• Nie Znaleziono Wyników

Oddziaływanie na obszary podlegające ochronie

6. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym również w

6.8. Oddziaływanie na obszary podlegające ochronie

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.

W skład sieci Natura 2000 wchodzą:

• obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) - (Special Protection Areas - SPA) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków, tzw. "Ptasiej";

• specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO) - (Special Areas of onservation - SAC) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. "Siedliskowej", dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku I oraz gatunków roślin i zwierząt wymienionych w załączniku II do Dyrektywy.

Rodzaj i skala emisji oraz jej lokalizacja na terenie, gdzie nie znajdują się miejsca lęgowe zwierząt, obszary chronione z uwagi na występującą w nich florę i faunę a pola uprawne powoduje, że obiekty będące przedmiotem niniejszego opracowania nie będą uciążliwe dla flory i fauny.

Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia względem obszarów chronionych.

- Obszary Specjalnej Ochrony - Specjalne Obszary Ochrony - Korytarze ekologiczne

- Położenie przedsięwzięcia

88

Opisy obszarów chronionych położonych w promieniu 10 km od granicy planowanego Zakładu Siedlecko-Węgrowski Obszar Chronionego Krajobrazu

Położony jest około 6,2 km od granic planowanej inwestycji. Obszar ten utworzony został w roku 1998 r. w celu ochrony walorów przyrodniczych doliny rzeki Liwiec oraz fragmentów dolin rzek Kostrzyń, Muchawki, Czerwonki, Myrchy i Sosenki. Są to tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.

Aktem prawnym obowiązującym dla tego obszaru jest Rozporządzenie Nr 17 Wojewody Mazowieckiego z dnia 15 kwietnia 2005 r. w sprawie Siedlecko - Węgrowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 91, poz. 2449). OChK zajmuje rozproszone tereny leśne, użytki rolne oraz łąki i pastwiska przecinane powyżej wymienionymi rzekami. Obszar rozciąga się na Wysoczyźnie Siedleckiej między Siedlcami, a Węgrowem, a jego powierzchnia wynosi 35 840 ha.

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków PLB140002 Dolina Liwca (dane z SDF z września 2011 r.) Położony jest ok. 8 km od granic planowanej inwestycji. Obszar ten o powierzchni 27 431,5 ha.

obejmuje dolinę rzeki Liwiec, od źródeł do ujścia rzeki do Bugu, z łąkami i zalewowymi pastwiskami utworzonymi na zmeliorowanych bagnach. Niektóre odcinki rzeki mają charakter naturalny, na innych odcinkach jest ona uregulowana, lokalnie w dolinie występują wtórne zabagnienia. Miejscami brzegi Liwca są płaskie, zajęte przez łąki i wilgotne, zalewane pastwiska, na innych odcinkach brzegi są wysokie. W dolinie przeważają łąki i pastwiska, lokalnie występują łęgi olchowe i olchowo-jesionowe oraz niewielkie kompleksy leśne, z dominującym udziałem sosny. Podłoże stanowią tu gleby mineralne. Na terenie obszaru znajdują się dwa kompleksy stawów rybnych (48 ha i 70 ha) oraz trzeci kompleks stawów rybnych w Mordach. W latach 1992 i 1993 najcenniejsze pod względem ornitologicznym fragmenty doliny zostały zmeliorowane.

Ostoja ptasia o randze europejskiej E50. Występuje tu co najmniej 20 gatunków ptaków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 5 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Obszar stanowi ostoję ptaków wodno-błotnych, szczególnie w okresie lęgowym. W okresie tym obszar zasiedla co najmniej 1%

populacji krajowej (C3, C6) następujących gatunków ptaków: cyraneczka, cyranka, czernica, czajka, kulik wielki (PCK), rybitwa białowąsa (PCK), brodziec piskliwy, rycyk; w stosunkowo wysokim zagęszczeniu (C7) występują perkoz rdzawoszyi, bocian biały, krzyżówka, błotniak stawowy, derkacz, sieweczka rzeczna, kszyk, rybitwa czarna, podróżniczek, strumieniówka, ortolan. W okresie wędrówek występują w stosunkowo dużej liczbie gęsi zbożowa i białoczelna: gęś białoczelna do 4 500 osobników (C7). Wg kryteriów BirdLife International liczebność 2 gatunków ptaków: derkacza i rybitwy czarnej kwalifikuje ten obszar do międzynarodowych ostoi ptaków o znaczeniu europejskim. Obszar Dolina Liwca powiązany jest z obszarem OSO Dolina Kostrzynia PLB140009. Głównym zagrożeniem są melioracje, powodujące osuszanie terenu, intensyfikacja gospodarki rolnej w dolinie, zaprzestanie wypasu, usuwanie roślinności na stawach hodowlanych, intensyfikacja hodowli ryb.

Dolina Liwca jest ostoją ptasią (IBA) o kodzie PL059 - Kryterium A1 – gatunki globalnie zagrożone [obszar jest miejscem regularnego występowania znaczącej liczebności gatunku zagrożonego

89

globalnie, lub innego gatunku będącego przedmiotem specjalnej troski na poziomie globalnym]; A4iii – koncentracje ptaków o znaczeniu globalnym [wiadomo, lub przypuszcza się, że obszar regularnie skupia co najmniej 20 000 ptaków wodno-błotnych lub co najmniej 10 000 par ptaków morskich, jednego lub więcej gatunków]; Kryterium B1i – koncentracje ptaków o znaczeniu regionalnym [wiadomo lub przypuszcza się, że obszar skupia co najmniej 1% populacji wędrówkowej lub innej rozpoznawalnej populacji ptaków wodno-błotnych]; Kryterium C1 – gatunki zagrożone w skali globalnej [obszar jest miejscem regularnego występowania znaczącej liczebności gatunku zagrożonego globalnie, lub innego gatunku będącego przedmiotem specjalnej troski na poziomie globalnym]; Kryterium C2 – koncentracje gatunków zagrożonych w Unii Europejskiej [obszar regularnie grupuje przynajmniej 1% populacji przelotnej lub populacji Unii Europejskiej, gatunków uznanych za gatunki zagrożone w skali Unii Europejskiej]; Kryterium C4 – duże koncentracje ptaków [obszar regularnie grupuje skupienia gatunków ptaków liczące przynajmniej 20 000 osobników migrujących gatunków wodno-błotnych (lub 10 000 par lęgowych migrujących gatunków morskich) jednego lub kilku gatunków łącznie]; Kryterium C6 – gatunki zagrożone w skali Unii Europejskiej [obszar taki należy do jednego z 10 najważniejszych w danym regionie Europy dla gatunku lub podgatunku uznawanego za zagrożony w Unii Europejskiej].

PTAKI wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG (aktualnie obowiązująca Dyrektywa 2009/147/WE):

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna

A021 Botaurus stellaris 13-16 D

A151 Philomachus pugnax 5-1000 D

A193 Sterna hirundo 1 D

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: B: 15% ≥ p > 2%, C:2% ≥ p > 0%, D – populacja nieistotna; Stan zachowania: B – dobry stan zachowania [elementy zachowane w dobrym stanie, niezależnie od

90

możliwości renaturyzacji/elementy zachowane w przeciętnym stanie lub nawet częściowo zdegradowane, ale renaturyzacja łatwa], C – przeciętny lub zdegradowany stan zachowania; Izolacja: C – populacja nie izolowana, w obrębie rozległego obszaru występowania; Ogólne: B – wartość dobra, C – wartość znacząca

Regularnie występujące Ptaki Migrujące nie wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG (aktualnie Dyrektywa 2009/147/WE):

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna

A005 Podiceps cristatus 9-11 D

A053 Anas platyrhynchos 186-210 D

A055 Anas querquedula 56-58 C B C C

A198 Chlidonias leucopterus 1 D

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: B: 15% ≥ p > 2%, C: 2% ≥ p > 0%, D – populacja nieistotna; Stan zachowania: B – dobry stan zachowania [elementy zachowane w dobrym stanie, niezależnie od możliwości renaturyzacji/elementy zachowane w przeciętnym stanie lub nawet częściowo zdegradowane, ale renaturyzacja łatwa], C – przeciętny lub zdegradowany stan zachowania; Izolacja: B – populacja nie izolowana, ale występująca na peryferiach zasięgu gatunku, C – populacja nie izolowana, w obrębie rozległego obszaru występowania; Ogólne: B – wartość dobra, C – wartość znacząca

RYBY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG:

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie

91

Rozrodcza Zimująca Przelotna

1130 Aspius aspius P D

1145 Misgurnus fossilis P D

1146 Sabanejewia aurata P D

1149 Cobitis taenia P D

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: D – populacja nieistotna

BEZKRĘGOWCE wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG:

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna

1032 Unio crassus P D

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: D – populacja nieistotna

ROŚLINY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG:

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

Populacja Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie

1617 Angelica palustris P D

1939 Agrimonia pilosa P D

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: D – populacja nieistotna

INNE ważne gatunki zwierząt i roślin

RYBY

NAZWA POPULACJA MOTYWACJA

Chondrostoma nasus P C

Leucaspius delineatus P C

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: D – populacja nieistotna; Motywacja:

C – konwencje międzynarodowe

SOO Ostoja Nadliwiecka PLH140032 (dane z SDF z marca 2009 r.)

Obszar ten o powierzchni 13 622,7 ha położony jest ok. 8,7 km od granic planowanej inwestycji.

Liwiec należy do największych dopływów rzeki Bug. Początek bierze on w rozległej, zatorfionej niecce będącej najprawdopodobniej dawnym jęzorem lodowca. Do lat II połowy XX w. znajdował się tu jeden z największych w Polsce kompleksów torfowisk niskich typu dolinowego noszący nazwę Bagna Klimonty lub Torfowisko Klimonty, który zmeliorowano i zamieniono na łąki. Liwiec płynie przez teren o konfiguracji falistej i pagórkowatej, przecinając obszar morenowy w okolicach Kisielan i Mokobód w okolicy Siedlec. Częściowo rzeka wykorzystuje w swoim biegu rozległe niecki wytopiskowe po bryłach martwego lodu. Podłoże rzeki jest bardzo urozmaicone, na przemian piaszczyste, żwirowe, gliniaste i zamulone. Wielokrotnie podejmowano próby regulacji koryta, ale zmieniono je jedynie w górnym i częściowo w środkowym biegu. Na odcinku od Pogorzelca do ujścia Liwiec płynie naturalnym,

92

zmiennym co do głębokości i szerokości korytem, tworząc liczne meandry. W dolnym biegu występują liczne wyspy, śródrzeczne płycizny, łachy, plaże i starorzecza. W dolinie dominują użytki zielone tworzące mozaikę z lasami łęgowymi, olsami, zaroślami wierzbowymi oraz szuwarami. Krajobraz urozmaicają pojedyncze drzewa i ich grupy. Lokalnie w wielu miejscach postępuje wtórne zabagnienie i obserwowana jest dynamiczna regeneracja naturalnej roślinności. Czynnikiem stymulującym tych procesów jest zaprzestanie użytkowania oraz działalność bobrów. Istotnym elementem doliny są kompleksy stawów rybnych w Klimontach, Czepielinie, Jarnicach, Golicach i Siedlcach oraz zalew w Węgrowie.

Jest to najcenniejszy, obok doliny Bugu, obszar we wschodniej części województwa mazowieckiego.

O tak wysokiej randze świadczy przede wszystkim – wysoka różnorodność biologiczna, koncentracja stanowisk chronionych i ginących gatunków roślin, grzybów i zwierząt; różnorodność siedlisk przyrodniczych oraz funkcja jednego z najważniejszych korytarzy ekologicznych o węzłowym znaczeniu ponadregionalnym.

Dolina Liwca to cenny krajobrazowo i przyrodniczo kompleks przestrzenny różnych środowisk reprezentujących pełną skalę wilgotnościową siedlisk występujących w dolinie rzecznej i warunkujący ściśle określone zespoły roślin i zwierząt. Charakterystycznym elementem tutejszego krajobrazu są lasy łęgowe (*91E0). Najpospolitszymi i zajmującymi największe powierzchnie są łęgi olszowo-jesionowe Fraxino-Alnetum (*91E0-3). Różnicują je fazy przede wszystkim wiek drzewostanów oraz stopień uwilgocenia, zależny od występowania lub braku zalewów. Najlepiej wykształcone i reprezentatywne zarówno pod względem składu gatunkowego, jak i struktury łęgi olszowo-jesionowe występują w obrębie kompleksu stawów rybnych w Klimontach, w okolicy Jarnic oraz Grodziska. Tutaj stwierdzono również obecność chronionego grzyba - czarki szkarłatnej Sarcoscypha coccinea. W środkowym i dolnym odcinku Liwca wzrasta stopniowo udział i reprezentatywność nadrzecznych łęgów wierzbowych Salicetum albo-fragilis (*91E0-1). Największe i najcenniejsze fragmenty tych lasów znajdują się poniżej Urli i Barchowa (gminy: Jadów i Łochów). W dolnym odcinku Liwca wzrasta liczba starorzeczy (3150). Te naturalne zbiorniki wodne, których są wynikiem erozyjnej i akumulacyjnej działalności rzeki zmieniającej często swoje koryta w granicach tarasu zalewowego. Starorzecza w obrębie obszaru są zróżnicowane pod względem wieku i kształtu. Mają najczęściej charakter zbiorników wygiętych w kształcie liter: C, L, S i U lub rzadziej przybierają owalny kształt litery O.

Znacznie rzadziej występują w formie wydłużonych rynien bocznych. Ich głębokość wynosi średnio 0,5-2 m. Powierzchnia starorzeczy jest bardzo różna i waha się od kilkudziesięciu m2 do kilku hektarów. Strome i wklęsłe brzegi tych zbiorników porastają gatunki wierzb Salix, topole Populus oraz olsza czarna Alnus glutinosa. Wypukłe, niskie i płaskie brzegi zasiedla roślinność namuliskowa i szuwarowa, przechodząca w zewnętrzny pas zarośli, zadrzewień lub łąk. Dna najstarszych starorzeczy znajdujących się w zasięgu wód powodziowych, pokryte są osadami pochodzenia organicznego z domieszką frakcji mineralnych. Zbiorniki leżące poza zasięgiem wód powodziowych wysłane są mułem organicznym, którego zasadniczym składnikiem jest detrytus roślinny. Pospolite w obrębie obszaru są zróżnicowane pod względem fizjonomii i składu gatunkowego, nitrofilne niżowe nadrzeczne ziołorośla okrajkowe (6430.3). Tworzą one wąskie pasy o różnej długości, rozmieszczone niemal na całym terenie. Pod względem fitosocjologicznym wyróżniono tu trzy grupy ziołorośli:

93

okrajkowe zbiorowiska welonowe porastające bezpośrednio obrzeża koryta rzeki Liwiec, reprezentowane przez fitocenozy kanianki pospolitej i kielisznika zwyczajnego Cuscuto-Calystegietum sepium oraz pospolite w dolinie ziołorośla kielisznika zaroślowego i wierzbownicy kosmatej Calystegio-Epilobietum hirsuti, pokrzywy i kielisznika zwyczajnego Urtico-Calystegietum sepium oraz kielisznika zwyczajnego i sadźca konopiastego Calystegio-Eupatorietum. Występują przede wszystkim wzdłuż rowów melioracyjnych. Poza tym, spotkać je można na brzegach łęgów olszowo-jesionowych Fraxino-Alnetum, zarośli wierzbowych oraz starorzeczy. W ich składzie gatunkowym pojawiają się gatunki przechodzące ze zbiorowisk kontaktowych. W obrębie doliny Liwca znaczący udział w krajobrazie mają łąki reprezentujące wszytki wyższe jednostki syntaksonomiczne w obrębie klasy Molinio-Arrhenetheretea. Do najcenniejszych należą łąki świeże ekstensywnie użytkowane należące pod względem fitosocjologicznym do klasy Molinio-Arrhenatheretea. Do najcenniejszych należą ekstensywnie użytkowane łąki rajgrasowe Arrhenatherion elatioris (6510-1) zróżnicowane pod względem wilgotności i żyzności podłoża na kilka podzespołów oraz łąki wiechlinowo-kostrzewowe Poa-Festucetum rubrae (= zbiorowisko Festuca rubra i Poa pratensis) (6510-2). Znacznie rzadziej spotkać tu można zmiennowilgotne łąki trzęślicowe ze związku Molinietalia (6410), śródlądowe ciepłolubne murawy napiaskowe z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis (6120), reprezentowane m.in. przez murawy z lepnicą wąskopłatkową Sileno otitis-Festucetum oraz murawy szczotlichowe Spergulo vernalis-Corynephoretum (2330) porastające piaszczyste wydmy zbudowane z piasków naniesionych przez rzekę. Do osobliwości tego terenu należą niewielkie płaty nizinnych torfowisk zasadowych z rzędu Caricetalia davallianae (7230), które cechuje obfite występowanie kruszczyka błotnego Epipactis palustris i wełnianki szerokolistnej Eriophorum ltifolium.

Na okresowo odsłoniętych dnach stawów rybnych pojawiają się zbiorowiska z klasy Isoëto-Nanojuncetea (3130). Do szczególnie interesujących gatunków roślin naczyniowych należą gatunki wymienione w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin - cibora żółta Cyperus flavescens i krwawnica pospolita Lythrum hyssopifolia. Ich obecność warunkuje ekstensywna gospodarka rybacka w obrębie stawów hodowlanych.

Dolina Liwca jest ważną ostoją dla fauny. Szczególne znaczenie ma dla ptaków i ichtiofauny. Wśród tej ostatniej stwierdzono 6 gatunków wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. W głównym korycie systemu rzeki Liwiec lokalnie szczególnie licznie występują różanka (1134) i koza (1149). Poprawa jakości wody oraz czynna ochrona spowodować mogą dynamiczny rozwój ich populacji.

Obszar to jedno z centrów występowania w województwie wydry Lutra lutra (1335) i bobra Castor fiber (1337). Po dolinie Bugu jest to najważniejsza w województwie ostoja staroduba błotnego Ostericum palustre (1617). Stwierdzono tu również w latach 80-tych lipiennika Loesela Liparis loeselii (1903), jednak ze względu na brak kontynuacji badań, stanowiska te nie zostały potwierdzone w późniejszym okresie. Dolina Liwca to jedna z najważniejszych ostoi dla populacji: poczwarówek - zwężonej Vertigo angustior (1014) i jajowatej Vertigo moulinsiana (1016) oraz skójki gruboskorupowej Unio carassus (1032). Stwierdzono tu również zatoczka łamliwego Anisus vorticulus (4056). Obszar ten ma szczególne znaczenie dla ochrony i zachowania brzozy niskiej Betula humilis, gatunku figurującego w

94

Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Jej populacja na odcinku Czepielin-Golice liczy ok. 200 osobników i jest jedną z największych w województwie mazowieckim. Dolina Liwca ma również duże znaczenie pod względem biogeograficznym. Stanowi m.in. najdalej wysunięte na północ miejsce występowania ważki lecichy białoznacznej Orthetrum albistylum, będąc tym samym północną granicą zasięgu tego gatunku. Z innych rzadkich gatunków warty podkreślenia jest północny gatunek ważki - łątka wiosenna Coenagrion lunulatum. Szczególną rzadkością jest obecność chrząszcza Rhantus consputus, który w Polsce notowany był zaledwie na kliku stanowiskach. Tutaj też odkryto bardzo rzadkiego w Polsce pająka Tetragnatha reimoseri. Tym samym stanowisko to stało się elementem łącznikowym izolowanych do tej pory względem siebie populacji w północno-wschodniej Polsce i na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Dla borealnego pająka Aphileta misera dolina Liwca jest południowym krańcem zasięgu. Przeprowadzone w stawach rybnych obszaru badania wykazały duże bogactwo gatunkowe brzuchorzęsków Gastrotricha. Znalezienie Ichthydium bifurcatum jest drugim stwierdzeniem tego gatunku w Polsce, a trzecim na świecie. Znalezienie Ichthydium bifurcatum jest drugim stwierdzeniem tego gatunku w Polsce, a trzecim na świecie. Ogólny wskaźnik różnorodności gatunkowej dla tej grupy zwierząt wyniósł 2,73. Dla porównania wskaźnik różnorodności gatunkowej Gastrotricha dla lasów łęgowych Puszczy Białowieskiej wynosi 2,95, a dla eutroficznych jezior - 2,03-2,54. Godne podkreślenia jest występowanie w obrębie obszaru pijawki lekarskiej Hirudo medicinalis, gatunku wymienionego w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt.

Największym zagrożeniem na terenie obszaru są zaburzenia stosunków wodnych wywołane wcześniejszą regulacją koryta Liwca w górnym i częściowo środkowym odcinku. Deficyt wody potęgowany jest szybkim spływem wód powierzchniowych system rowów melioracyjnych oraz źle funkcjonującym systemem piętrzeń. Stan czystości wody budzi również poważne zastrzeżenia.

Dopływ zanieczyszczeń do rzeki jest dwojakiego rodzaju: obszarowy i punktowy. Pierwszy związany jest ze spływem związków azotowych i fosforowych z okolicznych pól i łąk. Jego natężenie wzrasta w wyniku wycinania drzew i zarośli w strefie przybrzeżnej Liwca, stanowiących naturalne bufory dla pierwiastków biogennych. Zrzut punktowy ściśle związany jest ze ściekami pochodzącymi z indywidualnych gospodarstw oraz ściekami z oczyszczalni nie zawsze w dostatecznym stopniu oczyszczonymi. Toksyczne osady powstałe z tych ostatnich zalegają na dnie Liwca poniżej oczyszczalni ścieków w Siedlcach. Zagrożeniem dla siedlisk przyrodniczych jakimi są łąki i murawy są przekształcenia gospodarcze i ekonomiczne w sektorze rolniczym. Powodują one stopniowy zanik tradycyjnej gospodarki łąkowo-pasterskiej. Zaprzestanie wypasu i wykaszania uruchamia sukcesję.

Nowym zjawiskiem jest powstawanie dużych gospodarstw rolnych nastawionych na jeden rodzaj produkcji. Tym samym w krajobrazie pojawiają się wysoko produktywne, monokulturowe i wielko powierzchniowe obszary. Bardzo poważne zagrożenie w dolnym odcinku Liwca niesie ze sobą rozwój zabudowy letniskowej i jednorodzinnej, która powoduje zabudowanie i fragmentację jego doliny, jak również stwarza bariery migracyjne (grodzenie posesji do koryta rzeki). Do czynników bezpośrednio zagrażających należy zaliczyć także wzrastający niekontrolowany ruch turystyczny i szeroko pojętą, niezorganizowaną spontaniczną rekreację. Ułatwiona dostępność terenu zwiększa natężenie kłusownictwa i wandalizmu. Szczególnie eksploatowane są zasoby ryb, zarówno w samej rzece jak i

95

starorzeczach. Obszar Ostoja Nadliwiecka powiązany jest z obszarami OSO Dolina Liwca PLB140002 i Dolina Kostrzynia PLB140009.

Typy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG

Kod Nazwa siedliska % pokrycia Stopień reprezen. 2330 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 0,08 D

3150 Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze

zbiorowiskami z Littorelletea, Isoeto-Nanojuncetea 0,18 B C A B

3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki

wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion 0,25 A C A B

3270 Zalewane muliste brzegi rzek 0,06 A C A A

6120 Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe

(Koelerion glaucae) 0,06 D

6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 0,00 D

6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i

ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) 0,34 A C A A

6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane

ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) 10,00 A C B A

7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie

z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) D

7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o

charakterze młak, turzycowisk i mechowisk 0,02 C C C C

91E0

Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion, olsy źródliskowe)

8,23 A C B A

91T0 Sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio-Pinetum i

chrobotkowa postać Peucedano-Pinetum) B C A B

Objaśnienia: Stopień reprezentatywności: A – dokonała, B – dobra, C – znacząca, D – nieistotna; Względna powierzchnia:

A: 100% ≥ p > 15%, B: 15% ≥ p > 2%, C:2% ≥ p > 0%; Stan zachowania: A – doskonałe zachowanie [dobrze zachowana struktura i doskonałe perspektywy jej zachowania w przyszłości, niezależnie od możliwości renaturyzacji], B – dobre zachowanie [dobrze zachowana struktura i dobre perspektywy jej zachowania w przyszłości, niezależnie od możliwości renaturyzacji/dobrze zachowana struktura i średnie lub nawet słabe perspektywy jej zachowania w przyszłości, natomiast renaturyzacja łatwa lub możliwa przy średnim nakładzie sił i środków/średnio zachowana lub nawet częściowo zdegradowana struktura przy równocześnie doskonałych perspektywach jej zachowania w przyszłości, a renaturyzacja łatwa lub możliwa przy średnim nakładzie sił i środków/średnio zachowana lub nawet częściowo zdegradowana struktura przy równocześnie dobrych perspektywach jej zachowania w przyszłości łatwej renaturyzacji], C – zachowanie w średnim lub zubożałym stanie; Ocena ogólna: A – doskonała, B – dobra, C - znacząca

96

SSAKI wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG:

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna

1337 Castor fiber P C A C B

1355 Lutra lutra P C A C B

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: C: 2% ≥ p > 0%; Stan zachowania: A - doskonały stan zachowania to: elementy zachowane w doskonałym stanie, niezależnie od możliwości renaturyzacji; Izolacja:

C – populacja nie izolowana, w obrębie rozległego obszaru występowania; Ogólne: B – wartość dobra

PŁAZY i GADY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG:

KOD NAZWA POPULACJA OCENA ZNACZENIA OBSZARU

OSIADŁA MIGRUJĄCA Populacja Stan. zach. Izolacja Ogólnie Rozrodcza Zimująca Przelotna

1166 Triturus cristatus P C B C C

1188 Bombina bombina P C A C C

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: C: 2% ≥ p > 0%; Stan zachowania: A - doskonały stan zachowania to: elementy zachowane w doskonałym stanie, niezależnie od możliwości renaturyzacji, B – dobry

Objaśnienia: P - gatunek obecny, brak jakichkolwiek danych populacyjnych; Populacja: C: 2% ≥ p > 0%; Stan zachowania: A - doskonały stan zachowania to: elementy zachowane w doskonałym stanie, niezależnie od możliwości renaturyzacji, B – dobry