Dostępność komunikacyjna

Jednym z kluczowych elementów wpływających na rozwój obszaru jest dobra dostępność komunikacyjna. Infrastrukturę komunikacyjną na terenie Gminy Potok Wielki tworzy⁸: infrastruktura drogowa, infrastruktura kolejowa oraz infrastruktura informatyczna.

Ryc. 5. Powiązania komunikacyjne Gminy Potok Wielki

Źródło: opracowanie własne

Na układ komunikacyjny terenu gminy Potok Wielki, stanowiący funkcjonalny system podstawowych powiązań drogowych, składają się:

 droga wojewódzka nr 857 – droga wojewódzka klasy Z w województwach podkarpackim i lubelskim, zlokalizowana w powiatach: stalowowolskim (gmina Zaklików) oraz janowskim (gmina Potok Wielki oraz Modliborzyce); przebiega równoleżnikowo łącząc drogę wojewódzką nr 855 w Zaklikowie z drogą krajową nr 19 oraz 74 w Modliborzycach; jej długość to ok. 17 km; w 2009 r. w Potoczku, na skrzyżowaniu z drogą powiatową 2718L Potoczek – Trzydnik Duży wybudowano rondo; po stronie województwa lubelskiego odcinkiem Potoczek – Modliborzyce (9,895 km) zarządza Zarząd Dróg Wojewódzkich w Lublinie – Rejon DW w Puławach;

8 Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego przyjęty Uchwałą nr XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r.

27

 drogi powiatowe: 2744L (Polichna Podlesie – Dąbrowica – Potok Stany; długość - 4,734 km), 2718L (Trzydnik – Potoczek; długość - 8,806 km), 2743L (Polichna – Huta Józefów – Potok Stany; długość - 4,598 km), 2800L (Potok Stany – Osinki; długość - 3,483 km), 2802L (Zarajec – Potok Wielki; długość - 7,668 km), 2801L (gr.woj. (Zdziechowice) – Stawki – Potoczek; długość - 5,133 km), 2814L (Potoczek – Bania; długość - 7,219 km), 2815L (Modliborzyce – Gwizdów – gr.woj.(Rzeczyca Długa); długość - 20,240 km);

 drogi gminne.

Ryc. 6. Układ komunikacyjny gminy Potok Wielki

Źródło: opracowanie własne

Układ komunikacyjny gminy Potok Wielki tworzony jest przez sieć dróg różnej kategorii zaspokaja podstawowe potrzeby lokalnej społeczności. Łączna długość drogi wojewódzkiej nr 857 na terenie gminy wynosi 4 km, dróg powiatowych – 35,8 km, a gminnych – 60km.

Znaczna część dróg niestety nie jest przystosowana do systematycznie wzrastającego natężenia ruchu. W większości nawierzchnie dróg nie są dostosowane do przenoszenia ciężkiego ruchu samochodowego o nacisku 115 kN/oś, czego efektem są między innymi odkształcenia profilu poprzecznego (koleiny) i podłużnego. Wzrost ruchu następuje również na sieci dróg powiatowych i gminnych, które w większości również nie są przystosowane do przenoszenia zwiększonych obciążeń. Ruch tranzytowy przebiegający przez sieć osadniczą poprzez emisję spalin i hałasu oraz zagrożenie bezpieczeństwa ruchu obniża poziom życia mieszkańców. Połączenie ruchu tranzytowego

28

z lokalnym zwielokrotnia emisję spalin i hałasu, prowadzi do nadmiernego zatłoczenia dróg, ogranicza poziom swobody ruchu, a także zmniejsza bezpieczeństwo. Przy wielu ciągach drogowych w terenie zabudowanym brak jest chodników oraz ścieżek rowerowych.

Pomimo podejmowanych w ostatnich latach działań przez gminę potrzeby w zakresie infrastruktury drogowej są znaczne i obejmują zadania obejmujące: przebudowy dróg gminnych, budowę dróg dojazdowych do gospodarstw i gruntów rolnych, a także odbudowy dróg. Poniższa tabela przedstawia potrzeby w zakresie infrastruktury drogowej na terenie gminy Potok Wielki na kwotę ponad 6 mln zł.

Tabela 5. Potrzeby w zakresie infrastruktury drogowej

Nazwa zadania Lokalizacja Zakres Szacowany koszt

Przebudowa drogi gminnej nr 108709L

Dąbrówka-Popielarnia Dąbrowica Dąbrówka,

Dąbrowica 2,550 km 1 340 000 zł Przebudowa przepustu drogowego w ciągu drogi

gminnej nr 108711L Potok Wielki-Potok II-Osinki

Potok Wielki dł. 16 m 100 000 zł Przebudowa drogi gminnej Potoczek - Majdan Potoczek 0,850 km 340 000 zł Budowa drogi dojazdowej do gospodarstw rolnych

w m. Osówek Osówek 0,886 km 355 000 zł

Budowa drogi dojazdowej do gospodarstw rolnych w m. Maliniec

Osówek 1,600 km 640 000 zł

Odbudowa nawierzchni na drodze osiedlowej Potoczek-Grójec

Potoczek 0,384 km 155 000 zł

Odbudowa nawierzchni na drodze gminnej Potoczek – ZSzR

Potoczek 0,500 km 200 000 zł

Odbudowa drogi gminnej w m. Stawki Stawki 0,132 km 53 000 zł

Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych w m. Wola Potocka

Wola Potocka 1,700 km 680 000 zł Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych w

m. Potok Wielki (w kier. P. Toporek)

Potok Wielki 1,000 km 400 000 zł Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych

Potok Wielki-Kolonia Radwanówka

Radwanówka 1,000 km 400 000 zł

Odbudowa drogi gminnej nr 108717L Potok Wielki-Do wysypiska

Potok Wielki 0,800 km 320 000 zł Odbudowa drogi gminnej w m. Potok-Stany (obok

kościoła)

Potok-Stany 0,200 km 80 000 zł Odbudowa drogi gminnej w m. Stany Nowe (w

kier. P. Szwedo)

Stany Nowe 0,485 km 194 000 zł

Odbudowa drogi gminnej w m. Stany Nowe (w kier. Popielarnia)

Stany Nowe 1,700 km 680 000 zł

Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych w

m. Dąbrówka Dąbrówka 0,500 km 200 000 zł

Budowa drogi dojazdowej do gruntów rolnych w

m. Dąbrowica Dąbrowica 0,350 km 140 000 zł

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Potok Wielki

Na drogach powiatowych przebiegających przez teren gminy planowane są działania inwestycje:

 Przebudowa drogi powiatowej nr 2718L Trzydnik - Potoczek w lokalizacji od km 7+500 do km 16+192 długości 8,692 km (wartość kosztorysowa zadania – 4 230 000,00 zł, szacunkowy udział Gminy w zadaniu – 1 078 650,00 zł) - zadanie do realizacji w ramach Programu Rozwoju Gminnej i Powiatowej Infrastruktury Drogowej; maksymalna pomoc 50 % kosztów kwalifikowalnych;

 Przebudowa drogi powiatowej nr 2802L Zarajec – Potok Wielki w lokalizacji od km 3+215 do km 5+333 oraz od km 6+727 do km 7+665, długości 3,056 km (wartość kosztorysowa zadania – 1 515 920,93 zł; szacunkowy udział Gminy w zadaniu – 293 170,93 zł) - zadanie do

29

realizacji w ramach PROW; Maksymalna pomoc 63,63% kosztów kwalifikowanych (964 580,00 zł);

 Przebudowa drogi powiatowej nr 2801L Zdziechowice – gr. woj. – Potoczek w lokalizacji od 4+180 do 6+548, długości 2,368 km (wartość kosztorysowa zadania – 2 666 584,84 zł;

szacunkowy udział Gminy w zadaniu – 517 419,84 zł) - zadanie do realizacji w ramach PROW. Maksymalna pomoc 63,63% kosztów kwalifikowalnych (1 696 747,00 zł).

Infrastruktura kolejowa

Do sieci komunikacyjnej należy także przebiegająca przez północno-zachodnią część gminy linia kolejowa nr 68 relacji Lublin – Przeworsk. Trasa linii podzielona jest na 2 części: odcinek Lublin – Kraśnik – Stalowa Wola Rozwadów oraz odcinek Stalowa Wola Rozwadów – Stalowa Wola Południe – Przeworsk. Pierwszy odcinek jest jednotorowy i niezelektryfikowany, z wyjątkiem krótkiego fragmentu do stacji Lublin Zemborzyce. Na stacji Stalowa Wola Rozwadów łączy się on z dwutorową, zelektryfikowaną linią D29-74. Od tego miejsca linia jest już dwutorowa i elektryfikowana aż do stacji Grodzisko Dolne, skąd do Przeworska pociągi ponownie poruszają się jednym torem na odcinku około 15 kilometrów. Do roku 2020 planowane jest dokończenie elektryfikacji linii.

W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego linia nr 68 zakwalifikowana została do modernizacji w celu poprawy parametrów technicznych i użytkowych, co pozwoli na kształtowanie sprawnego systemu powiązań kolejowych na terenie województwa lubelskiego.

Infrastruktura informatyczna

Szczególne znaczenie dla rozwoju obszaru ma cyfryzacja rozumiana, jako powszechny dostęp do szerokopasmowego Internetu zgodnie z założeniami strategii „Europa 2020” (a zwłaszcza inicjatywy Europejska Agenda Cyfrowa), w tym wolny dostęp do Internetu w przestrzeni publicznej.

Danych dotyczących dostępu do Internetu na terenie gminy Potok Wielki dostarcza analiza studium wykonalności dla projektu pt. „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej – województwo lubelskie” oraz „Raport pokrycia Polski infrastrukturą telekomunikacyjną w 2013r.”⁹.

10 miejscowości w gminie Potok Wielki zostały zakwalifikowane, jako obszary tradycyjne białe (B), na których nie ma odpowiedniej infrastruktury szerokopasmowej i co do którego nie ma wiarygodnych planów inwestycyjnych wybudowania takiej infrastruktury w okresie 3 lat.

5 miejscowości (58%) to obszary tradycyjne szare problematyczne (SP) ¹⁰, czyli takie, na którym jest

9 Urząd Komunikacji Elektronicznej

10 „białe” (B): całkowity brak infrastruktury szkieletowo-dystrybucyjnej (punktów dystrybucyjnych), niezbędnych do zapewnienia podaży usług szerokopasmowego dostępu do Internetu na założonym poziomie, a także brak przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących takie usługi;

„szare” (S): istnieje infrastruktura szkieletowo – dystrybucyjna tylko jednego operatora telekomunikacyjnego (zazwyczaj operatora „zasiedziałego”), co oznacza istnienie punktów dystrybucyjnych tylko jednego operatora na danym terenie i brak konkurencji na poziomie infrastruktury szkieletowo-dystrybucyjnej; w poszczególnych miejscowościach usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu są oferowane przez jednego przedsiębiorę telekomunikacyjnego albo przez kilku przedsiębiorców, korzystających jednak z usług hurtowych tego samego operatora infrastruktury szkieletowo – dystrybucyjnej; Szary problematyczny (SP),

„czarne” (C): istnieje infrastruktura szkieletowo – dystrybucyjna co najmniej dwóch operatorów telekomunikacyjnych umożliwiająca zapewnienie podaży usług szerokopasmowego dostępu to Internetu na założonym poziomie (istnieją tam zatem co najmniej dwa punkty dystrybucyjne różnych operatorów), a usługi szerokopasmowego dostępu Internetu są oferowane poprzez konkurujących ze sobą przedsiębiorców telekomunikacyjnych.

30

tylko jedna odpowiednia infrastruktura szerokopasmowa lub co do którego istnieje wiarygodny plan inwestycyjny jednej infrastruktury w najbliższych 3 latach.

Wszystkie miejscowości w gminie to obszary białe NGA¹¹, czyli takie, na których nie istnieje sieć NGA i nie ma wiarygodnych planów inwestycyjnych wybudowania takiej infrastruktury w okresie 3 lat.

Ryc. 7. Lokalizacja węzłów dystrybucyjnych sieci szerokopasmowej na terenie gminy Potok Wielki

Źródło: opracowanie własne

Sytuacja gminy Potok Wielki pod względem zwiększenia dostępności do Internetu ulega znaczącej poprawie w wyniku realizacji projektu dotyczącego budowy sieci szerokopasmowej. Przez obszar przebiega sieć dystrybucyjna wraz z węzłem dystrybucyjnym w miejscowości Potoczek.

Istotnym elementem powstającej infrastruktury sieci szerokopasmowej jest tzw. „ostatnia mila” polegająca na budowie sieci szerokopasmowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną pomiędzy najbliższym lub najbardziej efektywnym punktem dystrybucyjnym Internetu, a użytkownikiem końcowym w miejscowościach, w których nie istnieje i nie jest planowana budowa najbardziej efektywnego punktu dystrybucji Internetu. Na terenie gminy Potok Wielki w chwili obecnej nie jest realizowany żaden projekt dotyczący „ostatniej mili” i gmina nie posiada żadnych informacji w tym zakresie.

Zgodnie z założeniami Programu Polska Cyfrowa 2014-2020 do 2020r. każdy mieszkaniec Polski będzie miał dostęp do internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s oraz do nowoczesnych e-usług i otwartych informacji publicznych.

1.4.6. Infrastruktura techniczna