ą p i l i do w s p ó ln e j K o m u n ji św., łą c z ą c się w m o d l it w i e z O jc e m św. i p r o s z ą c B oga o p o ło ż e n i e k r e s u s t r a s z l i w e m u p r z e ś l a d o w a n i u re lig ji w R osji so w ie c k i e j. S t u d e n c i p a ry s c y , zgo d n ie z ż y c z e n ie m k a r d y n a ł a Ver- dier, s k i e r o w a n e m do w s z y s t k i c h w ie r n y c h stolicy, p r z y j ę li K o m u n ję św . w ty m d n iu w bazylice S a c re - C o e u r n a M o n t m a r t r e .
Austrja. — A u s t r j a c k a k o n f e r e n c j a E p i s k o p a t u , o p i e r a ją c się n a I n s t r . św.
K ongr. O b rz ę d ó w z d. 26 i n a r c a 1924 r., u s t a li ła n a s t ę p u j ą c e w y t y c z n e w s p r a w i e k o ścieln eg o ś w ię c e n i a s z t a n d a r ó w ; „ W o ln o św ięcić s z t a n d a r y s t o w a r z y s z e ń , k t ó r e u- z n a j ą się za c z y n n y c h c z ł o n k ó w A k c ji K a t o lickie j. D oty czy to r ó w n ie ż z w i ą z k ó w , k t ó re nie m a j ą c h a r a k t e r u a n t y k a t o l i c k i e g o i w S t a t u t a c h sw ych o ra z w s w e j działał"
nośc i nie w y s t ę p u j ą p r z e c i w k o z a s a d o m w i a r y i o byczajów . N a t o m i a s t n ie w o ln o p o ś w ię c a ć s z t a n d a r ó w s t o w a r z y s z e ń , k tó r e , z godnie ze S t a t u t a m i l u b in n e m i oficja lne- m i o ś w ia d c z e n i a m i , s ą u s p o s o b i o n e a n ty - kościeln ie, c h o c ia ż b y poszczególni c z ł o n k o w ie t y c h S t o w a r z y s z e ń lu b c a łe ich g r u p y m i e js c o w e z o r j e n t o w a n i byli w e d ł u g p o g lą du k a to l ic k i e g o .C o się ty c z y z w ią z k ó w p o li ty c z n y c h , to ze w zg lęd u n a p o n a d p a r t y j n e s t a n o w i s k o K o ścio ła, ś w ię c e n i e ich s z t a n d a r ó w j e s t nie d o z w o lo n e . O ze z w o le n i e n a p o ś w ię c e n i e s z t a n d a r u t r z e b a za k a ż d y m r a z e m z w r a c a ć się do k u r j i bis- k u p i e j “ .
Holandja. — W lipcu r. b. odbędzie się w A n t w e r p j i k o n g r e s k a t o l i c k i c h s t r o n n i c t w p o li ty c z n y c h . U dział w k o n g r e s ie w e z m ą p r z e d s t a w i c i e l e n ie m ie c k i e g o c e n t r u m , k a t o l i c k i e j p a r t j i h o l e n d e r s k i e j , b e l
gijsk iej p a r t j i c h r z e ś c i j a ń s k o - d e m o k r a t y c z - nej o raz k a t o l i c k i c h s t r o n n i c t w p o li ty c z n y c h A u s tr ji, H is zp an ji, F r a n c j i i C z e c h o s ł o w a c j i. J a k d o n o si p r a s a n i e m i e c k a , w z w i ą z k u z t y m k o n g r e s e m m iędzy d e l e g a t a m i N ie m ie c i Belgji m a j ą być n a w i ą z a n e ro z m o w y w s p r a w i e z b li ż e n ia niemieelco- b elg ijs k ieg o .
Szwajcarja. — P o w s ta ł tu zw iązk ow y K o m i t e t s t o w a r z y s z e ń , k t ó r y w z ią ł sobie za z a d a n i e rozw ój k u l t u r y c h r z e ś c i j a ń s k i e j w p o szczeg ó ln y ch d z ie l n ic a c h Szw ajcarji.
W y s i ł k i K o m i t e t u b ę d ą z m i e rz a ł y do sze
r z e n i a z a s a d K r ó l e s t w a C h r y s t u s o w e g o w życiu i n t e l e k t u a l n e m n a r o d u s z w a j c a r skiego. Ś r o d k a m i d z i a ł a n i a b ę d ą k o n f e r e n cje, a r t y k u ł y w d z i e n n i k a c h i p r z e g l ą d a c h k a t o l i c k i c h , c z y n n y u d z i a ł w k s z t a ł c e n i u lu d u k a to l ic k i e g o , ścisły k o n t a k t z podo- b n e m i s t o w a r z y s z e n i a m i i n n y c h k r a j ó w , tw o r z e n i e z w ią z k ó w o c e la c h n a u k o w y c h , k o o r d y n a c j a w y s i ł k ó w i n s t y t u c y j k a t o l i c k i c h i p o s z c z e g ó l n y c h osó b, w re s z c i e p erjo - dy c z n e z e b r a n i a . — U n i w e r s y t e t k a t o l i c k i w e F r y b u r g u z o r g a n i z o w a ł p ro w iz o r y c z n y S e k r e t a r j a t M isyjn y p rz y M ię d z y n a ro d o w e j F e d e r a c j i S t u d e n t ó w K a to li c k ic h „ P a x R o
m a n a " , k t ó r y , z a c h o w u ją c c a ł k o w i t ą o d r ę b no ść, będzie p r a c o w a ł w łą c z n o ś c i z s e k r e - t a r j a t e m g e n e r a l n y m „ P a x R o m a n a " . P ie r w
-sz em z a d a n i e m s e k r e t a r j a t u j e s t p o z y s k a n i e w s p ó ł p r a c y i s t n i e j ą c y c h ju ż s t o w a r z y s z e ń m i s y j n y c h m łodzieży a k a d e m i c k i e j , a w ię c
„ A u c a m " w Belg ji,“„ A k a d e m i s c h e r Missions- b u n d " w N ie m c z a c h , „ K a th o li c S t u d e n t s Mission C r u s a d e " w S t a n a c h Z je d n o c z o n y c h i in. N o w o z o g r g a n i z o w a n y S e k r e t a r j a t f r y b u r s k i b ę d z ie p o ś r e d n i k i e m w d o s t a r c z a n i u in f o rm a c y j m i ę d z y n a r o d o w y c h , p r z e z n a cz o n y c h dla k a t o l i c k i c h s t o w a r z y s z e ń s t u d e n c k i c h p o s z c z e g ó l n y c h k r a j ó w i d o t y c z ą cych te g o w s z y s t k i e g o , co w z a k r e s ie misy j 5kato lic kich może i n t e r e s o w a ć m ł o dzież a k a d e m i c k ą .
Anglja. — P o d h o n o ro w e m p r z e w o d n ic t w e m M o r g a n a i w i c e p r e z y d e n t u r ą G. K C h e s t e r t o n a u t w o r z o n o w A nglji S t o w a r z y s z e n ie P is a r z y K a to li c k ic h , k t ó r e g o z a d a n i e m j e s t o p i e k a n a d k a t o l i c k i e m i t a l e n t a m i li t e r a c k i e m i . P o w o ł a n e do życia ju r y , p e w n e g o r o d z a j u a k a d e m j a , b ę d z ie w y d a w a ł o o c e n y u k a z u j ą c y c h się dzieł, a s p e c j a l n e c z a so p ism o , p o ś w ię c o n e l i t e r a t u r z e i po e z ji k a to l ic k i e j, bę d z ie in f o r m o w a ł o p u b li c z n o ś ć 0 r o z w o ju tw ó rc z o ś c i. W z w ią z k u z p r o t e s t e m O jc a św. w s p r a w i e p r z e ś l a d o w a n i a re lig ji w Rosji, w c a łe j A nglji k a to l ic y 1 n i e k a t o l i c y p o d n ie ś li j e d n o z g o d n y gło s p r z e c i w k o z w ie rz ę c y m w.yczynom d zik iego s o cjalizm u ż y d o w s k o - m a s o ń s k ie g o . P is m a w s z e lk i c h odcieni, z w y j ą t k i e m , oczyw iście, s o c j a l i s t y c z n o - m a s o ń s k i c h , je d n o g ł o ś n i e p o t ę p i a j ą z b ro d n i c z ą a k c j ę b e z b o ż n i k ó w , j a k ró w n ie ż t y r a ń s k i e g o r z ą d u m o s k ie w s k ie g o , k t ó r y tc h ó r z li w i e u k r y w a się za p le c a m i m a s r o b o t n ic z y c h , w y rz e k a ją c y c h ( ? ) się „ d o b ro w o ln i e " religji.
Szwecja. — R ząd szw ed zk i o s t a tn i e m i c zasy w y d a ł s z e r e g n o w y c h z a r z ą d z e ń , o g r a n ic z a ją c y c h K o śció ł k a to l ic k i , j a k n p . z a m y k a n i u k la s z t o r ó w ż e ń s k i c h . Czyni to p od w p ł y w e m p r o t e s t a n t ó w , k t ó r y c h w yższe d u c h o w i e ń s t w o n ieraz n a le ż y do lóż m a s o ń s k i c h .
Norwegja. — D nia 12 m a r c a r. b. Oj
ciec św. m i a n o w a ł Mgr. O la fa O ffe rd h a l‘a w i k a r j u s z e m a p o s t o l s k i m N orw egji. U r o d z o n y w N o rw e g ji w 1857 r o k u Mgr. Olaf O fferdhal p r z e s z e d ł z l u t e r a u i z m u n a k a t o licyzm i sw o je s t u d j a d u c h o w n e o d b y ł w
Nr.
6. W iadomości A rchidiecezjalne W ileńskie 103.
k o le g j u m P r o p a g a n d y w Rzymie. J e s t on.
p i e r w s z y m b i s k u p e m n o r w e s k i m od c z a s ó w d zik iej p s e n d o r e f o r m a c j i w t y m k r a j u . — N o rw e g j a n a t r z y m iljo n y m i e s z k a ń c ó w p o s i a d a o k o ło 3.200 k a t o l i k ó w , z te g o 1.000 w stolicy Oslo i 500 w B ergen. W r o k u b ie ż ą c y m w k r a j u t y m c z y n n y c h j e s t 36 m i s j o n a r z y k a t o l i c k i c h , k t ó r y m w p r a c y p o m a g a j ą s i o s tr y z a k o n n e , p r z e d e w s z y s t k i e m s i o s tr y od św . J ó z e f a w C h a m b e r y L ic zba ty c h z a k o n n i c w p ro w i n c j i N o r w e sk iej w y n o s i n ie w ie l e p o n a d dw ie ście. Od r. 1913 ju r y z d y k c j i w i k a r j a t u a p o s t o l s k i e go w N o rw eg ji p o d le g a a r c h i p e l a g Spitz- b e rg u , k t ó r y ro z c i ą g a się aż do 90 s t o p n i a s z e r o k o ś c i p ó łn o c n e j .
Stany Zjedn. Am. Płn. — W y dzia ł o ś w i a t o w y t o w a r z y s t w a „C ath o lic W e lf a re C o n f e r e n c e " w y d a ł n i e d a w n o s p r a w o z d a n i e 0 s t a n i e s z k o l n i c t w a k a t o l i c k i e g o w S t a n a c h Z je d n o c z o n y c h . W e d ł u g t e g o s p r a w o z d a n ia , ogólna liczba s z k ó ł k a t o l i c k i c h w t y m k r a j u w r. 1928 w y n o s i ł a 7.664, og ó l
n a liczba uczącej się m ło d zieży — 2.201.942.
W t e m było 646.535 c h ł o p c ó w i 676.465 dzie w cząt. W p o z o s t a ł y c h s z k o ł a c h , do k t ó ry c h u c zęszczało 878.942 dzieci, c h ło p c y 1 d z ie w c z ę t a uczyli się ra zem . W o k r e s ie d w ó c h l a t od r. 1926 do 1928 p r z y r o s t k a to lick iej d z ia t w y s z k o l n e j w y n i ó s ł 90.382, co s t a n o w i 4 ,2 8 % lic zby ogóln ej. W ty m s a m y m czasie p r z y b y ł o 215 k a t o l i c k i c h s z k ó ł p o c z ą t k o w y c h , czyli 2,88%. Między r. 1926 a 1928 liczba n a u c z y c i e ls t w a , z a t r u d n i o n e g o w k a t o l i c k i c h s z k o ł a c h p o c z ą t k o w y c h , w z r o sła z 55.155 do 59.013; p r z y r o s t z a t e m sił n a u c z y c i e ls k i c h w y r a z ił się liczbą 3.858, co s t a n o w i 6.98% . O gólna liczba n auczycieli s t a n u d u c h o w n e g o w y n o s i ł a 54.830 czyli o 3.899 w ię c e j niż w r. 1926. Ś w ie c k ic h sil n a u c z y c i e ls k i c h by ło 4.183; w p o r ó w n a n i u z r o k i e m 1926 liczba t a n ie u le g ł a p r a w i e ż a d n e jrz m i a n ie .— R a d a n a r o d o w a k o b i e t k a to l ic k i c h w S t a n a c h Z j e d n o c z o n y c h w y d a ła d e k l a r a c j ę o k w e s t j i s p o ł e c z n e j, z a t w i e r d z o n ą p rz e z w y d z ia ł d y r e k c y j n y „ N a tio n a l C a th o l ic W e lf a re C o n f e r e n c e “ .N. C. W. C.
D e k l a r a c j a t a d o m a g a się d o s t a t e c z n e g o w y n a g r o d z e n ia p r a c u j ą c y m m ę ż c z y z n o m i k o b i e t o m , u d z ia ł u p r a c o w n i k ó w w w ie lk i e m
b o g a c t w i e k r a j u i k o n c e r n ó w , w k t ó r y c h p r a c u j ą , p r a w a p r a c o w n i k ó w do o r g a n i z o w a n i a się w z w i ą z k a c h z a w o d o w y c h i k o o p e r a t y w a c h s p o ż y w c ó w o raz u s t a w o d a w s t w a o c h r o n n e g o .
Chiny. — W ielk i d z ie n n i k k a to lic k i w P e k i n i e Ic h e p a o p o w i ę k s z y ł swój k a p i t a ł prz e z w y d a n i e a k c y j. O rędzie b i s k u p ó w do lu d n o ś c i k a t o l i c k i e j w s z y s t k i c h p ó ł n o c n y c h w i k a r j a t ó w u w ie ń c z o n e z o s t a ło p o m y ś ln y m re z u l t a t e m : z b i ó r k a p r z y n i o s ł a 80.000 d o la r ó w . W o b e c n y c h c z a s a c h n ę d z y j e s t to s u m a b a rd z o z n a c z n a . Pozw oli o n a c z a s o p i s m u n a u t r z y m a n i e d o ty c h c z a s o w e g o c h a r a k t e r u d z i e n n i k a p ie r w s z o rz ę d n e g o .
Z życia katolickiego w kraju.
Afrchid. gniezrt. i pozn. — D. 6 m a r c a r. b. o d b y ło się w P o z n a n i u z e b r a n i e p r z e d s t a w i c ie l i k a t o l i c k i c h o rg a n i z a c y j w s p r a w ie r e lig ijn e g o w y c h o w a n i a m ło d eg o p o k o le n ia . Po w y s ł u c h a n i u odczytu : K a to lic y w o b ro n ie z a g r o ż o n e g o w y c h o w a n ia m ło d z ie ż y , k t ó r y w y g ło s i ł red. Ign. Stein , u c h w a lo n o r e z o lu c je , p r o t e s t u j ą c e p rz e c i w t e n d e n c jo m a n ty r e l i g i j n y m s f e r w p ł y w o w y c h w w y c h o w a n i u , o ra z d o m a g a j ą c e się r e l i
g ijn e g o w y c h o w a n i a ; s p e c j a ln i e zw rócono u w a g ę n a film y złe i n i e m o r a l n e i d o m a
g a n o się ściśle jszej ich k o n t r o l i . — D. 7 m a r c a r. b. w p a ł a c u a r c y b i s k u p i m o d b y ło się ze
b r a n i e k o n s t y t u c y j n e p ie r w s z e g o k r a j o w e go K o n g r e s u E u c h a r y s t y c z n e g o w Polsce, k t ó r y się o d b ę d z ie 26—29 c z e r w c a rb.
Archid. w arszaw ska. — Dn. 14 m a r c a r. b. o d b y ło się z e b r a n i e d y r e k c j i Z w ią z k ó w M i s y jn y c h a rc h i d ie c e z j i w a r s z a w s k i e j , p o ś w ię c o n e s p r a w i e K o ła p r e l e g e n t ó w m i
s y j n y c h . P o tr z e b ę , z a d a n i a i fo r m y organi- ż a c y j n e K o ła p r z e d s t a w i ł d y r e k t o r ks.
k a n . T r e p k o w s k i . C ele m K o ła p r e l e g e n t ó w będzie p r o p a g o w a n i e idei m i s y j n e j n a t e r e n ie a rc h i d . w a r s z a w s k i e j i stolicy. Koło dzielić się będzie n a se kcje: p r o p a g a n d y • p r a s o w e j , o d c z y tó w r a d j o w y c h i p r e l e g e n tów'. O s t a t e c z n e p o w o ł a n i e do ży cia K o ła n a s t ą p i n a n a jb l iż s z e m z e b r a n i u dy re k c ji, k t ó r e się o d b ęd zie dn. 11 k w i e t n i a r.b. p rzy ul. W a r e c k i e j 10 m. 5 o g. 19-ej. S ie d z ib ą
d y r e k c j i Z w i ą z k ó w M i s y jn y c h j e s t K u r ja m e t r o p o l i t a l n a w W a r s z a w i e , ul. M iodow a 17. B iu ro dla u d z ie l a n ia i n f o r m a c y j i z a ł a t w i a n i a i n t e r e s a n t ó w j e s t c z y n n e n a r a z i e w śr o d y od g, 18 do ‘20 p rz y ul. W a re c k i e j 10 m. 5.
Diecezja płocka. — C e n tr a l a A kcji k a to l ic k i e j w P ł o c k u z a p r o s i ł a z n a n e g o p u b l i c y s t ę i p r e l e g e n t a k a t o l i c k i e g o , o. U r b a n a T. J., z o d c z y ta m i. O. U r b a n w y g ł o sił tr z y o d c z y ty w d n ia c h 5, 6 i 8 b. m. n a te m a t y : J e d n o s tk a a K o ś c ió ł, K o ś c ió ł a r o d zin a , K o ś c io ł a p o lity k a . S ala o d c z y to w a w y p e ł n i o n a b y ł a po b rz e g i p rz e z s ł u c h a czów. — D. 19 m a r c a rb. z m a r ł w P ł o c k u ks. p r a ł a t A d a m P ę s k i , ur. 1867 r., w yśw . n a k a p ł a n a 1895 .r. P r a c o w a ł j a k o p r o f e s o r s e m i n a r j u m i u r z ę d n i k K u rji, j a k r ó w n ie ż n a n iw ie l i t e r a c k i e j . — J. E. Ks. B i s k u p p ł o c k i list p a s t e r s k i n a w ie lk i p o s t p o ś w i ę cił s p r a w i e w y c h o w a n i a m ł o d e g o p o k o le n i a .
Diecezja przem yska.—O b s z a r diecezji p r z e m y s k i e j w y n o s i 21.000 k m . kw .; liczba w ie r n y c h obrz. ła cin , w y n o s i 1.042.000. Na t e r e n i e d ie cezji j e s t n a d t o 717.000 w ie r n y c h obrz. g re k o - k a t o l . D iecezja liczy 340 p a ra f ij, czyli p r z e c i ę t n i e n a j e d n ą p a r a f j ę w y p a d a 3.000 dusz. K się ży ś w ie c k i c h die c e z ja p o s i a d a 641, n a je d n e g o k a p ł a n a p r z y p a d a 1.600 w i e r n y ch . W s e m i n a r j u m w i ę k s z e m p rz y g o t o w u j e się do k a p ł a ń s t w a 137 k le r y k ó w . Z a k o n y m ę s k ie liczą 29 k l a s z t o r ó w z 442 z a k o n n i k a mi, z ty ch: 123 k a p ł a n ó w , 185 k l e r y k ó w i 133 braci. K la s z t o r ó w ż e ń s k i c h j e s t 159 z 970 z a k o n n ic a m i.
Diecezja tarnow ska. — D iecezja t a r n o w s k a liczy o k o ło 9.000 k m . kw . ob sz a r u . L ic zba w ie r n y c h o b rz. ła c. w y n o s i 910.000, p ró cz te g o n a t e r e n i e d ie cezji z n a j d u j e się o k o ło 51.000 w ie r n y c h obrz. g re k o - k a t o l ., n i e k a t o l i k ó w j e s t 4.379 i żydów 83.000.
Lic zba p a r a f ij w y n o s i o g ó łe m 263, czyli n a j e d n ą p a r a f j ę p r z y p a d a p r z e c i ę t n i e 3.500 dusz. L ic zba d u c h o w i e ń s t w a ś w ie c k i e g o w y n o s i o b e c n i e 411 k s ię ż y . W s e m i n a r j u m w i ę k s z e m p r z y g o t o w u j e się do s t a n u k a p ł a ń s k i e g o 117 k l e r y k ó w , z k t ó r y c h 31 m a
53 k a p ł a n ó w , 39 k l e r y k ó w i 46 braci. Z a k o n n i c p r a c u j e w o b r ę b i e die c e z ji 735.
Diecezja ło m żyń ska.—J E . Ks. B is k u p Ł o m ż y ń s k i , w y d a ł li s t p a s t e r s k i do w i e r n y c h s w e j die ce zji, w k t ó r y m w y k ł a d a n a u k ę K o śc io ła o u s t a n o w i o n e m p rzez Boskie go N a u c z y c ie la u rz ę d z i e k a p ł a ń s k i m , a n a s t ę p n i e p o r u s z a b a rd z o a k t u a l n ą dziś w św iecie k a t o l i c k i m s p r a w ę p o w o ł a ń k a p ł a ń s k i c h i s t o s u n k u do n i c h s p o ł e c z e ń s t w a pols k ieg o . Ks. B is k u p w y s t ę p u j e p r z e c i w k o d ą ż e n i o m p e w n y c h s f e r do u z a l e ż n i e n i a k a p ł a n a od w p ł y w ó w z i e m s k i c h , p o k ł ó c e n i a z w i e r n y m i i iz o l o w a n i a go. W b rew m n i e m a n i o m n i e k t ó r y c h , że s t a n o w i k a p ł a ń s k i e m u w i n n i się o d d a w a ć t y l k o s y n o w ie z w a r s t w n iż s z y c h l u b ś r e d n ic h , Ks.
B i s k u p p r z y p o m i n a , że ro d zin y z a m o ż n i e j sze m a j ą szczególny o b o w i ą z e k w y c h o w a n ia i k s z t a ł c e n i a s w y c h s y n ó w n a k a p ł a nów , bo s a m P a n Bóg to im u a ł t w i a , d ając m o żn o ś ć i śr o d k i po t e m u . N a s t ę p n i e m ów i Ks. B isk u p o w i e l k i e m s z c z ę ś c iu i zaszczycie, j a k i e s p o t y k a j ą ro d z i n y , z któ - r y c n w y c h o d z ą s ł u d z y Boży. P i e r w s z y m w a r u n k i e m do p i e l ę g n o w a n i a p o w o ł a ń k a p ł a ń s k i c h jest. a t m o s f e r a b o g o b o jn a , c z y s t a i u c z c iw a w r o d z i n a c h , w y r a b i a n i e w d z ie ciac h d u c h a o b o w i ą z k u i o fia rn o ś c i, a z w ł a s z cza p r z y w ią z a n i a do C h r y s t u s a P a n a . N ie t y l k o r o d z i n y , ale i s p o ł e c z e ń s t w o k a t o l i c k i e w in n o d b a ć o r o z w ó j p r a w d z i w y c h p o w o ł a ń k a p ł a ń s k i c h w im ię p o l e p s z e n i a o b y c z a jó w i d o b r a p u b li c z n e g o O jczyzny.
W k o ń c u sw e g o listu w z y w a g o rą c o Ks.
B i s k u p s p o ł e c z e ń s t w o n a s z e do ś p i e s z e n i a z p o m o c ą u b o g ie j m łodzieży i s e m i n a r j o m d u c h o w n y m w d zie le p i e l ę g n o w a n i a p o w o ł a ń k a p ł a ń s k i c h .
D rukow ane za z e zw o len iem Ordynarjatu A rcyb isk u p iego.