IDENTYFIKACJA EFEKTÓW BIZNESOWYCH TURYSTYKI MOTYWACYJ- MOTYWACYJ-NEJ

Badania przeprowadzone w fi rmach: Telekomunikacja Polska SA Oddział Poznań (50 osób) i Boehringer Ingelheim Marketing Sp. z o.o. (50 osób) w marcu i kwietniu 2003 roku objęły stu pracowników w wieku od 20 do 50 lat, któ-rzy wzięli udział we wcześniej zorganizowanych i specjalnie pktó-rzygotowanych podróżach motywacyjnych. Z działu marketingu uzyskano dodatkowo wszelkie niezbędne informacje dotyczące działalności fi rm.

W wyniku ankiet okazało się, że 90% uczestników wyjazdów typu moty-wacyjnego woli mieć czas zorganizowany, a zaledwie 10% wolny. Z wypowiedzi pracowników wynika, że jeśli fi rma płaci za wyjazd – a to ma miejsce w tej formie turystyki biznesowej – i decyduje się on na pozostawienie bliskich, to chce, by jego czas był maksymalnie wypełniony, nastawia się na nowe wrażenia i gotów jest do podjęcia nowych wyzwań. Wynika to z tego, że mając wiele zajęć, nie mamy czasu na myślenie o kłopotach dnia powszedniego.

Każdy etap podróży (począwszy od czasu dojazdu na miejsce przeznacze-nia) powinien być tak zorganizowany, by jej uczestnicy mogli odczuć łączącą ich więź, przekonać się, że tworzą spójną grupę, o którą troszczą się organi-zatorzy wyjazdu. Często opiera się to na drobiazgowej, profesjonalnej wiedzy pracowników biura oraz jego ekspertów i pilotów na temat płaszczyzny poro-zumienia wspólnej dla grupy. Rodzi się skomplikowany proces adaptacji celów i oczekiwań fi rmy w konkretnej, obcej rzeczywistości, czyli tak zwany zespół przeniesienia¹⁰.

Znacząca większość badanych (94%) stwierdza, że chętnie bierze udział w wyjazdach integracyjnych. Oprócz zadowolonych są i osoby, które niechętnie uczestniczą w tego typu spotkaniach. Dla wielu impulsem do integracji jest na przykład obecność przełożonego lub sprawdzanie listy obecności. Innym bodź-cem – zachętą do uczestniczenia w zajęciach integracyjnych – jest możliwość uzyskania opinii od osób prowadzących gry i zabawy. Często do organizacji zajęć

10 Tamże, s. 70.

angażuje się fi rmy, które tylko tym się zajmują; ich pracownicy przekazują swoje obserwacje i wnioski osobom odpowiedzialnym za politykę kadrową.

Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że między oso-bami pochodzącymi z różnych działów, fi lii, a nawet z różnych fi rm skupionych pod jednym szyldem dochodzi do nawiązania kontaktów, mają one możliwość poznania ludzi zajmujących się podobnymi sprawami. Tego typu wyjazdy otwie-rają przed uczestnikami nowe horyzonty, pozwalają zauważyć współpracow-ników. Dzięki temu powstają nowe więzi nieformalne między pracownikami, rodzą się przyjaźnie i w rezultacie często dochodzi do lepszej i bardziej owocnej współpracy między ludźmi, którzy nawiązali bliższe znajomości właśnie podczas podróży motywacyjnej.

Sytuacji, w których przełamywane są pierwsze lody, można by wymienić wiele. Najczęściej dzieje się to podczas zajęć rekreacyjnych, ruchowych, które chętnie wykorzystywane są przez profesjonalnych organizatorów wyjazdów motywacyjnych. Zajęcia takie stwarzają duże możliwości, jeśli chodzi o zarzą-dzanie ludźmi. Proste gry i zabawy można przekształcić w ciekawe i atrakcyjne czynności sprzyjające integracji pracowników, tak, aby stanowili jeden wielki i sprawny mechanizm napędzający koniunkturę fi rmy. Model taki sprawdza się w praktyce – tylko 12% ankietowanych było zdania, że zajęcia rekreacyjne nie wpłynęły na zwiększenie liczby poznanych pracowników, pozostali uznali, że nawiązali bliższy kontakt z kolegami z innych działów.

W turystyce motywacyjnej chodzi o stworzenie więzi o charakterze part-nerskim, polegającej między innymi na stałym nawiązywaniu, utrzymywaniu i wzbogacaniu relacji z klientem. Klient bowiem – tak właśnie nazywa się uczest-nika wyjazdu motywacyjnego – jest klientem wewnętrznym fi rmy, równie waż-nym jak jej klient zewnętrzny. Należy więc oferować mu nowe usługi, takie, które zaakceptuje, odkrywać jego nowe potrzeby, analizować stopień jego satys-fakcji jako uczestnika wyjazdu motywacyjnego, a co najważniejsze – zapewniać mu odpowiednią liczbę takich zajęć, które pozwolą nawiązać kontakty cenne dla pracodawcy.

O tym, że teorie dotyczące motywowania pracowników sprawdzają się w praktyce, świadczą odpowiedzi ankietowanych. Prawie 70% osób stwierdziło, że wyjazdy typu incentive motywują ich do pracy. Niektórzy nawet dodawali, że po takiej podróży zauważyli wzmożony zapał do pracy nie tylko u siebie, ale i u swoich kolegów (rysunek 1). Ponad 26% ankietowanych przyznało, że taka forma turystyki biznesowej bardzo ich motywuje, tyle samo, że nie zawsze

ich motywuje, ale chętnie biorą w niej udział. Jedynie 4% udzieliło odpowiedzi negatywnej.

Czy wyjazdy typu incentive motywują Panią/Pana do pracy?

26%

44%

26%

4%

Tak – bardzo Tak Nie zawsze Nie

Rys. 1. Procent badanych, których wyjazdu typu incentive motywują do pracy¹¹ Źródło: opracowanie własne.

Zajęcia ruchowe w ramach rekreacji nauczyły 64% ankietowanych lepiej radzić sobie w pracy. Pomimo stosunkowo krótkiego okresu funkcjonowania tego typu zajęć podczas wyjazdów motywacyjnych, wynik jest zadowalający.

Pozostałe 36% stwierdziło, że zajęcia rekreacyjne nie wpływają na poprawę wydajności ich pracy. Ponad połowa (52%) stwierdziła, że zajęcia rekreacyjno--integrujące pomagają im w samorealizacji i samokreacji (rysunek 2). Z bliż-szej analizy programów wyjazdów motywacyjnych wynika, że chociaż liczba różnych zajęć, mających pobudzać uczestników do myślenia, wyzwalać w nich twórczą inwencję i skłaniać do wysuwania nowych pomysłów, jest dość duża, to efektywnie korzysta z nich tylko połowa.

Codzienne obcowanie w biurze z innymi pracownikami stwarza sytuacje konfl iktowe. Praca staje się często przymusem, a nie przyjemnością, a przecież na niej upływa połowa życia. Sytuacje trudne do wyjaśnienia w toku codziennych obowiązków bywają zwykle niemożliwe do rozwikłania w biurze. Ponad 57%

ankietowanych stwierdziło, że udało się im wyjaśnić takie konfl iktowe sytuacje właśnie w czasie zajęć rekreacyjnych. Okazało się, że podczas gry w siatkówkę, paintball czy w czasie zwykłych zapasów tracą znaczenie najostrzejsze nawet kłótnie, zatargi czy nieporozumienia. W odniesieniu do pozostałych ankietowa-nych, którzy odpowiedzieli na to pytanie negatywnie, należałoby sprawdzić, dla-czego tak się stało, i jakie sytuacje czy też, jakie zajęcia rekreacyjne wpłynęłyby

11 Wszystkie rysunki opracowano na podstawie wyników ankiet.

na zmianę ich stanowiska. Przy wyjazdach typu motywacyjnego ważniejsze od pieniędzy są pomysłowość twórców scenariusza i możliwości jego zrealizowa-nia. Dlatego właśnie wysiłek osób planujących takie spotkania oraz ich organiza-torów powinien skoncentrować się na indywidualnym i bardzo precyzyjnym do-stosowaniu konkretnych zajęć do ściśle dobranej grupy osób. Powinni oni dobrze poznać środowisko, dla którego pracują, stosunki łączące osoby biorące udział w takim wyjeździe.

Czy zajĊcia rekreacyjno-integrujące pomagają Pani/Panu w samorealizacji i samokreacji?

48% 52%

Tak Nie

Rys. 2. Opinie badanych na temat tego, czy zajęcia rekreacyjno-integrujące pomagają im w samorealizacji i samokreacji

Źródło: opracowanie własne.