Inne dowody Brak dowodu z badania lekarskiego na zawartość alkoholu lub

środ-ków odurzenia w organizmie poszkodowanego nie zamyka możliwość wy-dania decyzji odmownej z powodu wystąpienia tych przesłanek negatyw-nych. Postawienie takiej tezy należałoby uznać, co najmniej za przedwcze-sne. Zaniedbanie obowiązku przez lekarza niewątpliwie utrudnia udo-wodnienie poszkodowanemu, że do wypadku doszło wskutek stanu nie-trzeźwości lub działania pod wpływem środków odurzających, ale nie po-winno wykluczać definitywnie dalszego postępowania w tym kierunku.

Należy w tym miejscu odwołać się do ogólnych zasad postępowania admi-nistracyjnego, a w szczególności do zawartej w art. 7 k.p.a. zasady prawdy obiektywnej.³⁶ Rozwinięciem zasady ogólnej wyrażonej w tym przepisie jest dyspozycja art. 77. § 1 k.p.a., w myśl której organ administracji

pu-3 6 Art. 7 k.p.a.: W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbęd-ne do dokładniezbęd-nego wyjaśnienia stanu faktyczniezbęd-nego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.

blicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały³⁷ materiał dowodowy. Można zatem postawić tezę, że owo badanie jest jed-nym, ale nie jedynym dowodem w toku prowadzonego postępowania po-wypadkowego. Niewątpliwie dokładne zdefiniowanie stanu nietrzeźwości lub stanu odurzenia wymaga przeprowadzenia badania.³⁸ Należy mieć jed-nak na uwadze, że często pomiędzy samym zdarzeniem a udzieleniem pomocy medycznej, a co za tym idzie – możliwością wykonania takiego badania – upływa określona jednostka czasu. Pamiętać należy o tym, że do przyznania bądź odmowy wypłaty odszkodowania jednorazowego od-szkodowania z tego tytułu kluczowym jest moment samego zdarzenia wy-padkowego. Ustawodawca expressis verbis w treści art. 45 ustawy o u.s.r, warunkuje konieczność przeprowadzenia przedmiotowego badania celem ustalenia, czy poszkodowany w chwili wypadku³⁹ był w stanie nietrzeźwym lub pod wpływem środków odurzających. Determinuje to sposób prowa-dzenia postępowania powypadkowego w kierunku ustalenia wystąpienia przesłanek negatywnych w chwili samego zdarzenia. Tak jak brak przepro-wadzonego badania lekarskiego na zawartość alkoholu lub środków odu-rzających w organizmie nie może stanowić definitywnej przesłanki do wy-kluczenia, że poszkodowany przyczynił się w znacznym stopniu do wypad-ku będąc w takim stanie, tak przeprowadzenie takiego badania wskazują-cego na stan nietrzeźwości lub działania pod wpływem środków odurzają-cych w chwili wypadku nie może jednoznacznie przesądzić, że rzeczywiście wypadek w takich okolicznościach nastąpił. Gdyby przyjąć, że dowód z badania na zawartość alkoholu lub środka odurzającego w organizmie jest jedynym lub najważniejszym dowodem w sprawie, poszkodowany nie mógłby skutecznie udowodnić, że w chwili zdarzenia nie był w stanie nie-trzeźwości. W praktyce zdarzają się przypadki, w których poszkodowany, oczekując na służby medyczne, spożywa znaczną ilość alkoholu celem uśmierzenia bólu. Przeciwdowodem w tej sytuacji dla badania lekarskiego mogą być, np. zeznania świadków. Z drugiej zaś strony zdarzają się też przypadki, w których poszkodowany celowo zwleka z wezwaniem pomocy medycznej celem wytrzeźwienia. Przykładowo, stwierdzony kilka godzin po wypadku stan po użyciu alkoholu nie może wykluczyć, że do wypadku doszło w stanie nietrzeźwości. Także w takim przypadku należy przepro-wadzić dalsze postępowanie dowodowe na okoliczność definitywnego wy-kluczenia bądź udowodnienia stanu nietrzeźwości lub odurzenia. Nie bę-dzie odkrywczym stwierdzenie, że upływ czasu powoduje zmniejszenie stę-żenia alkoholu w organizmie. Należy zatem szczególną uwagę zwrócić na

3 7 Podkreślenie: W.J.

3 8 Szczególnie chodzi o określenie, czy poszkodowany był w stanie nietrzeźwości czy stanie po użyciu alkoholu.

3 9 Podkreślenie: W.J.

upływ czasu pomiędzy badaniem a wystąpieniem wypadku. Tak więc dowód z badania należy traktować jako jeden z dowodów o charakterze równo-rzędnym w stosunku do innych dowodów zgromadzonych w sprawie.

W klasycznym postępowaniu administracyjnym podkreśla się, że kodeks po-stępowania administracyjnego przyjmuje zasadę równej mocy środków do-wodowych, nie wprowadzając ograniczeń co do rodzaju dowodów, którym należy przyznać pierwszeństwo w ustaleniu istnienia danego faktu.⁴⁰ Zda-niem innych oznacza to, że organ ten jest obowiązany rozpatrzyć wszyst-kie dowody zgromadzone lub odzwierciedlone w aktach sprawy oraz że organ powinien rozpatrzyć te dowody w ich wzajemnej łączności.⁴¹ Z po-glądami doktryny korelują normy regulujące postępowanie powypad-kowe. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie sposobu i trybu zgłaszania wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania jego okoliczności i przyczyn⁴² w § 6 zawiera enumeratywne wyliczenie czynności obejmujących postępowanie dowodowe. Warto pod-kreślić, że ust. 1 pkt 11 tego paragrafu stanowi, że postępowanie dowodo-we w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku obejmuje zebra-nie innych dowodów dotyczących wypadku, uznanych za zebra-niezbędne. Nor-ma ta pozostaje w korelacji z dyspozycją art. 75 § 1 k.p.a., który stanowi, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyja-śnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny.

Postępowanie powypadkowe jest szczególną formą postępowania admini-stracyjnego i w kwestiach nieregulowanych zachodzi konieczność stoso-wania ogólnych norm postępostoso-wania administracyjnego, co wynika expli-cite z dyspozycji art. 180 § 1 k.p.a oraz zostało potwierdzone w regula-cjach wewnętrznych obowiązujących pracowników KRUS.⁴³

W konkluzji, za dowód sprawie może posłużyć każdy dokument, fakt, zjawisko, przy pomocy którego w sposób bezsporny ustali się rzeczywiste

4 0 B. Adamiak w: B. Adamiak, J. Borkowski Kodeks postępowania administracyj-nego. Komentarz. Warszawa 2006r. s. 395.

4 1 M. Jaśkowska, A. Wróbel Kodeks postępowania administracyjnego. Komen-tarz Warszawa 2009 s. 412 i n.

4 2 Dz. U. z 2005 r. nr 76, poz. 669.

4 3 Zob. Zarządzenie nr 35 Prezesa Kasy Ubezpieczenia Społecznego Rolników z dnia 12 grudnia 2005 r. w o zasadach przyjmowania zgłoszenia wypadku przy pracy rolniczej, ustalania jego okoliczności i przyczyn oraz rozpatrywania wniosku o jedno-razowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub choroby zawodowej. Zgodnie z § 6 tego zarządzenia, w kwestiach nieuregulowanych w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie sposobu i trybu zgłaszania wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania jego okoliczności i przyczyn mają zastoso-wanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.

okoliczności zdarzenia. Zebrana w toku postępowania dowodowego inna dokumentacja,⁴⁴ z której będzie wynikało, że poszkodowany wywołał wy-padek będąc w stanie nietrzeźwości lub stanie odurzenia, jako dokumen-tacja urzędowa posiada przymiot domniemania prawdziwości i zgodności z prawdą,⁴⁵ i jeśli nie została obalona na skutek przeprowadzenia prze-ciwdowodu, może stanowić skuteczną podstawę do odmowy świadczenia pomimo braku badania na zawartość alkoholu lub środka odurzającego w organizmie. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 80 k.p.a., organ admini-stracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowe-go, czy dana okoliczność została udowodniona.

6.3. Odmowa poddania się badaniu