Najważniejsze usługi użytkowane w chmurze obliczeniowej

Według Eurostatu w krajach Unii Europejskiej dominującym typem usług, z jakich korzystały przedsiębiorstwa były: poczta elektroniczna (69%), prze-chowywanie plików (68%) oraz oprogramowanie biurowe (53%). W polskich przedsiębiorstwach ranking najczęściej stosowanych usług w chmurze kształ-tował się tak samo i wynosił poczta elektroniczna (67%), przechowywanie plików (53%) oraz oprogramowanie biurowe (51%). Można zaobserwować, że poziom zastosowania najważniejszych usług chmurowych w polskich przedsiębiorstwach jest zbliżony do średniej unijnej, jednakże w żadnym typie usług krajowe podmioty nie są wśród liderów (zwykle znajdują się w ostatniej dziesiątce rankingu). Liderami UE w zakresie korzystania z usług e-mail są przedsiębiorstwa ze Słowacji, Cypru i Włoch. W zakresie usług przechowywania plików na czele są przedsiębiorstwa z Irlandii, Francji, Nor-wegii i Wielkiej Brytanii. Z usług oprogramowania biurowego najwięcej korzystają podmioty z takich krajów, jak: Wielka Brytania, Finlandia, Sło-wacja. W zakresie pozostałych usług użytkowanych w chmurze (z wyjątkiem korzystania z aplikacji CRM), krajowe przedsiębiorstwa znacznie odbiegają od średniej unijnej, zajmując bardzo odległe miejsca na liście. Z hostingu baz danych, aplikacji księgowych lub handlowych, systemów CRM czy mocy obliczeniowej, korzystało odpowiednio 33, 27, 23 i 15% przedsiębiorstw w Polsce (przy średniej w UE wynoszącej adekwatnie 48, 38, 29 i 23%).

Najwięcej z usług hostingu baz danych korzystają przedsiębiorstwa z Holan-dii, Norwegii i Hiszpanii. Z kolei liderami użytkowania aplikacji księgowych i handlowych są przedsiębiorstwa z Turcji, Estonii i Holandii, a systemy CRM są najczęściej eksploatowane przez firmy holenderskie, duńskie i belgijskie.

Z mocy obliczeniowej do wspierania własnych aplikacji najwięcej korzysta przedsiębiorstw pochodzących z Turcji, Danii oraz Bośni i Hercegowiny.

Dane w zakresie adaptacji usług chmury obliczeniowej w przedsiębiorstwach z Polski i pochodzących z innych krajów UE, przedstawiono w tabeli 3.

W badaniach Eurostatu nie pojawiają się dane informujące o skali użytkowania w przedsiębiorstwach systemów klasy ERP w modelu SaaS.

Natomiast Gartner szacuje, że do 2020 r. co najmniej 35% nowych wdro-żeń systemów ERP będzie funkcjonować jako usługa (SaaS). Według firmy badawczej Statista, globalny rynek ERP w chmurze ma kosztować 28 mld USD do 2022 r., osiągając ośmioprocentową złożoną roczną stopę wzrostu (CAGR) w latach 2016–2022. Obecnie większość krajowych i zagranicznych

Adaptacja chmury obliczeniowej w polskich przedsiębiorstwach 91

dostawców systemów ERP może zaoferować swój system również w chmurze obliczeniowej. W badaniach Eurostatu nie pojawiają się również dane doty-czące użytkowania przez przedsiębiorstwa innych typów aplikacji, np. Busi-ness Intelligence, systemów zarzadzania projektami, systemów komunikacji, aplikacji branżowych oraz narzędziowych. Obecnie istnieje szeroka oferta zarówno krajowych, jak i zagranicznych dostawców tego typu rozwiązań w chmurze (Dziembek, 2017).

Szeroką gamę usług, z których korzystają krajowe przedsiębiorstwa w publicznej chmurze obliczeniowej przedstawia cytowany raport IDG i Octawave. Zakres stosowanych usług w chmurze został zaprezentowany ze względu na wielkość przedsiębiorstw. Najczęściej użytkowane w polskich przedsiębiorstwach w chmurze publicznej są różne typy aplikacji (wskazało tak 66% dużych, 61% średnich i 52% małych podmiotów).

Tabela 3. Poziom adaptacji chmury obliczeniowej w przedsiębiorstwach z krajów UE

Kraj

Użytkowanie chmury Poczta Przechowywanie plików Oprogramowanie biurowe Hosting baz danych Aplikacje księgowe i handlowe Aplikacje CRM Moc obliczeniowa dla własnego oprogramowania

%

przed-siębiorstw % przedsiębiorstw stosujących chmurę obliczeniową

EU-28 26 69 68 53 48 38 29 23

Belgia 40 71 71 59 55 41 40 33

Bułgaria 8 73 64 56 58 28 26 20

Czechy 26 77 64 56 36 33 21 17

Dania 56 74 69 58 55 52 41 37

Niemcy 22 48 61 34 33 28 19 19

Estonia 34 68 48 43 26 64 19 9

Irlandia 45 78 78 63 52 45 34 22

Grecja 13 68 61 48 43 20 22 22

Hiszpania 22 74 73 48 64 32 33 28

Francja 19 65 77 46 63 32 35 20

Chorwacja 31 82 65 54 47 44 17 24

Kraj

Użytkowanie chmury Poczta Przechowywanie plików Oprogramowanie biurowe Hosting baz danych Aplikacje księgowe i handlowe Aplikacje CRM Moc obliczeniowa dla własnego oprogramowania

%

przed-siębiorstw % przedsiębiorstw stosujących chmurę obliczeniową

Włochy 23 82 60 47 46 34 25 13

Cypr 27 82 66 60 32 31 27 19

Łotwa 15 64 41 41 48 46 19 8

Litwa 23 70 61 39 52 41 27 36

Luksemburg 25 66 73 57 53 29 29 24

Węgry 18 73 59 56 38 35 27 31

Malta 37 81 73 64 42 28 26 23

Holandia 48 67 72 56 70 59 45 24

Austria 23 58 67 38 30 17 21 20

Polska 11 67 53 51 33 27 23 15

Portugalia 25 82 63 52 40 33 26 31

Rumunia 10 77 60 52 50 50 0 31

Słowenia 26 71 57 57 37 33 20 25

Słowacja 21 83 60 60 39 44 26 25

Finlandia 65 79 69 65 53 56 37 18

Szwecja 57 72 74 53 52 51 31 26

Wielka

Brytania 42 72 77 73 49 45 32 28

Norwegia 51 78 77 61 65 60 40 32

Montenegro 18 65 50 44 50 41 13 26

Serbia 15 : : : : : : :

Turcja 10 81 73 64 58 65 38 49

Bośnia

i Hercegowina 8 73 59 49 64 56 25 37

Źródło: Eurostat, 2018.

Tabela 3. (cd.)

Adaptacja chmury obliczeniowej w polskich przedsiębiorstwach 93

Rysunek 5. Typy usług wdrożonych w publicznej chmurze obliczeniowej przez polskie przedsiębiorstwa

przedsiębiorstwa

0 10 20 30 40 50 60 70%

przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa

dedykowane środowiska chmurowe, np. strumieniowania mediow, IoT, AI/ML usługi monitoringu w chmurze

usługi backupu i archiwizacji danych 41%

53%

Raport IDG i Ovtawave nie precyzuje jednak kategorii aplikacji użytko-wanych w chmurze publicznej (można sądzić, że oprócz baz w formie usługi, są to różne systemy wspomagające zarządzanie). Drugą co do popularności usługą w chmurze wybieraną przez przedsiębiorstwa jest backup i archi-wizacja danych (odpowiednio 41% dużych, 53% średnich i 44% małych firm). Usługa ta stanowi ważny element niezależnego (poza własną infra-strukturą) przechowywania kopii bezpieczeństwa, zabezpieczająca przed-siębiorstwa przed utratą danych wywołanych nieoczekiwanym zdarzeniem losowym (pożar) lub niezamierzonymi lub świadomymi działaniami ludz-kimi (np. błąd administratora lub atak cyberprzestępcy). W efekcie usłu-ga w chmurze jako zapasowe centrum danych może odgrywać ważną rolę w sytuacji odzyskiwania danych po katastrofie (disaster recovery). Na kolej-nych miejscach wskazywakolej-nych przez respondentów były instancje oblicze-niowe (jako wynajem maszyny wirtualnej o elastycznej mocy obliczeoblicze-niowej),

storage obiektowy (skalowalny magazyn plików, np. multimedialnych) oraz zapasowe centrum danych (powoływane jako rozszerzenie lub alternatywa dla własnej infrastruktury IT). Specjalistyczne usługi dostępne w chmurze związane z zarządzaniem tożsamością, wsparciem programistów w tworzeniu oprogramowania, monitorowania obiektów lub zjawisk czy inne dedykowane rozwiązania dla profesjonalistów cieszyły się mniejszą popularnością wśród polskich przedsiębiorstw. Z powyższych badań wynika, że zakres usług użyt-kowanych w chmurze przez polskie przedsiębiorstwa jest znacznie szerszy niż prezentowany w Eurostat czy GUS.

Z cytowanych wcześniej badań Aruba Cloud wynika, że w przyszłości najpopularniejszą usługą chmurową według ankietowanych przedsiębiorstw z Polski będzie backup danych (52%). Dużą popularnością w chmurze będzie się cieszyć również poczta (44%) oraz użytkowanie pakietów biurowych (33%). Nieco mniej popularne będą takie usługi, jak: awaryjne odzyskiwanie danych (31%), hosting stron WWW (29%), moc obliczeniowa (22%) oraz analityka biznesowa (21%).

5. Motywy i bariery adaptacji chmury obliczeniowej