Jeśli nadal masz wątpliwości związane z Twoją przyszłością edukacyjno-zawodową, albo nie udało Ci się zrealizować Twoich planów, np. nie dostałeś się na wymarzony kierunek studiów i nie chcesz stracić roku, możesz skorzystać z innych możliwości.
Jedną z nich jest tzw. gap year – czyli rok przerwy, albo żartobliwie „luka w życiorysie”. Rok przerwy to stosunkowo nowy trend wśród młodych Po-laków, którego korzeni należy szukać w Anglii, Stanach Zjednoczonych i Australii. U naszych zachodnich sąsiadów podstawą takiej przerwy są podróże w najdalsze zakątki świata, wolonta-riat i spełnianie marzeń. Dla Polaków taki wyjazd łączy się najczęściej z zarabianiem i odkładaniem pieniędzy, chociaż coraz częściej słyszymy, że również z podróżowaniem. Jeśli zdecydujesz się na gap year, warto maksymalnie wykorzy-stać ten czas. Oprócz poznawania innych kultur i zwiedzania zaplanuj naukę języka. Dzięki temu w przyszłości będziesz bardziej wartościowym pracownikiem. Kompetencje językowe są nie-zbędne do funkcjonowania na współczesnym rynku pracy. „Rok przerwy” jest propozycją nie tylko dla absolwentów szkół ponadgimnazjal-nych, ale również dla studentów, którzy chcą zdobyć nowe doświadczenia.
Kolejną alternatywą dla pracy bądź nauki są wy-jazdy typu au-pair. Są to wywy-jazdy adresowane do osób w wieku lat 18-30, mające charakter edu-kacyjno-zarobkowy. Głównym celem wyjazdu jest nauka języka obowiązującego w goszczącym kraju, poznawanie życia codziennego i kultury da-nego kraju. Operka lub oper, przebywający u ro-dziny goszczącej, opiekuje się dziećmi i pomaga
w pracach domowych. W zamian za to rodzina zapewnia im pokój, wyżywienie, ubezpieczenie i kieszonkowe. Wyjazd trwa od 3 do 12 miesię-cy, w praktyce najczęściej rok. Często wyjazdy au-pair połączone są z kursem językowym. Jeśli zdecydujesz się na wyjazd roczny, możesz liczyć na 2-tygodniowy urlop na zwiedzanie. Dokładne warunki wyjazdu określone są międzynarodowy-mi przepisamiędzynarodowy-mi o angażowaniu młodzieży w roli au-pair5.
Następną możliwością, jaką chciałybyśmy Ci za-proponować, jest wolontariat. Jest to korzystna forma zdobywania doświadczenia zawodowego, zarówno dla osób uczących się, jak i pracujących.
Zatem jeśli chcesz pomagać innym, a przy oka-zji zdobywać nowe doświadczenia zawodowe, być może jest to propozycja właśnie dla Ciebie.
Wolontariusz to taka osoba, która dobrowolnie, ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świad-czenia na rzecz organizacji, instytucji i innych osób indywidualnych, wykraczając poza więzi koleżeńsko-rodzinne.
Zanim jednak zdecydujesz się na wolontariat, poszukaj odpowiedzi na następujące pytania:
• Czy rzeczywiście masz na to czas?
• Co chcesz robić w ramach wolontariatu?
• Jak szukać miejsca dla wolontariusza?
• Co może robić wolontariusz?
Dokładne odpowiedzi na te pytania oraz wiele cennych informacji na temat wolontariatu znaj-dziesz na następujących stronach internetowych:
• Internetowe Biuro Pośrednictwa Pracy dla Wolontariuszy – www.wolontariat.org.pl
5 European Agreement on Au Pair Placement na:
http://conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/Html/068.
htm (dostęp: 05.07.2013)
• Departament Pożytku Publicznego MPiPS – www.pozytek.gov.pl
• Wykaz organizacji pozarządowych w kraju – www.bazy.ngo.pl
Kolejnym pomysłem na siebie po ukończeniu szkoły ponadgimnazjalnej może być staż za-wodowy. Jest to forma nauki polegająca na zdobywaniu wiedzy i doświadczenia w miejscu pracy, usankcjonowana prawnie. Staże trwają od 3 miesięcy do roku i w założeniu mają wzmocnić pozycję stażysty na rynku pracy. Potencjalni sta-żyści nie mogą mieć więcej niż 25 lat. Wyjątkiem od tej zasady są absolwenci szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych lub wyższych, którzy uczyli się w systemie dziennym – ci mogą dostać staż przed ukończeniem 27. roku życia. Warunek ten dotyczy także absolwentów szkół zaocznych, jeśli w ciągu ostatniego roku nauki nie byli zatrud-nieni, oraz osób po ukończonych co najmniej 12-miesięcznych kursach w Ochotniczych Huf-cach Pracy. Staż można podjąć w ciągu roku od znajdującej się na dyplomie daty zakończenia edukacji6.
6 Szczegółowe kwestie dotyczące podejmowania oraz przebiegu stażu reguluje Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 roku z późniejszymi zmianami.
86
5
Od marzeń do kariery Praca zawodowa: jak szukać, jak utrzymać?
Podsumowanie
• Jest wiele metod poszukiwania pracy, naj-lepsze efekty daje łączenie różnych metod poszukiwania pracy!
• Szukając pracy, warto rozważyć stworzenie własnej oferty
• Networking to: polecenie kogoś do pracy, rekomendacja, a nie praca po znajomości!
• Dzięki dobrze zbudowanej sieci kontaktów możesz szybciej znaleźć pracę, zyskać nowe możliwości rozwoju i osiągnięcia sukcesu, a także pomagać innym
• Idealny pracownik to osoba kompetentna, efektywna i zmotywowana, czyli taka, która ma odpowiednie kwalifikacje i kompetencje
• Żeby znaleźć pracę i ją utrzymać, trzeba być zatrudnialnym
• Interesującą alternatywą dla pracy po szko-le mogą być inne możliwości, np.: gap year, wyjazd typu au-pair, wolontariat bądź staż zawodowy.
Od aktora do autora | Wybrane propozycje ćwiczeń w poradnictwie kariery
3
– Które z zainteresowań uczestnicy mają okazję rozwijać w wybranej przez siebie szkole?Co ich naprawdę pasjonuje?
–
W jakich dziedzinach życia czują się najlepiej?
–
Prowadzący może prosić uczestników o reflek-sję na temat tego, czego nauczyli się biorąc udział w tym ćwiczeniu.
Uwagi:
Poprzez to ćwiczenie można nawiązać do ujaw-niających się już w dzieciństwie „skłonności”
i zainteresowań. Może być ono kolejnym kro-kiem do określenia tego, co najbardziej znaczą-ce w życiu uczestników, odkrycia pasji i wiodą-cych tematów życia.
64
Od aktora do autora | Wybrane propozycje ćwiczeń w poradnictwie kariery
3
Źródło: Opracowanie własne na podstawie bio-graficznych koncepcji Duccio Demetrio (2000) Autobiografia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie, Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.Poruszane obszary: doświadczenie życiowe, przebieg życia, całożyciowa kariera
Założenia:
zaproszenie do autorefleksji na temat własnej
=
kariery, jej dotychczasowego przebiegu;
podniesienie świadomości na temat
dotych-=
czasowych doświadczeń;
przygotowanie do projektowania
przestrze-=
ni życia i mapy przyszłości kariery.
Pomoce: materiały plastyczne (kolorowe i białe kartki, kolorowe czasopisma, kartony, pudełka, kolorowe mazaki lub kredki, klej, taśma, sznur-ki, tasiemsznur-ki, nożyczki itp.
Czas trwania: około 45 minut.
Przebieg ćwiczenia:
Wprowadzenie: Prowadzący ćwiczenie zaprasza uczestników do niezwykłej przygody, podróży przez ich życie i ich dotychczasową karierę.
Zadaniem uczestników jest przedstawienie 1.
w dowolnie wybranej przez siebie formie ich dotychczasowej kariery rozumianej jako całe życie, z uwzględnieniem wszystkiego, co było i jest w nim ważne i znaczące. Mogą przedstawić wybrany fragment kariery, jak też spróbować ująć ją w całość – przedstawia-jąc jej przebieg od narodzin do dziś lub pre-zentując wszystkie sfery życia, które tworzą aktualny obraz kariery danego uczestnika.
Prowadzący ćwiczenie informuje uczestni-2.
ków, iż mają do dyspozycji różnorodne ma-teriały: swoją pracę mogą wykonać w formie plastycznej, ale mogą to uczynić w każdej in-nej postaci, np. literackiej w postaci wiersza lub opowiadania, muzycznej itp.
Po wykonaniu zadania uczestnicy prezentu-3.
ją swoje dzieła dzieląc się przemyśleniami, jakie pojawiły się w trakcie, jak i po zakoń-czeniu tego ćwiczenia.
Podsumowanie:
Doradca zachęca uczestników, aby przyjrzeli się „ilustracjom własnej kariery”, aby skonfron-towali jej obraz z tym czego oczekują od siebie samych.
Zaproszenie do dyskusji, która może się toczyć wokół następujących pytań:
Co ich samych zaskoczyło podczas przygoto-–
wywania pracy obrazującej ich całożyciową karierę?
Na przedstawieniu, których jej elementów naj-–
bardziej im zależało ?
Czego im zabrakło w tej „ilustracji”?
–
O czym zapomnieli w swojej pracy, a uświado-–
mili to sobie już po jej zakończeniu? Dlaczego ten pominięty element ma dla nich znacze-nie?
Prowadzący może prosić uczestników o reflek-sję na temat tego, czego nauczyli się biorąc udział w tym ćwiczeniu.
Ćwiczenie 6.
Moja kariera jest jak…