Wpływ resweratrolu i jego pochodnych na ekspresję integryn α5β1

Całkowitą ekspresję integryn α5β1, odgrywających kluczową rolę w adhezji komórek raka jajnika do LKMO (a szczególnie związanej z błoną komórkową fibronektyny) [254], oznaczono w lizatach komórkowych za pomocą metody ELISA.

4.10.1. Komórki A2780

W wyniku 24-godzinnej ekspozycji komórek raka jajnika A2780 na resweratrol stwierdzono obniżenie stężenia integryn α5β1 o 16 ± 1% (przy stężeniu 10 µM) i 52 ± 4% (przy stężeniu 50 µM) w porównaniu z komórkami grupy kontrolnej. W tym samym punkcie czasowym, żaden z zastosowanych analogów resweratrolu nie wpłynął na zmianę ekspresji ocenianych integryn (Rycina 32A).

W wyniku ekspozycji komórek przedłużonej do 48 godzin, resweratrol wywierał efekt zbliżony do tego, z wcześniejszego punktu czasowego, obniżając stężenie badanych integryn, odpowiednio, o 18 ± 5% (przy stężeniu 10 µM) i 32 ± 7% (przy stężeniu 50 µM). Jednocześnie, 3,3',4,4'-THS zwiększył stężenie integryn przy każdej z użytych dawek związku, odpowiednio o 26 ± 10% (dla 10 µM), 51 ± 13% (dla 50 µM) i 42 ± 15% (dla 100 µM). Z kolei drugi z analogów resweratrolu, stilben 3,3',4,4',5,5'-HHS, okazał się obniżać komórkową zawartość integryn α5β1, przy czym efekt ten był widoczny tylko przy stężeniu związku 10 µM, a odnotowana redukcja wynosiła 19 ± 8% (Rycina 32B).

W trzeciej dobie eksperymentu, resweratrol nadal obniżał ekspresję integryn, jednak efektywne było już tylko stężenie 10 µM (obniżenie o 22 ± 4%). Stilben 3,3',4,4'-THS zwiększał z kolei produkcję integryn α5β1 jeszcze silniej niż w drugiej dobie ekspozycji, przy czym efektywne okazały się stężenia 50 i 100 µM (wzrost, odpowiednio, o 87 ± 20% i 82 ± 8%). W przeciwieństwie do niego, trzeci z badanych związków, 3,3',4,4',5,5'-HHS, nie wpływał w tym punkcie czasowym na komórkową zawartość badanych integryn (Rycina

Angelika Kuczmarska

116

Rycina 32. Wpływ resweratrolu (Res), 3,3',4,4'-THS (THS) i 3,3',4,4',5,5'-HHS (HHS) na stężenie integryn α5β1 w komórkach raka jajnika A2780 po 24 (A), 48 (B) i 72 (C) godzinach ekspozycji. Wyniki pochodzą z eksperymentów przeprowadzonych na 4

odrębnych hodowlach komórek nowotworowych. Symbolem * oznaczono różnice istotne statystycznie (P<0,05) w porównaniu z komórkami nie poddawanymi działaniu związków badanych (komórki kontrolne; K). Symbolem # oznaczono różnice istotne statystycznie w porównaniu z komórkami eksponowanymi na resweratrol.

A.

B.

117

4.10.2. Komórki OVCAR-3

Ocena stężenia integryn integryn α5β1 w lizatach komórek OVCAR-3 poddawanych działaniu stilbenów wykazała, że po 24 godzinach ekspozycji resweratrol obniża tę wartość o 17 ± 6% (dla stężenia 50 µM) i 18 ± 6% (dla stężenia 100 µM) w porównaniu z grupą kontrolną. W odmienny sposób działały natomiast dwie syntetyczne pochodne resweratrolu, które w zgodny sposób podwyższały produkcję badanych integryn. W przypadku stilbenu 3,3',4,4'-THS odnotowano wzrost o 25 ± 11% (dla stężenia 50 µM) i o 46 ± 19% (dla stężenia 100 µM). Stilben 3,3',4,4',5,5'-HHS zwiększał komórkowe stężenie integryn o 45 ± 25% (dla stężenia 50 µM) i o 109 ± 51% (dla stężenia 100 µM) (Rycina 33A).

Po 48 godzinach ekspozycji stwierdzono, iż reweratrol użyty w stężeniu 100 µM obniżył stężenie integryn α5β1 w komórkach o 35 ± 10% w porównaniu z grupą kontrolną. Syntetyczne analogi resweratrolu, podobnie jak w poprzednim punkcie czasowym powodowały wzrost produkcji badanych integryn, a wywierane przez nie efekty były bardzo zbliżone. Przykładowo, stilben 3,3',4,4'-THS użyty w stężeniu 10 µM podwyższał ekspresję integryn o 71 ± 32%, użyty w stężeniu 50 µM o 99 ± 47%, a użyty w stężeniu 100 µM o 122 ± 30% (Rycina 33B).

W trzeciej dobie eksperymentu, resweratrol niespodziewanie zmienił kierunek działania, czego odzwierciedleniem był wzrost produkcji integryn α5β1 przez komórki OVCAR-3. Pobudzające działanie resweratrolu obecne było przy każdym z użytych stężeń związku, a odnotowany wzrost wynosił 44 ± 18% (dla stężenia 10 µM), 129 ± 9% (dla stężenia 50 µM) i 102 ± 19% (dla stężenia 100 µM). Choć w tym punkcie czasowym stilben 3,3',4,4'-THS również zwiększał stężenie integryn, to, paradoksalnie, przy stężeniu związku wynoszącym 50 µM jego efekty działania były istotnie niższe w porównaniu z resweratrolem (wzrost o 66 ± 8%). W przypadku dwóch pozostałych stężeń tego analogu, wzrost poziomu integryn nie różnił się statystycznie od efektu wywieranego przez resweratrol. Najsilniej jednak pod kątem ocenianego parametru działał stilben 3,3',4,4',5,5'-HHS, który pobudzał wzrost produkcji integryn α5β1 efektywniej niż resweratrol i 3,3',4,4'-THS. Przy stężeniu związku badanego 10 µM, stężenie integryn wzrosło o 113 ± 13%, przy stężeniu 50 µM o 185 ± 6%, a przy stężenu 100 µM o 186 ± 5% (Rycina 33C).

Angelika Kuczmarska

118

Rycina 33. Wpływ resweratrolu (Res), 3,3',4,4'-THS (THS) i 3,3',4,4',5,5'-HHS (HHS) na stężenie integryn α5β1 w komórkach raka jajnika OVCAR-3 po 24 (A), 48 (B) i 72 (C) godzinach ekspozycji. Wyniki pochodzą z eksperymentów przeprowadzonych na 4

odrębnych hodowlach komórek nowotworowych. Symbolem * oznaczono różnice istotne statystycznie (P<0,05) w porównaniu z komórkami nie poddawanymi działaniu związków badanych (komórki kontrolne; K). Symbolem # oznaczono różnice istotne statystycznie w porównaniu z komórkami eksponowanymi na resweratrol.

A.

B.

119

4.10.3. Komórki SKOV-3

Badania wykazały, że w wyniku 24-godzinnej ekspozycji komórek SKOV-3 na resweratrol w stężeniu 10 µM dochodzi do obniżenia produkcji integryn α5β1 o 11 ± 1% w porównaniu z grupą kontrolną. Z kolei stilben 3,3',4,4'-THS użyty w stężeniach 10 µM i 100 µM zwiększał produkcję badanych integryn o, odpowiednio, 70 ± 10% i 104 ± 25%. Trzeci z badanych związków, 3,3',4,4',5,5'-HHS wykazywał działanie pobudzające przy wszystkich zastosowanych stężeniach, a wzrost wynosił 31 ± 8%, 57 ± 27% i 157 ± 34% dla, odpowiednio, dawek 10, 50 i 100 µM (Rycina 34A).

W wyniku ekspozycji komórek przedłużonej do 48 godzin pogłębił się efekt działania resweratrolu, który obniżył produkcję integryn przy każdym z użytych stężeń, przy czym najsilniejszy, a zarazem identyczny, spadek odnotowano dla stężeń 10 i 100 µM (o 64 ± 8%). W tym punkcie czasowym dwa syntetyczne stilbeny zwiększały produkcję integryn, jednak 3,3',4,4'-THS powodował ten efekt tylko przy stężeniu 100 µM (wzrost o 55 ± 8%), natomiast 3,3',4,4',5,5'-HHS przy każdym z użytych stężeń. W tym przypadku największy wzrost w stosunku do grupy komórek kontrolnych (wynoszący 52 ± 18%) stwierdzono dla stężenia 100 µM (Rycina 34B).

W trzeciej dobie doświadczenia resweratrol utrzymał swoją aktywność, obniżając komórkowe stężenie integryn α5β1 w sposób bardzo zbliżony do poprzedniego punktu czasowego. Z kolei w przypadku stilbenu 3,3',4,4'-THS użytego w stężeniu 10 µM odnotowano obniżenie poziomu integryn o 60 ± 10%, a efekt ten był silniejszy statystycznie w porównaniu z działaniem resweratrolu. Z kolei przy stężeniach wyższych, tj. 50 i 100 µM związek ten stymulował produkcję integryn, czyniąc to najsilniej przy stężeniu najwyższym (wzrost o 89 ± 19%). Trzeci ze związków, 3,3',4,4',5,5'-HHS zwiększał produkcję integryn przy każdym z użytych stężeń, przy czym dla stężeń 50 i 100 µM odnotowane efekty były porównywalne z działaniem 3,3',4,4'-THS (Rycina 34C).

Angelika Kuczmarska

120

Rycina 34. Wpływ resweratrolu (Res), 3,3',4,4'-THS (THS) i 3,3',4,4',5,5'-HHS (HHS) na stężenie integryn α5β1 w komórkach raka jajnika SKOV-3 po 24 (A), 48 (B) i 72 (C) godzinach ekspozycji. Wyniki pochodzą z eksperymentów przeprowadzonych na 4

odrębnych hodowlach komórek nowotworowych. Symbolem * oznaczono różnice istotne statystycznie (P<0,05) w porównaniu z komórkami nie poddawanymi działaniu związków badanych (komórki kontrolne; K). Symbolem # oznaczono różnice istotne statystycznie w porównaniu z komórkami eksponowanymi na resweratrol.

A.

B.

121