• Nie Znaleziono Wyników

Ochrona unijnych finansów – czyli ciąg dalszy batalii o urząd Prokuratora Europejskiego

Wstęp

Na przestrzeni lat Unia Europejska i państwa członkowskie podejmowa-ły różne działania mające na celu zapobieganie zjawiskom godzącym w inte-res wspólnego budżetu. Środki w nim gromadzone trafiają przede wszystkich do tych regionów UE, które ekonomicznie odstają od unijnych standardów, a wszechobecność tak finansowanych inwestycji jest bezsporna. Ogromna ilość pieniędzy stanowi jednak olbrzymią pokusę i cel działalności przestęp-czej. Do zjawisk zagrażających budżetowi należy zaliczyć przede wszystkim nieprawidłowości i nadużycia. Defraudacje i niewłaściwe wykorzystanie pie-niędzy unijnych szkodzi wszystkim mieszkańcom UE, szczególnie w czasach ekonomicznego kryzysu i zaostrzania dyscypliny budżetowej państw człon-kowskich, jak i samej Unii Europejskiej. Stąd też potrzeba sprawnego wy-krywania sprawców takich przestępstw i doprowadzania ich przed oblicze wymiaru sprawiedliwości. Cel wydaje się logiczny, bo skoro Unia Europejska tworzy i administruje czymś na kształt budżetu federalnego, to niezbędne jest również narzędzie, które w sposób skuteczny chronić będzie ten budżet na obszarze całej federacji dwudziestu ośmiu państw członkowskich.

Podstawową instytucją unijną, która prowadzi i koordynuje walkę z tymi zjawiskami jest Komisja Europejska, a w jej ramach – Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF – ang. European An-ti-Fraud Office, fr. L’office europeen de lute antifraud). W praktyce jednak państwa członkowskie w walce z przestępczością gospodarczą naruszającą interes unijny pozostają same, gdyż rola śledczych OLAF-u ogranicza się do zgromadzenia materiału dowodowego i przekazaniu go krajowym organom śledczym.

Prezentowany artykuł poświęcono analizie podjętych do tej pory prac oraz skutków, jakie może wywołać utworzenie urzędu Prokuratora Europej-2017

skiego. Traktat o funkcjonowaniu UE1 oraz dokumenty robocze Rady UE i Komisji Europejskiej dają taką możliwość i ma to być krok w kierunku usprawnienia mechanizmu walki z patologiami zagrażającymi finansowemu bezpieczeństwu UE i jej budżetowi. Problematyczne jednak wydają się zasa-dy współpracy Prokuratury Europejskiej i prokuratur krajowych. Kwestii tej nie sposób pominąć, gdyż może to być kluczowy aspekt powodzenia całego przedsięwzięcia.

Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych OLAF utworzono decyzją Komisji z 28 kwietnia 1999 r. Oznacza to, że funkcjonuje on od ponad 18 lat, w trakcie których wykrywał i przeciwdziałał wszelkim rodzajom przestępstw godzących w budżet Unii Europejskiej.

Strukturalnie OLAF jest częścią Komisji Europejskiej, jednak funkcjonalnie jest od niej niezależny. Nadanie dużej autonomii było niezbędne z tego wzglę-du, że jedną z kompetencji OLAF-u jest wykrywanie przestępstw korupcyj-nych w ramach tzw. dochodzeń wewnętrzkorupcyj-nych, prowadzokorupcyj-nych wśród urzęd-ników unijnych, zatem również urzędurzęd-ników Komisji. OLAF nie był pierwszą tego typu instytucją. Jego poprzednikiem był UCLAF (fr. Unité de Coordina-tion de La Lutte Anti-Fraude).

Wspólnotowa walka z korupcją i nadużyciami sięga początku lat 80.

Pierwotnie UCLAF działał jako niesformalizowana grupa śledczych, tzw.

flying squad, co można przetłumaczyć jako „mobilną grupę śledczych”2. Mie-li oni prowadzić wyrywkowe kontrole na miejscu i dzięki temu wykrywać ewentualne nieprawidłowości i nadużycia. Niestety, państwa członkowskie sceptycznie podchodziły do takiej działalności, co zdecydowanie utrudniało skuteczną pracę. Brak podstaw prawnych funkcjonowania grupy śledczych wymusiło podjęcie skoordynowanych działań przez Komisję Europejską.

Formalnie swoją działalność UCLAF rozpoczął w 1988 r. W ciągu kilku lat zakres kompetencji jego urzędników uległ rozszerzeniu, a w 1995 r. z inicja-tywy Parlamentu Europejskiego przeprowadzono istotną reformę tej insty-tucji. Po pierwsze, jej pracownikom przyznano uprawnienia do samodzielne-go i pełnesamodzielne-go prowadzenia śledztw. Sam UCLAF zyskał również kilkuset nowych pracowników, a związane to było z rozszerzeniem obszaru działań.

Do nowych zadań UCLAF-u zaliczyć trzeba postępowania w obszarze rolnic-twa oraz bardzo istotnej dla budżetu wspólnotowego sferze nadużyć celnych i podatkowych. Podstawą przyjętej reorganizacji był przede wszystkim

Trak-1 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiego (Dz. Urz. C 326 z 26 października 2012 r.).

2 C. Stefanou, S. White, H. Xanthaki, Olaf  at  the  Crossroads:  Action  against  EU  Fraud,  Studies in International & Comparative Law, Oxford – Portland/Oregon 2011.

tat amsterdamski3 oraz dwa rozporządzenia: 2988/954 i 2185/965. W dalszej kolejności zwiększono udział UCLAF-u w postępowaniach sądowych i przy-gotowywaniu aktów oskarżenia. Wdrożono również politykę koordynacji działań państw członkowskich i wymiany informacji6. W ciągu ok. 10 lat kompetencje UCLAF-u i obszar aktywności wyraźnie się poszerzył. Jednak na mocy decyzji Komisji Europejskiej z 28 kwietnia 1999 r. jego działalność dobiegła końca. Jednym z powodów rozwiązania UCLAF-u były problemy z korupcją wśród urzędników Wspólnoty.

Docelowo OLAF miał stać się niezależną, autonomiczną komórką orga-nizacyjną, choć znajdującą się w strukturze Komisji Europejskiej. Decyzja 352/99 Komisji powołująca OLAF i rozporządzenia 1073/99 i 1074/99 zdefi-niowały zakres jego działań jako: „wszelkie działania związane z ochroną interesów Wspólnoty przed nieprawidłowościami, które mogą prowadzić do wszczęcia postępowań administracyjnych i karnych”7. Obecnie OLAF działa na dwóch biegunach budżetu Unii Europejskiej. Z jednej strony dba o prawi-dłowość pozyskiwania należności na rzecz budżetu, z drugiej zaś chroni wy-datki. Aktualne raporty wskazują na coraz skuteczniejszą działalność – co jest argumentem dla przeciwników tworzenia Prokuratury Europejskiej jako urzędu, który w chwili obecnej nie jest niezbędny. W wyniku reorgani-zacji z 2012 r. większy nacisk położono na liczbę kończonych spraw niż na rozpoczynanie nowych śledztw. Efektem jego działań jest zgłoszenie do odzy-skania na rzecz budżetu UE ponad 900 mln euro w ciągu ostatnich 5 lat, przy czym to nie OLAF jest odpowiedzialny za podjęcie konkretnych działań w celu odzyskania utraconych kwot8. Warto przy tym wspomnieć o rocznych wydat-kach na funkcjonowanie OLAF-u – to niespełna 58 mln euro9. Liczba zgła-szanych do OLAF-u spraw rośnie z roku na rok, by z 975 doniesień w 2010 r.

sięgnąć do 1442 w 2015 r. Co znamienne, rośnie też liczba donosów składa-nych przez podmioty prywatne10, a to może oznaczać rosnące zaufanie do

3 Traktat z Amsterdamu (Dz. Urz. WE C 340 z 10 listopada 1997 r.).

4 Council Regulation (EC, Euratom) No 2988/95 of 18 December 1995 on the protection of the European Communities financial interests (Dz. Urz. OJ L 312 z 22 grudnia 1995 r.).

5 Council Regulation (Euratom, EC) No 2185/96 of 11 November 1996 concerning on-the-spot checks and inspections carried out by the Commission in order to protect the European Communities’ financial interests against fraud and other irregularities (Dz. Urz. OJ L 292 z 15 listopada 1996 r.).

6 Szerzej zobacz: Sz. Kisiel, Nieprawidłowe  wykorzystanie  środków  unijnych.  Aspekty  prawno-kryminologiczne, Olsztyn 2014.

7 Rozporządzenie z dnia 25 maja 1999 r. Parlamentu i Rady nr 1074/99 oraz 1073/99 o dochodzeniach prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (Dz. Urz. WE L 136 z dnia 31 maja 1999 r.).

8 Szerzej zobacz: Sz. Kisiel, op. cit., s. 152–153.

9 Zob. [online] <http://ec.europa.eu/anti-fraud/investigations/fraud-figures_pl> (dostęp:

12.07.2016).

10 W 2010 r., sprawy zgłaszane przez podmioty prywatne stanowiły ok. 60% ogółu spraw, by obecnie sięgnąć ok. 68% – dane za: The OLAF report 2014.

OLAF-u. Blisko połowa zgłoszeń dotyczy nadużyć w funduszach unijnych, tj.

funduszach strukturalnych i funduszach na rzecz rolnictwa. Jako sukces od-notować należy zdecydowane skrócenie czasu dochodzeń prowadzonych przez śledczych. W 2010 r. urzędnicy przeciętnie potrzebowali 27,2 miesiąca na przeanalizowanie konkretnej sprawy i ewentualne przekazanie materia-łów organom ścigania państw członkowskich, podczas gdy w 2014 r. czas ten skrócił się do 21 miesięcy.

Jak wynika z przywołanych danych, skuteczność działań podejmowa-nych przez OLAF jest coraz wyższa i prowadzi do zwiększania liczby aktów oskarżenia krajowych organów względem sprawców różnego rodzaju nad-użyć. Problemem jest różna kwalifikacja karna czynów, a co za tym idzie możliwość postawienia aktu oskarżenia sprawcy. Karalność czynu uzależ-niona jest od krajowej ustawy karnej, zatem materiał zgromadzony przez OLAF podlega interpretacji organów ścigania każdego państwa członkow-skiego i nie musi zakończyć się wszczęciem postępowania. Na dwanaście spraw skierowanych do polskich organów ścigania11 trzy zakończyły się od-mową wszczęcia lub umorzeniem postępowania, a dziewięć przedstawieniem sprawcy zarzutów karnych. Rozwiązaniem byłaby pełna harmonizacja prze-pisów karnych na poziomie unijnym, tak by jeden czyn był jednakowo inter-pretowany przez prokuratury różnych państw członkowskich.

Istotnym problemem Unii jest duże zróżnicowanie podejścia państw członkowskich do przestępstw godzących we wspólny budżet. Wielu spraw-ców nieprawidłowości i nadużyć nie jest w ogóle ściganych przez organy kra-jowe. Bezkarność i wykorzystywanie luk prawnych godzi nie tylko w sferę finansową Unii, ale również w poziom zaufania i poszanowania obywateli do instytucji i organów federacji europejskiej. Duże rozwarstwienie wykazują też statystyki kryminalne poszczególnych państw. Jako rozwiązanie tego problemu przedstawia się właśnie Prokuraturę Europejską.

Jak już wspomniano na początku, idea powołania Prokuratury Europej-skiej ma już 20 lat – powstała jeszcze w 1997 r., ale ze względu na niedosko-nałość pierwotnych koncepcji i silną krytykę w konsultacjach społecznych została zarzucona. Odżyła w związku z przyjęciem Traktatu lizbońskiego12, choć jasny sygnał do rozpoczęcia poważnych prac na formułą Prokuratury dał dopiero w 2012 r. przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso. Miał być to znak, że Komisja Europejska poważnie i z determinacją podchodzi do ochrony pieniędzy wszystkich obywateli UE. Warto przy tej okazji przypomnieć istotę budowy budżetu unijnego – składają się nań przede wszystkim tzw. zasoby własny oparte na Dochodzie Narodowym Brutto (ok.

11 W okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2014 r.

12 Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Dz. Urz. UE C306 z 17 grudnia 2007 r.).

74% budżetu), ok. 0,3% ustandaryzowanej stawki podatku VAT13 (ok. 9,5%

całości budżetu) oraz tzw. tradycyjnych zasobach własnych (cłach, opłatach rolnych), które tworzą 10,5%. Reszta budżetu pochodzi z drobniejszych źró-deł14. Taka, a nie inna konstrukcja sprawia, że to obywatele Unii w pośredni sposób finansują funkcjonowanie UE oraz jej inicjatywy. Ogłoszony przez przewodniczącego Barroso plan utworzenia Prokuratury skorelowany był również z zaostrzeniem polityki Unii w kwestii przeciwdziałania szkodom finansowym. Wprowadzenie polityki „zero tolerancji” dla nadużyć finanso-wych, które dotykają ok. 0,2% rocznych wydatków, spowodowało zmniejsze-nie się wartości zmniejsze-nieprawidłowości z 315 mln euro w 2012 r. do 248 mln euro w 2013 r. Przeprowadzona reforma przynosi wymierne skutki w postaci re-komendacji opracowywanych przez OLAF jako kwoty, które należy odzyskać dla budżetu unijnego. W roku 2012 było to 284 mln euro, w 2013 – 402 mln euro, w 2014 – 901 mln euro, a w 2015 – 888 mln euro. Zdecydowana więk-szość środków, które OLAF definiuje jako „do odzyskania”, stanowią te wy-dane na realizację inwestycji z funduszy strukturalnych (624 mln z 888 mln).

Istotą działań Prokuratury Europejskiej ma być przejęcie dochodzeń i oskarżanie w sprawach, w których naruszone zostałyby interesy finansowe Unii. Obecnie cały proces jest prowadzony przez krajowe organy śledcze i sądownicze. Taka formuła ze względu na specyfikę tego rodzaju przestępstw wydaje się nieskuteczna i niewystarczająca. Nadużycia godzące w unijny in-teres finansowy mają nierzadko skomplikowany i transgraniczny charakter, co wydatnie utrudnia krajowym organom prowadzenie postępowań. Co wię-cej, postępowania te postrzegane są jako postępowania drugiej kategorii i nie toczą się tak sprawnie, jakby tego oczekiwała Komisja Europejska15. Obec-nie dochodzenia prowadzone przez OLAF mają charakter postępowań admi-nistracyjnych z możliwością przekwalifikowania przez organy krajowe. Po-stępowania, które prowadziłby urząd Prokuratury Europejskiej, miałyby charakter postępowań karnych od samego początku.

Prokuratura Europejska

Bazą do rozważań na temat Prokuratury jest art. 86 skonsolidowanej wersji Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Euro-pejskiej16, który stanowi, że w celu zwalczania przestępstw zagrażających

13 Z wyjątkiem Austrii (0,225%), Niemiec (0,15%), Holandii i Szwecji (po 0,1% VAT-u).

14 Zob. [online] <http://ec.europa.eu/budget/mff/resources/index_en.cfm> (dostęp:

20.09.2015).

15 Zob. [online] <http://europeanlawblog.eu/?p=1887#sthash.bpObJD7e.dpuf> (dostęp:

20.09.2015).

16 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 326 z 26 października 2012 r.).

finansowym interesom Unii Rada w drodze rozporządzenia może powołać do życia ten organ. Problemem jest sposób głosowania narzucony przez art. 86.

Określa on bowiem, że Prokuratura może zostać powołana na dwa sposoby, oba równie skomplikowane i trudne do osiągnięcia. Pierwsza ewentualność zakłada głosowanie na forum Rady UE i osiągnięcie w jej łonie jednomyślno-ści, wymaga ponadto poparcia Parlamentu Europejskiego. Wskazuje to na wagę sprawy, co do której decyzje podejmuje Rada, gdyż zasada jednomyśl-ności stosowana jest w sprawach kluczowych dla całej Unii. W zwykłych sprawach organizacyjnych i proceduralnych decyzje podejmowane są w dro-dze zwykłej większości lub w specjalnej procedurze ustawodawczej. Ewentu-alny brak jednomyślności wiedzie do innego rozwiązania, w które włączona zostaje Rada Europejska. Przekazanie projektu rozporządzenia o utworze-niu Prokuratury pod obrady Rady Europejskiej może nastąpić na wniosek co najmniej dziewięciu państw członkowskich. Pozytywny konsensus w Radzie Europejskiej powoduje odesłanie projektu do Rady UE w celu przyjęcia. Nie zważając na ostateczny efekt konsultacji w sprawie powołania Prokuratury, grupa co najmniej dziewięciu państw może, na podstawie istniejącego pro-jektu, podjąć decyzje o niezależnym zacieśnieniu wzajemnej współpracy w przedmiocie ochrony interesów finansowych Unii17. To z kolei reguluje art. 329 ust. 1 i art. 20 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej.

Przedstawiona konstrukcja jednak budzi więcej wątpliwości, niż je roz-wiewa. Jaki bowiem interes miałyby państwa w utworzeniu ugrupowania z zacieśnioną współpracą, jeśli pozostałe 19 krajów członkowskich nie widzi potrzeby lub konieczności integrowania się w tym wymiarze? Poddawanie się dodatkowym rygorom skutkować może zwiększeniem odsetka wykrywa-nych nadużyć. To zaś spowoduje konieczność odzyskania utracowykrywa-nych kwot, co niezależnie od państwa członkowskiego stoi na bardzo niskim poziomie.

Jednak budżet Unii nie znosi próżni i zdefiniowana wcześniej kwota musi do niego wrócić. W tym miejscu należy przypomnieć jedną z fundamentalnych zasad Unii, a mianowicie zasadę solidarności. Idea Prokuratury ma niewąt-pliwe walory, pod warunkiem że będzie popierana zbiorowo. Warto zacytować treść art. 86 w części dotyczącej fundamentu, na którym powinna powstać Prokuratura: „[Rada] może ustanowić Prokuraturę Europejską w oparciu o Eurojust”. Oznacza to, że Prokuratura nie będzie od podstaw nowym orga-nem. Korzystać będzie z możliwości i doświadczeń agencji, której celem jest koordynowanie i zwiększanie efektywności krajowych organów śledczych.

Eurojust skupia się na zwalczaniu poważnej przestępczości zorganizowanej, wykraczającej poza obszar jednego państwa członkowskiego. Zatrudniając prokuratorów krajowych, sędziów i przedstawicieli służb policyjnych

Euro-17 Za interes finansowy UE należy rozumieć ogół dochodów, wydatki oraz aktywa należące do UE lub jej instytucji, organów, agencji czy urzędów.

just jest idealną bazą do tworzenia wyspecjalizowanego organu, jakim ma być Prokuratura Europejska.

Perspektywa utworzenia Prokuratury nie oznacza rozwiązania OLAF-u, choć jego rola siłą rzeczy zostanie nieco zmieniona. Zakłada się, że w gestii OLAF-u pozostaną te sprawy, które nie będą spełniać kryteriów dla spraw prowadzonych przez Prokuraturę, czyli te o charakterze administracyjno-prawnym. Ma to wykluczyć dublowanie się śledztw na poziomie UE18.

Zgodnie z projektem rozporządzenia o Prokuraturze, wszystkie państwa członkowskie, ich instytucje, agencje, urzędy itd. będą zobligowane do nie-zwłocznego informowania urzędu Prokuratora Europejskiego o możliwości popełnienia przestępstwa należącego do kompetencji Prokuratury. Przy tej okazji trzeba zwrócić uwagę na charakter rozporządzenia w hierarchii źródeł prawa UE. Istota rozporządzenia, zgodnie z art. 288 akapit 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, stanowi, że ma ono charakter wiążący dla wszystkich państw członkowskich i powinno być stosowane bezpośred-nio19. W następstwie takiego doniesienia Prokuratura, również bez zbędnej zwłoki, podejmie decyzję o wszczęciu własnego śledztwa. W sytuacji, gdy Prokuratura decyduje o podjęciu dochodzenia, wówczas organy śledcze państw członkowskich mają zostać od tej sprawy odsunięte. Dochodzenia Prokuratury oparte będą na krajowych zasadach, tak aby nadmiernie nie komplikować toku postępowania.

Dział 1 Sekcja 2 Projektu rozporządzenia wymienia nadrzędne zasady, w oparciu o które ma toczyć się śledztwo europejskie, na czele z proporcjonal-nością i legalproporcjonal-nością podejmowanych działań oraz respektowaniem praw po-dejrzanego, takich jak prawo do bycia informowanym o podejmowanych kro-kach, prawo do tłumaczenia, prawo do profesjonalnej pomocy prawnej, prawo do gromadzenia dowodów, prawo dostępu do zgromadzonych w śledztwie materiałów. Są to zasady absolutnie niezbędne do skutecznego i efektywne-go prowadzenia śledztwa i postawienia aktu oskarżenia. Część druga propo-nowanego rozporządzenia dotyczy samej fazy dochodzenia i szczegółów, np.

przesłuchiwania świadków czy warunków zastosowania aresztu. Ostatnia część poświęcona jest fazie oskarżenia i orzekania przez właściwy sąd. Okre-ślono tu m.in. zasady wyboru właściwego dla sprawy sądu w państwie człon-kowskim. Przyjęto, że właściwa będzie jurysdykcja sądu państwa członkow-skiego, na obszarze którego toczyła się większa część postępowania, w dalszej kolejności decydujące jest pochodzenie sprawcy lub kraj, w którym zabezpie-czono większość dowodów. Jeżeli natomiast żadne z powyższych kryteriów nie okaże się wystarczające, wówczas właściwym będzie miejsce z siedzibą

18 Zob. [online] <http://europeanlawblog.eu/?p=1887#sthash.bgkStdbl.dpuf> (dostęp:

20.09.2015).

19 G. Stronikowska, Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca rozporządzenia Rady w spra-wie utworzenia Prokuratury Europejskiej (część I), „Prokuratura i Prawo” 2014, nr 6, s. 53.

Prokuratury Europejskiej. Zabezpieczono tu jednak prawa oskarżonego i za-gwarantowano możliwość odwołania się od wyboru Prokuratury do Trybuna-łu Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Struktura Prokuratury będzie rozproszona i zdecentralizowana – to sku-tek m.in. różnic w organizacji wymiaru sprawiedliwości różnych państw członkowskich, a przybliżenie do nich zdecentralizowanych struktur Proku-ratury powinno ułatwić współpracę. Taka konstrukcja ma też zapewnić maksymalną skuteczność przy niskich nakładach. Na czele całego organu stanie tzw. Kolegium dziesięciu, tj. Europejski Oskarżyciel Publiczny, czte-rech zastępców i pięciu spośród reprezentantów Prokuratury w państwach członkowskich. Kandydat na stanowisko Prokuratora Europejskiego będzie powoływany z listy przygotowanej przez Komisję Europejską. Decyzję podej-mować ma Rada kwalifikowaną większością głosów za zgodą Parlamentu Europejskiego. Ma być to funkcja kadencyjna (6 lat) i niepowtarzalna20. Głównym zadaniem Europejskiego Oskarżyciela Publicznego i jego zastęp-ców będzie koordynowanie działań, zapewnienie integracji i skutecznej współpracy zarówno na szczeblu unijnym, jak i krajowym. Poszczególne śledztwa prowadzone będą zaś przez delegatury Prokuratury usytułowane w państwach członkowskich. Oznacza to, że państwo, które podda się rygo-rom Prokuratury, będzie musiało ustanowić co najmniej jednego prokurato-ra, który z jej ramienia prowadzić będzie sprawy. Konkretną liczbę przedsta-wicieli Prokuratury Europejskiej ustalą same państwa członkowskie.

Oczekiwania państw wobec Prokuratury Europejskiej Koncepcja utworzenia Prokuratury ma już przeszło 15 lat. Jednym z pierwszych przejawów było opublikowanie przez Komisję Europejską Zie-lonej Księgi21 w sprawie prawnokarnej ochrony finansowych interesów Wspólnoty i utworzeniu Prokuratury Europejskiej. W kwietniu 2007 r. komi-sarz ds. sprawiedliwości Franco Frattini poinformował o planach dotyczą-cych wzmocnienia roli Eurojust. Krok ten miał być kamieniem milowym do powołania Prokuratury Europejskiej, co zdaniem Frattiniego jest tylko kwe-stią czasu. Jak już wspomniano, podstawą prawną był traktat reformujący z Lizbony, który wszedł w życie w 2009 r. Komisarz Frattini podkreślał rolę wzmocnionego Eurojustu i przyszłej Prokuratury. Wskazywał na kluczowe obszary działania Prokuratury, która miałaby się zająć przede wszystkim przestępczością finansową, malwersacjami i przemytem. Jednak już wtedy

20 Zob. [online] <www.eu4journalists.com/index.php/dossiers/polish/C43/30/index.html>

(dostęp: 30.09.2016).

21 Istotą Zielonych Ksiąg jest poddanie pod konsultacje przez Instytucje UE i państwa człon-kowskie danego zagadnienia.

wiadomo było, że koncepcja napotka na opór niektórych stolic europejskich.

Choć przedstawiciele państw członkowskich rozumieją ideę utworzenia Pro-kuratury, to uważają, że w istotny sposób ograniczy ona ich suwerenność.

Utworzenie Prokuratury będzie istotnym krokiem w zapoczątkowanym już procesie ujednolicania przepisów prawa karnego materialnego i proceso-wego. Obecnie w trakcie procedowania jest Dyrektywa o ochronie interesów finansowych UE, nazywana w skrócie dyrektywą PIF (ang. protection of the financial interest of the EU), nad którą pracowano cztery lata. Wymaga jesz-cze zatwierdzenia przez kraje UE oraz cały Parlament Europejski.

Utworzenie Prokuratury będzie istotnym krokiem w zapoczątkowanym już procesie ujednolicania przepisów prawa karnego materialnego i proceso-wego. Obecnie w trakcie procedowania jest Dyrektywa o ochronie interesów finansowych UE, nazywana w skrócie dyrektywą PIF (ang. protection of the financial interest of the EU), nad którą pracowano cztery lata. Wymaga jesz-cze zatwierdzenia przez kraje UE oraz cały Parlament Europejski.