Wysoki Sejmie!
Moje sprawozdanie obejmuje preliminarz bu
dżetowy administracji szkolnej Województwa Ślą
skiego na rok 19.33/34, rozdziały: 1. Władze II in
stancji, II. Nadzór szkolny, III. Szkolnictwo pow
szechne, IV. Zakłady kształcenia nauczycieli.
Wydatki:
Wydatki na administrację szkolną są pomie
szczone w 3 działach preliminarza Administracji Wewnętrznej, a to w Dz. I. Wydatki administracyj
ne osobowe, w Dz. II. Wydatki administracyjne rze
czowe i w Dz. XVI. Administracja szkolna — wy
datki specjalne.
Dz. I.
Wydatki administracyjne osobowe obejmują paragrafy pierwszy i drugi. § 1 zawiera:
a) uposażenie urzędników, nauczycieli i lekarzy, b) uposażenie funkcjonarjuszów niższych. § 2 okre
śla różne wydatki osobowe jak: 1) umundurowanie funkcjonarjuszów niższych, 2) opłaty do Kas Cho
rych i ubezpieczeniowe, 3) specjalne wynagrodze
nia za prace w godzinach pozaurzędowych i zapo
mogi.
Dz. II. Wydatki administracyjne rzeczowe obejmują: N 3 podróże służbowe, delegacje i prze
siedlenia, § 5 pomieszczenie, § 6 wydatki biurowe, ö 7 inwentarz biurowy, § 8 wydatki poczowo-tele- graficzine i telefoniczne i § 11 różne nieprzewidziane wydatki.
Dz. XVI. Administracja szkolna obejmuje
§§ 12—15 specjalne wydatki według rozdziałów administracji szkolnej.
Władze II. instancji.
Wydatki na rok 1933/34 preliminuje się:
.w Dz. I. na 433.751,— zł. TO rcik 1932/33 539-869,—• zś.
w iDz. LI. mai 73.245,— iził. mai rak 1932/33 95.910.— zł.
w Dz. XVI. ma 5012.540,— zł. ma rr.lks 1932/33 779.800,— zł.
1.009.536,— zł 1.415.579,— zl W § la, poz. 11 a wyjaśnienia wymaga preli
minarz etatów, przedstawiony łącznie ze stanem faktycznym w dniu 31. XII. 1932 r. Różnica w licz
bie etatów między stanem faktycznym a prelimino
wanym pochodzi stąd, iż stanowiska niecbsadzone zajmują funkcjonarjusze, faktycznie przydzieleni do administracji szkolnej, którzy pozostają na etacie szkolnictwa powszechnego i średniego. Podwyż
szenie liczby preliminowanych w budżecie zeszło
rocznym 85 etatów na 86 nastąpiło przez zwiększe
nie etatu o jedno miejsce w grupie XII. przy jedno
częsnem zmniejszeniu jednego etatu w grupie XVI.
W § Ib poz. 11 a. Preliminowana kwota w § 1 obli
czona jest na stan faktyczny z grudnia 1932 roku, - łącznie z uposażeniem nowoprzyjętego kontrakto
wego archiwarjusza w wysokości 6.337,— zł.
W Dz. XVI, § 13, poz. 1 przewiduje sie rozdział kwoty 54.780,— zł. następująco:
a) na zasiłki dla seminariów. . . 26.780,— zł.
b) na zasiłki dla gimnazjów . . 23.200,— zł.
c) na zasiłki dla szkół zawód. . 54.780,— zł.
W § 13, poz. 2 mieści się kredyt w wysokości 327.000,— zł., który ma być zużyty następująco:
a) na dożywianie 1.500 dzieci w ochronkach po 10 gr. dziennie na dziecko = 30.000,— zł.
b) na dożywianie 12.000 dzieci w szkołach pow
szechnych (po 10 gr.) = 240.000,— zł.,
c) na dożywianie 200 dzieci w szkołach ćwi
czeń = 4.000,— zł.,
d) na dożywianie 200 uczniów w gimnazjach
= 4.000,— zł.,
e) na dożywianie 730 uczniów w szkołach zawo
dowych = 14.600,— zł..
f) na gwiazdkę i komunję św. = 34.400,— zł.
Komisja Budżetowo - Skarbowa poczyniła w preliminarzu, przedstawionym przez Radę Woje
wódzką, następujące zmiany:
w § 2, poz. 3 obniżono kredyt z 50.000,— zł. na 45.000,— zł.
w § 13 skreślono pozycję 4 i wskutek tego zmie
niono numerację poz. 5 na poz. 4 i poz. 6 na poz. 5, w § 7, iw pkt. 11 A skreślono tekst pod a) i b), a po
zostawiono samą kwotę 2.600,— zł.
Ogółem wydatki na władze II. instancji wyno
szą 1.009.536,— zł., dochody w Dz. I. poz. 2, poz. 4 Dz. II. § 6, poz. 4, § 11, poz. 4 = 2.760,— lzł.
Nadzór szkolny.
Wydatki na rok 1933/34 wynoszą:
w Dz. 1. 241.829,— zł. w roku 1932/33 272.447,— zł-w Dz. II. 65.819,— zł. w raku 1932/33 78 640,— zt.
w Dz. XVI. 800,— »I. w roku lb,32/33 800,— zill 308.448,— zł. 351.887,— U.
Stan faktyczny etatów urzędniczych w dniu 31. XII. 1932 r. wynosił 38 etatów.
W preliminowanym obecnie stanie etatów w porównaniu z rokiem 1932/33 nastąpiło powięk
szenie w grupie VI. o 2 miejsca: jedno miejsce w związku z automatycznym awansem, drugie na obsadzenie stanowiska inspektora szkolnego w Król.
Hucie. Opróżniony jeden etat w grupie VII. wsku
tek automatycznego awansu do gr. VI. ma być za
jęty przez zastępcę inspektora szkolnego na powiat Świętochłowice I, gdyż okręg ten liczy 480 sił na
uczycielskich. Ze względu na pełnienie w dwóch inspektoratach obowiązku pomocników kancelaryj
nych przez funkcjonarjuszów niższych, proponuje sie przesunięcie po jednym etacie z grupy XIV.
i XV. do grupy XII.
Komisja poczyniła w preliminarzu następujące zmiany:
W § 5. poz, 1 D. 1. „Komorne i należności ubocz
ne" obniżono kwotę 16.423,— zł. na 15.423 zł, W § 7, w poz. 11 B skreślono tekst pod a) i b) po
zostawiając jednak kredyt na inwentarz biurowy w sumie 2.780,— zł.
W § 12 podwyższono kredyt na zakup dzieł i wy
dawnictw dla 16 urzędów szkolnych z 640.— zł.
na 800,— zł.
Ogółem wydatki na nadzór szkolny wynoszą 308.448,— zł.
Szkolnictwo powszechne.
Według stanu z dnia 15. IX. 1932 r. mamy 634 szkoły publiczne i 28 prywatnych. Z publicz
nych szkół jest 67 jednoklasowych, 92 dwuklaso- wych, 91 trzyklasowych, 46 czteroklasowych, 47 pięcioklasowych, 45 sześcioklasowych, 91 sied
mioklasowych i 155 ośmioklasowych. Ogółem do szkół publicznych uczęszcza 219.503 dzieci, do szkół prywatnych 3.981 dzieci, do szkół innego typu 3.790 dzieci. Z liczby 219.503 dzieci jest nowoprzy- jętych (do ki. I.) 28.908 dzieci, promowanych 149.125 dzieci, pozostawionych na drugi rok w oddziałach dwuletnich lub na drugi albo trzeci rok w oddzia
łach trzyletnich 10.186 dzieci, drugorocznych 31.284 dzieci. W szkołach publicznych uczy sie 206.814 dzieci wyznania rzymsko-katolickiego. 11 dzieci greeko-katolidkicgo, 10.899 dzieci ewangieliekich, 1! prawosławnych, 1.732 wyznania mojżeszowego i 36 dzieci innych wyznań . Do szkół publicznych z językiem nauczania polskim uczęszcza 203.609 dzieci, do szkół ntfblDzrtyoh z językiem nauczania niemieckim 15.894 dzieci.
Do szkół 7 i 8-klasowych uczęszcza 151.978 dzieci, z czego do k'as pierwszych 23.387 dzieci, do klas ósmych 4.006 dzieci. Klasy ósme liczą tylko 21 proc. dzieci odpowiedniego im rocznika, reszta z powodu powtarzania pozostaje w klasach niż
szych.
Na rok 1933/'3Z preluninuje sie wvdatki na szkolnictwo powszechne w następującej wysokości:
W Dz. I. Ii7.086.939,— izil w roku 1932/33 19.8012.915,— zt.
W Dz. ffl. 01.515,— zł. w raku 1932/33 29/65,— A W Dz. XVI. 618.070,— izł. m miku 1932/33 1.057.000,— zł.
18.526.524,— zł. 20.889.370,— zł.
Do § 1 a poz. 11 c zawierającego kredyt na upo
sażenie, wyjaśnia się co następuje:
Na rok 1933/34 preliminowano pobory na stan z 1. IX. 1932 r. t. j. na 4.566 osób, przy uwzględnie
niu automatycznych awansów, a mianowicie:
Z grupy VIII do VII 48 osób Z grupy IX do VIII ... 45 osób Z grupy X do IX . . . . 410 osób Z grupy XI db X .... 23 osoby Z grupy XII do XI ... 2 osoby Ponadto doliczono ponad stan faktyczny pobory na 230 miejsc, które miały być obsadzone w ciągu ro
ku szkolnego, u to: W grupie VIII mimsc 15, w gru
pie IX miejsc 35, w grupie X miejsc 180.
Stan faktyczny w dniu 31. XII. 1932 r. wynosił 4.791 etatów, zaś preliminowana kwota na uposa
żenia obliczona jest na 4.796 etatów.
W § 2 poz. 2 wzrosły wydatki na od łatę Kas Chorych z powodu redukcji poborów. §§-fy 5, 6, 7, 8 zawierają wydatki na szkoły fiskalne w Chebziu, Łaziskach Górnych i Rudzie.
W § 12 poz. I b widnieje kwota 30.000 zł. na zakup podręczników szkolnych dla biednych dzie
ci. Wydatek ma ten cel preliminuje sie poraź pier
wszy, a konieczność jego uzasadnia duża liczba dzieci bezrobotnych i potrzeba utrzymania nauki na odpowiednim poziomie. W dyskusji nad wydat
kami w § 12 stwierdzono,i ż preliminowane kwoty na pomoce naukowe nie wystarczą na zaspokojenie potrzeb, wzrosłych na skutek panującego bezro
bocia.
2
subwencje dla prywatnych szkół powszechnych.
Subwencja dla szkół gospodarstwa domowego w wysokości 16.000,— zł., uwidoczniona w § 13 poz. 2, ma służyć na podtrzymanie tych szkół, aby nie dopuścić do ich likwidacji. Szkół tych jest 72.
Z kwoty 22.850,— zł. przeznaczonej w § 13 poz. 3 na subwencje na urządzenie wewnętrzne dla szkół powszechnych 12.850,— zł. ma pójść na urządzenie szkoły na Kolonji im. Prezydenta Mościckiego. Ko
misja uchwaliła również 10.000,— ził. subwencji dla Kochłowic i 15.COC,— zł. dla Siemianowic, wskutek czego podniósł się kredyt w § 13 poz. 3 do 47.850,—
złotych.
W § 14 poz. 1 subwencja dla gmin na remont i budowę szkól powszechnych została przez Ko
misję obniżona z 465.000,— zł. na 440.000,— zł. za
miast pierwotnie projektowanych przez Wydział Oświecenia Publicznego 865.000,— zł. Projektowa
na przez Wydział Oświecenia Publicznego kwota jest potrzebna na wykończenie wewnętrzne nowo- zbudowanych szkół, na otynkowanie i na pokrycie zaległych rachunków.
Komisja przyjęła preliminarz szkół powszech
nych z następującemi poprawkami:
W § 3 poz. 2 pkt. 6 c obniżono wydatki na prze
siedlenia z 11.000,— zł. na 10.000,— zł.
W § 13 poz. 3 dodano w tekście po słowie „pow
szechnych“, „w tern na urządzenie szkoły w Ko- chtowicach 10.000,— zł. i na urządzenie szkoły w Siemianowicach 15.000,— zł. Kwotę z tej po
zycji podwyższono na 47.850,— zł.
W § 14, o oz. 1 dodano do tekstu: „według podziału przez Śląską Radę Wojewódzką“. Wydatki w tej pozycji obniżono ma 440.000,— zł.
W § 15 kredyt na ogrody szkolne podwyższono z 1.000,— zł. na 1.500,—zł.
Ogółem wydatki na szkolnictwo powszechne wynoszą 18.526.524,— ził., dochody w § 12 — 184.50 złotych.
Zakłady kształcenia nauczycieli.
W Województwie Śląskiem jest 9 seminariów, z tego 7 państwowych z polskim językiem naucza
nia i 2 prywatne z niemieckim językiem nauczania.
Z państwowych seminarjów 4 są nauczycielskie
Przewodniczący Komisji Budżetowo-Skarbowej:
Poseł Czesław Wieniaw a-C hm ie 1 e wski.
czyń przedszkoli. Państwowe seminaria posiadały w dniu 15. IX. 1932 r. 841 uczniów, w czem 504 chłopców i 337 dziewcząt. Promowanych jest 691 uczniów, dr ugór ocznych 72 uczniów, świadectwa dojrzałości w 1932 r. otrzymało 161 uczniów, z czego 93 mężczyzn i 68 kobiet. W seminariach państwowych jest 743 uczniów wyznania rzymsko
katolickiego i 98 uczniów ewangielickich.
Przy seminariach nauczycielskich istnieją szko
ły ćwiczeń, do których uczęszcza 1.363 dzieci.
Na zakłady kształcenia nauczycieli preliminuje się na rok 1933/34 wydatki w następującej wyso
kości :
W Dz. I. 903.400,— wŁ w troku -ll932/33 1.004.418,—■ zł.
W Diz- U. 162.597,— zł. w roiku 1932/33 1166.368,— zł.
W Oz. XVI. 67.70i0,— iz®. w irokiu 1932/33 114-000,— ził.
1.132.697,— zł. 1 283.786,— zł.
Uposażenie na rok 1933/34 obliczono na stan faktyczny w dniu 1. IX. 1932 r. z uwzględnieniem mających nastąpić w ciągu całego czasu awansów automatycznych. Liczba etatów pozostaje niezmie
niona, gdyż na mocy postanowienia ustawy z dnia 1 lipca 1926 r. (art. 58) i rozporządzenie Ministra W. R. i O. P. z dnia 30 maja 1932 r. nauczyciele przydzieleni czasowo do szkoły innego typu lub stopnia, lub przeniesieni zachowują wszelkie pra
wa, wynikające z dotychczasowego stosunku służ
bowego.
Komisja poczyniła w projekcie preliminarza na
stępujące poprawki: skreślono tekst pod a) i b) po
zostawiając w § 7 p. 11 D. kwotę 1.420.—• złotych.
W § 15 podwyższono kredyt na ogrody szkolne z 1.000,— zł. na 1.500,— zł.
Ogółem wydatki na Zakłady kształcenia nau
czycieli wynoszą 1.132.697,— zł., dochody w § 14
— 19.200,— zł.
Komisja Budżetowo-Slk-arbowa wnosi:
Wysoki Sejm uchwalić raczy preliminarz bu
dżetowy Administracji Szkolnej Województwa Ślą
skiego, rozdziały I. Władze szkolne II instancji, II. Nadzór szkolny, III. Szkolnictwo powszechne, IV. Zakłady kształcenia nauczycieli na okres budże
towy 1933/34 r. w brzmieniu uchwalonem przez Komisję Budżetowo-Skarbowa.
Sprawozdawca:
Poseł Józef Sy ska.
3
- . .. .. . -• .. v*v. Vc w. - , ;... .-V.
A”'ABB" ć : : - Ac ,%1 A.
■ : "BA B . . : B,V' A "A: A:" ABB B "'" - B A .BA ' . TA- B.\ B B. ...: A
' »' . » '
-V , : (..ev. T / ' * '
>7 /■
A'.; AA
A A .."/:
:.
:
. : A.AA •" '.A A- .
A ' f A.A/A
. A, 'A VA .-AB A/
.'■fOA
■ A .■ :
£. AvA Auoi
«-■ ... :A
A .• - - ■
AA; -A A .
; \
r-bi
ABA A - : v vBB . 'AA ''•> A-
• ... . - . : ...A/, ■
• ;•
-. -. C-. " ■ :
V?; i 3 f
' - •
i
•i..v
, •• • ■ A'
■ • . . • r • " ■;
-\
Okres III.
Załącznik 13.
dot. dr. Nr. 241/III.