Niniejszy Program ochrony środowiska przed hałasem dla woj. małopolskiego dla terenów w otoczeniu Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków – Balice Sp. z o.o., został opracowany zgodnie z obowiązkiem wynikającym z uregulowań Dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz. Urz. WE L 189 z 18.07.2002, z późn. zm.) przetransponowanych do polskiego prawodawstwa ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2019 r. poz.
1396, z późn. zm.). Powyższe przepisy wskazują obowiązek wykonywania lub aktualizowania mapy akustycznej oraz programu ochrony środowiska przed hałasem co 5 lat.
Podstawą wykonania Programu oraz zasadniczym źródłem informacji o skali zagrożenia hałasem była Mapa akustyczna hałasu lotniczego LOTNISKO KRAKÓW – BALICE 2018, zrealizowana w 2018 r., na podstawie danych za rok 2017, w którym Port przekroczył 50 tys. operacji lotniczych.
Niniejszym Programem zostały objęte tereny występujące w zasięgu oddziaływania akustycznego znajdujące się w granicach gmin Zabierzów, Liszki, Kraków, Czernichów, Zielonki oraz Krzeszowice. Obszar opracowania obejmuje łącznie powierzchnię blisko 46 km2, na której mieszka około 43 tys. osób. W obszarze opracowania znajduje się także 46 budynków oświatowych (przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych oraz szkół wyższych) oraz 1 szpital.
Ze względu na rozległy charakter oddziaływania Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków – Balice Sp. z o.o., zgodnie z art. 135 ustawy POŚ, Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą nr XXXII/470/09 z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska Kraków – Balice, zarządzanego przez Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków – Balice Sp. z o.o. utworzył obszar ograniczonego użytkowania.
Analiza mapy akustycznej z 2018 r., przy uwzględnieniu wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku wskazała, że oddziaływanie akustyczne przedmiotowego portu lotniczego wyrażone wskaźnikiem LDWN o wartości powyżej 55 dB obejmuje około 13 km2, a wskaźnikiem LN o wartości powyżej 50 dB stanowi około 6 km2 powierzchni terenów położonych wokół Portu.
W celu ograniczenia oddziaływania akustycznego portu lotniczego, mając na względzie prognozowany wzrost ruchu lotniczego i strategiczne jego znaczenie dla rozwoju regionu, zaproponowano w Programie działania zapobiegawcze i kompensujące. Należy przy tym zaznaczyć, że uwzględniając obserwowany i przewidywany rozwój rynku lotniczego w kraju oraz lokalizację Portu Lotniczego im. Jana Pawła II Kraków - Balice, uzyskanie efektów w postaci dotrzymania poziomów dopuszczalnych w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej jest nierealne. Niezależnie od tego, zadaniem zarówno służb ochrony środowiska, jak i zarządzającego portem lotniczym jest mimo wszystko podejmowanie wszelkich działań mających na celu niepogarszanie oraz poprawę stanu warunków akustycznych.
W ramach Programu przeanalizowano działania i procedury przeciwhałasowe realizowane dotychczas, a także doświadczenia innych lotnisk oraz wytyczne międzynarodowe. W efekcie zaproponowano cele strategiczne dla trzech horyzontów czasowych, tj. dla perspektywy: krótko-, średnio- i długookresowej przedstawione w poniższej tabeli.
Tab. 25 Cele do osiągnięcia w poszczególnych okresach realizacji Programu Okres realizacji Programu Cel
Krótkookresowy
Zahamowanie wzrostu zasięgu oddziaływania akustycznego lotniska i docelowo – jego zmniejszenie względem stanu wyjściowego (rok 2019)
Obniżenie długookresowego poziomu hałasu w porze nocnej, LN, o min. 1 dB
Wdrożenie systemu zachęcającego do eksploatacji cichszych statków powietrznych w porze nocnej
Zmniejszenie skutków hałasu w postaci zaburzenia snu poprzez wprowadzenie ciszy nocnej w wybranych godzinach środkowonocnych
Średniookresowy i Długookresowy
Dalsze obniżenie poziomu hałasu w porze nocnej, LN, względem celu wskazanego dla perspektywy krótkookresowej
Rozwój systemu zachęcającego do eksploatacji cichszych statków powietrznych w porze nocnej poprzez wprowadzenie opłat hałasowych
Rozszerzenie przedziału czasu obowiązywania ciszy nocnej względem celu wskazanego dla perspektywy krótkookresowej
Osiągnięcie powyższych celów, przewidzianych w ustawowym okresie do czasu aktualizacji tego Programu, możliwe będzie poprzez realizację działań zaprezentowanych w poniższej tabeli.
Tab. 26 Działania przeciwhałasowe krótkookresowe przewidziane do realizacji do 2025 r.
L.p. Działania Termin
realizacji
1
Wprowadzenie kontroli poziomu emisji hałasu w porze nocnej – system „Quota Count”, uwzględniającego deklarowany poziom emisji hałasu statków powietrznych i liczbę operacji lotniczych, przy założeniu, że limit punktów:
dla roku 2021 powinien być mniejszy niż dla roku 2020
dla roku 2022 powinien być mniejszy niż dla roku 2019 i dla roku 2020
w kolejnych latach, od 2023 roku, powinien ulegać dalszemu zmniejszeniu
Od 1 listopada 2020
2 Wprowadzenie obowiązywania ciszy nocnej („core night”) od godziny 1:00 do 5:00 Od 1 listopada 2020
3
Obniżenie emisji do środowiska hałasu innych źródeł niż pochodzący z operacji lotniczych, poprzez stosowanie rozwiązań z zakresu akustyki technicznej (osłony, obudowy, ekrany) i zmniejszenie hałasu „źródła”, poprawę jakości sprzętu, instalacji i urządzeń związanych z funkcjonowaniem Portu oraz działania i ograniczenia organizacyjne i operacyjne, w tym:
całkowity zakaz wykonywania prób silników w godzinach 22:00-05:00.
ograniczenie pracy urządzeń pokładowych generujących hałas podczas pobytu samolotów na płytach postojowych do niezbędnego minimum, w szczególności w porze nocnej
związane z wykonywaniem operacji lotniczych - przyjęcie zaleceń ograniczenia wykorzystania rewersu silników, stosowanie wydłużonego dobiegu po lądowaniu oraz redukcję mocy silników podczas startu poprzez wykorzystanie pełnego dystansu drogi startowej. Ograniczenia te nie będą obowiązywały w sytuacjach awaryjnych.
Od 1 listopada 2020
4
Kontynuowanie przez Port programu poprawy komfortu akustycznego mieszkańców wewnątrz OOU, poprzez finansowanie poprawy izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych w budynkach mieszkalnych do poziomu zapewniającego warunki komfortu akustycznego wewnątrz pomieszczeń
Od 2020
5
Aktualizacja obszaru ograniczonego użytkowania na podstawie analizy porealizacyjnej wynikającej z decyzji środowiskowej Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2011 r.
Od 2023
W Programie wytyczono także kierunki działań strategicznych, do realizacji w dłuższej perspektywie.
Tab. 27 Działania przeciwhałasowe średnio- i długookresowe przewidziane do realizacji po 2025 r.
L.p. Kierunki działań
1
Rozwój sytemu preferencji statków powietrznych o mniejszej emisji hałasu, korzystających z lotniska w porze nocnej (system „Quota Count”) bazując na wynikach pomiarów poziomów emisji hałasu pojedynczej operacji lotniczej
2 Rozszerzenie przedziału czasowego obowiązywania ciszy nocnej („core night”)
3 Wprowadzenie opłat hałasowych w zależności od poziomu emisji hałasu statków powietrznych
4
Kontynuacja działań służących obniżeniu emisji do środowiska hałasu innych źródeł niż pochodzący z operacji lotniczych, poprzez stosowanie rozwiązań z zakresu akustyki technicznej (osłony, obudowy, ekrany) i zmniejszenie hałasu „u źródła”, poprzez poprawę jakości sprzętu, instalacji i urządzeń związanych z funkcjonowaniem Portu oraz działań organizacyjnych
5
Kontynuowanie przez Port programu poprawy komfortu akustycznego mieszkańców wewnątrz OOU, poprzez finansowanie poprawy izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych w budynkach mieszkalnych do poziomu zapewniającego warunki komfortu akustycznego wewnątrz pomieszczeń 6 Aktualizacja obszaru ograniczonego użytkowania na podstawie analizy porealizacyjnej dla przyszłych
inwestycji na terenie Portu.
Aktualny (przed realizacją Programu) i prognozowany zasięg oddziaływania akustycznego (po realizacji działań krótkookresowych) wyrażony wskaźnikiem LN zaprezentowano na RYSUNKU 22.
Rys. 22 Zmiana zasięgu hałasu wyrażonego wskaźnikiem LN o wartościach 50 i 55 dB w wyniku realizacji Programu