Podczas odbywania międzynarodowych wyjazdów do krajów o odmiennych warunkach klimatyczno-środowiskowych i sanitarno-higienicznych, osoby podróżujące narażone są na wystąpienie wielu wirusowych chorób transmisyjnych przebiegających z gorączką, które wymagają diagnostyki różnicowej z zakażeniem WNV:
Wirus dengi (DENV), rodzina Flaviviridae, rodzaj: Flavivirus, serokompleks wirusa dengi, serotypy DENV1 – DENV4; wektor: komary Aedes aegypti, Aedes albopictus; rezerwuar: człowiek, inne ssaki naczelne; rozprzestrzenienie geograficzne: Azja, Afryka, Ameryka Północna, Ameryka Południowa; zapadalność wśród ludności endemicznej: około 390 mln przypadków rocznie; objawy: gorączka, wysypka, bóle stawów, rzadziej zespół krwotoczny; okres inkubacji: 4 – 7 dni (3 – 14 dni); zagrożenie dla osób podróżujących: bardzo wysokie, wykrywany u 3 – 8% podróżnych z gorączką po powrocie z wyjazdu; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Polwiang, 2016; Shi i wsp., 2016); Wirus japońskiego zapalenia mózgu (JEV); rodzina: Flaviviridae, rodzaj: Flavivirus,
serokompleks wirusa japońskiego zapalenia mózgu, serotyp JEV1; wektor: komary Culex
tritaeniorhynchus; rezerwuar: ptaki czaplowate, trzoda chlewna; rozprzestrzenienie
geograficzne: Azja Wschodnia, Azja Południowo – Wschodnia, Oceania; zapadalność wśród ludności endemicznej: około 50 tys. zachorowań rocznie; objawy: gorączka, objawy
neurologiczne; okres inkubacji: 5 – 14 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: niskie, 1 przypadek na milion osób podróżujących dla pobytów krótkoterminowych oraz 5 – 50
przypadków/100 tys. osób dla pobytów długoterminowych; szczepienie ochronne: dostępne
i zalecane w przypadkach wysokiego ryzyka dla wyjazdów długoterminowych (Cleton i wsp., 2012; Pavli i Maltezou, 2015; Wang i Liang, 2015);
Wirus zapalenia mózgu Saint Louis (SLEV); wektor: komary Culex spp.; rezerwuar: ptaki; rozprzestrzenienie geograficzne: Ameryka Północna, Ameryka Południowa; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 3 – 13%; objawy: gorączka, objawy neurologiczne; okres inkubacji: 2 – 21 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: bardzo niskie; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Diaz i wsp., 2015);
Wirus zapalenia mózgu doliny Murray (MVEV); wektor: komary Culex annulirostris;
rezerwuar: ptaki czaplowate; rozprzestrzenienie geograficzne: Australia, Oceania; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, do 40%; objawy: gorączka, objawy
48
neurologiczne; okres inkubacji: 1 – 28 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: bardzo niskie; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Selvey i wsp., 2014);
Wirus kleszczowego zapalenia mózgu (TBEV);Rodzina: Flaviviridae, rodzaj: Flavivirus, serokompleks wirusów odkleszczowych, podtypy: europejski, syberyjski, dalekowschodni; wektor: kleszcze Ixodes ricinus, Ixodes persulcatus; rezerwuar: małe ssaki; rozprzestrzenienie geograficzne: Europa, Syberia, wschodnia Rosja, południowe Chiny, Japonia, Korea; zapadalność wśród ludności endemicznej: 1 przypadek na 10 tys. osób na miesiąc; objawy: gorączka, objawy neurologiczne; okres inkubacji: 7 – 14 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: wysokie; szczepienie ochronne: dostępne, zalecane na obszarach endemicznych dla osób z grup ryzyka (Mansfield i wsp., 2009; Cleton i wsp., 2012; Kunze, 2016);
Wirus gorączki krwotocznej Alkhurma (AHFV); Rodzina: Flaviviridae, rodzaj:
Flavivirus, serokompleks wirusów odkleszczowych; wektor: kleszcze Ornithodoros savigni, Hyalomma dromedarii; rezerwuar: małe ssaki; rozprzestrzenienie geograficzne:
Bliski Wschód; seropozytywność wśród ludności endemicznej: niska, 1,3%; objawy: gorączka, bóle głowy, bóle stawów, bóle mięśniowe, złe samopoczucie, utrata apetytu, wymioty, cechy skazy krwotocznej, objawy neurologiczne; okres inkubacji: 3 – 12 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: niskie, wzrasta podczas rytualnej pielgrzymki
muzułmanów do Mekki (Hajj); szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Rolin i wsp., 2013);
Wirus żółtej gorączki (YFV); rodzina: Flaviviridae, rodzaj: Flavivirus, serokompleks wirusa żółtej gorączki; wektor: komary Aedes aegypti; rezerwuar: człowiek, ssaki naczelne; rozprzestrzenienie geograficzne: Afryka Subsaharyjska, Ameryka Południowa; zapadalność wśród ludności endemicznej: 200 tys. przypadków rocznie; objawy: gorączka, objawy neurologiczne; okres inkubacji: 3 – 6 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: bardzo wysokie, możliwe zakażenie u jednej osoby na 280 w Afryce oraz u jednej na 2800
w Ameryce Południowej; szczepienie ochronne: dostępne, obowiązkowe w międzynarodowym ruchu turystycznym na obszarach endemicznego występowania
wirusa i/lub wektora (Cleton i wsp., 2012; Monath i Vasconcelos, 2015);
Wirus Zika (ZIKV); rodzina: Flaviviridae, rodzaj: Flavivirus, serokompleks wirusa Spondweni; wektor: komary Aedes spp.; rezerwuar: ssaki naczelne; rozprzestrzenienie geograficzne: Afryka, Azja, Ameryka Południowa, na obszarach nie-endemicznych możliwość dalszego szerzenia się drogą krwiopochodną, płciową oraz przezłożyskową; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 11 - 78%; objawy: gorączka,
49
wysypka, bóle stawów, bóle głowy, zapalenie spojówek, zespół Guillain-Barré, istotne ryzyko transmisji przezłożyskowej z małogłowiem u płodu; okres inkubacji: 2 – 6 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: wysokie, zwłaszcza kobiet ciężarnych; szczepienie ochronne: brak (Zammarchi i wsp., 2015);
Wirus gorączki krwotocznej krymsko – kongijskiej (CCHF), rodzina: Bunyaviridae, rodzaj: Nairovirus, serokompleks wirusa gorączki krwotocznej krymsko – kongijskiej; wektor: kleszcze Hyalomma spp.; rezerwuar: zwierzęta domowe i dzikie, ptaki, małe ssaki; rozprzestrzenienie geograficzne: Europa Wschodnia i Południowo – Wschodnia, Afryka, Azja; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 5 – 13%; objawy: gorączka, bóle mięśni, bóle głowy, nudności, wymioty, biegunka, ból gałek ocznych, masywne podbiegnięcia krwawe, krwotoki z nosa i z miejsc wkłucia; okres inkubacji: 2 – 9 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: wysokie; szczepienie ochronne: brak; podlega obowiązkowi kwarantanny (Isaacson, 2001; Leroy i wsp., 2008; Cleton i wsp., 2012; Messina i wsp., 2015);
Wirus toskański (TOSV), rodzina: Bunyaviridae, rodzaj: Phlebovirus; wektor: muszki piaskowe z rodzaju Phlebotomus spp.; rezerwuar: człowiek, nietoperze; rozprzestrzenienie geograficzne: kraje basenu Morza Śródziemnego, Afryka Północna; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 5 - 51%; objawy: gorączka, bóle głowy, nudności, wymioty, sztywność karku, dodatni objaw Kerniga; okres inkubacji: 3 – 14 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: wysokie; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Dahmani i wsp., 2016);
Wirus gorączki doliny Riftu (RVFV), rodzina: Bunyaviridae, rodzaj: Phlebovirus; wektor: komary Aedes spp.; rezerwuar: gryzonie, bydło, nietoperze; rozprzestrzenienie geograficzne: Afryka, Azja Zachodnia; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 2 - 14%; objawy: gorączka, bóle stawów i mięśni, bóle głowy, światłowstręt; okres inkubacji: 1 –7 dni; zagrożenie dla osób podróżujących: średnie; szczepienie ochronne: brak (Memish i wsp., 2014; Zammarchi i wsp., 2015);
Wirus Chikungunya (CHIKV), rodzina: Togaviridae, rodzaj: Alphavirus, serokompleks wirusa lasu Semliki; wektor: komary Aedes aegypti, Aedes albopictus; rezerwuar: człowiek, inne ssaki naczelne; rozprzestrzenienie geograficzne: Azja, Afryka, Ameryka Południowa; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, do 75%; objawy: gorączka, bóle głowy, wysypka, bóle stawów, zapalenie spojówek, rzadziej zespół krwotoczny; okres inkubacji: 3 – 7 dni (1 – 12 dni); zagrożenie dla osób podróżujących: bardzo wysokie; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Napoli i wsp., 2012);
50
Wirus Mayaro (MAYV), rodzina: Togaviridae, rodzaj: Alphavirus; wektor: komary Aedes
aegypti, Aedes albopictus; rezerwuar: człowiek, inne ssaki naczelne, ptaki;
rozprzestrzenienie geograficzne: Ameryka Południowa; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 5 – 60%; objawy: gorączka, bóle głowy, wysypka, bóle stawów, zapalenie spojówek, rzadziej zespół krwotoczny; okres inkubacji: 6 – 12 dni (3 – 12 dni); zagrożenie dla osób podróżujących: niskie; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Auguste i wsp., 2015);
Wirus Ross River (RRV), rodzina: Togaviridae, rodzaj: Alphavirus; wektor: komary Aedes spp., Culex spp.; rezerwuar: ssaki, torbacze; rozprzestrzenienie geograficzne: Australia, Oceania; seropozytywność wśród ludności endemicznej: wysoka, 8 – 65%, zapadalność: 5.000 przypadków rocznie; objawy: gorączka, bóle stawów, ogólne osłabienie, wysypka skórna; okres inkubacji: 7 – 9 dni (3 – 21 dni); zagrożenie dla osób podróżujących: wysokie, 100 przypadków rocznie po powrocie z Nowej Zelandii; szczepienie ochronne: brak (Cleton i wsp., 2012; Claflin i Webb, 2015).
51