Wymagania krytyczne: Utrzymanie wpływów na forum Internet Corporation for Assigned Names and Numbers lub w innym czołowym organie zarządzania internetem

Stworzenie spójnej, możliwej do realizacji wizji zarządzania internetem, która uzyska akceptację społeczności międzynarodowej. Utrzymanie globalnego wymiaru sieci,

ustanowienie systemu zarządzania wspierającego innowacje, handel i wymianę informacji.

Wyważone prowadzenie procesu umiędzynarodowienia zarządzania siecią z

jednoczesnym utrzymaniem wpływów w strategicznych obszarach. Zdolność do

utrzymania stanu, w którym nawet bez formalnego uregulowania procesów decyzyjnych interesariusze mogą łatwo dostosowywać się do zmieniających się warunków i promować dobre praktyki.

7. Wnioski: Globalna sieć przynosi korzyści uczestnikom procesów w niej zachodzących, generuje zagrożenia, a nade wszystko dynamicznie się przekształca. System zarządzania siecią musi spełniać wymogi skuteczności działania w środowisku o takiej charakterystyce, w tym przede wszystkim wymóg szybkości reakcji. Pełne otwarcie procesu decyzyjnego dotyczącego internetu może sparaliżować szereg decyzji istotnych dla rozwoju tego medium. Praktyczna realizacja postulatów otwartego systemu zarządzania wymagałaby konsensusu wszystkich państw, których obywatele są jego użytkownikami w sprawie wolności jednostki, wolności wypowiedzi i sposobów ograniczania przestępczości

internetowej. Tego typu uniwersalne porozumienie nie jest oczywiście w praktyce możliwe.

Stany Zjednoczone, ustanawiając pewien model zarządzania głównym globalnym medium i stopniowo poddając go umiędzynarodowieniu, zabiegały przede wszystkim o stworzenie i utrzymanie warunków skutecznego działania w cyberprzestrzeni, co należy uznać za projekt zakończony powodzeniem. Sama debata na temat przekształcającego się modelu zarządzania internetem jest dla rządu amerykańskiego pewnym testem przywództwa – okazją do zaprezentowania swego stanowiska oraz konfrontacji poglądów na optymalny sposób działania sieci, z innymi pretendującymi do odgrywania istotniejszej roli w procesie zarządczym. Jednocześnie jest to również pole ataków na rząd amerykański, w związku z przyjęciem przez niego – czy też uzurpowaniem, jak chcą kontestatorzy tego stanu rzeczy – funkcji globalnego zarządcy. Podziały wzmacnia fakt, że prezentowane na zewnątrz stanowisko USA nie jest rezultatem konsultacji prowadzonych na poziomie wewnętrznym – w Kongresie USA republikanie zgłosili propozycję ustawy, która zakazuje rządowi USA przekazywania nadzoru nad wykonywaniem przez Internet Corporation for Assigned Names and Numbers funkcji Internet Assigned Numbers Authority wspólnocie

wielostronnej. Głównym z podnoszonych argumentów jest ten, że wycofanie się władz USA z odgrywania aktywnej roli w systemie zarządczym spowoduje ostatecznie

zwiększenie możliwości wpływu na rzeczywistość sieciową krajów o odmiennych od amerykańskich strategiach zarządzania nim, jak Rosja czy Chiny.

Źródło: Opracowanie własne [Koniec tabeli 6]

Str. 194

3.4.2.

Unia Europejska

Pozycja Unii Europejskiej na światowej mapie politycznej powoduje naturalne zainteresowanie uczestnictwem we wszystkich głównych strukturach zarządzania globalnego, w tym również zarządzanie internetem. Jest to jeden z obszarów, w których Unia Europejska promuje multilateralizm i konsensus, uznając sieć za globalne dobro wspólne. Wzywając do stworzenia nowego modelu kooperacji w sprawie kluczowych aspektów zarządzania cyberprzestrzenią, akcentuje konieczność wzmocnienia struktury zarządzania tym medium, co ma obejmować systematyzację uprawnień i rozszerzenie niektórych z nich na skalę globalną.

„Biorąc pod uwagę strategiczne znaczenie internetu, międzynarodowa kooperacja [w sprawach z nim związanych − przyp. M.Z.] jest kluczowa. Internet jest nadzwyczajnym narzędziem służącym idei wolności słowa na całym świecie. (…) Komisja Europejska traktuje internet jako ważną zmienną demokracji i wolności. Sieć powinna być otwarta dla wszystkich, neutralna i umożliwiająca korzystanie z różnych technologii i urządzeń

(interoperacyjność). Unia Europejska opowiada się zatem za demokratyczną i transparentną kontrolą domain name system i ONS[Przypis 323].”

W debacie na ten temat pojawiają się też odniesienia do „europejskich wartości”, które powinny zostać uwzględnione w nowym systemie zarządzania. Akcentuje się konieczność zachowania otwartości, przejrzystości sieci oraz potrzebę negocjowania rozwiązań w tym obszarze w sposób transparentny i z udziałem jak największej liczby podmiotów. To stanowisko dominowało w czasie negocjacji prowadzących do powstania Internet

Corporation for Assigned Names and Numbers, wówczas jednak inicjatywa i uprawnienia regulacyjne pozostawały w rękach rządu Stanów Zjednoczonych, a wpływ Unii

Europejskiej na formowanie się modelu zarządzania systemem domen był niewielki.

Podstawowym obszarem sporów stała się kwestia niedostatecznej reprezentacji rządów (rządów europejskich) w ustalonej pod koniec 20 wieku strukturze kierowania opartej na Internet Corporation for Assigned Names and Numbers. Stany Zjednoczone ograniczyły oddziaływanie władz innych państw do odgrywania roli doradczej w ramach Governmental Advisory Committee (GAC), stanowiącego część składową Internet Corporation for

Assigned Names and Numbers. W tym obszarze Unia Europejska nie zdołała skutecznie wynegocjować większych uprawnień i w rezultacie konsekwentnie uznaje, że wobec kluczowego znaczenia obszaru zarządzania Internet Corporation for Assigned Names and

Numbers oraz Internet Assigned Numbers Authority należy zglobalizować funkcje przez nie sprawowane[Przypis 324].

Wymiernym rezultatem oddziaływań europejskich stało się za to utworzenie w 2007 roku pierwszej regionalnej domeny najwyższego poziomu „.eu”. Pewnym paradoksem na tle wątpliwości kierowanych pod adresem Internet Corporation for Assigned Names and Numbers jest fakt, że formuła przyjęta przez Unię Europejską w kwestii administrowania tą domeną odzwierciedla formułę realizowaną przez rząd USA i Internet Corporation for Assigned Names and Numbers.

Str. 195

Podmiot prywatny jest głównym aktorem zarządczym na poziomie operacyjnym, ale jego uprawnienia w tym obszarze stanowią rezultat strategii uzgodnionej na politycznym forum Unii Europejskiej[Przypis 325].

Jako że proces kształtowania się nowego system zarządzania internetem w coraz większym stopniu się umiędzynarodawia, Komisja Europejska wysuwa postulaty zwiększenia uprawnień zarządzania cyberprzestrzenią dla rządów, których

podstawową rolą jest zabieganie o realizację interesu publicznego − również związanego ze społeczną i gospodarczą aktywnością obywateli w sieci[Przypis 326]. W istocie więc, chociaż akceptuje się rolę podmiotów prywatnych i wielostronną formułę zarządzania internetem, w naturalny sposób oczekuje się również wzmocnienia roli rządów w tym obszarze.

„(…) nie możemy pominąć kluczowej roli rządów, którą mają one do odegrania w zapewnieniu otwartości i wolności internetu. (…) Jeśli użytkownicy chcą internetu

neutralnego i otwartego, powinni zwrócić się do swoich rządów z prośbą o zabezpieczenie tych wartości[Przypis 327].”

Stanowisko Unii Europejskiej jest klarowne na poziomie wyznaczania ogólnych kierunków przyszłego kształtu zarządzania siecią, wewnątrz państw członkowskich wciąż jednak toczy się dyskusja, jak dokładnie miałyby wyglądać w przyszłości uprawnienia rządów.

Brakuje zgody co do zasięgu i konkretnych rozwiązań, za sprawą których byłyby one sytuowane wyżej w hierarchii zarządzania internetem. Formułując obiekcje wobec obecnej roli i statusu Internet Corporation for Assigned Names and Numbers i wskazując kierunki rozwoju tej lub alternatywnych formuł zarządzania siecią, Komisja Europejska podnosi również problem deficytu legitymacji dotychczasowego systemu, uznając, że zbudowanie szerszego forum podmiotów regulujących cyberprzestrzeń stanie się wyrazem

„wielostronnej odpowiedzialności” (multilateral accountability)[Przypis 328].

Między innymi ta kwestia była przedmiotem negocjacji prowadzonych w ramach The Internet Governance Forum postrzeganego jako platforma redukcji „cyfrowego podziału”

oraz transferu wiedzy składającej się na różne wizje zarządzania internetem[Przypis 329].

Głównie dzięki staraniom Unii Europejskiej forum to zostało utworzone i utrzymuje swoją rolę w koordynowaniu wielostronnej debaty.

Str. 196

Istotnym jej aspektem jest negocjowanie stanowisk państw rozwijających się oraz Stanów Zjednoczonych, których ogląd kontroli i rozwoju globalnej sieci znacząco się różnią.

Gospodarki wschodzące i świat rozwijający się promują pogląd, że najskuteczniejszą formułą byłoby ustanowienie międzyrządowego, globalnego porozumienia w tej sprawie.

Stany Zjednoczone z kolei uznają istniejące − hybrydowe − rozwiązanie za model dla przyszłego systemu. Chociaż Unia Europejska w tym akurat obszarze odgrywa rolę mediatora, w miarę prowadzonych rozmów wiele z poglądów na potrzeby możliwości w zakresie zarządzania internetem zbliżyło ją do stanowiska amerykańskiego. Rozszerza się pole zagadnień dotyczących kształtu zarządzania systemami telekomunikacyjnymi w ogóle, w których również Stany Zjednoczone uznają europejskich partnerów za sojuszników[Przypis 330].

Całościowy ogląd aktywności Unii Europejskiej w ustalaniu nowego systemu zarządczego wyraźnie wskazuje, że zajęła ona rolę katalizatora zmian i jednego z głównych adwokatów przesunięcia większych uprawnień w kierunku społeczności międzynarodowej, uznając znaczenie cyberprzestrzeni dla rozwoju cywilizacyjnego. W politykach Unii Europejskiej cyberprzestrzeń i możliwości przez nie oferowane są częstym punktem odniesienia i podstawą formułowania wytycznych co do budowania społeczeństw i gospodarek opartych na wiedzy.

Str. 197 3.4.2.1.

Analiza Centre of Gravity

Tabela 7. Zarządzanie internetem jako sfera rywalizacji międzynarodowej [Przejdź na koniec tabeli 7 ]

1. Cel: Budowanie międzynarodowego konsensusu w sprawie modelu zarządzania globalną siecią www, opartego na zasadach i wartościach zapewniających realizację interesu wspólnoty europejskiej oraz rozwój cyberprzestrzeni.