usług.
Praca w publicznych służbach zatrudnienia wy-maga dużej otwartości i elastyczności w związ-ku z dynamicznie zmieniającym się otocze-niem społeczno-ekonomicznym. W przypadku poradnictwa zawodowego otwartość musi być również ukierunkowana na problemy osób bezrobotnych, które w większości są bardzo złożone. Wynikają one z wielu czynników, a pozostawanie bez pracy jest ich najbardziej oczywistą konsekwencją. Niezbędnym kierun-kiem rozwoju nie tylko poradnictwa zawodo-wego, lecz także urzędów pracy w ogóle, jest współpraca międzyinstytucjonalna, która umoż-liwia udzielanie skuteczniejszej pomocy. Na-tomiast pracownikom urzędów pracy pozwala na wymianę doświadczeń i zdobycie nowych kompetencji zawodowych.
Pozytywne doświadczenia w tym zakresie są gromadzone w urzędach pracy od wielu lat.
Jubileusz publicznych służb zatrudnienia sprzy-ja przypomnieniu inicsprzy-jatyw, które bazują na współpracy z podmiotami zewnętrznymi i dzię-ki niej od lat są pomyślnie realizowane.
Miejski Urząd Pracy w Olsztynie w 2012 r.
podjął nowatorską inicjatywę o nazwie „Mło-dzieżowy Dzień z Doradcą Zawodowym”, spo-wodowaną trudną sytuacją na rynku pracy osób młodych. W lutym 2012 r. zawarto poro-zumienie z Zespołem Szkół Elektronicznych
i Telekomunikacyjnych w Olsztynie na rzecz współpracy w przygotowaniu młodzieży do aktywnego zachowania na rynku pracy. Do-tychczas odbyło się 6 edycji przedsięwzięcia, w których udział wzięło około 900 uczniów olsztyńskich szkół średnich.
Głównym elementem „Młodzieżowego Dnia z Doradcą Zawodowym” stały się prowadzone przez doradców zawodowych warsztaty dla mło-dzieży, podczas których wprowadzano uczniów w problematykę rynku pracy i zapoznawano z najskuteczniejszymi sposobami poszukiwa-nia zatrudnieposzukiwa-nia. Młodych ludzi wyposażono w informacje dotyczące sporządzania doku-mentów aplikacyjnych, a także przekazano szereg wskazówek na temat skutecznej auto-prezentacji. Osoby zainteresowane przyszłym samozatrudnieniem mogły zweryfikować swo-je wyobrażenia na ten temat w trakcie zajęć o przedsiębiorczości. Natomiast młodzież pla-nująca kontynuację kształcenia po zakończe-niu szkoły średniej otrzymała od doradców zawodowych praktyczne informacje, pomocne przy dokonywaniu trafnych wyborów eduka-cyjnych. W trakcie spotkań młodzież poznała tendencje rozwojowe na rynku pracy, ze szcze-gólnym uwzględnieniem zawodów przyszło-ści, oraz oczekiwania pracodawców w sto-sunku do kandydatów do pracy. Każdego roku
NUMER SPECJALNY NUMER SPECJALNY
doradcy zawodowi zachęcają młodzież do do-konywania przemyślanych i odpowiedzialnych wyborów oraz długofalowego spojrzenia na swoją przyszłość.
Inicjatywa spotyka się z bardzo dobrym od-biorem ze strony uczniów i kadry pedagogicz-nej. Coroczne spotkania z młodzieżą dają moż-liwość zdobycia aktualnych informacji zwią-zanych z rynkiem pracy. Młodzi ludzie mogą dowiedzieć się, jakie szanse i ograniczenia niesie współczesny rynek pracy oraz jaki spo-sób działania zwiększa szansę na sukces w postaci satysfakcjonującego zatrudnienia.
Kolejne edycje „Młodzieżowego Dnia z Dorad-cą Zawodowym” pokazują, że problematyka aktywności zawodowej nie jest dla młodych ludzi tematem odległym. Wręcz przeciwnie, wielu z nich przygotowuje się do wejścia na
rynek pracy tuż po zakończeniu obecnego poziomu kształcenia. Wprawdzie rozważają oni jeszcze możliwość dalszej edukacji, natomiast często myślą o formach niestacjonarnych, za-mierzając w przyszłości godzić naukę z pracą zawodową. Ponadto nie wszyscy przyszli ab-solwenci są zadowoleni z podjętych decyzji edukacyjnych. W związku z tym poszukują in-formacji o możliwościach dokształcania, prze-kwalifikowania i zdobywania doświadczenia zawodowego m.in. poprzez korzystanie z za-sobów poradnictwa zawodowego.
Efektem „Młodzieżowych Dni z Doradcą Zawo-dowym” jest nie tylko wyposażenie młodych ludzi w pewien zasób wiedzy i umiejętności związanych z aktywnym poszukiwaniem pracy, ale przede wszystkim zapoznanie ich z usłu-gą poradnictwa zawodowego i jej zaistnienie w świadomości młodzieży jako dostępnej for-my wsparcia na każdym etapie życia. O pozy-tywnym odbiorze spotkań z doradcami świad-czy doskonała atmosfera warsztatów oraz za-angażowanie młodych ludzi. Jest to również doskonała okazja do wymiany doświadczeń w zakresie poradnictwa zawodowego, prowa-dzonego przez doradców zawodowych urzę-dów pracy dla bezrobotnych i poszukujących pracy oraz przez szkolnych doradców zawodo-wych, pracujących na co dzień z młodzieżą.
Utrzymywanie stałego kontaktu pomiędzy do-radcami zawodowymi, zatrudnionymi w Miej-skim Urzędzie Pracy w Olsztynie, oraz szkolny-mi doradcaszkolny-mi zawodowyszkolny-mi jest również celem działania „Klubu doradcy zawodowego”, który wiosną 2016 r. przekształcił się w sieć współ-pracy i samokształcenia szkolnych doradców zawodowych. Istotą tej współpracy jest przede wszystkim wymiana informacji i doświadczeń oraz integracja doradców zawodowych pracu-jących w różnych instytucjach na terenie Olsz-tyna.
Przykładem innej inicjatywy, angażującej po-radnictwo zawodowe w działania zewnętrz-ne, jest współpraca Miejskiego Urzędu Pra-cy w Olsztynie ze Służbą Więzienną na rzecz osób po odbyciu kary pozbawienia wolności.
Aktywizacja zawodowa osób karanych jest trudna z uwagi na stygmatyzujący charakter
NUMER SPECJALNY NUMER SPECJALNY
pozbawienia wolności w odbiorze społecz-nym. Większość osób, w przeszłości skazanych i osadzonych w zakładzie karnym, pozostaje długotrwale bezrobotna. Pracodawcy niechęt-nie się decydują na ich zatrudniechęt-nieniechęt-nie, a niechęt- nieka-ralność jest częstym wymogiem odnośnie do kandydatów do pracy. Problemy mieszkanio-we, finansomieszkanio-we, rodzinne, zdrowotne i zawodo-we to przykłady trudności, z jakimi zmierzyć się muszą byli skazani, opuszczając mury za-kładu karnego. Zdają się one często przerastać indywidualne możliwości, co prowadzić może do dalszego funkcjonowania na marginesie życia społecznego i sprzyjać ponownemu wej-ściu na drogę przestępstwa.
Oczywiście wiodącą rolę w przygotowaniu skazanych do życia na wolności pełni Służba Więzienna, jednak ma ona ograniczone możli-wości wpływania na losy byłych skazanych.
Koniecznością staje się zatem prowadzenie skoordynowanych działań wspólnie z innymi podmiotami, które w pewnym zakresie re-alizują zadania wspierające osoby karane po opuszczeniu murów więzienia. W związku z tym 6 czerwca 2016 r. w Olsztynie doszło do zawarcia porozumienia pomiędzy Wojewódz-kim Urzędem Pracy w Olsztynie, MiejsWojewódz-kim Urzę-dem Pracy w Olsztynie, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Olsztynie, Warmińsko--Mazurską Wojewódzką Komendą Ochotniczych Hufców Pracy a Kuratorem Okręgowym Sądu Okręgowego w Olsztynie oraz Okręgowym In-spektoratem Służby Więziennej w Olsztynie.
Dotyczy ono bieżącej współpracy na rzecz re-adaptacji społecznej skazanych. Istotą podej-mowanych działań jest wsparcie osadzonych do 6 miesięcy przed przewidywanym warun-kowym zwolnieniem lub przed wykonaniem kary, co stanowi czas niezbędny do przygoto-wania skazanego do życia po zwolnieniu.
Efektem porozumienia jest powołanie Zespo-łu ds. readaptacji społecznej osób skazanych,
w którego skład wchodzą przedstawiciele Służ-by Więziennej, kuratorzy sądowi, ale również doradcy zawodowi i pracownicy socjalni. W ce-lu prawidłowej realizacji zadań readaptacyj-nych, realizowanych wobec osób pozbawionych wolności, do prac Zespołu mogą być zaprasza-ni przedstawiciele stowarzyszeń, fundacji, or-ganizacji oraz instytucji, których celem jest działalność wspierająca readaptację społecz-ną. W wyniku spotkań z przedstawicielami róż-nych instytucji aresztanci uzyskują informacje, potrzebne do funkcjonowania poza więzien-ną rzeczywistością. Ważnym założeniem te-go przedsięwzięcia jest kontynuacja pracy ze skazanym również po opuszczeniu jednostki penitencjarnej w szczególności poprzez udzie-lanie pomocy, zwłaszcza materialnej, w znale-zieniu pracy i zakwaterowaniu, a także porad prawnych. Skazani po opuszczeniu zakładu karnego zgłaszają się do konkretnych pracow-ników współpracujących instytucji, dla któ-rych nie są anonimowi. Umożliwia to dosto-sowanie podejmowanych działań do sytuacji i potrzeb klientów powracających do życia na wolności.
Tego rodzaju współpraca jest dla doradców zawodowych dużym wyzwaniem, ponieważ dotyczy jednej z najtrudniejszych grup osób bezrobotnych. Jednak takich wyzwań przed pracownikami urzędów pracy stoi dużo wię-cej. W wyniku profilowania pomocy dla osób bezrobotnych okazało się, jak wielu ludzi jest oddalonych od rynku pracy oraz jak niska jest ich gotowość do podjęcia pracy. Jest to wie-dza, którą należy wykorzystać w codziennej pracy. Aby działać skutecznie w tym obszarze, potrzebna jest wnikliwość w pracy z klientem, właściwe zidentyfikowanie istoty problemów i szeroka współpraca międzyinstytucjonalna, która ułatwi osiągnięcie zamierzonych efek-tów. Z pewnością doświadczenie doradców zawodowych będzie w tym zakresie niezastą-pione.
Więcej o autorze
Karina Laskowska
Miejski Urząd Pracy w Olsztynie Doradca zawodowy
NUMER SPECJALNY NUMER SPECJALNY
W Pabianicach Rejonowe Biuro Pracy zosta-ło utworzone w 1990 r. na bazie istniejące-go wcześniej w strukturach Urzędu Miejskie-go w Pabianicach Wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych. Początkowo zajmowało pomiesz-czenie na parterze Urzędu Miejskiego przy ulicy Zamkowej. Później zostało przeniesione do opustoszałego budynku przy ulicy Waryń-skiego 11, użytkowanego wcześniej przez roz-wiązany już wówczas Komitet Miejski PZPR.
Bogusław Oswald został kierownikiem Biu-ra 1 stycznia 1991 r. Był to okres rosnącego poziomu bezrobocia. Zjawisko to miało w du-żej mierze charakter strukturalny. W wyniku zmian transformacyjnych pabianickie duże zakłady pracy gwałtownie zmniejszały zatrud-nienie. Stopa bezrobocia rosła lawinowo. Do Biura ustawiały się kolejki osób tracących za-trudnienie. Początkowo zajmowało ono jedy-nie trzy pomieszczenia, ale rosnąca liczba osób bezrobotnych i zadań stojących przed jego pracownikami wymusiła adaptację ko-lejnych pomieszczeń i pięter pofabrycznego budynku.
Jak Pan wspomina ten okres? Jakie były Pa-na doświadczenia z perspektywy kierownika nowej, dopiero tworzącej się instytucji?
Najważniejszym doświadczeniem była z pew-nością konieczność zorganizowania urzędu, miejsca, gdzie będzie można w przyzwoitych warunkach obsłużyć klientów. Początkowo, gdy Biuro zaczęło funkcjonować, poziom