NAJWAŻANIEJSZE POJĘCIA I ICH DEFINICJE

REWITALIZACJA, to proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji.⁵ Podstawą skutecznych działań rewitalizacyjnych jest trafna odpowiedź na zdiagnozowane problemy społeczne, zaś inne działania, np. w sferze planistycznej, technicznej, środowiskowej lub gospodarczej mają charakter wspomagający, uzupełniający proces przemian społecznych.

INTERESARIUSZE REWITALIZACJI, to w szczególności:

1) mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego;

2) mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1;

3) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą;

4) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne;

5) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne;

6) organy władzy publicznej;

7) podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa (art.2.ust.2)

STAN KRYZYSOWY, to stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących

z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer:

a. gospodarczej (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw);

b. środowiskowej (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska);

c. przestrzenno-funkcjonalnej (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do

5

Definicję przytoczono za art.2 ust.1 ustawy z dnia 5 października 2015r. o rewitalizacji Dz. U. z 2017 r. poz. 1023

ze zm.), tak jak wszystkich innych pojęć, a odpowiednie artykuły tej ustawy przywołano wg nr (w nawiasie).

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY CZAPLINEK 12

podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań

urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych);

d. technicznej (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska).

OBSZAR ZDEGRADOWANY, to obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Obszar zdegradowany może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, jednakże tylko w przypadku, gdy każdy podobszar spełnia warunki stawiane obszarowi zdegradowanemu. Podstawą wyznaczenia obszaru zdegradowanego jest stwierdzenie występowania na nim koncentracji negatywnych zjawisk społecznych. Bez ujawnienia występowania tych zjawisk nie można stwierdzić, czy obszar ten stanowi obszar zdegradowany w rozumieniu ustawy o rewitalizacji. Stwierdzenie występowania negatywnych zjawisk społecznych jest niezbędnym, ale nie jedynym warunkiem delimitacji obszaru zdegradowanego. Obok zjawisk społecznych muszą jednocześnie występować negatywne zjawiska z co najmniej jednej ze sfer, opisanych w definicji stanu kryzysowego (art.9 ustawy).

OBSZAR REWITALIZACJI, to część obszaru zdegradowanego (lub ten obszar, w całości), wyróżniający się szczególną, tj. ponadprzeciętną koncentracją negatywnych zjawisk (o których mowa w definicji stanu kryzysowego); obszar rewitalizacji to ta część obszaru zdegradowanego, na której - z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic ( tak jak to ma miejsce w przypadku obszaru rewitalizacji wyznaczonego w Gminie Czaplinek), lecz nie może łącznie obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. W skład obszaru rewitalizacji mogą wejść niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, powojskowe albo pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska właściwe dla obszaru zdegradowanego, inne niż zjawiska społeczne, wyłącznie w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym na obszarze rewitalizacji (art. 10 ustawy).

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI (dalej: GPR), to wieloletni program – zapisany w formie dokumentu, przyjmowany w drodze uchwały rady gminy, sporządzony dla obszaru rewitalizacji, opracowany w dialogu z lokalnymi społecznościami oraz interesariuszami rewitalizacji; służy zaplanowaniu i realizacji procesu rewitalizacji, ma charakter strategii, w której dokonuje się pogłębionej diagnozy stanu obszaru rewitalizacji oraz planuje i koordynuje działania służące osiągnięciu – także opisanej w GPR – wizji stanu obszaru po rewitalizacji; służy również koordynacji działań rewitalizacyjnych z szeregiem innych planów – zapisanych

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY CZAPLINEK 13

w strategicznych dokumentach gminny – dlatego wyznacza strategiczne cele i kierunki działań na obszarze objętym rewitalizacją (art. 14 ustawy).

PRZEDSIĘWZIĘCIE REWITALIZACYJNE (PROJEKT REWITALIZACYJNY), to w rozumieniu art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2014 r., poz. 1146, z późn,. zm.) projekt ujęty w programie rewitalizacji; jest opisem działania mającego na celu przyczynić się do wyprowadzenia danego obszaru ze stanu kryzysowego w powiązaniu z innymi projektami, również ujętymi w GPR. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji, przedsięwzięcia rewitalizacyjne zamieszczone w gminnym programie rewitalizacji mogą być realizowane również poza obszarem rewitalizacji, jeżeli wynika to z ich specyfiki.

MIEJSCOWY PLAN REWITALIZACJI (dalej: MPR), to szczególna forma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dalej: mpzp), która może być uchwalana przez radę gminy na obszarze rewitalizacji, jeżeli uprzednio uchwalony został GPR. MPR można również uchwalić w wyniku zmiany planu miejscowego, jeżeli na całości albo części obszaru rewitalizacji obowiązuje już mpzp, a także został uchwalony GPR. W MPR, poza elementami określanymi w „zwykłych” mpzp określa się także, w zależności od potrzeb:

• zasady kompozycji przestrzennej nowej zabudowy i harmonizowania planowanej zabudowy z zabudową istniejącą;

• ustalenia dotyczące charakterystycznych cech elewacji budynków;

• szczegółowe ustalenia dotyczące zagospodarowania i wyposażenia terenów przestrzeni publicznych, w tym urządzenia i sytuowania zieleni, koncepcji organizacji ruchu na drogach publicznych oraz przekrojów ulic;

• zakazy i ograniczenia dotyczące działalności handlowej lub usługowej;

• maksymalną powierzchnię sprzedaży obiektów handlowych, w tym obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o wskazanej w planie maksymalnej powierzchni sprzedaży i ich dopuszczalną liczbę; zakres niezbędnej do wybudowania infrastruktury technicznej, społecznej lub lokali (art.41, pkt 6).

SPECJALNA STREFA REWITALIZACJI (dalej: SSR), to obszar, którego granice ustanawia rada gminy na wniosek burmistrza, podejmując uchwałę w sprawie ustanowienia SSR, w celu zapewnienia sprawnej realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, na okres nie dłuższy niż 10 lat bez możliwości przedłużenia.

Uchwała o ustanowieniu SSR stanowi akt prawa miejscowego (art. 25 i 25 ustawy).

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY CZAPLINEK 14