Niniejsze opracowanie jest trzecią całościową edycją tego typu dokumentu w gminie.
Stanowi ono zmianę dotychczas obowiązującego „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Polkowice” (zwanego dalej dotychczasowym Studium), przyjętego Uchwałą Nr XXXII/387/06 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 20 kwietnia 2006 roku, które stanowiło z kolei zmianę „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Polkowice”, zatwierdzonego Uchwałą Rady Miejskiej w Polkowicach Nr XLIV/363/98 z dnia 18 czerwca 1998 roku (zwanego dalej pierwotnym Studium).
Pierwotne Studium z 1998 r. sporządzone zostało na mocy ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 89, poz. 415, z późn. zm.).
Dotychczasowe Studium z 2006 r. opracowano już pod rządami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.).
Zostało ono sporządzone dla obszaru całej gminy, choć jego głównym celem była korekta ustaleń planistycznych dotyczących wsi Żelazny Most, części wsi Moskorzyn i Kaźmierzów oraz obszaru rezerwy terenu pod budowę obwodnicy miasta w ciągu obecnej drogi krajowej nr 3 wraz z węzłami i połączeniem z wsią Żelazny Most.
Zmiana ustaleń dotychczasowego Studium jest niezbędna ze względu na konieczność aktualizacji danych i zagadnień przywołanych w części dotyczącej uwarunkowań rozwoju przestrzennego i tym samym sformułowaniu nowych kierunków rozwoju bazujących na aktualnych uwarunkowaniach.
Niniejsze Studium jest całkowicie nowym dokumentem, w którym uwzględniono szereg rozwiązań przestrzennych, zawartych w dotychczasowym Studium. Zmiany wprowadzone w stosunku do dotychczasowego Studium mają jednak charakter kompleksowy. Dokonano ich zarówno w części dotyczącej uwarunkowań, jak i w części dotyczącej kierunków polityki przestrzennej, odwołując się do obszaru całej gminy. Zmiana dotycząca uwarunkowań wynikała głównie z potrzeby aktualizacji danych statystycznych, ale także z konieczności uwzględnienia sporządzonych w międzyczasie różnych gminnych dokumentów planistycznych - strategii, programów, planów - w tym miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ale także z potrzeby weryfikacji niektórych tez diagnozy obecnego stanu zagospodarowania. Natomiast zmiany w części określającej kierunki polityki przestrzennej zdeterminowane zostały nowymi, zaktualizowanymi uwarunkowaniami, na których polityka ta jest w zasadniczej części oparta.
Zmiany te przejawiają się między innymi w odmiennym sposobie formułowania ustaleń studium dla ułatwienia rozstrzygania o ich zgodności lub sprzeczności z ustaleniami sporządzanych projektów planów miejscowych.
Przystąpienie do opracowania niniejszego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Polkowice (określanej w dalszej części opracowania jako Studium), wynikało przede wszystkim z:
− konieczności uporządkowania stanu planistycznego w gminie, rozumianego jako uzyskanie zgodności pomiędzy faktycznym stanem zainwestowania, a kierunkami rozwoju przestrzennego zawartymi w dotychczasowym Studium,
− konieczności uwzględnienia w polityce przestrzennej gminy różnych dokumentów dotyczących gospodarki przestrzennej w skali lokalnej i ponadlokalnej,
− potrzeby umożliwienia rozbudowy obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych
„Żelazny Most”, zwanego dalej OUOW „Żelazny Most” i wprowadzenia związanych z tą rozbudową zmian w strukturze funkcjonalno-przestrzennej gminy,
− aktywnością inwestycyjną KGHM Polska Miedź S.A.,
− zmian będących efektem obserwowanego wzrostu aktywności gospodarczej, zarówno w zakresie rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości (MŚP), jak i dużych przedsiębiorstw, oraz zmian w innych strefach gospodarki,
− zmieniających się zewnętrznych uwarunkowań społeczno-gospodarczych (w tym w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej),
− potrzeby wskazania dodatkowych terenów przeznaczonych pod zabudowę osadniczą,
− potrzeby modernizacji i usprawnienia układu komunikacyjnego gminy,
− potrzeby doposażenia istniejących terenów osadniczych w sieci infrastruktury technicznej,
− potrzeby aktualizacji innych rozwiązań planistycznych,
− potrzeby dostosowania zapisów do wymogów wynikających z obecnego stanu prawnego i będącego jego rezultatem orzecznictwa.
Przy sporządzaniu Studium uwzględniono w szczególności ustalenia:
1) „Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2030”, przyjętej Uchwałą Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r. (M. P. z 2012 r., poz. 252);
2) „Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku”, przyjętej Uchwałą Nr XLVIII/649/2005 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 30 listopada 2005 r.;
3) „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego”, przyjętego Uchwałą Nr XLVIII/873/2002 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz. Urz. Województwa Dolnośląskiego z 2003 r. Nr 4, poz. 100);
4) Projektu zmiany „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego” (wersja z kwietnia 2010 r.);
5) „Wytycznych kierunkowych do kształtowania sieci drogowej i kolejowej w województwie dolnośląskim”, przyjętych przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego
Uchwałą Nr 4298/III/10 z dnia 11 maja 2010 r.;
6) „Studium wydobycia i transportu surowców skalnych na Dolnym Śląsku. Stan i perspektywy”, przyjętego przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego Uchwałą Nr 4297/III/10 z dnia 11 maja 2010 r.;
7) „Wieloletniego Programu Inwestycyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007–2013” przyjętego Uchwałą Nr XXXVI/583/09 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 29 stycznia 2009 r.;
8) „Strategii Rozwoju Zrównoważonego Gminy Polkowice na lata 2010-2015”, przyjętej Uchwałą Nr XXXIII/336/10 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 28 czerwca 2010 r.
Przy sporządzaniu Zmiany A, B, C, D i E Studium uwzględniono dodatkowo ustalenia:
1) „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Dolnośląskiego” przyjętego Uchwałą Nr XLVIII/1622/14 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 27 marca 2014 r.,
2) „Strategii Rozwoju Zrównoważonego Gminy Polkowice na lata 2015-2020”, przyjętej Uchwałą Nr III/67/15 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 30 marca 2015 r.
Studium jest podstawowym dokumentem dla władz samorządowych gminy, na podstawie którego powinna być prowadzona polityka i strategia działań, przede wszystkim w sferze zagospodarowania przestrzennego, ale także w sferze społeczno-gospodarczej i ekologicznej, które bezpośrednio lub pośrednio wpływają na kształtowanie struktury przestrzennej oraz układu funkcjonalno-przestrzennego. W przypadku istotnych zmian uwarunkowań lub dokonania znaczących odstępstw od ustaleń niniejszego Studium, należy przystąpić do kolejnych jego aktualizacji. Między innymi dlatego celowe jest – zgodnie z obowiązującymi przepisami – dokonywanie oceny aktualności Studium co najmniej raz w ciągu kadencji Rady Miejskiej w Polkowicach.
Zgodnie z wymogami ustawowymi (art. 10 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) Studium składa się z części tekstowej i graficznej. Tekst niniejszego Studium podzielono na trzy części. Pierwsza z nich („A”) zawiera wstępne informacje m.in. o zawartości dokumentu, jego roli (niniejszy rozdział) i prawnej podstawie jego sporządzenia oraz o podstawowych celach Studium. Część druga („B”) przedstawia uwarunkowania rozwoju przestrzennego, w podziale na 10 rozdziałów (dotyczących poszczególnych zagadnień przestrzennych i społeczno-gospodarczych), pogrupowanych w czterech trzech działach:
uwarunkowania środowiskowe, uwarunkowania społeczno-gospodarcze oraz uwarunkowania wynikające z istniejącego zagospodarowania przestrzennego i struktury własności gruntów, a także bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę. Na końcu każdego rozdziału części „B”
zamieszczono syntetyczny zapis uwarunkowań wynikających z charakteru i stanu istniejącego, a także wnioski dla przyszłego zagospodarowania czy rozwoju danej dziedziny. W ostatniej, trzeciej części („C”) określono kierunki rozwoju przestrzennego, ujęte w 18 kolejnych rozdziałach, przy czym w ostatnim z nich przedstawiono syntetyczne streszczenie przyjętych ustaleń wraz z uzasadnieniem objaśniającym te rozwiązania.
Strukturę tego dokumentu podporządkowano przede wszystkim wygodzie przyszłych jego użytkowników. Dlatego w „Części C” tytuły rozdziałów w większości nawiązują do treści art. 10 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ten związek jest mniejszy w
„Części B”, której tytuły rozdziałów tylko częściowo odnoszą się do brzmienia art. 10 ust. 1, tak aby struktura opisu uwarunkowań umożliwiała kolejno omawianie całościowych zagadnień:
środowiskowych, społecznych, gospodarczych, przestrzennych i technicznych. Natomiast poszczególne uwarunkowania wymagające uwzględnienia na mocy tego przepisu, zostały odpowiednio opisane w Studium, przy czym często nie w jednym rozdziale, tylko w kilku (a dodatkowo zilustrowane na rysunkach Studium). Tak więc przykładowo uwarunkowania wynikające:
− ze „stanu ładu przestrzennego” (art. 10 ust. 1 pkt 2) zostały one opisane zarówno w rozdziałach: 6. Środowisko przyrodnicze i 7. Środowisko kulturowe, jak i w Dziale II.
Uwarunkowania społeczno-gospodarcze,
− z „potrzeb i możliwości rozwoju gminy” (art. 10 ust. 1 pkt 7) ujęto przede wszystkim w rozdziale 11. Baza ekonomiczna gminy, a również w rozdziałach: 9. Mieszkalnictwo oraz 10. Infrastruktura społeczna,
− z „zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych” (art. 10 ust. 1 pkt 14) zostały opisane w rozdziałach: 14. Komunikacja i transport oraz 15. Infrastruktura techniczna.
Jak już wspomniano, integralnym elementem Studium jest załączona do niniejszego tekstu część graficzna. Składają się na nią dwa rysunki w skali 1:10000, obejmujące cały obszar gminy Polkowice, o następujących tytułach:
− „Uwarunkowania rozwoju przestrzennego”,
− „Kierunki rozwoju przestrzennego”.
Warto zaznaczyć, że podział treści na rysunkach jest nieco umowny, ze względu na potrzebę zapewnienia ich odpowiedniej czytelności i funkcjonalności. Wynika to też z tego, że niektóre dane o charakterze uwarunkowań przedstawione na ww. rysunkach mają istotne znaczenie dla właściwego zobrazowania kierunków rozwoju przestrzennego.
1.1. Wprowadzenie do Zmiany A Studium.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Polkowice – zwana Zmianą A Studium, dla której zastosowano czcionkę koloru czerwonego – sporządzona została na podstawie przyjętej przez Radę Miejską w Polkowicach Uchwały Nr XXXIX/451/14 z dnia 7 sierpnia 2014 r. oraz zmieniającej ją Uchwały Nr XI/185/16 z dnia 14 kwietnia 2016 r. Przystąpienie do zmiany studium wynikało z konieczności dostosowania dokumentów planistycznych obowiązujących w gminie do potrzeb związanych z zamiarem realizacji dwutorowej linii elektroenergetycznej 2x400 kV relacji Czarna-Polkowice.
Dwutorowa linia elektroenergetyczna 2x400 kV relacji Czarna-Polkowice stanie się ważnym elementem krajowej sieci elektroenergetycznej. Jej budowa pozwoli na zaspokojenie ciągle rosnących potrzeb szybko rozwijającego się rejonu polkowickiego – zarówno inwestycji związanych z przemysłem miedziowym, jak i w wyniku rozwoju aglomeracji polkowickiej.
Docelowo budowa tej linii znacząco poprawi bezpieczeństwo dostaw energii, a także odciąży pozostałe linie przesyłowe w południowo-zachodniej części naszego kraju.
W dotychczas obowiązującym studium zamierzenia inwestycyjne dla tej linii zostały uwzględnione, jednak przyjęty wówczas przebieg pochodził jeszcze z opracowań koncepcyjnych i nieco różni się od zakładanego docelowego przebiegu tej linii. W obecnym stanie prawnym realizacja linii elektroenergetycznej o pożądanym przebiegu nie byłaby możliwa.
Zmianą studium objęto stosunkowo wąski pas terenu (na większości przebiegu o szerokości 70 m), który niezbędny będzie dla realizacji linii i późniejszego jej funkcjonowania. W pasie tym znalazły się także grunty, które będą wykorzystywane dla lokalizacji tymczasowych odciągów dla słupów podtrzymujących przewody. Szerokość pasa wynika także z szerokości przewidywanego pasa technologicznego tej linii, w którym po realizacji linii elektroenergetycznej będą występowały pewne ograniczenia w zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów, a także będzie on niezbędny dla prowadzenia związanych z nią prac konserwacyjnych i ewentualnie budowlanych lub rozbiórkowych.
Znaczą większość obszaru Zmiany A Studium obejmują fragmenty terenów przewidzianych w dotychczasowym studium na cele leśne. Ponadto znalazły się tam tereny przewidziane na cele rolne, przemysłowe, usługowe, infrastrukturalne. W obszarze Zmiany A Studium nie przewiduje się możliwości wznoszenia nowych budynków.
Zmiana A Studium w części tekstowej opracowania polegała na dokonaniu zmian w rozdziałach: 1., 6.5.8., 15.3.1., 17.1., 17.3., 21.1., 32.1., 32.2. a także wprowadzeniu nowych rozdziałów 1.1., 2.1., 32.2A i 33.1. Nowe zapisy wyróżniono czerwoną czcionką, a usuwane zapisy zasygnalizowano przekreśloną czerwoną czcionką. W odniesieniu do niezmienianych zapisów zachowano dotychczasową czarną czcionkę. Obszar objęty Zmianą A Studium został oznaczony na rysunkach zmiany Studium, poprzez wyróżnienie kolorem czerwonym jego granicy.
1.2. Wprowadzenie do Zmiany C Studium.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Polkowice – zwana dalej Zmianą C Studium, zmienia trzecią całościową edycję tego dokumentu w gminie Polkowice i jej Zmianę A. Sporządzona została na podstawie Uchwały Nr V/87/15 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 11 czerwca 2015 r. Zmiana ta wynikała z konieczności zmiany trasy planowanej na terenie gminy Polkowice linii elektroenergetycznej 2x400 kV relacji Czarna – Polkowice w rejonie planowanej drogi S3. Realizacja drogi S3 wiązać się będzie z przebudową znajdującej się tu sieci infrastruktury technicznej (przede wszystkim gazociągów wysokiego ciśnienia i rurociągów technologicznych) wraz z odcinkiem drogi wojewódzkiej nr 331.
Proponowane w sporządzanych projektach wykonawczych rozwiązania tego skomplikowanego węzła mogą uniemożliwić realizację projektowanej w tym obszarze dwutorowej napowietrznej linii 2x400kV w planowanych dotychczas granicach. Konieczne dla realizacji tej inwestycji stało się więc wskazanie większego obszaru umożliwiającego wytyczenie alternatywnej trasy dla przedmiotowej linii elektroenergetycznej w tym rejonie. W tekście Zmianę C Studium wyróżniono czcionką koloru niebieskiego.
Zmiana C Studium polega głównie na zmianach na rysunku studium polegających na poszerzeniu obszaru, na którym przewiduje się przejście linią elektroenergetyczną nad projektowaną drogą S3 oraz istniejącymi sieciami infrastruktury technicznej i drogowej. Obszar ten obejmuje fragmenty terenów przewidzianych w dotychczas obowiązującym studium na cele leśne oraz terenów dla infrastruktury technicznej i drogowej oraz, wprowadzonych Zmianą A, terenów dla realizacji linii elektroenergetycznej 2x400 kV. W części tekstowej studium wprowadzono następujące zmiany:
a) w Rozdziale 1. Wprowadzenie dodano podrozdział pt.: „Wprowadzenie do Zmiany C