Mam zaszczyt złożyć sprawozdanie z tej czę
ści preliminarza budżetowego, która obejmuje wy
datki resortu „Urząd. Wojewódzki, Starostwa, Dy
rekcje Policji i Powiatowe Urzędy Zdrowia“, tak osobowe jak i rzeczowe. Na wstępie zaraz pragnę zaznaczyć, że Komisja Bu d że to wo -Skarbowa przy rozpatrywaniu.- tej części budżetu nie wprowadziła poważniejszych zmian; godne uwagi poprawki po
niżej jeszcze omówię, inne, mniejszej wagi, wymie
nione są w przedłożonym przez Komisję Budżeto
wo - S k a r bo w ą preliminarzu.
Preliminowany na rok 1933/34 etat wymienio
nego resortu obejmuje:
1) 11 wydziałów Urzędu Wojewódzkiego, wyli
czonych w preliminarzu na stronie 21 *), 2) 8 starostw (6 w górnośląskiej, a 2 w cieszyń
skiej części województwa),
3) 3 Dyrekcje Policji (Katowice, Król. Huta, Biel
sko),
4) 4 Urzędy Budownictwa (Katowice, Tarnow
skie Góry, Cieszyn, Rybnik).
Stan etatów urzędniczych tego resortu w ostat
nich sześciu latach wynosił:
w roku 1927/28 ... 379 1928/29 ... 432 1929/30 ... 458 1930/31 ... 495 1931/32 ... 498 1932/33 ... 498
„ 1933/34 preliminuje się . . 502.
Do roku 1930/31 wzrastały też poważnie po
trzebne na uposażenie urzędników kredyty, co się tlómaczy tak wzrostem etatów jak i podwyżką po
borów w tych latach; począwszy od roku 1931/32 zaś, kredyty te ulegają spadkowi, co już ma wytłó- rnaczenie tylko w zniżce poborów urzędniczych.
Kredyty te wynosiły
na rok
1927 ... 2.054.641 — zł.
1928/29 ... 2.315.230,— zł.
1929/30 ... 2.998.049,— zł.
1930/31 ... 3.195.942 — zł.
1931/32 ... 2.925.277,— zł.
1932/33 ... 2.455.760,— zł.
1933/34 preliminuje się 2.016.226- zl.
Z wyżej wymienionej liczby etatów 502 na rok 1933/34 w dniu 31 grudnia 1932 r. było 47 nieobsa- dzonych, przypuszczaóby więc można, że stan eta
tów' jest o tę liczbę za wysoki. Jesteśmy jednak świadkami reorganizacji Urzędu. Wojewódzkiego.
Ze złożonego przez Naczelnika Wydziału p. dr.
Kostkę oświadczenia Komisja dowiedziała się, że w ostatnim czasie zlikwidowano niektóre wydziały względnie połączono je z innemi, dalej, że utwo
rzono nowe wydziały. Pomiędzy innemi utworzono biuro personalne, w którem skoncentrowano wszyst
kie sprawy osobowe funkcjonarjuszów Urzędu Wo
jewódzkiego za wyjątkiem spraw osobowych funk
cjonarjuszów administracji szkolnej i nauczycieli.
Reorganizacja ta uzasadniona jest nietylko przykła
dem władz centralnych, tworzących u siebie takie biuro personalne, ale także doświadczeniem, zebra
ne m w naszym urzędzie w latach ubiegłych. Do
tychczasowe załatwienie spraw osobowych przez 5 względnie 6 wydziałów nie było poparte ani obo- wiązującemi przepisami, ani organizacją jednolitego urzędu. W odniesieniu do funkcjonarjuszów admi
nistracji ogólnej, skarbowej i szkolnej mają przecież zastosowanie z drobnemi zmianami te same prze
pisy o państwowej służbie cywilnej, dyscyplinarnej, uposażeniowej i emerytalnej, co przemawia za spe
cjalizacją w zakresie spraw osobowych i za jedno- litem załatwieniem tych spraw.
Wielką trudność stanowią liczne przepisy o sto
sunkach urzędniczych, których interpretacja musi być jednolita, co również łatwiej może być prze
prowadzone przy centralnem ujęciu sprawy. Oprócz
*) Wymienione w sprawozdaniu stronice (str.) odnoszą się do preliminarza przedłożonego przez Śl. Radę Wojewódzką.
1
tych korzyści, płynących z koncentracji spraw oso
bowych, spodziewane są także oszczędności, coby też przemawiało za tern, że stan etatów na rok przy
szły jest za wysoki. Jednakże reorganizacja Urzędu Wojewódzkiego nie jest jeszcze ukończona, głównie naskutek wejścia w życie różnych ustaw i rozpo
rządzeń, które na urzędy nasze nowe prace nakła
dają. Z ustaw tych i rozporządzeń wymieniam tylko:
1) Ustawę z dnia 10 marca 1932 r. o przejęciu egzekucji przez Władze Skarbowe, która to ustawa rozszerzyła znacznie zakres działania aparatu egzekucyjnego Urzędów Skarbowych, oddając im. prawie w zupełności całość egze
kucji w Państwie. Wykonanie powyższej usta
wy spowodowało konieczność powiększenia aparatu egzekucyjnego władz skarbowych.
2) Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca. 1932 r. w przedmiocie prawa 0 wykroczeniach, które weszło w życie 1 września zeszłego roku. Przynosi ono pewne zmiany w organizacji Starostw i Dyrekcyj Po
licji, rozszerzając znacznie ich kompetencje karno - administracyjne. Prawo o wykrocze
niach przekazuje bowiem karanie wykroczeń władzom admiuistracyjnem. To przekazanie części dotychczasowej kompetencji karnej ze sądów władzom admiuistracyjnem wymagać będzie zorganizowania odnośnych referatów.
Z tych względów Komisja Budżetowo-Skarbo- wa przyjęła proponowaną przez Radę Wojewódzką ilość etątów i ostateczne ustalenie stanu rzeczy od
łożyła na czas przyszły.
Ruch służbowy w ciągu roku 1932
w Urzędzie Wojewódzkim (admin, ogólna), Staro
stwach, Dyrekcjach Policji i Powiatowych Urzę
dach Zdrowia przedstawiał się jak następuje:
1 Urzędnicy.
Stan faktyczny w dniu. 31. XII.
1931 r. wynosił... 478 urzędników Ubyło od 1.1. do 31. XII. 1932 r. 48
Przybyło od 1. I. do 31. XII.
1932 r... 25 Stan faktyczny na dzień 31.
XII. 1932 r... 455 urzędników
A. Ubytek, Powody ubytku:
śmierć ...
zwolnienia...
przeniesienia na emeryturę przesiedlenia poza obręb Województwa Śląskiego i do innego działu służby
Razem:
5 urzędników 15
24
48 urzędników
Powody przeniesienia na emeryturę:
Z powodu niezdolności, stwierdzonej przez Ko
misję lekarską i z powo
du przekroczenia 60 lat
życia... 11 urzędników ze stanu nieczynnego . . Ili
z powodu zamążpójścia . 2____ „ Razem: 24 urzędników
Powody zwolnienia:
na własną prośbę .... 5 urzędników z powodu zamążpójścia . 4
ze względów służbowych 5 dyscyplinarnie... 1
Razem: 15 urzędników
B, Przybyłe k,
Przeniesienia z poza Wo
jewództwa Śląskiego 2 urzędników Przyjęcia po powrocie
z wojska... 2 Przejęcia z innego działu
służby... 5 Nowoprzyjęci (w tern 10
stenotypistek) .... 16
Razem: 25 urzędników
Funkcjonariusze niżsi.
Stan faktyczny w dniu 31. XII.
1931 r... 75 funk ej ou.
Ubyło od ł. I. do 31. XII. 1932 r. 6 Przybyło od 1. I. do 31. XII.
1932 r... 2 Stan faktyczny na dzień 31.
XII. 1932 r... /! fuukcjou.
Powody ubytku:
śmierć ... 1 funkcjom przeniesienia na emeryturę 1 „ zwolnienia... 3 przeniesienia do innego
działu służby .... 1
Razem: 6 funkcjon.
Wyżej przytoczony stan etatów na rok 1933/34 wykazuje wprost o 4 stanowiska, t. j. z 498 na 502.
Podwyżka ta jest tylko pozorna, a jest wynikiem przeprowadzonej komasacji wydatków osobowych, które dotąd przewidywane były w innych częściach administracji, w szczególności z § 9 —• Wydawni
ctwa — przeniesiono na kredyt niniejszego para
grafu trzech urzędników, a z działu Robót Publicz
nych — jednego.
Z tym samym stanem rzeczy spotykamy się przy funkcjonariuszach niższych, gdzie na kredyt
§ 1 b. przeniesiono 11 funkcjonariuszy z Zarządu Gmachu, a jednego z „Gazety Urzędowej“, przez co równocześnie zniesiono odpowiednie wydatki oso
bowe w tych częściach administracji.
Przy ustaleniu kredytu na uposażenie urzędni
ków na podstawie list płacy, Komisja przekonała się o niskiem uposażeniu urzędników w naszej Admini
stracji Wojewódzkiej. Dlatego też jednomyślnie uchwalono w objaśnieniach do Dz. ł. § la po z. 2 w miejsce dotychczasowych uwag poprawkę tego brzmienia: „Naczelnikom Wydziału Prezydialnego, Administracyjnego, Bezpieczeństwa Publicznego, Wojskowego, Budżetowo-Gospodarczego i Szefowi Biura Personalnego przyznaje się dodatek funkcyjny we wysokości 350.— zł. miesięcznie. Ten sam do
datek przyznaje się staroście bielskiemu w wyso
kości 150,— zł. i staroście cieszyńskiemu w wysoko
ści 100,—■ zł. miesięcznie.
Na pokrycie tego wydatku zmniejszono w Cz. 11.
Dz. I. § 2 po z. 3 cyfra 1 kredyt o 8.000,— zł., reszta pokryta będzie oszczędnościami, powstałem; przez dokonane w międzyczasie przeniesienia urzędników w stan spoczynku itp.
2
Kredyt na uposażenie fmikcjonarjuszów niż
szych przyjęto bez zmian.
Przechodzę z kolei do wydatków rzeczowych resortu „Urząd Wojewódzki, Starostwa, Dyrekcje Policji i Urzędy Zdrowia“. Już układ budżetu do
wodzi, że pod względem tych wydatków również wprowadzono inowację, zreorganizowano bowiem Wydział Budżetowo-Gospodarczy i scentralizowano w tym wydziale wszystkie sprawy budżetowe, ra
chunkowe i gospodarcze załatwiane w obrębie Urzędu Wojewódzkiego i Głównej Komendy Policji Województwa Śląskiego. Załatwiane dotychczas w Wydziale Samorządowym sprawy gospodarcze i rachunkowe Śląskich Zakładów Wojewódzkich przeszły również do Wydziału Budżetowo-Gospo- d ar czego. Likwidacji uległ Oddział rachunkowy w Wydziale Oświecenia Publicznego i Wydział Go
spodarczy Głównej Komendy Policji.
Przez scalenie spraw budżetowych, rachunko
wych i gospodarczych w jednym wydziale -nastą
piło usprawnienie tego działu pracy, bo przedtem każdy wydział czy oddział stosował inny system pracy do wykonywania tych samych czynności, różne manipulacje wymiaru uposażeń, różny tryb przekazywania pieniędzy podległym instancjom itd.
Poza redukcją ilości komórek rachunkowych osiągnięto jeszcze korzyści w wydziałach facho
wych przez wyraźne odciążenie referentów od spraw -niepozostających często w związku z ich wła
ściwym zakresem działania. Korzyści te stwier
dzono wyraźnie w Wydziale Oświecenia Publicz
nego i w Głównej Komendzie Policji, gdzie kiero
wnicy tych komórek organizacyjnych, mimo krót
kiego upły wu czasu, stwierdzili już dodatnie strony reformy.
Oprócz wspomnianego usprawnienia spodzie
wane są także poważne oszczędności, które po
wstaną przez:
1) zmniejszenie ilości urzędników rachunkowych o .35 osób, które przeniesiono do innych dzia
łów służby,
2) scentralizowanie zakupów oraz jednolite zao
patrywanie podległych władz i urzędów w po
trzeby biurowe,
3) usprawnienie działalności administracji domów skarbowych, pomimo preliminowe-go przeję
cia 20 budynków od Związku Uchodźców.
cyjno-rzeczowych w jednym wydziale, Komisja nie wypowiedziała żadnych zastrzeżeń. Preliminowane zaś wydatki w tym dziale, proponuje przyjąć z jedną tylko poprawką, i to w § 4, poz. 3, cyfra 2, gdzie kredyt proponuje podwyższyć z 3.700,— zł. na 13 300,- zł.
Przechodzę do dz. IV. „Administracja Ogólna".
Tutaj w § 13 w rubryce „wyszczególnienie"
i w „objaśnieniach", Komisja, proponuje dodatek
„oraz postępowania karno - administracyjnego“, a kredyt podwyższa na 2.000,— zł.
W § 14 tak samo .w „wyszczególnieniu" i „ob
jaśnieniach1 , Komisja proponuje dodatek „i odszko
dowanie urzędów gminnych“, a kredyt sam pod
wyższa o 30.000,— zł. do kwoty 45.000,— zł. Pod
wyżkę kredytu uzasadnia się potrzebą odszkodowa
nia urzędów gminnych i wójtostw za pomoc przy wystawianiu kart cyrkulacyjnych itp.
§§ 12, 15, 16, 18, 23 i 24 proponuje się przyjąć bez zmian.
Nowy wydatek przewiduje § 25 w kwocie 12.000,—i zł. na utworzenie i utrzymanie Biura Sta
tystycznego. Komisja jednomyślnie uznała celowość i potrzebę fachowego organu dla naukowego opra
cowania materjału statystycznego, dotyczącego spraw śląskich, i dlatego wnosi o przyjęcie tego wydatku.
Po stronie dochodów Komisja nie proponuje żadnych zmian.
Preliminarz budżetowy pomocy lekarskiej, przyjęła Komisja Budżetowo-Skarbowa bez z-mian w brzmieniu projektu, przedłożonego przez Śląską Radę Wojewódzką. Dochody (strona 10 prelim. Śl.
R. Woj.) mieszczą się w § 20 Część II. Dz. IV.
i przewidziane są w kwocie 14.15(1 zł. Wydatki Cz II. Dz. IV. (strona 46 i 47) dzielą się na 3 para
grafy. § 20 Pomoc lekarska 443.133,— zł., § 21 Róż
ne wydatki sanitarne 270.000,— zł. i 8 22 Walka z nierządem 7.200,— zł.
W imieniu Komisji iBudżetowo-Skarbowej wno
szę :
Wysoki Sejm uchwalić raczy przedłożony pre
liminarz budżetowy resortu „Urząd Wojewódzki, Starostwa, Dyrekcje Policji i Powiatowe Urzędy Zdrowia“.
Katowice, dnia 20 marca 1933 r.
Przewodniczący Komisji Budżetowo-Skarbowej: Sprawozdawca:
Pose) Czesław Wieniawa - Chmielewski. (—) Jan Kędzior Poseł.
3
■ • .
.
■ . .
■
Ś
Okres III. dot. dr. Nr. 241/111
Załącznik 7