Siedziba Najwyższej Izby Kontroli w Warszawie. Uro-czystość poświęcenia tablicy upamiętniającej Lecha Kaczyńskiego, prezesa NIK w latach 1992–1995; po lewej biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej Marian Duś, obok prezes Jacek Jezierski.
Fot. Jacek Kalinowski, NIK
Nadanie sali posiedzeń w Naj-wyższej Izbie Kontroli imienia Lecha Kaczyńskiego − zmarłego 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie pod Smoleńskiem Prezyden-ta RP i prezesa NIK w laPrezyden-tach 1992–1995 oraz odsłonięcie pamiątkowej tablicy było kulmi-nacyjnym punktem obchodów przypadającej 7 lutego 2011 roku 92. rocznicy utworzenia NIK.
Tablicę poświęconą Lechowi Kaczyńskiemu odsłaniają córka Marta Kaczyńska-Dubieniecka i brat Jarosław Kaczyński w towarzystwie prezesa NIK Jacka Jezierskiego.
i Mirosław Sekuła − poseł na Sejm; Arkadiusz Czartoryski − przewodniczący sej-mowej Komisji ds. Kontroli Państwowej oraz prof. Teresa Liszcz − sędzia Trybunału Konstytucyjnego, a także biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej Marian Duś, który poświęcił tablicę pamiątkową i ks. prałat dr Tadeusz Balewski − proboszcz pa-rafii św. Aleksandra w Warszawie. W podwójnej roli − gościa i zarazem mówcy − w uroczystości uczestniczyła Barbara Matosiuk, była dyrektor Departamentu Planowa-nia i Koordynacji NIK i wieloletPlanowa-nia redaktor naczelna „Kontroli Państwowej”.
Witając gości, prezes Najwyższej Izby Kontroli Jacek Jezierski wyjaśnił, dlaczego jako miejsce upamiętnienia Lecha Kaczyńskiego wybrano salę posiedzeń. W tej sali w 1992 r. nowo wybrany prezes witał pracowników, tu także obradował powoła-ny przez niego specjalpowoła-ny zespół zajmujący się przygotowaniem pierwszej od roz-poczęcia przemian demokratycznych w kraju ustawy o NIK, tu wreszcie zapadały i zapadają najważniejsze decyzje dotyczące kontroli państwowej w Polsce. Podkre-ślając znaczenie działalności Lecha Kaczyńskiego dla Izby, prezes Jacek Jezierski dodał, że obowiązująca do dziś ustawa dała jej samodzielność i niezależność od władzy wykonawczej. Te zaś zapoczątkowały etos kontrolera, który mógł odtąd for-mułować odważne oceny osób sprawujących władzę w państwie, wiedząc, że ma wsparcie przełożonych.
Wspominając ówczesnego preze-sa, Barbara Matosiuk akcentowała z jednej strony jego determinację we wprowadzaniu koniecznych zmian w NIK, z drugiej zaś wielką otwartość na nowości wynikające z potrzeb czasów, na przykład infor-matyzację instytucji. Jak mówiła, ujęła ją również skromność czło-wieka oraz odwaga przygotowania projektu ustawy, która miała służyć państwu, a nie jej autorom; wej-ście w życie ustawy skróciło wszak okres urzędowania prezesa Lecha Kaczyńskiego w Izbie.
Dziękując za szczególne uszanowanie pamięci brata, Jarosław Kaczyński mówił o wielkim przywiązaniu Lecha Kaczyńskiego do Izby i jej pracowników, o czym jako Prezydent RP chętnie wspominał publicznie, nie tylko w czasie ważnych dla NIK rocznic. Były premier powiedział, że praca w Izbie dała bratu wiedzę o państwie, tak przydatną w piastowaniu kolejnych urzędów. Dlatego Lech Kaczyński doceniał rolę Najwyższej Izby Kontroli wśród naczelnych organów państwa, dostrzegał jej osiągnię-cia i z uznaniem nazywał kuźnią kadr.
Uroczystości w gmachu Najwyższej Izby Kontroli poprzedziły wizyty prezesa, wiceprezesów, dyrektorów departamentów i delegatur, pracowników Izby i zapro-szonych gości w miejscach poświęconych pamięci twórców kontroli państwowej
Fot. Michał Klag, Dziennik Polski
Przy grobie pierwszego prezesa Izby Józefa Hi-gersbergera na Powązkach, od lewej: wiceprezesi Stanisław Jarosz i Marek Zająkała, prezes Jacek Jezierski, wiceprezes Józef Górny, dyrektor generalny Marek Chodkiewicz i wiceprezes Jacek Kościelniak.
Proboszcz katedry wawelskiej ks. Zdzisław Sochacki oraz doradca ekonomiczny w Delegaturze NIK w Krakowie Zbigniew Leraczyk zapalają znicze na grobie Marii i Lecha Kaczyńskich.
Prezes NIK Jacek Jezierski jak co roku składa kwiaty pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego, który 92 lata temu powołał do życia najwyższy organ kontrol-ny Rzeczypospolitej.
Powązki Wojskowe. Delegacja kierownictwa Izby i pracowników przed grobami zmarłych tragicznie byłych pracowników NIK: Władysława Stasiaka, Aleksandra Szczygły i Sławomira Skrzypka.
Fot. u dołu str. 124, 125 i 126 Daniel Michalecki, NIK
w Polsce w 1919 r. oraz uczestniczących w tworzeniu jej nowego oblicza w okresie prezesury Lecha Kaczyńskiego i zmarłych wraz z nim w katastrofie samolotu prezy-denckiego 10 kwietnia 2010 r.
Prezes Jacek Jezierski w towarzystwie wiceprezesów: Józefa Górnego, Stanisła-wa Jarosza, Jacka Kościelniaka, Marka Zająkały oraz dyrektora generalnego Marka Chodkiewicza złożył wieniec pod pomnikiem Naczelnika Państwa Marszałka Józe-fa Piłsudskiego przed Belwederem. Następnie w parku Ujazdowskim oddano hołd pierwszemu premierowi RP Ignacemu Janowi Paderewskiemu.
Później, na cmentarzu Powązkowskim uczczono pamięć Józefa Higersbergera, pierwszego prezesa Najwyższej Izby Kontroli Państwa. Również na cmentarzu woj-skowym złożono kwiaty na grobach Władysława Stasiaka − wieloletniego doradcy i wicedyrektora Departamentu Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Wewnętrzne-go NIK, piastująceWewnętrzne-go przed katastrofą smoleńską stanowisko szefa Kancelarii Prezy-denta RP; Sławomira Skrzypka − niegdyś inspektora katowickiej delegatury NIK, a ostatnio prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz Aleksandra Szczygły, który do października 1995 r. pełnił funkcję dyrektora Gabinetu Prezesa NIK, a na początku 2009 r. został szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
Z nekropolii uczestnicy obchodów udali się na Mszę Świętą za obecnych i byłych pracowników NIK w kościele św. Aleksandra przy placu Trzech Krzyży, koncelebro-waną przez ks. biskupa Mariana Dusia.
W tym samym czasie przedstawiciele krakowskiej delegatury NIK złożyli kwiaty przy sarkofagu Marii i Lecha Kaczyńskich w krypcie wawelskiej, a na cmentarzu Rako-wickim odwiedzili grób Józefa Nentwiga, wiceprezesa Izby w latach 1919–1925. (red.)
Fot. na str. 127 i 128 Krzysztof Andrzejewski, NIK
Najwyższa Izba Kontroli przygotowuje się do zmian wynikających z nowelizacji ustawy o NIK, wycofanej z Trybunału Konstytucyjnego i podpisanej przez Prezy-denta RP Bronisława Komorowskiego, która wejdzie w życie 2 czerwca tego roku.
Powoduje ona konieczność reorganizacji Izby oraz daleko idących modyfikacji w procedurze kontrolnej. W NIK trwają właśnie prace nad ich przeprowadzeniem, a przebiegać będą w trzech etapach.
Pierwszy ma dotyczyć organizacji wewnętrznej. Reorganizacja obejmie przede wszystkim centralę NIK i polega na ścisłym podziale jednostek organizacyjnych na departamenty kontrolne i biura pełniące funkcje administracyjne. Zmiany odnoszą-ce się do zadań departamentów będą dokonywane tak, aby w możliwie najszerszym zakresie uwzględniały istniejące w państwie działy administracji, zakres kompetencji komisji sejmowych, podział na funkcje w klasyfikacji zadaniowej budżetu państwa.
Niewykluczone zatem, że konieczne będzie zwiększenie liczby departamentów kon-trolnych, aby koncentrując się na mniejszych obszarach, lepiej i szybciej reagowały na nowe wyzwania.
Drugi etap zmian obejmie procedurę kontrolną, na wdrożenie której wedle no-wych zasad Najwyższa Izba Kontroli ma 18 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy. Naj-ważniejsze novum polega na wprowadzeniu jednego dokumentu podsumowującego kontrolę w miejsce dwóch – protokołu kontroli i wystąpienia pokontrolnego. Prace nad nim trwają, a jednostki kontrolne pierwszą próbę opracowania takiego doku-mentu mają już za sobą.
Jeśli chodzi o przygotowanie do kontroli, prezes NIK chciałby, aby w większym zakresie niż dotychczas przeprowadzane były kontrole rozpoznawcze i wykorzysty-wane panele ekspertów, co pomoże lepiej rozpoznać obszary zagrożone ryzykiem wystąpienia nieprawidłowości.
PRZYGOTOWANIA DO ZMIAN W IZBIE
Trzeci etap przygotowań do funkcjonowania NIK w nowych realiach ustawowych to szkolenia pracowników, które obejmą wszystkich wykonujących i nadzorujących czynności kontrolne, a także wspomagających ten proces. Będę one, obok aplikacji kontrolerskiej, drugim stopniem szkolenia kadry.
Zdaniem prezesa Jacka Jezierskiego, dostosowanie Izby do wymagań określonych nowelizacją ustawy stwarza szansę przeprowadzenia zmian czyniących NIK insty-tucją sprawniej działającą, której efekty pracy w postaci informacji dla społeczeń-stwa, parlamentu i rządu będą dawały jak najszerszy obraz państwa i wskazywały możliwe sposoby poprawy jego funkcjonowania. Temu ma też służyć planowane zwiększenie liczby kontroli doraźnych.
GOŚĆ Z HOLANDII Saskia J. Stuiveling, pre-zes Powszechnej Izby Obrachunkowej Holan-dii (Rekenkamer) oraz Hayo van der Wal, który w holenderskim naczel-nym organie kontroli państwowej zajmuje się sprawami międzynaro-dowymi gościli w Naj-wyższej Izbie Kontroli 20 i 21 stycznia 2011 r.
Prezes Stuiveling spra-wuje swój urząd od roku 1999, a pod jej
kierowni-ctwem nastąpiło wiele zmian w funkcjonowaniu Izby. Dotyczyły one m.in. opra-cowania nowej strategii i sposobów prezentacji wyników kontroli oraz utworzenia tzw. laboratorium innowacji (innovation lab). Komórka ta zajmuje się poszukiwa-niem niekonwencjonalnych rozwiązań, a następnie pilotowaposzukiwa-niem ich wdrażania w działalności kontrolnej.
Podczas wizyty w Warszawie prezes S. Stuiveling podzieliła się z kierownictwem NIK doświadczeniami w zarządzaniu i wprowadzaniu nowych rozwiązań. Mogą one okazać się przydatne w opracowywaniu zmian, jakie mają nastąpić w Izbie w związku z wejściem w życie znowelizowanej ustawy o NIK. Więcej na ten temat w kolejnym wydaniu „Kontroli Państwowej”. (red.)
Prezes holenderskiej Powszechnej Izby Obrachunkowej Saskia J. Stuiveling i prezes NIK Jacek Jezierski.