PRAW IDŁA STRZELANIA
B, Wstrzeliwanie w ogniu rozpryskowym
305. SPOSOBY PROWADZENIA WSTRZELIWANIA W OGNIU ROZPRYSKOWYM. Wstrzeliwanie rozpryskowe składa się z wstrze
liwania: a) kierunku, b) wysokości rozprysku, c) donośności.
Wstrzeliwanie rozpryskowe można wykonać albo: 1) rozpryskowo, wstrzeliwując jednocześnie kierunek, wysokość rozprysku i dono
śność, albo 2) uderzeniowo wstrzelać kierunek i donośność, potem zaś wstrzelać wysokość rozprysku. Pierwszy sposób jest lepszy, gdyż wstrzeliwanie jest szybsze, niezależne od terenu i już podczas wstrze
liwania otrzymuje się pewną skuteczność. Jednak przy działach o te
rze stromym sposób ten jest mniej dogodny, gdyż z powodu dużego rozrzutu wzwyż otrzymuje się przeważnie rozpryski wysokie i bardzo wysokie albo udary, to też lepiej stosować w tym wypadku sposób drugi.
Wstrzeliwanie rozpryskowe może być wykonane: A. szrapnelami, B. granatoszrapnelami, C. granatami na rozprysk.
a) Wstrzeliwanie rozpryskowe szrapnelami.
Wstrzeliwanie rozpryskowe szrapnelami może być wykonywane:
1) rozpryskowo, na niskich rozpryskach, lub 2) uderzeniowo, co do kierunku i donośności, następnie zaś, co do wysokości rozprysku. Przy armatach polowych 75 m/m stosuje się normalnie sposób pierwszy.
1. Wstrzeliwanie na niskich rozpryskach.
Wstrzeliwanie szrapnelami na niskich rozpryskach uskutecznia się serjami mieszanemi. Pożądanem jest jednak otrzymanie przewagi
192
strzałów rozpryskowych, t. j. aby wysokość serji wynosiła + 1 ty
sięczna, gdyż w tym wypadku osiąga się pewną skuteczność strza
łów. Wstrzeliwanie kierunku, wysokości rozprysku i donośności usku
tecznia się jednocześnie.
Wstrzeliwanie kierunku wykonuje się według prawideł wstrzeli
wania uderzeniowego obramowuj ącego.
Wstrzeliwanie wysokości rozprysku rozpoczyna się od poprawia- cza normalnego lub poprawiacza chwili, t. j. dających wysokość roz
prysku 0 , powiększonego o jedną kreskę, Wartość poprawiacza nor
malnego dla każdej odległości i dla każdego pocisku podają tabele strzelnicze 75 m/m wz. 97 i 02/26, przy strzelaniu bez tabel przyjmuje się: dla a. p. 75 m/m wz. 97: szrapnel.... poprawacz 17, granat zwykły, ładunek normalny... popr. 2 2, granat zwykły ładunek zmniejszony, granat wz. 917 i 918 r.... popr, 18;
dla a. p. 75 m/m wz. 02/26 przy odległości koło:
3000 metrów szrapnel . . . popr. 15; granat zwykły ład. norm. . . . popr. 22 5000 „ ... 10; ... 19 7000 „ ... 7; „ ... 24
O ile otrzymano pierwszą serję rozpryskową, zmniejsza się poprawiacz o różnięę między średnią wysokością serji, a jedną tysięczną. Stosując podstawę porównawczą, zmniejsza się poprawiacz o 3 kreski przy rozpryskach niskich lub niskich i wysokich, o 6 kresek — przy wyso
kich lub wysokich i bardzo wysokich, o 9 kresek — przy bardzo wy
sokich. Jeżeli wysokość rozprysku serji nie była dokładnie określona, stosuje się zmiany poprawiacza o 4 lub 8 kresek.
Po otrzymaniu ponownie serji rozpryskowej stosuje się takie same zmiany poprawiacza, aż do uzyskania serji mieszanej o wysokości + 1 lub 0, O ile w tym wypadku otrzyma się serję uderzeniową lub mieszaną o wysokości — 1 tysięczna, należy odpowiednio zmienić poprawiacz.
Przy otrzymaniu pierwszej serji uderzeniowej należy powiększyć poprawiacz o 4 kreski, po otrzymaniu ponownie serji uderzeniowej zmienia się poprawiacz o 8 kresek. O ile i ta zmiana poprawiacza nie da serji rozpryskowej, będzie to oznaczało, że przy przygotowaniu ognia mylnie określono kąt położenia celu, lub wogóle takowego nie uwzględniono; należy wobec tego powiększyć poziomnicę o 5, 10 lub więcej tysięcznych, aż do uzyskania serji rozpryskowej. Po otrzy
maniu serji rozpryskowej postępuje się jak wyżej, t. j. uzyskuje się serję mieszaną o wysokości + 1 tys. lub 0 ,
Jeżeli wysokość rozprysku jednego strzału z serji bateryjnej znacz
nie różni się od reszty strzałów tej serji, wtedy nie bierze się go pod uwagę,
Po obramowaniu celu wstrzeliwuje się wysokość skuteczną roz
prysku. W tym celu należy powiększyć poprawiacz o różnicę między wysokością skuteczną, a wstrzelaną i sprawdzić jedną ser ją, czy wysokość rozprysku jest należyta, Uważa się, że wysokość skuteczna jest wstrzelana, o ile otrzymano dwa strzały powyżej, dwa strzały poniżej wysokości skutecznej, lub wysokość serji nieznacznie tylko
lóżni się od skutecznej. Dalsze zmiany poprawiacza mogą być doko
nane na podstawie obserwacji ognia skutecznego.
Wstrzeliwanie donośności wykonuje się tak, jak przy wstrzeliwaniu uderzeniowem obramowującem t. j. skokami 4, 2 i 1 widłowemi, aż do uzyskania żądanego obramowania. Ser ja uważa się za długą, o ile zaobserwowano przynajmniej dwa strzały długie bez względu na wysokość rozprysku. Ser ja jest krótka, o ile zaobserwowano przynaj
mniej dwa strzały krótkie na wysokości nie większej, niż jedna ty
sięczna.
Po zaobserwowaniu jednego tylko strzału pod względem donośności, można zrobić skok, jednak, o ile ten celownik miałby być granicą obra
mowania, należy go sprawdzić.
P r z y k ł a d y .
N r p r z y Z n a k
K o m e n d a
Obserwada
U w a g i kładu serji
wysok. rozpr. don.
i Popr. 18. 3200 + 7 tys. nob. A. p. 75 m/m wz. 97. Żą
dane obramowanie 200 metrów.
kr. Popr. 12. 3200 + 2 tys. 2 kr.
dl. Popr. 11. 3600 2 ud., 2 rozp. 3 di.
dl. 3400 1 ud., 3 rozp. 2 di.
Popr. 13. 3400 + 3 tys, nob. Sprawdzenie wysokości skutecznej.
2 dl. Popr. 18. 4000 4 ud. 4 dł.
k r . Popr. 22. 3600 4 ud. 4 kr.
Popi. 30 3800 3 wys., 1 niski nob.
kr. Popr. 27. 3800 1 ud., 3 rozpr. 2 kr.
Popr. 29. 3800 2 wys., 2 niskie nob. Sprawdzenie wysokości skutecznej.
Francuska instrukcja strzelania wprowadza nieco inny sposób wstrzeliwania wyso
kości rozprysku serji. Wstrzeliwanie rozpoczyna się od poprawiacza normalnego, powiększonego o 4 kreski. Jeżeli pierwsza serja będzie rozpryskowa, zmniejsza się poprawiaoz o zaobserwowaną średnią wysokość serji, powiększoną o 1 tysięczną.
Przy ponownem otrzymaniu serji roizpryslkoWej postępuje się w ten sam sposób, aż do uzyskania serji mieszanej lub uderzeniowej. Po otrzymaniu serji uderzeniowej zwiększa się poprawiacz skokami co 1 kreskę, aż do otrzymania serji mieszanej.
Po uzyskaniu serji mieszanej powtarza się ją, aby mieć 8 strzałów obserwowanych.
Na podstawie tych strzałów określa się średnią wysokość serji (— 1 tya., 0 lub _j_ 1 tys.). Jeżeli pierwsza serja będzie uderzeniowa należy powiększyć poprawiacz o 4 kreski. Powiększyć poprawiacz o 8 kresek, o ile otrzymano ponownie serję ude
rzeniową.
- A rty le rja 13.
194 Przykład.
Znak K o m e n d a
Obserwacja
U w a g i serji
wysok. rozpr. don.
Popr. 21. 3600 + 8 tys. nob. A. p. 75 m/m wz. 97. Popr.
17 + 4 = 21.
kr. Popr. 12. 3600 3 rozpr., 1 ud. 2 kr. Zmiana poprawiacza o 8 - f 1 kreskę.
dł. 4000 1 rozpr., 3 ud. 3 dł. Średnia wysokość obu serji = 0.
2. W strzeliwanie sposobem wstrzelania kierunku i donośności ude
rzeniowo.
Wstrzeliwanie rozpryskowe zapomocą wstrzelania kierunku i do
nośności uderzeniowo wykonuje się następująco: po wstrzelaniu ude
rzeniowo kierunku i donośności do żądanego obramowania, rozpoczyna się wstrzeliwanie wysokości rozprysku na celowniku, odpowiadającym krótkiej granicy obramowania, lub na celowniku średnim, o ile obra
mowanie jest większe. Wstrzeliwuje się odrazu wysokość skuteczną, to też jako poprawiacz początkowy bierze się poprawiacz normalny, powiększony o 3 kreski. O ile otrzymamy wysokość serji inną, niż skuteczną, zmienia się poprawiacz o różnicę między zaobserwowaną wysokością, a skuteczną. Po wprowadzeniu tej poprawki oddaje się dwie ser je i na podstawie tych seryj określa się ostateczną poprawkę poprawiacza.