Technologie informacyjne

Technologia Informacyjna jest zespołem środków, narzędzi, metod i innych technologii, które służą wszechstronnemu posługiwaniu się informacją. Funkcją Technologii Informacyjnej jest wspomaganie pracy umysłowej człowieka, głównie poprzez ułatwianie organizowania i realizacji procesów

informacyjnych oraz zwiększeniu ich wydajności282

. Procesy informacyjne oznaczają wszelkie procesy związane z pozyskiwaniem, przechowywaniem, przetwarzaniem, udostępnianiem i wykorzystywaniem informacji przez

ich odbiorcę. Usprawnianie procesów informacyjnych polega m.in.

na ich automatyzacji poprzez wykorzystanie środków technicznych, technologii

i metod informatycznych²⁸³. Do tego zbioru należą mikroelektronika, komputery

z oprogramowaniem, telekomunikacja, sieci i światłowody²⁸⁴. Powyższe

technologie określane są ogólnie jako IT - Technologia Informacyjna (Information Technology). Innym określeniem używanym głównie w krajach

281 Castells M., (2000), The Rise of the Network Society, Blackwell Publishers, Oxford, s.29.

282 Rokicka-Broniatowska A. red., (2002), Wstęp do..., s. 208.

283 Tamże, s. 15.

284

85

Unii Europejskiej jest ICT - Technologie Teleinformacyjne

lub też Informacyjno-Komunikacyjne. Nazwa ta podkreśla znaczenie telekomunikacji, to jest elektronicznej transmisji sygnałów w rozwoju technologii informacyjnych²⁸⁵. Także OECD stosuje nazwę ICT do oznaczenia

technologii informacyjnych będących połączeniem komputerów i Internetu286.

Rysunek 6. Etapy ewolucji Technologii Informacyjnych

Źródło: opracowanie własne

W ewolucji Technologii Teleinformacyjnych można wyróżnić trzy fale tworzące kolejne warstwy technologiczne. Pierwszą z nich są komputery, drugą sieci komputerowe, a trzecią Internet (

Rysunek 6

). Warstwy te są ze sobą powiązane i związek pomiędzy nimi zacieśnia się.

Wraz z rozwojem swojego potencjału IT znajdowały coraz większe zastosowanie w przedsiębiorstwach. W rozwiązaniach IT stale poprawia się stosunek wydajności do kosztów zastosowania między innymi dlatego, że przy zachowaniu tej samej ceny komputery zwiększają swoją moc obliczeniową. W konsekwencji komputeryzacja coraz większej ilości działań

zyskiwała uzasadnienie ekonomiczne287. W rezultacie zastosowania IT rozpoczął

się proces przeprojektowania organizacji i przekształcenia struktur oraz zakresu operacji, mechanizmów kontroli, sposobów wykonywania pracy, przepływów

285 Tansey S. D., (2003), Business, Information Technology and Society, Routledge, London, s. 4.

286 OECD, (2004), Ict, E-Business and SMEs, Paris, s.4, dostępne: http://www.oecd.org.

287

86

pracy, produktów i usług. Spowodowało to także wypracowanie zupełnie nowych sposobów prowadzenia działalności. Powyższe procesy i efekty związane z zastosowaniem IT zostały opisane w postaci paradygmatu.

Paradygmat Technologii Informacyjnej składa się według Castellsa

z następujących pięciu elementów. Po pierwsze informacja jest surowcem, a Technologie Informacyjne posługują się nią jako czynnikiem produkcji. Po drugie zasięg wpływu Technologii Informacyjnych jest wszechobecny, ponieważ nowe technologie kształtują informacje i komunikację, które są nieodłączną częścią wszystkich procesów ludzkiego życia. Po trzecie Technologie Informacyjne cechuje logika sieciowa, którą w konsekwencji przyjmują organizacje i systemy posługujące się Technologiami Informacyjnymi. Po czwarte stale ewoluując Technologie Informacyjne wymagają elastyczności organizacyjnej i prowadzą do stałych zmian procesów i organizacji. Wreszcie po piąte rosnąca konwergencja różnych technologii prowadzi do coraz większej

integracji Technologii Informacyjnej i systemów organizacyjnych

je stosujących288.

Technologia Informacyjna posiada szereg cech, które w bezpośredni sposób przyczyniają się do sprawności organizacyjnej. Należą do nich:

- wykonywanie obliczeń z dużą szybkością i w dużych ilościach,

- dostarczenie szybkiej, dokładnej i taniej komunikacji wewnątrz i na zewnątrz organizacji,

- przechowywanie ogromnych ilości danych, które są łatwo dostępne i zajmują małą powierzchnię,

- zapewnienie szybkiego i taniego dostępu do ogromnych ilości informacji ze świata,

- zwiększenie efektywności i skuteczności osób pracujących w zespołach, także w rożnych lokalizacjach,

- prezentowanie informacji w sposób interesujący dla ludzkiego umysłu, - zwiększenie szybkości pisania i edytowania,

288

87

- wykonywanie wszystkich operacji dużo taniej niż manualnie²⁸⁹.

Ponadto dzięki IT stała się możliwa realizacja szeregu koncepcji z zakresu zarządzania służących rozwojowi firmy. Należą do nich:

- podnoszenie wydajności (ERP), - działanie na czas (JIT),

- zarządzanie jakością (TQM),

- poprawa podejmowania decyzji (DSS), - zarządzanie informacją i wiedzą (KM), - innowacja i kreatywność,

- współpraca z innymi (IOS),

- zmiany w metodach zarządzania (BPR), - poprawa obsługi klienta (CRM).

Analizując wpływ Technologii Teleinformacyjnej na przedsiębiorstwo z perspektywy teorii ekonomii można wskazać jej cztery główne funkcje. Są to: substytucja czynnika pracy, redukcja kosztów transakcyjnych, redukcja kosztów zarządzania oraz wsparcie reakcji na zmiany290.

Po pierwsze Technologia Teleinformacyjna zastosowana do wsparcia systemu informacyjnego jest substytutem dla kombinacji czynników pracy i kapitału. Spadające koszty Technologii Informacyjnych uzasadniały zastępowanie nią czynnika pracy, która w perspektywie historycznej stawała się coraz droższa, podczas gdy IT umożliwiało coraz bardziej ekonomiczne

przetwarzanie danych w informacje²⁹¹. Zatem Technologia Teleinformacyjna

pozwala na zmniejszenie zapotrzebowania na czynnik pracy.

Po drugie Technologia Teleinformacyjna umożliwia zmniejszenie kosztów transakcyjnych, które firmy starają się optymalizować. Uczestnictwo na rynku pociąga za sobą takie koszty transakcyjne jak koszty koordynacji, wyszukiwania i komunikowania się z oddalonymi kontrahentami, monitorowania realizacji umów, ubezpieczenia, pozyskiwania informacji o produktach itd.

289 Tamże, s. 5.

290 Laudon K.C., Laudon J.P., (1999), Essentials of Management Information Systems, Prentice Hall, New Jersey, s. 84.

291

88

Tradycyjnie firmy starały się ograniczać koszty transakcyjne poprzez rozrastanie się, to jest zatrudnianie większej ilości pracowników i integrowanie z dostawcami i dystrybutorami. Jednak ICT pozwala firmom na obniżenie kosztów uczestnictwa na rynku. W rezultacie prowadzi to do zmian warunków gry rynkowej, ponieważ bardziej opłacalna staje się kooperacja z zewnętrznymi kontrahentami niż korzystanie z wewnętrznych źródeł.

Po trzecie Technologia Teleinformacyjna umożliwia ograniczenie wewnętrznych kosztów zarządzania. Wraz z rozwojem firmy rosną koszty utrzymania kierownictwa i nadzoru pracowników. ICT poprzez zmniejszenie kosztów komunikacji oraz pozyskiwania i analizowania informacji umożliwia organizacjom ograniczenie kosztów zarządzania. Ponadto ICT wspiera zmiany w organizacji umożliwiając spłaszczenia struktury organizacji. Dzięki ICT staje się możliwe zdecentralizowane podejmowanie decyzji ze względu na większą dostępność do wiedzy i informacji. Przyczynia się to również do wsparcia pracy zespołów roboczych.

Po czwarte Technologia Teleinformacyjna jest w organizacji narzędziem wspierającym reagowanie i dostosowywanie się do zmian. Dynamicznie zmieniające się otoczenie, które cechuje stały wzrost tempa szybkości zmian i stopnia niepewności przyszłego otoczenia wpływa na wysoką konkurencyjność

współczesnych warunków funkcjonowania firmy.292

W rezultacie organizacje poszukują sposobów poprawy swojej zdolności reagowania. ICT wspiera

zarządzanie strategiczne poprzez wspomaganie prowadzenia wywiadu

gospodarczego, ponieważ Internet pozwala w sposób ciągły monitorować

działania konkurentów i zdobywać większą wiedzę o rynku293.

Aby Technologia Teleinformacyjna mogła wspomóc zarządzanie

organizacją, musi być zaimplementowana w systemie informacyjnym²⁹⁴.

Zgodnie z teorią systemów system informacyjny jest rozwiązaniem

organizacyjnym i zarządczym problemu funkcjonowania systemu

292

Ignaczewska H., Łokaj A. (2005), Czas na ucieczkę do przodu, HBR, vol 29-30, Turban E., Mclean E.R., Wetherbe J.C., (2001), Information..., s. 5.

293 Laudon K.C., Laudon J.P., (1999), Essentials. .., s. 79.

294 Turban E., Mclean E.R., Wetherbe J.C., (2001), Information..., s. 7., Laudon K.C., Laudon J.P., (1999), Essentials. .., s. 14.

89

przedsiębiorstwa w złożonym i zmieniającym się otoczeniu295. Jest on częścią ogólnego systemu organizacji, który umożliwia zarządzanie organizacją i wspomaga realizację celów organizacji poprzez zarządzanie zasobami wiedzy

i przepływem informacji296. System informacyjny umożliwia interakcję

pomiędzy podsystemami, która dokonuje się poprzez komunikację istotnych informacji służących podejmowaniu decyzji. System informacyjny wpływa na wydajność pracy pracowników, ponieważ do jego zadań należy wspieranie

procesów podejmowania decyzji, koordynacji i kontroli w organizacji297.

Ponadto ważną funkcją współczesnych systemów informacyjnych

przedsiębiorstw jest redukcja problemu złożoności otoczenia poprzez efektywne radzenie sobie z ogromnymi ilościami dostępnych danych zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych oraz przekształcanie ich w istotne informacje²⁹⁸.

W dokumencie Ocena efektywności zastosowania internetu w działalności gospodarczej (Stron 84-89)