Oferta edukacyjna a rozwój zainteresowań uczniów

W prowadzonych badaniach jednym z pytań było pytanie o stopień, w jakim oferta edukacyjna przyczynia się do rozwoju zainteresowań uczniów.

Zmiennej stopień, w jakim oferta edukacyjna przyczynia się do rozwoju zainteresowań uczniów odpowiadały kategorie: bardzo wysoki, wysoki, średni, niski, bardzo niski stopień zadowolenia

z przyczyniania się do rozwoju zainteresowań uczniów. Badani mogli także wybrać kategorię: trudno powiedzieć.

Analiza uzyskanych danych (tabela 19) pokazuje, że 17,4% badanych uważa, że oferta edukacyjna szkoły w wysokim i bardzo wysokim stopniu sprzyja rozwijaniu zainteresowań uczniów, 34,2% badanych uznało, że oferta edukacyjna w średnim stopniu przyczynia się do rozwoju ich zainteresowań, natomiast 43,9% badanych uznało, że oferta edukacyjna szkoły w niskim lub bardzo niskim stopniu sprzyja rozwijaniu ich zainteresowań. Wśród badanych znalazły się osoby (4,5% ogółu badanych), które nie potrafiły podjąć decyzji, co do oceny stopnia, w jakim oferta edukacyjna sprzyja realizacji ich zainteresowań i wybrały odpo-wiedź „trudno powiedzieć”.

Stopień zadowolenia z tego, na ile oferta edukacyjna szkoły sprzyja rozwijaniu zainteresowań uczniów można ogólnie uznać za mało zadowalający, gdyż tylko 17,4% badanych uznało, że oferta sprzyja zainteresowaniom w wysokim i bardzo wysokim stopniu.

Tabela 19. Oferta edukacyjna a rozwój zainteresowań uczniów – oceny uczniów Korzystanie z oferty edukacyjnej

szkoły a rozwój zainteresowań

uczniów ^{N %} Bardzo wysoki 13 1,9 Wysoki 107 15,5 Średni 236 34,2 Niski 160 23,2 Bardzo niski 143 20,7 Trudno powiedzieć 31 4,5 Razem 690 100,00

Źródło: Badania własne – ankiety adresowane do uczniów.

Jeśli weźmiemy pod uwagę rozkład odpowiedzi uczniów w za-leżności od warstwy, w której znalazła się szkoła (tabela 20), to korzystanie z oferty edukacyjnej szkoły sprzyja rozwojowi zainte-resowań uczniów:

• w stopniu wysokim i bardzo wysokim wśród 19,4% uczniów ze szkół z warstwy I, 16,7% uczniów ze szkół z warstwy II oraz 15,4% uczniów ze szkół z warstwy III;

• w stopniu średnim wśród 34,3% uczniów ze szkół z warstwy I, 37,7% uczniów ze szkół z warstwy II oraz 30,9% uczniów ze szkół z warstwy III.

W ocenach uczniów dominowały oceny niskie. Otóż, aż 40,4% uczniów z warstwy I, 40,9% uczniów z warstwy II i 51,1% uczniów z warstwy III uznaje, że oferta edukacyjna szkoły sprzyja rozwojo-wi ich zainteresowań wyłącznie w stopniu niskim i bardzo niskim. Tabela 20. Oferta edukacyjna a rozwój zainteresowań uczniów i warstwa – oceny

uczniów Korzystanie z oferty

edukacyjnej szkoły a rozwój zainteresowań uczniów

Warstwa

Warstwa I Warstwa II Warstwa III N % N % N % Bardzo wysoki 4 1,6 5 2,3 3 1,2 Wysoki 43 17,8 31 14,4 33 14,2 Średni 83 34,3 81 37,7 72 30,9 Niski 56 23,1 43 20,0 62 26,6 Bardzo niski 42 17,4 45 20,9 57 24,5 Trudno powiedzieć 14 5,8 10 4,7 6 2,6 Razem 242 100,00 215 100,00 233 100,00

Źródło: Badania własne – ankiety adresowane do uczniów.

Tabela 21. Oferta edukacyjna a rozwój zainteresowań uczniów w ramach określonego naboru – oceny dyrektorów

Stopień, w jakim oferta edukacyjna przyczynia się do rozwoju

zaintere-sowań uczniów

Nabór 2010 Nabór 2011

Licea, które oceniły swoją ofertę za przyczyniającą się do rozwoju zainteresowań uczniów w danym stopniu

N % N % Bardzo wysokim 2 9,1 2 9,1 Wysokim 17 77,3 16 72,8 Średnim 2 9,1 3 13,6 Niskim 0 0 0 0 Bardzo niskim 0 0 0 0 Trudno powiedzieć 1 4,5 1 4,5 Razem 22 100,00 22 100,00

Źródło: Badania własne – ankiety dotyczące oferty edukacyjnej adresowane

do dyrektorów szkół.

Biorąc pod uwagę dane mówiące o tym, na ile oferta eduka-cyjna przyczynia się do rozwoju zainteresowań uczniów w ramach określonego naboru (tabela 21) oraz w ramach naboru i w zależ-ności od warstwy (tabela 22), można zauważyć, że żadna ze szkół z warstwy I nie ocenia stopnia, w jakim oferta edukacyjna przy-czynia się do rozwoju zainteresowań uczniów na poziomie średnim i niższym oraz żadna ze szkół z warstwy III nie ocenia wyżej

wymienionego stopnia na poziomie bardzo wysokim. Dominują wskazania mówiące o tym, że oferta edukacyjna szkoły przyczynia się do rozwoju zainteresowań uczniów w bardzo wysokim i wyso-kim stopniu (średnia wskazań odnośnie naboru 2010 i naboru 2011 wynosi 84,15%).

Tabela 22. Oferta edukacyjna a rozwój zainteresowań uczniów w ramach określonego naboru i warstwy – oceny dyrektorów

Stopień, w jakim oferta edukacyjna przyczynia się do rozwoju zainteresowań

uczniów

Nabór 2010 Nabór 2011

Licea, które oceniły swoją ofertę za przyczyniającą się do rozwoju zainteresowań uczniów w danym stopniu

Warstwa Warstwa I II III I II III Bardzo wysokim 1 1 – 1 1 – Wysokim 6 5 6 6 5 5 Średnim – 1 1 – 1 2 Niskim – – – – – – Bardzo niskim – – – – – – Trudno powiedzieć – 1 – – 1 – Razem 7 8 7 7 8 7

Źródło: Badania własne – ankiety dotyczące oferty edukacyjnej adresowane

do dyrektorów szkół.

Jeśli weźmiemy pod uwagę rozkład odpowiedzi dyrektorów oraz rozkład odpowiedzi uczniów w zależności od warstwy, to okazuje się, że oceny dyrektorów szkół są znacznie wyższe niż oceny uczniów. Podczas gdy żaden z badanych dyrektorów nie stwierdził, że oferta edukacyjna szkoły w stopniu niskim i bardzo niskim sprzyja rozwojowi zainteresowań uczniów, to aż 40,4% uczniów z warstwy I, 40,9% uczniów z warstwy II i 51,1% uczniów z warstwy III – jak już było pokazane – uznaje, że oferta edukacyj-na szkoły sprzyja rozwojowi ich zainteresowań wyłącznie w stop-niu niskim i bardzo niskim. Podczas gdy dyrektorzy mają – bez względu na warstwę – tendencję do wysokiej oceny stopnia rozwo-ju zainteresowań uczniów, to tylko 19,4% uczniów ze szkół z warstwy I, 16,7% uczniów ze szkół z warstwy II oraz 15,4% uczniów ze szkół z warstwy III uznało, że oferta sprzyja rozwojowi ich zainteresowań w stopniu wysokim i bardzo wysokim.

We wskazaniach uczniów widać zatem tendencję do niskiego sposobu oceniania stopnia rozwijania przez szkoły ich zaintereso-wań. Tymczasem ważnym zadaniem w pracy szkoły jest systema-tyczne rozwijanie zarówno zdolności ogólnych, jak i uzdolnień oraz

zainteresowań uczniów. Szkoła powinna tworzyć warunki umożli-wiające bogatą i wszechstronną aktywność uczniów, w trakcie której uczeń może się „sprawdzić”, „odkryć” swoje upodobania i zdolności, a jednocześnie rozwijać zainteresowania. Rozwój zainte-resowań szkoła realizuje nie tylko w toku pracy lekcyjnej, ale przede wszystkim poprzez działalność pozalekcyjną. Zauważmy, że oferta zajęć pozalekcyjnych zwłaszcza szkół z warstwy III jest – jak to pokazano wcześniej – stosunkowo bogata i spotyka się z zainte-resowaniem uczniów. Licea te oferują więcej zajęć tematycz-nych/kół zainteresowań, niż licea z warstwy I i II. Łączna liczba realizowanych dodatkowych zajęć pozalekcyjnych w przypadku szkół z warstwy III przekracza łączną liczbę wskazaną w ofercie, co świadczy o zainteresowaniu uczniów tymi zajęciami i zapotrzebo-waniu na nie. Mimo takiej sytuacji (bardzo bogata oferta zajęć pozalekcyjnych) zainteresowanie uczniów nie jest odpowiednio wysokie tymi zajęciami i co więcej uczniowie uznają, że oferta edukacyjna szkoły raczej nie sprzyja rozwojowi ich zainteresowań.