1. Zaprojektowano i wybudowano nowoczesne stanowisko do badań przepływowych wentylatorów z automatyczną rejestracją 32 wielkości analogowych i wizualizacją charakterystyk przepływowych w czasie niemal rzeczywistym. Stanowisko to zbudo-wano dzięki uprzejmości Dra hab. inż. Jana Górskiego, prof. AGH (w trakcie budowy stanowiska pełnił funkcję Kierownika Katedry Maszyn Cieplnych i Przepływowych AGH). Budowę sfinansowano ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu „Przebudowa pawilonu D-4 na sale dydaktyczne i laboratoria dla tworzonego Wydzia-łu Energetyki i Paliw”
2. W Instytucie Mechaniki Górotworu PAN w Krakowie wykonano wzorcowanie sond termoanemometrycznych na zakres prędkości przepływu w badanych wentylatorach. Autor pracy dzięki uprzejmości Dra hab. inż. Marka Gawora uczestniczył czynnie w procedurze wzorcowania sond w jednym z najnowocześniejszych tuneli aerodyna-micznych w Europie.
3. Autor opracował i wdrożył w ramach infrastruktury PlGrid usługę obliczeniową RoMa - CFD dla Maszyn Rotodynamicznych. Usługa umożliwia projektowanie, symulację i optymalizację maszyn płynowych z wykorzystaniem mocy obliczeniowej super komputerów (ZEUS ACK Cyfronet AGH). Szczegóły na stronie: https://docs.cyfronet.pl, w publikacjach [77,82] oraz w załączniku do pracy doktor-skiej. /Na dzień 08.06.2017 z usługi korzysta 247 naukowców i studentów z całej Pol-ski/.
S t r o n a | 140
[1] Adachi T., Sugita N, Yamada Y.: Study on the Performance of a Sirocco Fan (Optimum Design of Blade Shape), International Journal of Rotating Machinery, Taylor & Francis, 2001
[2] Akturk A., Camci C.: Experimental and Computational Assessment of a Ducted-Fan Rotor Flow Model, Journal of Aircraft, Vol. 49, No. 3, May–June 2012
[3] Aldoory M. K., Ali A. A.: Numerical and Experimental Study on the Pressure Distribution in a Volute of High-Speed Centrifugal Fan with Impeller- Volute interaction, Al-Rafidain Engineering, Vol.20, No.5, 2012
[4] Alinejad J., Hosseinnajad F.: Aerodynamic Optimization In the Rotor of Centrifugal Fan Using Com-bined Laser Doppler Anemometry and CFD Modeling. World Applied Sciences Journal, Vol.17, IDOSI Publications, 2012
[5] ANSI/AMCA Standard 205-12.: Energy Efficiency Classification for Fans. An American National Stand-ard Approved by ANSI on May 4, 2012
[6] ANSYS CFX-Solver Theory Guide. Release 14.0. November 2011
[7] ANSYS Customer Portal. https://support.ansys.com/portal/site/AnsysCustomerPortal. Dostęp on-line: 2013-2017
[8] ANSYS Turbo Grid Reference Guide. Release 14.0. November 2011 [9] ANSYS Turbo Specific Basics, 2012
[10] Ariff M., Salim M.S., Cheah S. C.: Wall y + approach for dealing with turbulent flow over a surface mounted cube. Seventh International Conference on CFD in the Minerals and Process Industries CSIRO, Melbourne, Australia 9-11 December 2009
[11] Balje O.E.: Turbomachines - A guide to design, selection and theory. New York, 1981
[12] Beczkowski J., Sobczak K., Borzęcki T., Jóźwik K.: Modelowane badania eksperymentalne i numeryczne promieniowego wentylatora energetycznego. VII Międzynarodowa Konferencja „Wentylatory i pompy przemysłowe”. Z.18 Gliwice 2007
[13] Benoit R.A.: United States Patent Nr 3650633, In-line centrifugal fan, 1972
[14] Boncinelli P., Biagi R., Focacci A. Corradini U., Arnone A., Bernacca M., Borghetti M.: Bowl-Type Diffusers for Low Specific-Speed Pumps: An Industrial Application, Journal of Turbomachinery,Vol.130, ASME, Lipiec 2008
[15] Brzózka J., Dorobczyński L.: Matlab środowisko obliczeń naukowo- technicznych. Wydawnictwo Mi-kom, Warszawa 2005
[16] Busemann A.: Das Förderhöhenverhältniss radialer Kreiselpumpen mit logarithisch-spiraligen Schaufeln, Zeit schrift fur Angewandte Mathematik und Mechanik, nr 8, s. 371-84, 1928
[17] Cebeci, T., Shao, J.P., Kafyeke, F., Laurendeau, E.: Computational Fluid Dynamics for Engineers. Springer V. 2005
[18] Cermak J.: Impact of Minimum Fan Efficiency Grade, ACME Engineering and Manufactur Corp. http://www.amca.org/ dostęp on-line 04.08.2013r.
[19] Chen N.: Aerothermodynamics of turbomachinery Analysis and Design, Institute of Engineering Ther-mophysics, Chinese Academy of Sciences, John Wiley & Sons, 2010
[20] Chima R.V., Arend D.J., Castner R.S., Slater J.W.,Truax P.P.: CFD Models of a Serpentine Inlet, Fan, and Nozzle, NASA/TM, 31 ,AIAA–2010–33 May 2010
[21] Chmielniak T.: Maszyny Przepływowe. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1997
[22] Chmielowiec M.: Wyznaczanie charakterystyk aerodynamicznych wentylatorów poprzecznych za pomo-cą numerycznej symulacji przepływu, Rozprawa Doktorska,Politechnika Krakowska 2008
[23] Commission Regulation (EU) No 327/2011 of 30 March 2011 (http://eur-lex.europa.eu)
[24] Cudak B., Nachyła K., Kalawa W., Siwek T.: Numerical and experimental study of rotor blade models generated in rapid prototyping, Problemy Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, nr 63, red. t. Marian Banaś, AGH 2014
Li t er at ur a
S t r o n a | 141
[25] Czajka I.: O wykorzystaniu płaskich modeli wentylatorów promieniowych do projektowania i optymali-zacji, Wybrane problemy budowy i eksploatacji wentylatorów 7, Kraków 2016
[26] Dembski G., Grzelszak M., Walczak J.: Analiza rozkładów prędkości na wylocie z zakrytego wirnika promieniowego. Politechnika Śląska. Prace naukowe, VI Konferencja Wentylatory Przemysłowe, Gliwice 2003
[27] Dilin P., Sakai T., Wilson M., Whitfield A.: A computational and experimental evaluation of the perfor-mance of a centrifugal fan volute. Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, Part A: Journal of Power and Energy, 3 July 1998
[28] Dixon S.L., Hall C.A.: Fluid Mechanics and Thermodynamics of Turbomachinery. 6th Edition. Elsevier 2010
[29] Eck B.: Fans, Pergamon Press, Germany, 37, 1973
[30] Eck B.: Ventilatoren, Entwurf und Betrieb der Radial-, Axial- und Querstromventilatoren, Springer-Verlag GmbH, 2002
[31] Eckert B.,Schnell E.: Axial- und Radialkompressore Springer-Verlag, 345, 1961
[32] Elsheshtawy H. A.: Numerical Study of Slip Factor in Centrifugal Pumps and Study Factors Affecting its Performance, Proceedings of 2012 International Conference on Mechanical Engineering and Material Science (MEMS 2012), Atlantis Press, 2012
[33] Fortuna S., Gawor M.: Pomiar wektora prędkości wielowłóknową sondą termoanemometryczną za kołem promieniowym. VII Międzynarodowa Konferencja „Wentylatory i pompy przemysłowe”. Z.18 Gliwice 2007
[34] Fortuna S., Górski J., Siwek T.: Study of flow structure through centrifugal fan and its impact on ma-chines performance, KKMP 2012 : XX fluid mechanics conference : Gliwice, 17–20 September 2012 [35] Fortuna S., Górski J., Siwek T.: Thermoanemometrical study of flow structure through centrifugal fan,
Mechanics And Control, Kraków, 2013
[36] Fortuna S., Siwek T., Figiel P.: Visualization of fan outflow in the blade passage on the basis of ther-moanemometrics measurements. Mechanics vol. 29 No. 1 , Kraków 2010
[37] Fortuna S., Siwek T.: Obrazowanie przepływu przez promieniową palisadę profili płaskich w oparciu o eksperyment termoanemometryczny, Problemy Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, zesz. 38, s. 49÷62, Kraków 2009
[38] Fortuna S., Siwek T.: Termoanemometryczna weryfikacja modelu Eulera, Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja, nr 12, Warszawa 2010
[39] Fortuna S., Siwek T.: Wyznaczanie charakterystyki przepływowej wentylatora promieniowego na pod-stawie wyników pomiarów termoanemometrycznych, Problemy Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, zesz. 38 s. 63÷74, Kraków 2009
[40] Fortuna S., Sobczak K.: Numerical and experimental investigations at the flow in the radial fan. Mechan-ics, Vol. 27 No. 4, 2008
[41] Fortuna S., Sobczak K.: Numerical and experimental investigations of the flow in the low-pressure com-pressor. Cieplne Maszyny Przepływowe. Turbomachinery. No 133 s.129÷138, 2008
[42] Fortuna S.: Analiza energetyczna pracy niskosprężających maszyn promieniowych w oparciu o parametry przepływowe indukowane strugą powietrza, Sprawozdanie końcowe projektu badawczego nr 3 T10B 091 29, AGH Kraków 2008
[43] Fortuna S.: Badania wentylatorów i sprężarek. Wydawnictwa AGH, Kraków 1999
[44] Fortuna S.: Badanie pracy użytecznej i strat w wentylatorze promieniowym. Monografia, AGH Krakow 2011
[45] Fortuna S.: Wentylatory – Podstawy Teoretyczne, Zagadnienia Konstrukcyjno-Eksploatacyjne i Zastoso-wanie, Techwent, Kraków 1999
[46] Fortuna S.: Wyznaczanie pracy wirnikowej na podstawie pomiarów termoanemometrycznych, Część 1 i Część 2. Politechnika Śląska. Prace naukowe, VI Konferencja Wentylatory Przemysłowe, Gliwice 2003 [47] Frank S., Darvish M., Titetjen B., Stuchlik A.: Design improvements of sirocco type fans by means of
computational fluid dynamics and stereoscopic particle image velocimetry, Fan 2012 – International Con-ference of Fan Noise, Technology and Numerical Methods, IMechE London, 2012
[48] Gagnon J.M., Deschênes C.: Numerical Simulation of a Rotor-Stator Unsteady Interaction in a Propeller Turbine, CFD Society of Canada, Toronto, 2007
S t r o n a | 142
[49] Gawor M., Ligęza P., Rachalski A.: Termoanemometryczne systemy wyznaczania wektora przepływu prędkości gazu. III Konferencja Naukowa Czujniki optoelektroniczne i elektroniczne, COE 1994
[50] Główny Urząd Statystyczny, Gospodarka Paliwowo-Energetyczna w latach 2010,2011, Warszawa 2012 [51] Górski J., Nachyła K., Płusa T. Siwek T.: Wstępne projektowanie osiowych turbin gazowych -
analitycz-ne i numeryczanalitycz-ne modelowanie geometrii i aerodynamiki stopnia, Turbiny cieplanalitycz-ne : teoria konstrukcja eksploatacja : praca zbiorowa / pod red. Tadeusza Chmielniaka, 2016
[52] Gumuła S., Młodawski J., Prync-Skotniczny K.: Charakterystyki aerodynamiczne strug wypływających z wirników wentylatorów promieniowych. Politechnika Śląska. Prace naukowe, V Konferencja Wentylato-ry Przemysłowe, Gliwice 1997
[53] Gumuła S., Pytel K.: Zastosowanie podstawowych równan do opisu fizyki pracy maszyn przepływowych, Wybrane problemy budowy i eksploatacji wentylatorów 7, Kraków 2016
[54] Huang C.-H., Hsieh M.-E.: Performance Analysis and Optimized Design of Backward-Curved Airfoil Centrifugal Blowers, American Society of Heating, Refrigerating and Air-Conditioning Engineers, Wydanie 15, Nr 3, Wyd. HVAC&R Research, 2009
[55] Huang C.-H., Tseng W.-C.: An optimal volute spiral case design for centrifugal fan: theoretical and ex-perimental studies, International Journal of Mechanics and Materials in Design, Springer, Published online: 10 March 2015
[56] Huang S., Liu Z., Lu Y., Yan Y., Lian X.: An Validation on A New Slip Factor Model for Mixed-flow Impellers, 44th AIAA/ASME/SAE/ASEE Joint Propulsion Conference & Exhibit, dostęp on-line: http://arc.aiaa.org, 2013
[57] Ivanovich M.: Fan Efficiency Regulations: Where Are They Going, AMCA International, dostęp on-line: www.amca.org, 2012
[58] Japikse D.: A new diffuser mapping technique, Journal of Fluid Engineering, ASME, vol. 108, June 1986 [59] Jayapragasan C. N., Suryawanshi S. J., Reddy K. J.: Design optimization of centrifugal fan of travelling
cleaner, ARPN Journal of Engineering and Applied Sciences,9, 2014
[60] Karanth K.V., Sharma N.Y.: CFD Analysis of a Centrifugal Fan for Performance Enhancement using Converging Boundary Layer Suction Slots, World Academy of Science, Engineering and Technology, Vol.60, 2009
[61] Karthik K., Sai Charan A., Ashesh Gopal Nath D., Sreenu A.: Design and analusis of a low specific speed centrifugal fan, Disseration Work, Sreenidhi Institute of Science & Technology, Yamnampet, Ghatkesar, India
[62] Kazimierski Z.: Podstawy mechaniki płynów i metod komputerowych symulacji przepływów. Politechni-ka ŁódzPolitechni-ka, 2004
[63] Kim J.-H., Kim K.-Y.: Analysis and Optimization of a Vaned Diffuser in a Mixed Flow Pump to Improve Hydrodynamic Performance, Journal of Fluids Engineering, Vol.134, ASME, Lipiec 2012
[64] Kinoue Y., Shiomi N., Setoguchi T.: Design and Experimental Studies of Radial-Outflow Type Diagonal Flow Fan. International Journal of Fluid Machinery and Systems, Vol. 6, 2013
[65] Kryłowicz W.: Metody projektowania w firmie Konwektor wielkogabarytowych wentylatorów promie-niowych dla energetyki, Wybrane problemy budowy i eksploatacji wentylatorów 6, Kraków 2016 [66] Kuczewski S.: Wentylatory, WNT, Warszawa, 1978
[67] Lee Y-T., Ahuja V., Hosangadi A., Slipper M., Mulvihill L.P., Birkbeck R., Coleman R.M.: Impeller Design of a Centrifugal Fan with Blade Optimization. Hindawi Publishing Corporation, International Journal of Rotating Machinery, 2011
[68] Lewis R.I.: Turbomachinery performance analysis, Elsevier Science & Technology Books, 1996
[69] Ligęza P., Poleszczyk E.: Hybrydowy termoanemometryczny system pomiaru składowych wektora pręd-kości przepływu powietrza w wyrobisku górniczym, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 9. Nr 1-4, 2007
[70] Ligęza P.: Układy termoanemometryczne – struktura, modelowanie, przyrządy i systemy pomiarowe. Wydawnictwa AGH, Kraków 2001
[71] Liou T. Chen M.: Laser-Doppler Velocimetry Measurements Inside a Backward Curved Centrifugal Fan, International Journal of Rotating Machinery, Vol. 7, No. 3, Overseas Publisher Association N.V., 2001
Li t er at ur a
S t r o n a | 143
[72] Łokszin I.Ł.: Primienienije rezultatow ispytanii wraszczajuszczichsa krugowych rieszotok k aerodyna-miczesku rasczotu koles centrobieżnych wentilatorow. Promyszlennaja aerodynamika Wyp.25. s.121÷183, 1963
[73] Menter F. R.: Two-Equation Eddy-Viscosity Turbulence Models for Engineering Applications, AIAA Journal, vol. 32, no 8. pp. 1598-1605. 1994
[74] Menter F. R.: Zonal Two Equation k-ω Turbulence Models for Aerodynamic Flows, AIAA Paper 93-2906. 1993
[75] Miller P.L.: Blade geometry description using B-splines and general surfaces of revolution. Retrospective Theses and Dissertations. Iowa State University, 2000
[76] Miner S. M., Beaudoin R. J., Flack R. D.: Laser Velocimeter Measurements in a Centrifugal Flow Pump, Department of Mechanical and Aerospace Engeneering, University of Virginia, 1989
[77] Mirowski T., Oettingen M., Siwek T.: Projekt PLGrid NG, Dokument elektroniczny - dziedzinowe usługi nowej generacji w infrastrukturze PL-Grid dla polskiej nauki : energetyka jądrowa i CFD, http://www.plgrid.pl/projekty/ng/o_projekcie/promocja/ulotki/PLGridNG_Energetyka_Jadrowa_i_CFD.p df/at_download/file ( dostęp: 2015-07-29)
[78] Mohite A.S.: Investigations of the flow in a Blower Volute Casing, PhD thesis, Mechanical Engineering Department, Faculty of Technology and Engineering, The Maharaja Sayajirao University of Baroda Va-dodara, Gujarat, October 2013
[79] Montazerin N., Damangir A., Kazemi Fard A.: A study of slip factor and velocity components at the rotor exit of forward-curved squirrel cage fans,using laser Doppler anemometry, School of Mechanical Engi-neering, Amirkabir University of Technology, 2001
[80] Norma PN-EN ISO 5801:2008E, Wentylatory przemysłowe – Badanie charakterystyk działania na sta-nowiskach znormalizowanych, 2008
[81] Oderfeld J.: Matematyczne podstawy prac doświadczalnych, WPW, 1980
[82] Oettingen M., Siwek T.: Gridowe usługi obliczeniowe z dziedziny „Energetyka Jądrowa i CFD” PLGrid Newsletter, Nr 1, Czasopismo elektroniczne, 2015
[83] Otte J.: Badania wysokosprawnych wentylatorów promieniowych, Gliwice 2012
[84] Paeng K. S., Chung, M. K.: A New Slip Factor For Centrifugal Impellers, Proc. Inst. Mech. Eng., Vol 215 Part A, pp.645-649, 2001
[85] PN-EN ISO 13788:2003, Cieplno-wilgotnościowe właściwości komponentów budowlanych i elementów budynku, 2003
[86] Pranav A.C., Karuppa F.R.: Numerical Design and Parametric Optimization of Centrifugal Fans with Airfoil Blade Impellers, Research Journal of Recent Sciences, Vol. 1(10), International Science Congress Association, 2012
[87] Protić Z., Nedeljković M.: Role of recirculation losses for calculation of all radial fan characteristic curves. Pol. Śląska. Prace naukowe. z.13. The sixth confer-ence - Industrial Fans, 2003
[88] Qian K. X., Feng Z. G. , Ru W. M. , Zeng P., Yuan H. Y.: PIV pictures of stream field predict haemolysis index of centrifugal pump with streamlined impeller, Journal of Medical Engineering & Technology, Vol. 31, No. 4., Informa Healthcare, 2007
[89] Qiu X., Japikse D., Zhao J. Anderson M.: Analysis and Validation of a Unified Slip Factor Model for Impellers at Design and Off-Design Conditions, Journal of Turbomachinery, Vol. 133, 2011
[90] Reynolds O.: An experimental investigation of the circumstances which determine whether the motion of water shall be direct or sinuous, and of the law of resistance in parallel channels, Royal Society, Phil. Trans., 1883
[91] Roache P. J.: Fundamentals of Computational Fluid Dynamics, Hermosa Publishers. 1998
[92] Rosa B.: Analiza turbulencji powstającej za osłona samolotowego ultraszybkiego termometru chmurowe-go, Rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski 2015
[93] Rube C., Rossbach T., Wedeking M., Grates D.R., Jeschke P.: Experimental and numerical investigation of the flow inside the return channel of a centrifugal process compressor, ASME Turbo Expo, 2015 [94] Sathaye N., Phadke A., Shah N., Letschert V.: Potential Global Benefits of Improved Ceiling Fan Energy
Efficiency, Clean Energy Ministerial, 2013
[95] Senoo Y., Kawaguchi N.: Pressure Recovery of Collectors With Annular Curved Diffusers, International Gas Turbine Conference and Exhibit, Volume 1: Turbomachinery, ASME 1983
S t r o n a | 144
[96] Şentürk U., Taş H.: Computational and experimental study on the performance improvement of an in-line centrifugal fan by outlet guide vanes. Science and Technology for the Built Environment, Vol.21, ASHRAE, 2015
[97] Sharma N.Y., Karanth K.V.: Numerical analysis of a centrifugal fan for improved performance using splitter vanes, World Academy of Science, Engineering and Technology, Vol.60, 2009
[98] Singh O. P., Khilwani R, Sreenivasulu T., M. Kannan M.: Parametric study of centrifugal fan perfor-mance: experiments and numerical simulation, International Journal of Advances in Engineering & Tech-nology, May 2011
[99] Siwek T., Borcuch M., Musiał M., Komorowski M.: Efektywność energetyczna wentylatorów w świetle nowych norm prawa unijnego i amerykańskiego, Energetyka i ochrona środowiska / red. t. Marian Banaś, AGH, 2015
[100] Siwek T., Górski J., Fortuna S.: Numerical and experimental study of the flow structures in the centrifu-gal fan and their relation with the machine efficiency, Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 23, No. 6, 2014
[101] Siwek T., Kalawa W., Kłaczyński M., Cioch W.: Badania bilansowe wentylatorów dla określenia wskaź-ników wymaganych rozporządzeniem Komisji (UE) NR 1253/2014, Wybrane problemy budowy i eks-ploatacji wentylatorów, Kraków 2017
[102] Siwek T., Panaś K.: Adaptacja segmentowego kolana rurociągu na przepływomierz z wykorzystaniem narzędzi CFD, IV konferencja naukowo-techniczna Współczesne Technologie i Urządzenia Energetycz-ne, Kraków, 12–14 października 2016
[103] Siwek T., Szubel M., Matuszewska D.: Experimental design techniques and construction optimization of turbomachinery using numerical methods, Wybrane problemy budowy i eksploatacji wentylatorów, red. t. Marian Banaś, AGH 2016
[104] Siwek T.: Symulacje numeryczne charakterystyk, przykłady i dokładność wyników, Zagadnienia budowy i eksploatacji wentylatorów, Monografie Katedry Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Śro-dowiska, 2015
[105] Siwek T.: Wpływ obudowy spiralnej na konwersję energii w niskosprężającej maszynie promieniowej, Ciepłownictwo Ogrzewnictwo Wentylacja nr 6, 225-228, Warszawa 2010
[106] Sobczyk J., Gawor M.: Zastosowanie cyfrowej anemometrii obrazowej w badaniach górniczych przyrzą-dów pomiarowych przepływów gazów, Przegląd Górniczy, Nr 11. 2015
[107] Socha K., Ligęza P.: Termoanemometryczne pomiary przepływów dwuwymiarowych z uwzględnieniem zwrotu, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 8. Nr 1-4, 2006
[108] Socha K., Ligęza P.: Zastosowanie algorytmów genetycznych w optymalizacji zmodyfikowanej metody wyznaczania składowych wektora prędkości, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 7. Nr 1-2, 2005
[109] Sołomachowa T. S., Czebszczewa K.: Centrobieżnyje wentiliatory. Aerodynamiczeskije schiemy i cha-raktieristyki. Sprawocznik. Maszynostrojenije, Moskwa 1980
[110] Sołomachowa T.S.K: Centrobieżnyje wentylatory. Maszynostrajenije, Moskwa, 1975
[111] Stacharska-Targosz J., Nering K.: Influence of discharge resistance on internal flow structure and perfor-mances of the cross flow fan and the unit incorporating heat exchanger, Technical Transactions. Mechan-ics, Y. 112, Iss. 7, 2-M/2015
[112] Stacharska-Targosz J.: Regulation of flow rate generated by cross flow fan with use of internal vane. Experimental and numerical results, Technical Transactions. Mechanics, Y. 110, Iss. 5, 1-M/2013 [113] Stahler A. F.: The Slip Factor of a Radial Bladed Centrifugal Compressor. J. Eng. Power 87(2), p
.181-188, April 01, 1965
[114] Stanitz J.D.: Some Theoretical Aerodynamic Investigations of Impellers in Radial and Mixed-Flow Centrifugal Compressors, Cleveland, Ohio, Transactions of the ASME, 1952
[115] Stodola A.: Steam and Gas Turbines, Reprinted by Peter Smith, New York, 1945
[116] Szubel M., Siwek T.: Proces optymalizacji w modelowaniu numerycznym z wykorzystaniem narzędzia ANSYS Design Exploration, Metodologia badań wykorzystywana przez młodych naukowców (Doku-ment elektroniczny pod red. Beaty Bochentyn, Moniki Walkowicz), CreativeTime, 2014
Li t er at ur a
S t r o n a | 145
[117] Szubel M., Siwek T.: The analysis of impact of accumulative heat exchanger mass on biomass stove operation efficiency, based on CFD simulations, Ochrona i inżynieria środowiska : zrównoważony rozwój / red. t. Marian Banaś, AGH, 2014
[118] Szubel M., Siwek T.: The applications of numerical modeling for the optimization of the operation of energy devices on the example of an air distribution system inside the biomass boiler, Civil Engineering, Politechnika Krakowska, 2014
[119] Tuliszka E.: Sprężarki, dmuchawy i wentylatory, Wydawnictwo Naukowo Techniczne, Warszawa 1976 [120] Tumański S.: Technika Pomiarowa, Wydawnictwa Naukowo‐Techniczne, Warszawa, 2007
[121] Ubben S. Niehuis R.: Experimental Investigation of the Diffuser Vane Clearance Effect in a Centrifugal Compressor Stage With Adjustable Diffuser Geometry – Part I: Compressor Performance Analysis, Jo-runal of Turbomachinery, Vol.137, ASME, 2015
[122] Ubben S. Niehuis R.: Experimental Investigation of the Diffuser Vane Clearance Effect in a Centrifugal Compressor Stage With Adjustable Diffuser Geometry – Part II: Detailed Flow Analysis, Jorunal of Tur-bomachinery, Vol.137, ASME, 2015
[123] UNIDO United Nations Industrial Development Organization; Motor Systems Efficiency Supply Curves, 2010
[124] Vinogradov L.V., Evteev I.V.: Talavera M., Issledovanie vliyaniya chisla reynoldsa na harakteristiki radialnogo ventilyatora, Vestnik Risijskogo Universiteta Druzby Narodow Nr.3, 2000
[125] Von Backstrdm T.W.: A unified correlation for slip factor in centrifugal impellers, ASME Journal of Turbomachinery, 128, I-10, January 2006
[126] Von Backstrdm T.W.: Relative-eddy Induced Slip in Centrifugal Impellers for Engineering Student, http://mecheng.sun.ac.za, 2013
[127] Waide P., Brunner C.: Energy-Efficiency Policy Opportunities for Electric Motor-Driven Systems, Inter-national Energy Agency, Paryż 2011
[128] Walczak J.: Podstawy i problemy projektowania promieniowych maszyn sprężających, Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, Nr 6, 2007
[129] Wang X., Chen R., Zhou Y.: The Flow Field Analysis and Optimization of Diagonal Flow Fan Based on CFD. Advance Material Research Vols 201-203, 2011
[130] Wentylatory - teoria i praktyka, Blog poświęcony wentylacji i wentylatorom. wentylato-ry24.blogspot.com/ dostęp on-line 04.08.2013
[131] Wettergren O.: In-line Fans: Considerations for Sizing & Selection, Heating/Piping/Air Conditioning Engineering;Fall2007 Supplement, Vol. 79, p22, October 2007
[132] Whifield A.: Slip factor of a centrifugal compressor and its variation with flow rate. Proc.Instn.Mech.Engrs Vol.188 32/74, 1974
[133] Wiesner F.: A reviev of slip factors for centrifugal impellers. Jurnal for Ing.a. Power, ASME 89, 558, 1967
[134] Wilkosz B., Schmidt J.: Numerical and Experimental Comparison of a Tandem and Single Vane Deswirl-er Used in an ADeswirl-ero Engine Centrifugal Compressor, Journal of TurbomachinDeswirl-ery, April 2014, Nr 136, ASME, 2014
[135] Wilson D.G., Korakianitis T.: The design of high-efficiency turbomachinery and gas turbines. MIT Mas-sachusetts Institute of Technology 2014
[136] Witkowski A., Majkut M., Strozik M., Żukowski J.: Eksperymentalne uwierzytelnienie numerycznej metody analizy przepływu w elementach maszyn przepływowych, VI Konferencja Naukowa Wentylato-ry Przemysłowe, s. 195-199. Gliwice 2003
[137] Witkowski A., Strozik M., Majkut M., Żukowski J.: Metody kompleksowych badań numerycznych i eksperymentalnych zjawisk nieustalonych w przepływie przez osiowy niskoobrotowy stopień sprężający. Gliwice 2007
[138] Witkowski A.: Sprężarki wirnikowe Teoria, Konstrukcja, Eksploatacja, Wydawnictwo Politechniki Ślą-skiej, Gliwice 2004
[139] Xu L., Huang Y., Ruan C., Xing P.W.F.: Study of the Dump Diffuser Optimization for Gas Turbine Combustors, Procedia Engineering 99, str. 828 – 834 Elsevier, 2015
S t r o n a | 146
[140] Yukun Lv, Zheng-Wei Lv , Hong-Yang Li , Bao-Jun Song , Bo Cheng, Bo Zhang: Design of volute shape of centrifugal fans. Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, Part A: J Power and Energy 0(0) 1–13, ImechE, 2015
[141] Zachau U.,Buescher C.,Niehuis R., Hoenen H., Wisler D., Moussa Z.: Experimental Investigation of a Centrifugal Compressor Stage With Focus on the Flow in the Pipe Diffuser Supported by Particle Image Velocimetry (PIV) Measurements, Proceedings of ASME Turbo Expo 2008: Power for Land, Sea and Air, June 9-13, Germany, 2008
[142] Ziegler K. U., Gallus H. E., Niehuis R.: A study on impeller-diffuser interaction: part I – influence on the performance, proceedings of ASME TURBOEXPO 2002, Amsterdam, The Netherlands, 2002
S t r o n a | 147
Spis rysunków
Rys.1.1. Wentylatory a) promieniowy b) osiowy c) kanałowy z wirnikiem promieniowym ... 15
Rys.1.2. Wentylator kanałowy opatentowany przez R. A. Benoita (United States Patent Nr 3650633)[13] ... 16
Rys.1.3. Zestawienie wyników badań wentylatorów z krzywą sprawności Cordiera/Ecka [18] ... 17
Rys.1.4. Struktura światowego zużycie produkowanej energii elektrycznej 2009r. [127] ... 18
Rys.1.5. Krzywa potencjału ograniczenia zużycia energii dla wentylatorów i ich systemów w warunkach UE z uwzględnieniem kosztów i zysków poszczególnych operacji [123] ... 19
Rys.1.6. Potencjalne oszczędności energii elektrycznej wynikające z wprowadzenia wentylatorów o wyższych sprawnościach [94] ... 21
Rys.1.7. Związek sprawności maszyny ze względną intensywnością turbulencji [35] ... 22
Rys.3.1. Powierzchnia prądu stosowana w wentylatorach (dla zorientowania kierunku obrotów podano cyfry zegara) [45] ... 27
Rys.3.2. Schemat aerodynamiczne i kinematyka przepływu a) stopień promieniowy, b) stopień osiowy... 28
Rys.3.3. Układy pracy wirnika promieniowego F2 ... 29
Rys.3.4. Przekrój poprzeczny przyjętego wentylatora F2 w obudowie spiralnej ... 29
Rys.3.5. Charakterystyki przepływowe wentylatora F2+obudowa spiralna ... 30