Obszary zastosowań technologii GIS w resorcie obrony narodowej

Wie-loszczeblowym Systemie Informatycznym Resortu Obrony Narodowej. Wykorzystanie technologii GIS mieści się także w realizacji zadań Strategii Rozwoju Systemu Bezpieczeń-stwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej 2022227. Zgodnie z działaniem strategicznym „Zwiększenie nasycenia nowoczesnym uzbrojeniem i sprzętem wojskowym, w tym przez udział w programach międzynarodowych” służącym realizacji celu 2 „Umocnienie zdolno-ści państwa do obrony” proces modernizacji technicznej w latach 2013–2022 ukierunko-wany został na podwyższenie stopnia unowocześnienia uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Kontynuowany jest wieloletni proces wymiany przestarzałego uzbrojenia i sprzętu wojsko-wego oraz modernizacji perspektywicznej techniki bojowej228. Elementy technologii GIS występują we wszystkich programach operacyjnych w tym działaniu, a w szczególności w229:

223 Pokorski G., Integracja informacyjna systemów wspomagania zarządzania i  dowodzenia w  Siłach Zbrojnych RP w obszarze danych geoprzestrzennych, rozprawa doktorska pod kier. nauk. P. Zaskór-skiego, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2011.

224 Skrzyp J., Lach Z., Łaszczuk A, Przestrzenna waloryzacja zagrożeń bezpieczeństwa Polski na potrzeby systemu bezpieczeństwa i obronności, cz. 2, „Waloryzacja przestrzeni Polski w aspekcie zagrożeń bez-pieczeństwa”, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2012.

225 Lach Z., Systemy informacji geoprzestrzennej - zastosowanie w  działalności operacyjnej, „Biuletyn Akademii Obrony Narodowej” nr 1/2012.

226 Lach Z., Geoinformacyjny System Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, „Zeszyty Na-ukowe”, Akademia Obrony Narodowej, nr 2/2011, s. 269-287.

227 Strategia Rozwoju Systemu Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczpospolitej Polskiej 2022…

228 Por. Uchwała nr 164 Rady Ministrów z dnia 17 września 2013 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Priorytetowe Zadania Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach programów operacyjnych”, Dz.U. z 4.10.2013 r., Poz. 796, s. 6.

1/ Rozpoznanie patrolowe – pozyskanie nowego uzbrojenia i systemów oraz ich integra-cja umożliwi kompleksowe i skoordynowane podejście do budowy zdolności podod-działów rozpoznawczych w zakresie prowadzenia rozpoznania w bezpośredniej stycz-ności w ugrupowaniu przeciwnika. W ramach programu będą pozyskiwane m.in.: • lekkie opancerzone transportery rozpoznawcze,

• pojazdy rozpoznawcze dla pododdziałów dalekiego rozpoznania, • mobilne bezzałogowe pojazdy rozpoznawcze,

• informatyczny system zbierania, analizy i dystrybucji informacji od wszystkich elementów ISTAR (rozpoznania patrolowego, dalekiego, elektronicznego, obra-zowego i osobowego),

• zautomatyzowany system zbierania, gromadzenia, przetwarzania i dystrybu-cji wiadomości rozpoznawczych otrzymywanych od elementów dalekiego rozpoznania.

2/ Indywidualne wyposażenie i uzbrojenie żołnierza – TYTAN – opracowanie nowo-czesnego indywidualnego wyposażenia i uzbrojenia żołnierza – TYTAN pozwoli na stworzenie „żołnierza przyszłości”. Zapewni optymalną integrację nowoczesnych ele-mentów uzbrojenia i wyposażenia żołnierzy, połączoną z profesjonalnym przygotowa-niem i zarządzaprzygotowa-niem działaniami bojowymi.

3/ Zintegrowane systemy wsparcia dowodzenia oraz zobrazowania pola walki – C4ISR – na osiągnięcie zdolności operacyjnej w zakresie zintegrowanych systemów wsparcia dowo-dzenia oraz zobrazowania pola walki – C4ISR. Celem programu jest osiągnięcie zdolno-ści operacyjnej do skutecznego dowodzenia i kierowania Siłami Zbrojnymi RP w całym spektrum realizowanych misji. Przedmiotowy program zintegruje wszystkie narodowe zautomatyzowane systemy dowodzenia i kierowania środkami walki oraz informatyczne systemy funkcjonalne (kadrowe, logistyczne, rozpoznania, zarządzania zasobami obron-nymi, kierowania reagowaniem kryzysowym, finansowe itd.). Zdolność ta ma zabezpie-czyć potrzeby w zakresie dowodzenia w operacjach sojuszniczych i narodowych w czasie pokoju, kryzysu i wojny. W ramach programu będą pozyskiwane m.in.:

• Zintegrowane Systemy Dowodzenia i Kierowania Środkami Walki, integrujące systemy rozpoznania, rażenia ogniowego i logistyki,

• Mobilne Moduły Stanowisk Dowodzenia, • aparatownie transmisyjne i teleinformatyczne,

• wozy dowodzenia i wozy dowódczo-bojowe oraz system monitorowania poło-żenia wojsk własnych (BMS/BFT) w pododdziałach wyposażonych w KTO ROSOMAK,

• taktyczne systemy transmisji danych – standard LINK 16 i LINK 22, • radiostacje programowalne (SDR) o wysokiej przepływności,

• osiągnięcie zdolności do identyfikacji bojowej swój–obcy w standardzie Mark XIIA (mod 5) na wybranych platformach powietrznych, morskich i lądowych. 4/ Rozpoznanie obrazowe i satelitarne – na osiągnięcie zdolności operacyjnej

w zakre-sie rozpoznania obrazowego z bezzałogowych systemów powietrznych. Istotą pro-gramu operacyjnego w odniesieniu do szczebla taktycznego jest zwiększenie zdolności

systemu rozpoznania w zakresie dozorowania obszarów zainteresowania, wykrywania, identyfikowania, precyzyjnego lokalizowania i śledzenia celów oraz oceny skutków uderzeń, a także monitorowania obszarów morskich i strefy tylnej własnego ugrupo-wania. Wdrożenie programu na tym szczeblu umożliwi m.in. efektywne wykorzy-stanie nowoczesnych systemów artyleryjskich pozyskiwanych dla Wojsk Lądowych. W odniesieniu do szczebla operacyjnego realizacja Programu ma zwiększyć zdolności rozpoznania na rzecz działań głębokich z możliwością natychmiastowych precyzyj-nych uderzeń. W ramach programu będą pozyskiwane m.in.:

• BSP mini oraz BSP mini pionowego startu,

• BSP krótkiego zasięgu oraz BSP pionowego startu krótkiego zasięgu, • BSP średniego zasięgu,

• BSP klasy operacyjnej (MALE),

Zostanie utworzony i wyposażony Ośrodek Rozpoznania Obrazowego, który odpo-wiadać będzie za zarządzanie całym podsystemem rozpoznania obrazowego, zapewniając zdolność do przetwarzania i analizy danych obrazowych oraz prowadzenia komplekso-wych ocen środowiska bezpieczeństwa, przy wykorzystaniu danych obrazokomplekso-wych pozyski-wanych z różnych systemów rozpoznawczych.

Zgodnie z Planem modernizacji technicznej sił zbrojnych w latach 2013-2022, Mini-sterstwo Obrony Narodowej realizuje program uzbrojenia związany z wykorzystaniem technologii GIS „Bezzałogowe systemy rozpoznawcze i rozpoznawczouderzeniowe”. Pro-gram zakłada pozyskanie dla wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych bezzałogowych systemów powietrznych różnych klas w  celu osiągnięcia zdolności do prowadzenia rozpoznania obrazowego na szczeblu taktycznym oraz operacyjnym. Realizacja programu nastąpi po 2014 roku. Aktualnie prowadzona jest faza analityczno-koncepcyjna w zakresie BSP mini, krótkiego zasięgu, średniego zasięgu oraz MALE230.

Utworzony 4.07.2013 roku Polski Holding Obronny (PHO) to grupa 16 spółek obej-mująca Polski Holding Obronny Sp. z o.o. (poprzednio do dnia 4 lipca 2013 r. Bumar Sp. z o.o.) oraz spółki zależne231. Jedna z tych spółek, BUMAR Elektronika SA realizuje nastę-pujące projekty badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe (B+R+W) wykorzystujące technolo-gię GIS (stan na dzień 31.12.2013 r.)232:

• system zarządzania polem walki dla wojsk lądowych BMS,

• prototyp radaru wielofunkcyjnego w pasmie C dla przeciwlotniczych zestawów rakietowych klasy SHORAD/SR SAMS.

Czołowy producent oprogramowania komercyjnego GIS firma Esri od wielu lat dosto-sowuje funkcjonalności swojego programu do potrzeb wojska233.

230 Plan modernizacji technicznej sił zbrojnych w latach 2013-2022, MON, http://www.polska-zbrojna.pl/ AppData/TinyMceFiles/program_modernizacji_technicznej_szrp.pdf, dostęp: 29.11.2014.

231 Wsparcie przez Ministra Skarbu Państwa projektów badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych do-tyczących uzbrojenia i sprzętu wojskowego, realizowanych w spółkach Polskiego Holdingu Obronnego. Informacja o wynikach kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 24.09.2014, s. 4.

232 Tamże…, s. 45.

3.5.3. Standard opracowań kartograficznych NATO