rt zosta prz otowa a po stawie opracowa ia Patotreści w Internecie – Raport o problemie ac a a e ziecio i arszawa
ro e sz o iw c tre ci w ter ecie po awi si w o e cie ie sie zosta a ost p io a o t p icz e o z o iwe tre ci w ter ecie e i e si a o ateria t re o w wo a e at w e e o-c e o ioro-c t re pro ie ezpiecz e zac owa ia1 raz z prz roste zaso w ter et ic s a a ro ie a o zia wa ie zwi sza si raze ze wzrasta c icz o iorc w
a icza si o ic prze e wsz st i por o ra ateria t re az prze oc a ta e tre ci zac -ca ce o zac owań sz o iw c a z rowia p wa ia ar ot w a to estr c c pro owa ie a ore s i sa oo a ecze ia sa o stwa itp ateria ta ie s szcze ie ie ezpiecz e a a o sz c o iorc w zieci i o zie o owie e at w ie wp wa a ic rozw e oc o a poz awcz i
spo-ecz zawarta w ic ie e a a te at a o e awet awo wa o pope ie ia przest pstwa
as raw prz a e patotre ci est patostreaming a awa a wo ateria tzw stream zawiera-c w ar po i a c pe e prze oc z cz e i s ow e prze az ierza o a r wa po wp we a o-o i c ro w o rza c c
o ie z po awa w serwisie i ipe ia e ic z awis a patostream to tra s is a i ter etowa a wo prowa zo a w serwisac i ter etow c ost p ia c c wi eo str ie iowe p w serwisie o e w tra -cie t re preze towa e s icz e zac owa ia powszec ie z awa e za ce ewiac a i spo ecz i w t zw aszcza ta ie a i ac e a o o owe prze oc o owa w ar z 2
atostrea i est o ec w sieci a szero s a o ro o sce z awis o to asi a si w s a i iez a e w i c ra ac roz iarze z awis a a ar or a izac e pozarz owe w c owawc ps c o o o-wie a acze spo ecz i atostrea erz ar zo sz o zorie towa i si e i ar zie w ar e i szo ce
a ra ia t wi ce o o a c c i s s r c c a a
a awc t c pato o icz c tre ci cz sto ta e w i a torz re ac i zara ia a swo e zia a o ci ter-a ci wp ter-acter-a i pie i ze zter-a to e zro i co o rter-a ter-a ce o cz o r t e o z cter-a ie si ter-a oso is icie po i a ie t e to prze racza ie przez patostrea er w o e c ra ic w ie w ce zwi sze-ia z s w atersze-ia c
op ar o e i w spo ecz o ciow c a ta e orz sta ie z ter et przez zieci i o zie ez po re -i w a cz c-ie -i w c owawc w ro z-ic w sprz a a sze pro oc -i ta -ic sz o -iw c tre c-i -ie e cz -i w i cze ic a o cz ie ia z patostrea i ie pra t cz ie a co zień a a wa ie sze azwis a w te
ra oraz potra prz tocz ostat ie w arze ia z zia e patostrea er w
o zice zazw cza ie s wia o i e ic zieci a ost p o t c prze ocow c i w ar c tre ci ie ie c c a a ie prawa ato iast zieci cz sto ie z a so ie spraw ze sz o iwo ci powie a ia ta ic zac owań a a swoic i o i w a ziei a z s a ie ta ie sa e pop ar o ci w e iac spo
ecz-o ciecz-ow c ie z a c secz-o ie spraw z ecz-o se we c i
iestet przez o a o i ros c icz s s r pc i patostrea erz i pro owa i przez serwis a o propo owa e o o e rze ia s wa i ze z a c serwis w wi eo sz a i i c ie sc zie o i ez ar ie za ieszcza swo e re ac e s te te o prze osi i si o serwis w erot cz c i por o ra cz c
1 Z. Polak, Szkodliwe treści [w:] A. Wrzesień (red.), Bezpieczeństwo dzieci online. Kompendium dla rodziców i profesjonalistów, s. 96–100, Fundacja Dzieci Niczyje i NASK, Warszawa 2014
68
C yf ro w a edu kacja
68
Bezpieczeństwo i prawo
Patotreści w internecie – niebezpieczna codzienność naszych dzieci
B o to o e e za ro e ie a o c t ow i w ter et t rz po a c za swoi i i o a i tra a i a p at or p i ce tre ci ieo powie ie a ic wie
Skąd się wzięli patostreamerzy?
awis o patostrea i w o sce pierwot ie aro zi o si w ro owis tzw letsplejerów o a Let’s play za ra to oso t re a r wa swo r w r o p terowe i e ocze ie o e t w arze ia a e ra ie ie t rz racze ec si ta e a tra s itowa ie r a wo strea owa ie a i or at a a-wa ia w sieci est ar zo pop ar i ro i to wie e os e a t o ie icz a e si z o pop ar o
o w a ie z r p tra s it c c o sieci swo e ra ie w wo z si a pop ar ie si patostrea erz cz i a ie a ica i a o i a zacz a i o strea owa ia r i ia i a p at or ie witc 3
a e z ic ie z o e a w te spos pop ar o ci aza o si e wi sz zasi o a z o po o o e i o ra ia e e e t w o trowers e o zac owa ia pr cz ra ia a a a ac a ie a a ica a i a o i sa po awi si a o o tzw r strea t r spo wa w c i o ciac po osi o a o
ie t r strea ero z arza o si po czas tra s is i pi a o ieprz to o ci
spo ia i wa strea erz w ońc porz ci i ra ie i zacz i tworz patostrea i o ce trowa i si a wi eore ac o owa i zac owań o trowers c i spo ecz ie iea ceptowa c ie wsz sc patostrea erz w wo z si ze ro owis a etsp e er w a ic cz zacz a swo zia a o po s cesie i c te o t p tw rc w
o r p patotre ci za icza si ta e i e or prze az t re preze t w sieci e ora iz ce zac owa ia sprzecz e z or a i spo ecz i a ta ie z a e si piose i w c wa a ce pato o icz e postaw a
prze-ocow se s prze iotowe tra towa ie o iet a wa ie a o o cz za wa ie ar ot w a e e o z ar zie pop ar c i sz o iw c w t o szarze o a z a w o awc o pse o i ie pis ie e z a io pato o ii osi ta e spora cz piose e i w za ieszcza c w sieci przez rapera aw a i o
a-wa szerze z a e o a o ope a awc w te o t p twor w est w sieci wi ce a e t c wo e zas e a szcze wa ze wz a w t owo w ar i sz o iw prze az oraz o rz i pop ar o o s o ic w iczo e s w ziesi t ac i io w
ec patotre ci osz r w ie ateria iezwi za e z patostrea e a za ieszcza e przez o t er w prowa z c c swo e a a a szcze ie ie ezpiecz e o pato a awc z te ate orii przez ostat ie ata a e a o z awa z a szero ie ro zieci ce i o zie owe p icz o ci e aster a p i a-tor a po pozore e ac i se s a e pro owa a w swoi a a e w ar e i sz o iwe wzorce zac owa ia
i szo t c ateria w w ostat i czasie zosta a przez i s i ta z sieci
o patotre ci za icz a e r w ie ateria o c ara terze pato o icz cz sto i spirowa e zia a o-ci patostrea er w w orz st ce i e i o e a a o i ac i a p sta ra te ate orii pr wie zie arta i iewicz pos ca si ta e pse o i e i i aster
s e e e z ateria w art i iewicz pe e w ar c tre ci o o c w o e o ci a a et cz e st azwa po a w wiet eń
arta i iewicz to posta t ra a i czas te sta a si wiaz e i w spo ecz o ciow c patoi e -cer po t a a t r opowia a z o e a o swoic prz o ac se s a c z rapera i z zespo
ae re r sta si ira e o a o ieta w orz sta a te o e t o owa ia swo e pop ar o ci swoic postac a sta ra ie preze t e w w ar spos i prezow st cia c wa i si i ac a i a o-o o-ow i oraz za wa ie ar ot w e o to a sta ra ie o serw e po a p i io a t ow i w
3 Twitch – serwis internetowy będący platformą medialną udostępniającą wideo strumieniowe (na żywo), przeznaczony w głównej mierze do transmisji gier komputerowych oraz rozgrywek sportu elektronicznego (Wikipedia – Wolna encyklopedia)
69
C yf ro w a edu kacja
69
Bezpieczeństwo i prawo
69
Bezpieczeństwo i prawo
Grażyna Gregorczyk
atotre ci te w ar e po i a ce ateria cz sto pe e prze oc z cz e i s ow e ierza o a r wa e po wp we a o o i c ro w o rza c c z e cewa e ie prawa i zasa wsp cia spo
ecz-e o a o a o
atostrea erz zac ca wi c wi z w w ac o wp aca ia tzw donejtów z a donate o arowa wspo a a to a cz cie iewie ie wp at ezpo re io o wi z w ie i ze wp wa przez spec a e p at or t re o iwia arowiz Bar zo cz sto s to at i a pozio ie z a e z arza si ta e z e-c owa ie wi sze wot
s e atostrea erz a ro zi ac a o i a a e ra ie wi ocz e s a a i i or ce i o w so o ci wp at oraz o e tarze o serwator w
i zowie w s a c strea erowi awet iewie wot o wpisa sw o e tarz t r ast p ie zosta-ie o cz ta przez s tezator ow s sz o oso a strea ca oraz wsz sc o a c tra s is
o iwia to wi zo wc o ze ie w i tera c e z patostrea era i i wp wa ie a ic zia a ia po czas tra s is i Specyficzny słownik patostreamerów
a ar zie spe ta ar e s t ac e w strea ie o re a e s a o o e to w t owo wa tow a a a w prz pa a at sa i ar e i B strza co ar zie iet powe o a pa e ie per i w iesz a i a ie a a ica a po icie a ci atowa ie z a o e o te opa ie o ar w i a os ata z cie az e o owa ie o a itp
to a ar zie po a przez wi z w e e e t strea w a epsz c sce tworzo e s ast p ie s a a i p a epsze t re ost p ia e s w sieci w or ie oso c w
a ie t r c strea ac po awia si tzw raidy z a r a i d ata a ot a az trea ere t r e przeprowa za p ra ai to ata i w ierzo e w i c strea er w po e a ce a o i izowa i swoic wi z w o wc o ze ia a i a a i pisa ia o ra iw c o e tarz prz pa ra a to p se sistows ie wpis po czas tra s is i strea ere e e ata est w wo a ie rea c i strea era t r est o ar rai
ie t rz strea erz orz sta po czas tra s is i z tzw chat ruletek p e e e to serwis t re o iwia prowa ze ie wi eoczat z osowo w ra i roz wca i zi i te o t p arz zio a strea tra a prz pa owe oso c at r ete w swoic strea ac orz sta i i a o i ra cz asza rze ie czat w o e ar zo r o zw c roz w a po w s ra c prz pa ac zia ań przest pcz c a a awia ie przez ra a et ie ziewcz i o roze ra ia si prze a er arto o a e oso z t r i cz si w te spos strea erz cz sto ie s wia o e e roz owa zie tra s itowa a a wo a p icz ie ost p a a e
e ze sposo w a zwi sze ie o a o ci est cze ie si strea er w w r p w ce wsp c tra s is i wie a wi sze te o t p a c e to przeprowa zo e w ro o e ore oraz atos ore z ro ie i ic at w awi z azw o pop ar e o or at te ewiz i a po s i r cie z a e o po azw arsaw ore rea it s ow w t r r pa o c zi iesz a we wsp o i ie sta ie i prez e
o prz pa ac i ic at w po e a a ze ra i w e ie sc i patostrea er w i wsp a a-wa i prz pa atos ore ca a a c a za ończ a si spe ta ar z e o owa ie o a z t re o a prowa zo a tra s is a
70
C yf ro w a edu kacja
70
Bezpieczeństwo i prawo
70
Bezpieczeństwo i prawo
Patotreści w internecie – niebezpieczna codzienność naszych dzieci
Większość osób (88%), które oglądały patotreści, twierdzi, że było to dla nich niepokojące doświadczenie ie o rot ie ta ie o cz cia po o e rze i te o t p ateria w ia a
atotre ci postrzegane są przez młodzież przede wszystkim jako szkodliwe, zachęcające innych do naśladowania patologicznych zachowań (87%), a co za tym idzie powinny być zakazane w internecie
Niepokojąco wysoki jest odsetek osób (38%), które zgadzają się z tym, że zamieszczanie takich nagrań w sieci to dobry sposób na zarabianie pieniędzy. str e to w powie e e o z respo e t w w wia
r powe o a e pie i ze ie ier z
a a c ws aza o e to oros roz awia z i i a te at patotre ci a cz cie to ro zic cz cie a a i tata os e ar e e roz ow o t pro e ie po a cz cie a
e ps c o o pe a o sz o
aport Patotreści w internecie: Raport o problemie est ost p o po ra ia a stro ie https://bit.ly/2JUG2WI Co trzeci nastolatek ogląda patotreści
Grażyna Gregorczyk
Patotreści stały się zjawiskiem na tyle rozpowszechnionym i popularnym, że walka z nimi musi mieć charakter kompleksowy. Tu nie wystarczy aktywność pojedynczych osób czy instytucji – musimy organizować prawdziwie pospolite ruszenie. Jednocześnie zmieniać prawo, prowadzić edukację, aktywizować rodziców, współdziałać ze środowiskiem nadawców internetu. I przede wszystkim mieć dobrą komunikację z młodzieżą. Wierzę, że nam się u d a r a Bo ar zecz i raw wate s ic
Patotreści to poważne zagrożenie dla dzieci i młodzieży. Z jednej strony kontakt z wulgarnymi, pełnymi prze-mocy treściami może przestraszać, odczulać na krzywdę ludzką i promować szkodliwe wzorce zachowania.
Z drugiej, w dobie kiedy dla młodych ludzi popularność w sieci jest ważną wartością, często marzeniem i celem, funkcjonowanie patologicznych nadawców, wraz z ich popularnością i doniesieniami o wysokich zarobkach może zachęcać do takiej formy aktywności online asz o tasi z ac i a e ziecio i
Odpowiedzialność za to, czy Internet będzie miejscem bardziej przyjaznym dla naszych dzieci spada nie tylko na platformy internetowe czy na organy ścigania, w przypadku gdy treści wypełniają znamiona przestępstwa, ale na nas – dorosłych użytkowników Internetu. W Internecie niezwykle ważna jest nasza aktywność. Dlatego jednym z celów Okrągłego Stołu jest edukacja rodziców i nauczycieli: pokazanie, że kontrwywiad obywatelski rozumiany jako działanie pojedynczych osób zgłaszających niedozwolone treści znalezione w sieci, może zmienić życie nie-jednego dziecka. Nie możemy pozostać obojętni za a zińs a B szcz oor ator a r e o to
Patotreści w Internecie – raport o problemie https://fdds.pl/baza_wiedzy/patotresci-w-internecie stat i ost p
Materiały w sieci – Co trzeci nastolatek ogląda patotreści w sieci https://fdds.pl/co-trzeci-nastolatek-oglada-patotresci-w-sieci stat i ost p
etra s is a s s i t raport w Bi rze Patotreści w Internecie. Niebezpieczna codzienność naszych dzieci. https://youtu.be/aJLf4otwtKw stat i ost p
72
Grażyna Gregorczyk
Bar zo wa cz ci zia a o ci rz c ro a c so ow c s zia a ia e ac e po e o-wa e w ce po osze ia wia o o ci spo ecz e a te at oc ro pr o-wat o ci
zapew i spraw e i ezpro e owe stosowa ie przepis w zwi za c z oc ro a c oso ow c w rzecz wisto ci sz o e rz we wsp prac z i isterstwe ac i aro owe prz otowa spec a pora i c ro a a c oso ow c w sz o ac i p ac w ac o wiatow c 1
ozporz ze ie o oc ro ie a c a zie szcze acis a oc ro pr wat o ci i a c oso ow c zieci i o zie we wsz st ic ra ac ii rope s ie sparcie a te o za a ia est Ogólnopolski Program Edukacyjny: Twoje dane – twoja sprawa. Skuteczna ochrona danych osobowych. Inicjatywa edukacyjna skierowana do uczniów i nauczycieli.
ro ra prowa zo est o ro po o orow patro ate zecz i a raw ziec a oraz i istra ac i aro owe w ce e pro ra est po iesie ie o pete c i a cz cie i w t za resie oraz szta towa ie wia o c i o powie zia c postaw w r cz i w a a ia pro ra rea izowa e s poprzez poszerza ie o ert e ac e p ac we os o a e ia zawo owe o a cz cie i sz po stawow c i po a -po stawow c o tre ci zwi za e z oc ro a c oso ow c oc ro to sa o ci c rowe i prawe a e o cz owie a o pr wat o ci art ere wspiera c pro ra est ro e ac i or at cz e i astosowań
o p ter w w arszawie
ro ra wo e a e two a sprawa ierowa est szcze ie o t c t rz wa a e o powie ia wie za i szta towa ie aw w w o szarze oc ro pr wat o ci i a c oso ow c powi o o wa si a a etapie szta ce ia a cie o powie ic o pete c i w t za resie o iwi ziecio i o zie o powie zia e i ezpiecz e c o owa ie we wsp czes c row wiecie
e e pro ra s z o e z po staw pro ra ow szta ce ia prze sz o e o i o e o w poszcze c t pac sz o a to pro ra wpis e si w i ee spo ecz c i o wate s ic o pete c i czow c o e zapisa e w Zaleceniu Rady Unii Europejskiej z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w proce-sie uczenia się przez całe życie (2018/C 189/01)2