Elementy środowiska przyrodniczego objęte ochroną 58

4.2.1. Obszary Natura 2000

Obszary Natura 2000 tworzone są dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz charakterystycznych siedlisk przyrodniczych, wpływających na wartości przyrodniczą całej Europy.

Fundamentalne zasady gospodarowania na obszarach Natura 2000 zawarte zostały w ustawie o ochronie przyrody. Wskazano w niej, że na obszarach Natura 2000 zabronione

są działania, które mogą: pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych, siedlisk gatunków roślin i zwierząt, negatywnie oddziaływać na gatunki, pogarszać integralności obszarów należących do tej formy ochrony.

Sieć tych obszarów wyróżnia dwa elementy składowe. Pierwszym z nich są obszary specjalnej ochrony (OSO), która kładzie nacisk na ochronę w zakresie ptactwa i ich lęgowisk.

Drugim elementem są specjalne obszary ochrony (SOO), skupiające się głównie na ochronie naturalnych siedlisk.

W północnej części miasta wyznaczono dwa obszary Natura 2000:

Pradolina Warszawsko - Berlińska PLB 100001 (OSO obszar specjalnej ochrony) jest jednym z najbogatszych miejsc pod kątem występowania ptaków wodno - błotnych w Polsce środkowej. Powołana została Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r.

w sprawie OSO Natura 2000. Całkowita powierzchnia objęta ochroną wynosi 23 412,42 ha i zlokalizowana jest na terenie województwa łódzkiego i wielkopolskiego.

Obszar zawiera ostoje ptasie IBA Dolina Neru PL079 oraz Dolina Bzury PL080. Występuje na jego terenie co najmniej 57 chronionych gatunków ptaków z czego 26 to gatunki lęgowe.

Ponadto gniazduje 10 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK).

22 marca 2016 r. na podstawie zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu ustanowiono plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Pradolina Warszawsko - Berlińska, wskazującego wykonanie tych działań ochronnych, które są niezbędne by nie utracić przedmiotów ochrony.

Rysunek 7. Położenie obszaru Natura 2000 - Pradolina Warszawsko - Berlińska na terenie miasta Łęczyca

Źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl

Pradolina Bzury - Neru PLH100006 (SOO specjalny obszar ochrony) został powołany dla zachowania cennych siedlisk przyrodniczych, których stwierdzono aż dziewięć, w tym łęgów, łąk i torfowisk. Całkowita powierzchnia wynosi 21 886,17 ha i w niemal 80% pokrywa się z terenem Pradoliny Warszawsko - Berlińskiej.

Obszar został zatwierdzony na podstawie decyzji Komisji z dnia 13 listopada 2007 r.

przyjmującej na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG, pierwszy zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty, składających się na kontynentalny region biogeograficzny, która została zastąpiona decyzją Komisji z dnia 7 listopada 2013 r.

w sprawie przyjęcia siódmego zaktualizowanego wykazu terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny.

Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu z dnia 18 marca 2014 r. ustanowiono plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Pradolina Bzury - Neru PLH100006.

Rysunek 8. Położenie obszaru Natura 2000 - Pradolina Bzury - Neru na terenie miasta Łęczyca

Źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl

4.2.2. Obszar Chronionego Krajobrazu

Obszar Chronionego Krajobrazu Pradolina Warszawsko - Berlińska (o powierzchni 36 650 ha) powołany został na podstawie Uchwały WRN w Płocku nr 163/XXVI/88 z dnia 9.06.1988 r. oraz:

- Rozporządzenia Wojewody Skierniewickiego Nr 36 z dnia 28 lipca 1997 r. w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu;

- Rozporządzenia Wojewody Płockiego Nr 16/98 z dnia 27 kwietnia 1998 r. w sprawie dostosowania uchwały Nr 163/XXVI/88 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Płocku z dnia 9 czerwca 1988 r. w sprawie ochrony krajobrazowej w województwie płockim, do wymagań ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody;

- Rozporządzenia Nr 6/2009 Wojewody Łódzkiego z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej;

- Rozporządzenia Nr 18/2009 Wojewody Łódzkiego z dnia 30 lipca 2009 r. zmieniające rozporządzenie Nr 6/2009 Wojewody Łódzkiego z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej;

- Uchwały Nr LXI/1686/10 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 26 października 2010 r. w sprawie: zmiany rozporządzenia Nr 6/2009 Wojewody Łódzkiego z dnia 24 marca 2009 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Pradoliny Warszawsko-Berlińskiej, zmienionego rozporządzeniem Nr 18/2009 Wojewody Łódzkiego z dnia 30 lipca 2009 r.

Przedmiotem ochrony OChK jest zachowanie walorów przyrodniczych części pradoliny powstałej w okresie plejstoceńskim, łączącej dolinę Wisły z doliną Warty.

Obszar ten uznany został za korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym, łączący ważne obszary węzłowe o znaczeniu międzynarodowym (wchodzi w skład krajowego systemu obszarów chronionych - przestrzennego układu wzajemnie uzupełniających się form ochrony przyrody).

Jest to obszar o szczególnych walorach przyrodniczych. Ochronie podlegają tutaj rozległe torfowiska z bogatą fauną i florą oraz unikalnymi gatunkami ptaków. Dla zachowania tych wartości wskazane jest ekstensywne użytkowanie rolnicze terenu - wypas i koszenie łąk, natomiast zakazem powinno być objęte osuszanie terenu, zwłaszcza pogłębianie koryta Bzury, a w konsekwencji obniżanie poziomu wody. Wraz z likwidacją środowisk podmokłych giną gatunki antropofobowe, negatywnie reagujące na przeobrażenie terenu. Należą do nich zagrożone wyginięciem: bocian czarny, żuraw, kulik wielki i szereg ptaków drapieżnych.

Pomimo częściowego przeobrażenia obszar Pradoliny należy nadal, pod względem ornitologicznym, do najciekawszych w Polsce.

Rysunek 9. Położenie Obszaru Chronionego Krajobrazu - Pradolina Warszawsko - Berlińska na terenie miasta Łęczyca

Źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl

4.2.3. Pomniki przyrody

Na terenie gminy miejskiej Łęczyca znajdują się 3 pomniki przyrody ustanowione uchwałą Nr 334/XLIV/2002 Rady Miasta Łęczyca z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie uznania na terenie miasta Łęczycy drzew za pomniki przyrody dotychczas nie figurujące w rejestrze pomników przyrody.

Tabela 19. Pomniki przyrody na terenie miasta Łęczyca

Nazwa pomnika Gatunek Lokalizacja Obwód Wysokość

Kazimierz dąb szypułkowy park miejski 126 23

Maja Glediczja (Iglicznia)

trójcierniowa ul. Kościelna 84 13

Maria Lipa drobnolistna ul. Panieńska 102 19

Źródło: Centralny Rejestr Ochrony Przyrody

Rysunek 10. Położenie pomników przyrody na terenie miasta Łęczyca

Źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl

4.2.4. Pozostałe formy ochrony przyrody

Na obszarze gminy nie występują parki narodowe, parki krajobrazowe, zespoły przyrodniczo - krajobrazowe ani stanowiska dokumentacyjne. Nie wyznaczono także użytków ekologicznych.