W odniesieniu do kas oszczędnościowo-kredytowych, w związku z treścią ustawy o usługach płatniczych, a w
szczegól-1
ności Dyrektywy PSD , która swoim zasadniczym celem czyni ujednolicenie zasad funkcjonowania rynku płatności w euro, poja-wiło się pytanie, czy kasy – jako dostawcy usług płatniczych w rozu-mieniu tych aktów prawnych – są uprawnione do świadczenia usług płatniczych w euro, a co za tym idzie w innych walutach państw za-granicznych, będących członkami Wspólnoty lub państw trzecich, czy tylko w złotych. W praktyce obecnie kasy dokonują wyłącznie rozliczeń pieniężnych w walucie polskiej, jednakże należy zwrócić uwagę na rosnącą skalę transakcji płatniczych w walutach obcych z udziałem obywateli polskich lub osób przebywających w Polsce i rysujące się praktyczne znaczenie takich potrzeb członków kas. Udzielenie odpowiedzi na to pytanie wymaga sięgnięcia do
przepi-2
sów ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe . W rozdziale 7 ustawa ta ustanawia obowiązek związany z przekazami pieniężnymi
3
za granicę oraz rozliczeniami w kraju w obrocie dewizowym , wskazując w art. 25 ust. 1, że rezydenci i nierezydenci są obowiązani dokonywać przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń
Spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-kredytowe
a transakcje w walucie obcej
dr Jacek Skoczek prawnik Kancelaria Adwokacka JM Joanna Mędrzecka, Piotr Wachowiak, Jacek Skoczek Sp. k., Sopot
Jacek
Skoczek
1 Publikator Dyrektywy, w tekście po raz pierwszy powinny się znaleźć pełny tytuł i data wydania oraz numer Dyrektywy.
2 Dz.U. 2002 nr 141 poz. 1178.
3 Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 pkt 16 tej ustawy obrotem de-wizowym jest obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartoś-ciami dewizowymi w kraju. Obrotem dewizowym z zagranicą jest zaś m.in. dokonywanie rozliczeń pieniężnych między rezy-dentem a nierezyrezy-dentem, a także przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych (art. 2 ust. 1 pkt 17 lit a i c ustawy – Prawo dewizowe). Obrotem wartościami dewizowymi w kraju jest m.in. rozliczenie w walutach obcych między rezy-dentami lub nierezyrezy-dentami (art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy – Prawo dewizowe).
w kraju, związanych z obrotem dewizowym za pośrednictwem uprawnionych banków, instytucji płatniczych oraz instytucji pieniądza elektronicz-nego uprawnionych do świadczenia usług płatni-czych, jeżeli kwota przekazu lub rozliczenia prze-kracza równowartość 15 000 euro. Obowiązek ten, zgodnie z art. 25 ust. 2 tej ustawy, nie dotyczy jedynie takich sytuacji, w których stroną
rozlicze-4
nia jest uprawniony bank , a także krajowa insty-tucja płatnicza, oddział unijnej instytucji płatni-czej, krajowa instytucja pieniądza elektroniczne-go lub oddział unijnej instytucji pieniądza elek-tronicznego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 20 ustawy – Prawo dewizowe uprawnionym bankiem jest: 1. bank mający siedzibę w kraju, który zgodnie
z określonym w statucie przedmiotem dzia-łalności, jest uprawniony do wykonywania czynności bankowej, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe;
2. utworzony w kraju oddział banku zagranicz-nego, który zgodnie z określonym w zezwo-leniu na jego utworzenie przedmiotem działalności jest uprawniony do wykonywania czynności bankowej, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 10 ustawy wymienionej w pkt. 1; 3. utworzony w kraju oddział instytucji
kredy-towej, która jest uprawniona do wykonywania w państwie macierzystym czynności objętych czynnością bankową, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 10 ustawy wymienionej w pkt. 1.
Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca odwołuje się tu do pojęcia instytucji kredytowej, zdefiniowanego w ustawodawstwie krajowym, w tym przypadku jest to przepis art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy – Prawo bankowe. Zgodnie z tym prze-pisem, instytucja kredytowa to przedsiębiorstwo, którego działalność polega na przyjmowaniu depozytów lub innych funduszy podlegających zwrotowi od klientów oraz na udzielaniu kredytów na swój własny rachunek, mająca
siedzibę na terytorium państwa członkowskiego
5
innego niż Rzeczpospolita . Desygnatu tej defi-nicji nie wyczerpuje spółdzielcza kasa oszczęd-nościowo-kredytowa, która, mimo iż jej celem, zgodnie z przepisem art. 3 ustawy o spółdziel-czych kasach oszczędnościowo-kredytowych, jest gromadzenie środków pieniężnych ich członków oraz udzielanie im pożyczek i kredytów, to jej siedziba znajduje się na terenie Rzeczypospolitej, a nie innego państwa członkowskiego.
Jednakże należy postawić w tym momen-cie pytanie, do jakich czynności, zgodnie z prze-pisem art. 25 ustawy – Prawo dewizowe, wyma-gane jest pośrednictwo uprawnionego banku.
Treść przepisu art. 25 ust. 1 ustawy – Prawo dewizowe jest następująca: Rezydenci i nierezydenci są obowiązani dokonywać przeka-zów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju związanych z obrotem dewizowym za pośred-nictwem:
1. uprawnionych banków lub
2. instytucji płatniczych oraz instytucji pieniądza elektronicznego uprawnionych do świadcze-nia usług płatniczych, a w przypadku dokony-wania rozliczeń w kraju również biur usług płatniczych
– jeżeli kwota przekazu lub rozliczenia przekracza równowartość 15 000 euro.
Dla przedmiotu niniejszego artykułu najbardziej istotny jest początkowy fragment omawianego przepisu, tj. określenie czynności, co do których ustawodawca ustanowił wymóg pośredniczenia w nich uprawnionych banków, jeśli przekraczają one kwotę 15 000 euro, czyli zdefiniowanie terminów „rozliczenie” oraz „przekaz” zawartych w przepisie art. 25 ustawy –
6
Prawo dewizowe .
Termin „rozliczenie” pojawia się w
prze-7
pisach art. 63 i nast. ustawy – Prawo bankowe , jednakże w prawie bankowym nie zdefiniowano terminu „rozliczenie” ani „bankowe rozliczenie
4 M. Chudzik, Obowiązkowe pośrednictwo uprawnionych banków w świetle znowelizowanego prawa dewizowego, „Prawo Bankowe” 2008, nr 4, s. 49–62.
5 Przepis art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy – Prawo bankowe odsyła do definicji instytucji kredytowej zawartej w przepisie art. 4 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2013 roku, sygn. 575/2013.
6 Definicja rezydenta oraz nierezydenta znajduje się w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy – Prawo dewizowe i nie wymaga w tym momencie szerszego komentarza.
7
Art. 63 ustawy – Prawo bankowe: Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane zapośred-nictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.
Skoczek, SPÓŁDZIELCZE KASY ...
pieniężne”, lecz ograniczono się tylko do przykła-dowego wyliczenia sposobów dokonywania
8
rozliczeń pieniężnych .
Zgodnie z art. 63 ustawy – Prawo ban-kowe bankowymi rozliczeniami pieniężnymi nazywamy rozliczenia pieniężne przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel)
9
posiada rachunek bankowy . Rozliczenia pienięż-ne przeprowadza się gotówkowo lub
bezgotów-10
kowo za pomocą papierowych lub
informatycz-11
nych nośników danych .
W kolejnych przepisach tejże ustawy wymienia się takie przykłady bankowych rozli-czeń pieniężnych jak: rozliczenia przy użyciu cze-ku gotówkowego lub karty płatniczej, polecenie
12
przelewu czy polecenie zapłaty oraz wpłaty i
wy-13
płaty z rachunku bankowego .
Podsumowując, mimo braku definicji legalnej per se, rozliczenie czy też rozliczenie
2. Rozliczenia gotówkowe przeprowadza się czekiem gotówkowym lub przez wpłatę gotówki na rachunek wierzyciela.
3. Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności: 1. poleceniem przelewu;
2. poleceniem zapłaty; 3. czekiem rozrachunkowym; 4. kartą płatniczą.
8 A. Janiak, Wykonywanie zobowiązań pieniężnych za pośrednictwem banków, „Monitor Prawniczy” 2002, nr 11, s. 499.
9
Jak wskazuje Z. Ofiarski, [w:] M. Bączyk i in., Prawo bankowe. Komentarz, Warszawa 2002, s. 441, aktualnie w polskim ustawodawstwie bankowym nie definiuje się terminu „bankowe rozliczenia pieniężne”. Jednak do dnia 30 czerwca 2002 r., tzn. przed pierwszą nowelizacją art. 63 Prawa bankowego, definiowano bankowe rozliczenia pieniężne jako operacje polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków pieniężnych na rachunku bankowym na zlecenie klienta lub w wyniku czynności, które z mocy prawa powodują wskazane zmiany w stanie praw majątkowych klienta. W literaturze przedmiotu bankowe rozliczenia pieniężne zaliczane są do operacji pośredniczących (usługowych) – tak: W.L. Jaworski, Z. Krzyżkiewicz, B. Kosiński, Banki – rynek, operacje, polityka, Warszawa 1992, s. 106 i nast.; Z. Krzyżkiewicz, Operacje bankowe – ewidencja i rozliczenia, Warszawa 1992, s. 25 i nast.
10 Jak wskazuje M. Porzycki, [w:] F. Zoll (red.) i in., Prawo bankowe. Komentarz, Kraków 2005., s. 209, przez przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych za pomocą papierowych nośników informacji należy rozumieć wymóg formy pisemnej dla oświadczenia inicjującego rozliczenie. Jeżeli z regulacji szczególnych nie wynika rygor nieważności (jak w przypadku rozliczeń za pomocą czeków), forma ta zastrzeżona jest pod rygorem trudności dowodowych (art. 74 § 1 k.c.), które mogą zostać prze-zwyciężone o tyle, o ile złożenie polecenia rozliczeniowego będzie z reguły uprawdopodobnione za pomocą pisma (art. 74 § 2 k.c.) poprzez odpowiedni zapis w księgach banku. Problem ten jednak raczej nie występuje w praktyce z uwagi na powszechnie stosowany przez banki wymóg składania dyspozycji rozliczeniowych na specjalnych formularzach.
11 Rozliczenia gotówkowe to operacje polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków pieniężnych na rachunku bankowym na skutek obciążenia rachunku dłużnika kwotą wypłaconą w gotówce wierzycielowi lub uznania rachunku wierzyciela kwotą wpłaconą w gotówce na jego rachunek przez dłużnika. Przez rozliczenia bezgotówkowe należy natomiast rozumieć operacje polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków pieniężnych na rachunkach bankowych poprzez obciążenie odpowiednią kwotą rachunku dłużnika i uznanie tą kwotą rachunku wierzyciela na skutek odpowiednich dyspozycji wydanych bankowi przez dłużnika lub wierzyciela. Uznanie rachunku bankowego to księgowanie wpływów na rachunek, w wyniku czego zwiększa się stan środków pieniężnych na tym rachunku. Obciążenie rachunku bankowego to księgowanie powodujące zmniejszenie kwoty środków na rachunku. Por. A. Socha, Bankowe rozliczenia pieniężne a świadczenie pieniężne, „Radca Prawny” 2000, nr 2, s. 65.
12 Polecenie przelewu stanowi najbardziej tradycyjną i najczęstszą formę rozliczeń bezgotówkowych za pośrednictwem banku – por. Z. Żabiński, Umowa rachunku bankowego, Warszawa 1967, s. 147.
13
J. Skoczek, Usługi płatnicze świadczone przez kasy oszczędnościowo kredytowe. Zagadnienia cywilnoprawne, Spółdzielczy Instytut Naukowy, Sopot 2012, s. 64 i 65
PROBLEMY ZARZĄDZANIA
pieniężne zostały wyczerpująco zdefiniowane w doktrynie.
Na potrzeby niniejszego opracowania znaczenie ma również przepis art. 3 ust. 1 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kre-dytowych, zgodnie z którym celem kas jest mię-dzy innymi przeprowadzanie rozliczeń finanso-wych na rzecz swoich członków.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o spółdziel-czych kasach oszczędnościowo-kredytowych do rozliczeń finansowych, których kasy dokonują na zlecenie swoich członków stosuje się odpowied-nio przepisy ustawy – Prawo bankowe o banko-wych rozliczeniach pieniężnych oraz przepisy ustawy o usługach płatniczych w zakresie
świad-14
czenia usług płatniczych .
Jak się wskazuje w literaturze, skoro jednym z uprawnień kas jest przeprowadzanie na zlecenie ich członków rozliczeń finansowych, do których należy stosować odpowiednio przepisy ustawy – Prawo bankowe o bankowych rozlicze-niach pieniężnych (art. 3 ust. 2 wspomnianej ustawy), zaś katalog rozliczeń bezgotówkowych w Prawie bankowym jest katalogiem otwartym, to spółdzielcze kasy mogą wykonywać wszelkie rozliczenia pieniężne, z tym zastrzeżeniem, że mogą to czynić wyłącznie na rzecz swoich
człon-15
ków .
Definicję legalną „przekazu” natomiast odnaleźć można w ustawie o usługach płatni-czych. Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 3 tejże usługa przekazu pieniężnego oznacza usługę płatniczą świadczoną bez pośrednictwa rachunku płatniczego prowadzonego dla płatnika, polega-jącą na transferze do odbiorcy lub do innego dostawcy przyjmującego środki pieniężne dla od-biorcy środków pieniężnych otrzymanych od płatnika lub polegającą na przyjęciu środków pieniężnych dla odbiorcy i ich udostępnieniu odbiorcy.
Kluczowym elementem powyższej defi-nicji jest wymóg, aby płatnik, w tym przypadku członek polskiej kasy (gdyż mowa jest o przeka-zach za granicę,), nie korzystał z pośrednictwa rachunku płatniczego prowadzonego na jego rzecz przez dostawcę.
A contrario, jeśli transfer środków w walu-cie obcej miałby się odbywać za pośrednictwem rachunku płatnika, czyli w trybie przewidzianym
w przepisie art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o usługach płatniczych, tj. transferu środków pieniężnych, ma miejsce odrębna od przekazu, zdefiniowa-nego w przepisie art. 3 ust. 3 tejże ustawy, usługa
16
płatnicza .
Kolejnym etapem, po zdefiniowaniu „przekazu” oraz „rozliczenia”, jest rozpatrzenie, w jakiej formie występują one w omawianym art. 25 ust. 1 ustawy – Prawo dewizowe, tj. „przekaz pieniężny za granicę” oraz „rozliczenie w kraju związane z obrotem dewizowym”.
Zgodnie z literalnym brzmieniem prze-pisu art. 25 ustawy – Prawo dewizowe koniecz-ność posiadania pośrednika w postaci uprawnio-nego banku jest wymagane jedynie przy przeka-zach pieniężnych za granicę.
Ratio legis takiego zapisu jest sama defi-nicja przekazu (zawarta, jak wskazano wyżej, w przepisie art. 3 ust. 3 ustawy o usługach płatni-czych), która uwzględnia jedynie transfer do od-biorcy. Ponadto wydaje się, iż z perspektywy historycznej istotna była kontrola nad odpływem wartości dewizowych poza granice kraju; nato-miast „import” takich wartości nie wymagał na tyle ścisłej kontroli.
Ponadto przekaz, czyli czynność, co do której z definicji nie „stosuje się” rachunku płat-nika, podlega oczywiście mniejszej kontroli niż transfer środków pieniężnych, dokonany z wyko-rzystaniem rachunku płatniczego.
W związku z powyższym, należy przyjąć, iż ograniczenia, o jakich mowa w przepisie art. 25 ust. 1 ustawy – Prawo dewizowe, dotyczą jedynie przekazu, czyli usługi płatniczej zdefiniowanej w przepisie art. 3 ust. 3 ustawy o usługach płatni-czych, za granicę – czyli czynności, której efektem będzie odpływ poza granice RP walut obcych, znajdujących się przed zleceniem niniejszego przekazu na terytorium RP.
Należy na marginesie wskazać, iż przepis art. 25 ustawy – Prawo dewizowe mówi oczywiś-cie o usłudze przekazu pieniężnego walut obcych za granicę RP, nie dotyczy on natomiast usługi przekazu (czy też transferu) waluty krajowej, gdyż cała ustawa – Prawo dewizowe, zgodnie z przepi-sem jej art. 1, określa obrót jedynie dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju.
14 Ibidem, s. 63
15 K. Kurzępa-Dedo, Akredytywa dokumentowa jako sposób zabezpieczenia wierzytelności z tytułu wykonania robót budowlanych, „Ius et Administratio” 2004, nr 3, s. 167.
Skoczek, SPÓŁDZIELCZE KASY ...
Kolejną kwestią wymagającą zdefiniowa-nia jest rozliczenie w kraju związane z obrotem dewizowym.
W tym miejscu należy odwołać się do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo dewizowe, w którym znajduje się definicja ter-minu obrót dewizowy, którym w myśl niniejszego przepisu jest obrót dewizowy z zagranicą oraz obrót wartościami dewizowymi w kraju. Nato-miast „obrót wartościami dewizowymi w kraju”, zgodnie z pkt 18 ww. przepisu, rozumiany jest jako zawarcie umowy lub dokonanie innej czyn-ności prawnej powodującej lub mogącej powodo-wać dokonywanie w kraju między rezydentami lub między nierezydentami rozliczeń w walutach obcych albo przeniesienie w kraju między rezy-dentami lub między nierezyrezy-dentami własności wartości dewizowych, a także wykonywanie takich umów lub czynności. Natomiast obrotem dewizowym z zagranicą, w myśl pkt 17 omawia-nego przepisu, jest:
a) zawarcie umowy lub dokonanie innej czyn-ności prawnej, powodującej lub mogącej po-wodować dokonywanie między rezydentem i nierezydentem rozliczeń pieniężnych lub przeniesienie między rezydentem i nierezy-dentem własności wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także wykonywanie takich umów lub czynności, b) zawarcie umowy lub dokonanie innej
czyn-ności prawnej, powodującej lub mogącej po-wodować przeniesienie między rezydentami rzeczy lub prawa, których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą, a także wykonywanie takich umów,
c) dokonywanie wywozu, przekazywanie oraz wysyłanie za granicę wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, a także dokonywanie ich przywozu, przekazywanie oraz nadsyłanie z zagranicy do kraju.
Jednakże przepis art. 25 ustawy – Prawo dewizowe posługuje się nieco innym terminem
niż podane w powyższych definicjach. W oma-wianym artykule mowa jest mianowicie o rozli-czeniach w kraju, związanych z obrotem dewi-zowym.
Jak wskazano w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 16 omawianej ustawy obrót dewizowy może być obrotem dewizowym z zagranicą lub obrotem wartościami dewizowymi w kraju. Należy przyjąć, że w przepisie art. 25 omawianej ustawy termin „obrót dewizowy” należy rozumieć zgodnie z de-finicją zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 16, czyli dede-finicją szeroką, zawierającą w sobie zarówno obrót z za-granicą, jak i krajowy.
W związku z powyższym, należy przyjąć, iż w zwrocie „rozliczeń w kraju związanych z obrotem dewizowym” termin „kraj” powiązany jest z terminem „rozliczenia”, a nie z terminem „obrót dewizowy”, gdyż w takim przypadku brzmienie przepisu art. 25 byłoby zgoła odmien-ne (np. „Rezydenci i nierezydenci są zobowiązani dokonywać przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń związanych z obrotem wartościami dewizowymi w kraju za pośrednictwem […]”).
Z powyższej analizy można wywieść wniosek, iż jedynie rozliczenia, czyli zmiany w księg ach rachunkowych banku (bądź SKOK-u), które powodują również skutki
cywil-17
noprawne , dokonane jako następstwo i w efek-cie obrotu dewizowego, obostrzone są obowiąz-kiem korzystania z pośrednictwa uprawnionego banku lub instytucji płatniczych oraz instytucji pieniądza elektronicznego uprawnionych do świadczenia usług płatniczych, a w przypadku dokonywania rozliczeń w kraju również biur
18
usług płatniczych .
W związku z powyższym nie sam obrót dewizowy (na który zgodnie z definicją składa się m.in. przeniesienie własności wartości dewizo-wych lub krajodewizo-wych środków płatniczych między rezydentem a nierezydentem, zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej mogącej powodować przeniesienie rzeczy lub prawa,
17 „(…) Uwzględniając istotę usuniętej już z prawa bankowego definicji bankowych rozliczeń pieniężnych, nie można uznać za rozliczenia pieniężne tych operacji dokonywanych przez bank, których skutkiem jest tylko zmiana zapisów w księgach rachunkowych banku i które nie powodują skutków cywilnoprawnych, np. storno, czyli zapis korygujący, mający na celu wyksięgowanie pozycji błędnej i zaksięgowanie prawidłowej. Skutkiem bankowego rozliczenia pieniężnego powinna być natomiast zmiana w stanie środków pieniężnych na rachunku bankowym posiadacza, a więc zmiana w stanie jego praw lub obowiązków”. Tak: Z. Ofiarski, Prawo bankowe. Komentarz, Warszawa 2013, s. 440.
18 Na marginesie należy wskazać, iż ostatnie zdanie omawianego przepisu art. 25 ust.1 ustawy – Prawo dewizowe stanowi niejako superfluum, gdyż przepis ten nie przewiduje innych rozliczeń niż te dokonywane w kraju.
PROBLEMY ZARZĄDZANIA
których nabycie nastąpiło w obrocie dewizowym z zagranicą czy też dokonywanie wywozu war-tości dewizowych za granicę), a rozliczenia będą-ce efektem tegoż obrotu muszą być dokonywane przez instytucje wymienione w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy – Prawo dewizowe.
Należy ponadto wskazać, iż ustalony w przepisie art. 25 ust. 1 in fine ustawy – Prawo dewizowe limit kwotowy odnosi się do pojedyn-czego przekazu lub każdego odrębnego tytułu rozliczenia, ponieważ zwroty „przekaz” oraz „rozliczenie” zostały w przepisie art. 25 ustawy – Prawo dewizowe użyte w liczbie pojedynczej. Nie można więc nakładać na rezydentów tego obo-wiązku w drodze sumowania wielu przekazów pieniężnych, z których każdy opiewa na kwotę niższą od równowartości 10 000 euro, ani po-przez sumowanie rozliczeń między tym samym rezydentem i nierezydentem, ale wynikających z odrębnych dokumentów rozliczeniowych. Obowiązek taki powstanie jednak w przypadku, gdy między rezydentem a nierezydentem docho-dzi do rozliczeń opartych na różnych tytułach, ale dokumentowanych w jednym dokumencie, np.
19
jedną fakturą .
Podsumowując powyższe rozważania, Autor doszedł do następujących wniosków: spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, aby nie dokonać naruszenia przepisu art. 25 usta-wy – Prawo dewizowe, muszą korzystać z pośred-nictwa uprawnionego banku lub innej instytucji wymienionej w omawianym przepisie w przypad-ku, gdy ich członek dokonuje przekazu pienięż-nego za granicę, którego wartość (jednorazowo) przekracza równowartość 15 000 euro, oraz w przypadku, gdy dokonują dla swoich członków rozliczeń finansowych, będących efektem dzia-łalności polegającej na obrocie dewizowym.
W pozostałych przypadkach transferów pieniężnych, tj. przede wszystkim wysyłanie czy przyjmowanie transakcji płatniczych na rzecz swoich członków – za granicę oraz z zagranicy, kasy nie są zobowiązane korzystać z pośrednictwa uprawnionych banków oraz innych instytucji i mogą wykonywać to w ramach swojej działal-ności, określonej w przepisie art. 3 ust. 1 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kre-dytowych oraz w przepisie art. 3 ustawy o
usłu-20
gach płatniczych .
19 Tak Z. Ofiarski [w:] Prawo dewizowe. Komentarz. Publikacja dotyczy uprzedniego stanu prawnego, jednakże polegał on jedynie na ograniczeniu wysokości przelewu do równowartości 10 000 euro, które obecnie wynosi 15 000 euro.
20 „Przepis art. 4 ust. 2 pkt. 9 zamieszcza kasy oszczędnościowo-kredytowe na liście dostawców usług płatniczych w zakresie, w jakim odrębne przepisy uprawniają je do świadczenia usług płatniczych. Treść normatywna tego zastrzeżenia była przedmiotem poważnych kontrowersji już w toku prac