sądów administracyjnych
Tożsamość
Wśród informacji podlegających udostępnieniu na pierwszy plan wysuwa się informa-cja o tożsamości osób pełniących funkcje publiczne, oznaczanej zazwyczaj poprzez ich imiona i nazwiska [Cybulska 2015, s. 53; wyrok NSA z 25 kwietnia 2014 r., I OSK 2499/13, Lex; wyrok WSA w Kielcach z 26 czerwca 2008 r., II SAB/Ke 18/08, Lex], a także informa-cja o składzie osobowym organów publicznych, wykonujących w imieniu państwa i na rzecz obywateli przypisane ustawowo władztwo administracyjne, jest typową informa-cją publiczną, podlegającą niezwłocznemu udostępnieniu wnioskodawcy [wyrok WSA w Warszawie z 22 sierpnia 2006 r., II SAB/Wa 193/05, Lex; wyrok WSA w Gorzowie Wiel-kopolskim z 6 maja 2010 r., II SAB/Go 10/10, Lex]. Udostępnianie informacji o tożsamo-ści osób pełniących funkcje publiczne na gruncie udip idzie w parze z udostępnianiem informacji o ich kompetencjach. Zasada ta wprost została sformułowana w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit d udip.
Kwalifikacje oraz kandydaci w naborze
Do podlegających udostępnieniu informacji publicznych judykatura zalicza informacje o kwalifikacjach osób pełniących funkcje publiczne, a także informacje o kandydatach do pełnienia tych funkcji. Założenie to w odniesieniu do pracowników samorządowych wynika już z samej udip, która w art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g, zgodnie z którym udostępnieniu podlegają informacje o zasadach funkcjonowania podmiotów zobowiązanych do udo-stępniania informacji publicznej, w tym o naborze kandydatów do zatrudnienia na wol-ne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych. W przypadku pracowni-ków samorządowych nabór ten odbywa się w trybie określonym przez przepisy ustawy o pracownikach samorządowych, która w art. 13 ust. 4 wprost wskazuje, że informacje o kandydatach, którzy zgłosili się do naboru, stanowią informację publiczną w zakresie objętym wymaganiami związanymi ze stanowiskiem określonym w ogłoszeniu. Tak więc, kandydat do pełnienia funkcji publicznej musi liczyć się z usprawiedliwionym zaintere-sowaniem opinii publicznej [wyrok TK z 21 października 1998 r., K 24/98, Lex], przy czym upublicznieniu podlegają także informacje o procedurze objęcia tej funkcji [wyrok NSA z 9 lutego 2007 r., I OSK 517/06, Lex]. Dotyczy to chociażby procedury naboru
prowadzo-73 nego na podstawie ustawy o pracownikach samorządowych, jak i obsadzania stanowisk w jednostkach organizacyjnych samorządu terytorialnego w trybie określonym w in-nych ustawach [wyrok SN z 3 października 2002 r., III RN 89/02, Lex].
Z orzecznictwa wynika również, że informacja o stopniach i tytułach naukowych osób wykonujących funkcje publiczne może być informacją publiczną podlegającą udo-stępnieniu w trybie udip, jeśli pozostaje w funkcjonalnym związku z warunkami pełnie-nia tej funkcji. Jeśli zatem posiadane przez określoną osobę pełniącą funkcje publiczną stopnie i tytuły naukowe mają wpływ na warunki jej pracy i płacy, to informacja w tym zakresie będzie miała walor informacji publicznej [wyrok WSA w Gdańsku z 11.06.2014 r., II SA/Gd 5/14, CBOSA].
Przedmiotem rozważań judykatury było także udostępnianie w trybie udip informa-cji w postaci dokumentów potwierdzających kwalifikacje – WSA w Łodzi w wyroku 20 sierpnia 2014 r. stwierdził, że dokumenty związane z zajmowanym przez funkcjonariusza publicznego stanowiskiem lub pełnioną funkcją, a w szczególności dokumenty wska-zujące na poziom jego kompetencji (kwalifikacji) do sprawowania funkcji publicznej, stanowią informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 udip i to nie tylko w zakresie samej treści owej informacji, ale także jej formy [II SAB/Łd 88/14, Lex]. W wyroku z 12 czerwca 2014 r. WSA w Białymstoku uznał, że informacją publiczną w rozumieniu prze-pisów udip jest życiorys funkcjonariusza publicznego piastującego kierownicze stano-wisko, w zakresie, w jakim nie podlega ograniczeniom, o którym mowa w art. 5 udip [II SAB/Bk 23/14, Lex].
Z orzecznictwa wynika także, iż informację publiczną podlegającą udostępnieniu stanowią kwestie dotyczące podnoszenia indywidualnych kwalifikacji zawodowych pracowników urzędu [wyrok NSA z 11 grudnia 2014 r., I OSK 213/14, Lex], np. o informacje o szkoleniach, w jakich biorą udział pracownicy urzędu, ich kosztach, tematyce.
Wynagrodzenie
W orzecznictwie sądów administracyjnych nie budzi wątpliwości to, że wynagrodzenie osób pełniących funkcje publiczne stanowi podlegającą udostępnieniu informację pu-bliczną. Choć z jednej strony wysokość wynagrodzenia pozostaje informacją ze sfery dóbr osobistych pracownika, to jednak w przypadku osób pełniących funkcje publiczne informacja ta jest kwalifikowana jako informacja o warunkach powierzenia funkcji, a tak-że o wydatkowaniu środków publicznych. Wynika to taktak-że z ogólnej zasady transparent-ności wydatkowania środków publicznych [Cybulska R. 2015, s. 54].
Zgodnie ze stanowiskiem NSA, wyrażonym w wyroku z 18 lutego 2015 r., udzielenie informacji publicznej w postaci danych o wysokości wynagrodzenia osób
zatrudnio-nych w jednostkach finansowazatrudnio-nych ze środków publiczzatrudnio-nych (zarówno pełniących funk-cje publiczne, jak też personelu pomocniczego) zazwyczaj nie musi się wiązać z koniecz-nością ingerencji w ich prawnie chronioną sferę prywatności. Informacją publiczną nie jest bowiem to, jakie wynagrodzenie otrzymuje konkretna osoba, ale kwota wydawana na utrzymanie danego etatu ze środków publicznych. Rozważając możliwość udostęp-nienia informacji o wynagrodzeniu danej osoby, organ powinien każdorazowo analizo-wać, czy jest ona niezbędna z punktu widzenia celów prawa do informacji publicznej, a także, czy nie narusza godności i intymności osoby, której taka informacja dotyczy. Udzielenie informacji o wysokości środków publicznych wydatkowanych na wynagro-dzenie określonego pracownika jednostki publicznej nie zawsze bowiem będzie ozna-czało ujawnienie rzeczywiście wypłaconego wynagrodzenia, na które może składać się wiele elementów, jak też mogą być z niego dokonywane potrącenia z różnych tytułów [I OSK 796/14, Lex].
W orzecznictwie przesądzono między innymi, że udostępnieniu podlega informa-cja o wynagrodzeniu wójta, burmistrza, prezydenta miasta, ich zastępców, sekretarza gminy, pełnomocnika prezydenta ds. organizacji urzędu [wyrok WSA w Kielcach z 26 czerwca 2008 r., II SAB/Ke 18/08, CBOSA], rzecznika prasowego [wyrok WSA w Warsza-wie z 12 marca 2014 r., II SAB/Wa 603/13, CBOSA], strażników gminnych, dyrektorów placówek oświatowych i ich zastępców [wyrok WSA w Krakowie z 20 września 2012 r., II SAB/Kr 107/12, CBOSA], a także o tym, że udostępnieniu podlegają takie dokumenty jak: karty wynagrodzeń czy imienne listy osób zatrudnionych w urzędzie [wyroki WSA w Kielcach z 26 czerwca 2008 r., II SAB/Ke 18/08, CBOSA oraz z 11 października 2012 r., II SAB/Ke 28/12, Lex].
Zakończenie
Praktyka pokazuje, że właśnie w związku z udostępnianiem informacji o osobach fizycz-nych pozostających w różnego rodzaju relacjach z jednostkami organizacyjnymi samo-rządu terytorialnego, pojawia się wiele problemów interpretacyjnych, począwszy od uznania danej osoby za „pełniącą funkcję publiczną”, skończywszy na zakresie prawnie dopuszczalnego udostępniania informacji. Znamienne jest nadto, że przy kwalifikowaniu informacji do podlegających udostępnieniu, na plan dalszy schodzi podstawowa funkcja tego udostępnienia, jaką – w świetle art. 61 ust.1 Konstytucji RP – ma być udostępnianie informacji o działalności osób pełniących funkcje publiczne, ustępując udostępnianiu tych informacji, które takich osób dotyczą. Pozostaje to w zgodzie a art. 5 ust. 2 udip, jednak można mieć wątpliwość, czy udostępnianie takich informacji, jak: kopia życiory-su, data urodzenia sędziego, kopia umowy o pracę, faktycznie należy do tych, z którymi
75
Bibliografia
Cybulska R. (2015), Dostęp do informacji publicznej w zakresie spraw związanych ze stosunkiem pracy w samorządzie terytorialnym, „Samorząd Terytorialny”, nr 4.
Sakowska-Baryła M. (2014), Dostęp do informacji publicznej a ochrona danych osobowych,
Presscom, Wrocław.
Sakowska-Baryła M. (2009), Granice dopuszczalności przetwarzania danych osobowych pracow-ników samorządowych [w:] Granice ochrony danych osobowych w stosunkach pracy, T. Wyka, A. Nerka (red.), Wolters Kluwer, Warszawa.
Sakowska-Baryła M. (2011), Informacja publiczna na pierwszym etapie naboru, „Pracownik
Sa-morządowy”, nr 1.
Sibiga G. (2013), Sposób ograniczania prawa do informacji, [w:] Główne problemy prawa do in-formacji w świetle prawa i standardów międzynarodowych, europejskich i wybranych państw Unii Europejskiej, G. Sibiga (red.), Ch Beck, Warszawa.
Sieńczyło-Chlabicz J. (2006), Naruszenie prywatności osób publicznych przez prasę. Analiza cy-wilnoprawna, Zakamycze, Kraków.
Wilbrandt-Gotowicz M. (2014), Prywatność osoby fizycznej jako ograniczenie jawności informacji publicznych (w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych) [w:] Jawność i jej ograniczenia, G. Szpor (red.), Tom IV. Znaczenie orzecznictwa, red. M. Jaśkowska, CH Beck, Warszawa.
Szewczyk H. (2007), Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu, Wolters Kluwer, Warszawa.
Wykaz aktów prawnych
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. [Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.].
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej [Dz. U. z 2016 r. poz. 1764]. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne [Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584 ze zm.].
Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych [Dz. U. z 2016 r. poz. 666 ze zm.].
Monika Bogucka-Felczak
|boguckam@op.plUniwersytet Łódzki