W okresie powojennym pierwszą specjalistyczną pla-cówką realizującą lecznictwo z zakresu chirurgii stomato-logicznej na Pomorzu Zachodnim, jak również działalność naukową, dydaktyczną oraz społeczną, była utworzona w 1951 r. Katedra i Klinika Chirurgii Stomatologicznej PAM zorganizowana oraz kierowana przez prof. I. Semadeni--Konopacką.
Rozwój lecznictwa w Klinice Chirurgii Stomatologicz-nej PAM spowodował powstanie w 1970 r. dwóch współpra-cujących ze sobą jednostek: Kliniki Chirurgii Szczękowej, następnie Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej realizu-jącej lecznictwo, badania naukowe i dydaktykę z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej, oraz Zakładu Chirurgii Sto-matologicznej prowadzącego działalność leczniczą, naukową i dydaktyczną z zakresu chirurgii stomatologicznej.
Profesor S. Kowalik, który objął kierownictwo Kliniki Chirurgii Szczękowej, następnie Kliniki Chirurgii Szczęko-wo-Twarzowej PAM, zmienił profil placówki z chirurgii sto-matologicznej w kierunku wielonarządowej chirurgii głowy i szyi, zajmującej czołowe miejsce w kraju pod względem realizacji lecznictwa oraz badań naukowych w chirurgii szczękowo-twarzowej. Do niewątpliwych zasług ośrodka szczecińskiego w tej dziedzinie należy rozwój onkologii szczękowo-twarzowej, a w szczególności chirurgii rekon-strukcyjnej jako nieodłącznej części zabiegów amputacyj-nych – umożliwiającej przywrócenie utracoamputacyj-nych funkcji
połykania, oddychania oraz mowy. Szczecińska placów-ka jako pierwsza w kraju we współpracy z neurochirurgią rozwinęła chirurgię pogranicza czaszkowo-twarzowego.
Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej w Szczecinie wspólnie z Samodzielną Pracownią Rehabilitacji Poope-racyjnej Chirurgii Szczękowo-Twarzowej, kierowaną przez dr hab. L. Halczy-Kowalik, prześledziły i udokumentowały kompleksowo zaburzenia czynnościowe: mowy, połykania i oddychania, po zabiegach amputacyjnych w obrębie głowy i szyi. Realizację powyższych badań umożliwiło przyzna-nie dwóch ekspertyz i grantu, finansowanych z funduszy centralnych.
Zakład Chirurgii Stomatologicznej PAM, następnie Katedra i Zakład Chirurgii Stomatologicznej PAM, kiero-wane przez prof. J. Malinowskiego, realizowały lecznictwo, badania naukowe, szkolenie podyplomowe oraz całość dy-daktyki przeddyplomowej z zakresu chirurgii stomatolo-gicznej. Wyrazem działalności społecznej pracowników Zakładu Chirurgii Stomatologicznej oraz Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej był udział w studenckich obozach społeczno-naukowych, których prof. J. Malinowski był wie-loletnim kierownikiem organizacyjno-administracyjnym oraz naukowym. Zakład Chirurgii Stomatologicznej PAM, jak również Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej PAM są pionierami polskiej implantologii stomatologicznej.
Do niewątpliwych zasług Katedry i Kliniki Chirur-gii Stomatologicznej PAM, Kliniki ChirurChirur-gii Szczękowej, następnie Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej PAM oraz Zakładu Chirurgii Stomatologicznej PAM dla rozwoju chirurgii stomatologicznej oraz chirurgii szczękowo-twa-rzowej na Pomorzu Zachodnim należy wykształcenie wielu wysoko wykwalifikowanych specjalistów, którzy organi-zowali, prowadzili i nadal prowadzą lecznictwo otwarte na Pomorzu Zachodnim.
Do najbardziej zasłużonych placówek lecznictwa otwartego z zakresu chirurgii stomatologicznej na tere-nie Szczecina należy tere-niewątpliwie Poradnia Chirurgii Stomatologicznej będąca początkowo jednostką organi-zacyjną Katedry Chirurgii Stomatologicznej, następnie Państwowego Szpitala Klinicznego nr 2, a obecnie Spe-cjalistycznej Lecznicy Stomatologicznej PAM. Placówka ta została utworzona w 1951 r. i była pierwszą poradnią udzielającą specjalistycznych świadczeń z zakresu chi-rurgii stomatologicznej dla ludności Szczecina i całego Pomorza Zachodniego. Sytuacja uległa zmianie dopiero w latach 60. XX w., w momencie utworzenia wojewódz-kich specjalistycznych przychodni stomatologicznych w Szczecinie, Koszalinie, Słupsku i Gorzowie Wiel-kopolskim. Poradnia Chirurgii Stomatologicznej PAM przyjmuje rocznie ok. 10 000–11 000 pacjentów i jest najdłużej działającą poradnią świadczącą usługi z za-kresu chirurgii stomatologicznej dla ludności Pomorza Zachodniego [42, 43].
Od 1972 r. do chwili obecnej kierownikiem Poradni Chirurgii Stomatologicznej przy Katedrze i Zakładzie Chi-rurgii Stomatologicznej jest prof. Jerzy Malinowski.
124 PIOTR TYSIEWICZ
Piśmiennictwo
Dziesięciolecie Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 1948–
1.
–1958. Ed. J. Mąkowski. PZWL, Warszawa 1958, 56–60.
Kowalik S
2. .: Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej. In: XXX lat Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Ed. E. Miętkiewski.
PZWL, Warszawa 1979, 409–411.
Kowalik S
3. .: Katedra Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Stomatolo-gicznej. Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej. In: V Dziesięcio-lecie Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 1988–1998. Ed.
E. Miętkiewski. PZWL, Warszawa 1998, 359–360.
Semadeni-Konopacka I
4. .: Promienica twarzowo-szyjna. PZWL,
War-szawa 1955, 106.
Wronowska-Zielińska B
5. .: Występowanie promieniowców w jamie ustnej u ludności województwa szczecińskiego. [Maszynopis powielany].
Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1970.
Halczy-Kowalik L
6. .: Dorobek naukowy Katedry Chirurgii Stomatologicz-nej i Chirurgii Szczękowo-Twarzowej w pięćdziesięcioleciu 1951–2001.
Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 2001, 71.
Kowalik S
7. .: Doświadczalne i kliniczne próby zespalania kości twarzy ścięgnem wołowym. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1972.
Gondzik M
8. .: Zastosowanie grotów i klamer w leczeniu złamań żuchwy.
[Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1961.
Kantorek R
9. .: Konfrontacja badań klinicznych, radiologicznych, pomia-rów potencjałów elektrycznych w leczeniu złamań kości szczęk metodą Roger Andersona [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szcze-cinie, Szczecin 1966.
Sońta K
10. .: Wyniki badań klinicznych i doświadczalnych leczenia zła-mań żuchwy aparatem Roger Andersona w zależności od techniki grotowania. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1966.
Mazurkiewicz J
11. .: Wyniki doświadczeń klinicznych w leczeniu ura-zowych złamań łuków jarzmowych. [Maszynopis powielany]. Pom.
Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1961.
Lemm K
12. .: Zastosowanie masy żywiczej „Araldit” w złamaniach żuchwy u królików. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1964.
Mojseowicz K
13. .: Szew kostny w leczeniu złamań kości twarzoczaszki.
[Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1967.
Malinowski J
14. .: Wpływ siarczanu wapnia na przebieg gojenia ubytków kostnych powstałych po wyłuszczeniu torbieli szczękowych. [Ma-szynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1965.
Semadeni-Konopacka I
15. .: Traumatologia szczękowa. PZWL, Warszawa 1963, 240.
Linnik-Kabat A
16. .: Ocena metod leczenia złamań kąta żuchwy z uwzględ-nieniem własnej metody na podstawie materiału Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej IS PAM w Szczecinie w latach 1951–1973. [Ma-szynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1975.
Krysiak H
17. .: Chirurgia zewnątrzskroniowej części nerwu twarzowego.
[Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1978.
Wiktor A
18. .: Analiza płatów regionalnych w operacjach odtwórczych jamy ustnej, szczęk i twarzy. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 1984.
Weryszko W
19. .: Ocena przydatności płata skórno-mięśniowego mięśnia piersiowego większego w rekonstrukcji ubytków w obrębie głowy i szyi.
[Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1986.
Szpindor E
20. .: Ocena przydatności autogennych przeszczepów ko-ści w rekonstrukcji żuchwy. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 1993.
Kaczor W
21. .: Ocena przydatności wolnych autogennych przeszczepów kostnych z wszczepami tytanowymi w rehabilitacji narządu żucia po wycięciu guzów nowotworowych oraz w zmianach zanikowych
jamy ustnej, szczęk i twarzy. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 2001.
Kamińska A
22. .: Wieloczynnikowa ocena wgajania się autogennych prze-szczepów skóry. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szcze-cinie, Szczecin 2000.
Myśliwiec L
23. .: Ocena wyników leczenia raków skóry twarzy. [Maszy-nopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1984.
Krawczak J
24. .: Chirurgiczne leczenie zaawansowanych postaci raka skóry twarzy. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szcze-cinie, Szczecin 1996.
Kowalik S., Kułakowski A
25. .: Operacyjne leczenie nowotworów jamy
ustnej, szczęk i twarzy. PZWL, Warszawa 1980, 192.
Turkmani I
26. .: Protezowanie ubytków pooperacyjnych jamy ustnej szczęk i twarzy. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1992.
Halczy-Kowalik L
27. .: Zaburzenia połykania, smaku i czucia przestrzen-nego po wycięciu nowotworów jamy ustnej. Pom. Akad. Med. w Szcze-cinie, Szczecin 1997.
Kowalczyk R
28. .: Ocena przydatności unaczynionych przeszczepów kost-nych w chirurgii rekonstrukcyjnej twarzy. [Maszynopis powielany].
Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 2001.
Kowalik S., Halczy-Kowalik L
29. .: Rak jamy ustnej. Wyd. Pom. Akad.
Med., Szczecin 2001, 279.
Arentowicz G
30. .: Zawartość pierwiastków w kości wokół wszczepów tytanowych i ceramicznych. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 1994.
Arentowicz G
31. .: Optymalizacja diagnostyki radiologicznej przedopera-cyjnej i stosowania wszczepów stomatologicznych wewnątrzkostnych.
Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1995.
Malinowski J
32. .: Doświadczalne i kliniczne zastosowanie autogennych przeszczepów kości. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1977.
Popowicz J
33. .: Ocena przydatności biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej w chirurgii stomatologicznej. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 1981.
Kikiewicz D
34. .: Wpływ hydrokortyzonu na doświadczalną martwicę chrząstki stawu skroniowo-żuchwowego u świnek morskich. [Maszy-nopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1983.
Halczy-Kowalik L
35. .: Ocena wrażliwości zmysłu smaku w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. [Maszynopis powielany]. Pom.
Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1984.
Kohut B
36. .: Ocena zachowań i stanów emocjonalnych pacjentów pod-dających się zabiegom stomatologicznym. [Maszynopis powielany].
Pom. Akad. Med. w Szczecinie, Szczecin 1997.
Sporniak-Tutak K
37. .: Stany emocjonalne pacjentów związane z leczeniem stomatologicznym. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad. Med. w Szcze-cinie, Szczecin 1999.
Kowalik S., Malinowski J
38. .: Katedra Chirurgii Szczękowo-Twarzowej
i Stomatologicznej. In: IV Dziesięciolecie Pomorskiej Akademii Me-dycznej w Szczecinie 1978–1988. Ed. E. Miętkiewski. PZWL, War-szawa 1988, 257–260.
Cieśliński Z
39. .: Wszczepy podokostnowe jako chirurgiczny sposób umo-cowania protez w bezzębiach (w świetle własnego materiału i własnej modyfikacji). [Maszynopis powielany]. Poliklinika Stomatologiczna Szpitala Wojskowego w Szczecinie, Szczecin 1961.
Kraszewski J
40. .: Ocena biologiczna i fizyczna polietylenu niskociśnie-niowego produkcji polskiej. [Maszynopis powielany]. Pom. Akad.
Med. w Szczecinie, Szczecin 1965.
Kraszewski J., Cieśliński Z., Bajkowska K
41. .: Ocena leczenia progenii
i retrogenii metodą Kostečki w oparciu o doświadczenia własne. Czas.
Stomatol. 1967, 20 (6), 611–616.
Malinowski J
42. .: Zakład Chirurgii Stomatologicznej. In: XXX lat Pomor-skiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Ed. E. Miętkiewski. PZWL, Warszawa 1979, 385–386.
Malinowski J
43. .: Katedra Chirurgii Szczękowo-Twarzowej, Zakład Chi-rurgii Stomatologicznej. In: V Dziesięciolecie Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 1988–1998. Ed. E. Miętkiewski. PZWL, Warszawa 1998, 361–363.
Annales Academiae Medicae Stetinensis – Annals of the Pomeranian Medical University is a scientific periodical regularly published since 1951. Annals content is covered by all major abstracting and indexing services, including Index Medicus (Medline), Biological Abstracts, and Chemical Abstracts, and is accessible in more than 150 national and foreign libraries.
Annals accepts original articles, reviews, and case reports relevant to basic sciences, clinical research, and medical humanities, by authors at the Pomeranian Medical University, as well as at other national and foreign centres.
Manuscripts in Polish or English should be submitted in line with the Notice to Contributors and accompanied by a short abstract (in Polish for manuscripts in English or conversely). Each volume contains the following permanent sections: (a) address by the Rector inaugurating the current academic year; (b) original articles of 1 to 1.5 printing sheets in size, including concise doctoral theses, reviews, etc. The Supplement contains the chronicle of the Pomeranian Medical University for the past year, list of departments, and annual bibliography of the University.
NOTICE TO CONTRIBUTORS*
Annales Academiae Medicae Stetinensis – Annals of the Pomeranian Medical University
Annales Academiae Medicae Stetinensis – Annals of the Pomeranian Medical University accepts original articles in all fields of medicine, including those being too extensive to be published in specialized periodicals.
The typescript should not exceed 20–25 pages of A4 size paper, inclusive of figures, tables, legends, references cited (limited to a minimum), and abstracts.
The article in Polish or English is to be typed on white paper, without highlighting. Only one side of the sheet is to be typed on, the other side is to remain empty. A 12-point font and double spacing are to be used throughout. Pages should be numbered consecutively starting with the title page and placing the number in the bottom right corner of every page. The text should be structured as follows: title page, main text, illustrative material, references.
Title page
The following information should be given: names and surnames of author (authors); title in two languages; institution confer-ring the scientific degree (in case of a doctoral dissertation) or employing the author (name and address, head’s scientific title and degree); key words in two languages, listed in the MeSH catalogue; address and name of institution where the work was performed;
details of the dissertation (applicable to doctoral theses: name of promotor, number in the original thesis of: pages, figures, tables, and references).
Main text
S u m m a r y: in English and/or other language, structured as follows: objectives of study or trial, basic procedures (enrol-ment criteria, methods of observation or analysis), basic results (important data and their statistical significance), and conclusions.
New and important aspects of the study should be exposed. I n t r o d u c t i o n: presentation of the objectives of the study and reasons for undertaking the investigation, accompanied by references if needed. M e t h o d s: easy to understand description of criteria for selection of study material and of research and statistical methods applied. R e s u l t s: in logical order, not repeating data given in tables and figures, with emphasis on important findings. D i s c u s s i o n: focusing on new and important aspects of the study and on conclusions arising therefrom, without repeating information from the Introduction and Results sections. Comparisons with the findings of other authors should be made. C o n c l u s i o n s: related to the study objectives and concisely presented. S t r u c t u r e d a b s t r a c t (Introduction, Material and methods, Results, Conclusions): in the language of the article, presenting the quintes-sence of the study and counting from 200 to 250 words. A b b r e v i a t i o n s: used for the first time should be preceded by the term in full. A sentence should not begin with an abbreviation. U n i t s o f m e a s u r e m e n t a n d t h e i r s y m b o l s should be-long to the international SI system. K e y w o r d s: 3 to 6 words, not repeating words in the title of the article, listed in the MeSH catalogue.
Illustrative material
Each figure (graph, diagram and photograph) and table should be accompanied by a title (under the figure, above the table).
Figures and tables should be provided each on a separate page, oriented (top – bottom), and numbered consecutively as cited in the text. Figures and tables should be numbered separately. Micrographs should possess a scale bar and the symbols, arrows and signs should be legible. Colours should be used only in case of necessity. Titles and internal information of the figures and tables should be in Polish and English. Numbers should be shown on the typescript margin at places where the figure or table is to appear.
References
References cited should be numbered in the order as they appear in the text. Each reference should be typed starting from a new line. References should not be duplicated. Numbers of the references should be given in brackets, separated by commas and spaces. Surname of every author with initial letters of names are to be given. All authors should be shown when the article has no more than six authors; if otherwise, the first six authors should be given, followed by et al. The name of the journal should be ab-breviated using Index Medicus (Medline) format.
Typescripts should be submitted in duplicate and accompanied by an electronic version (diskette or CD-ROM) in MS Word format.
* Based on the guidelines published by the International Committee of Medical Journal Editors cf. Problemy Medycyny Nuklearnej 1997, 11 (21), 67–87.