Wprowadzenie – wyzwania rynkowe i nowe technologie
3. Z Internetu do przedsiębiorstw
Dynamizm i znaczenie tych zmian dla użytkowników Internetu nie mogły pozo-stać niezauważone przez przedsiębiorstwa (nie tylko te z branży medialnej), szuka-jące sposobów na zwiększanie rynkowych przewag konkurencyjnych. Dla wdrożenia zakończonego sukcesem oraz adaptacji rozwiązania przez finalnych użytkowni-ków niezwykle ważne jest prawidłowe zdefiniowanie rozwiązania, kryjącego się pod określeniem Enterprise 2.0. Zgodnie z literaturą (McAfee 2009) oraz publikacjami internetowymi (Zob. http://en.wikipedia.org/wiki/Enterprise_2.0), pod definicją plat-formy Enterprise 2.0 kryją się rozwiązania, umożliwiające współpracę i komunikację użytkowników, mające takie funkcje, jak:
• możliwość wyszukiwania treści i innych użytkowników, zarówno w sposób seman-tyczny jak i bazując na chmurach znaczników (tagów);
• rozbudowane profile użytkowników, tworzone m. in. pod kątem posiadanych kompetencji oraz doświadczenia;
• grupowanie treści lub użytkowników według pewnych reguł;
• narzędzia autorskie (umożliwiające użytkownikom tworzenie treści), takie jak:
fora, blogi, narzędzia biurowe (edytor tekstów, arkusz kalkulacyjny itp.), bazy wiedzy i wiki;
• tagowanie (nadawanie znaczników) treści;
• klasyfikowanie i ratingowanie (ocenianie jakości, wartości, przydatności itp.) tre-ści przez użytkowników;
• narzędzia komunikacji peer-to-peer i one-to-many, zarówno w formie tekstowej, jak i wideokonferencji;
• system powiadomień o zmianach treści, np. RSS;
• demokratyczność, płaska struktura i swoboda tworzenia treści;
• brak jasno określonych, sztywnych struktur hierarchicznych – adaptacyjność (lite-ratura mówi o płaskim modelu organizacji i szerokim wykorzystaniu „mądrości tłumu”) (McAfee 2009).
Funkcjonalności te mogą być dostępne w ramach zintegrowanych platform róż-nych typów:
• tak zwanego Intranetu 2.0 (Solomon, Schrum 2007), rozszerzonego o możliwości tworzenia treści przez użytkowników, który stanowi platformę integrującą kom-ponenty Enterprise 2.0;
• platform o charakterze społecznościowym (typu np. IBM Connections, Google+, Yammer czy Jive) – dostępnych dla użytkowników w różnych konfiguracjach, np. clientserver, SaSitp. Istnieją również platformy tworzone na zamówienie lub głęboko zmodyfikowane i dopasowane do potrzeb klienta;
• pakietów biurowych w chmurze, np. Office 365, Google Docsitp;
• banków lub inkubatorów pomysłów;
• systemów zarządzania projektami, gdzie użytkownicy mają możliwość tworzenia społeczności;
• systemów rynków prognostycznych (predictionmarkets);
• innych typów systemów, wokół których tworzą się społeczności użytkowników.
Potrzeby przedsiębiorstw są zróżnicowane, co jest związane z prowadzoną przez nie działalnością – jedne przedsiębiorstwa nastawione są bardziej na proces kre-acji, inne na procesy produkcyjne, a jeszcze inna grupa przedsiębiorstw łączy te dwa obszary. Rolą platform Enterprise 2.0 jest jak najlepsze zaspokojenie potrzeb przed-siębiorstw i ich społeczności, jednak nie ma jednego rozwiązania, które byłoby ide-alne dla wszystkich.
Jak wspomniano wcześniej, oferta rynkowa platform Enterprise 2.0 jest bardzo bogata. Składa się zarówno z bardzo rozbudowanych platform komercyjnych, jak i rozwiązań darmowych, czasem nawet o porównywalnej funkcjonalności. Zazwyczaj jednak platformy darmowe są rozwiązaniami mało elastycznymi i brak im możliwo-ści dopasowania do specyficznych potrzeb przedsiębiorstw. Można uznać, że w przy-padku podjęcia decyzji o eksploatacji darmowego rozwiązania, to przedsiębiorstwa będą musiały się dopasować do rozwiązań IT, a nie na odwrót. Różny jest rów-nież koszt eksploatacji takich platform, co jest związane z konstrukcją opłat bazu-jących na:
• liczbie użytkowników,
• wielkości przestrzeni zajmowanej na serwerze,
• ilości udostępnionych funkcji,
• ilości przesłanych danych.
O kosztach eksploatacji będzie decydować również przyjęty model utrzymania systemu:
• na własnych serwerach,
• na serwerach wynajętych,
• z własnym zespołem serwisowym i deweloperskim,
• z wynajętym zespołem odpowiedzialnym za utrzymanie i rozwój platformy.
Powyższe czynniki, wpływające na koszty wdrożenia i utrzymania, mają istotny wpływ na decyzję przedsiębiorstwa odnośnie do przyjęcia nowych rozwiązań.
Dodatkowym zagadnieniem w przypadku platform Enterprise 2.0, ale nie tylko, jest ich integracja wewnątrz przedsiębiorstwa z innymi systemami (ERP, CRM itp.), w tym czasami innymi platformami Enterprise 2.0. Jak wspomniano wcześniej, to społeczności decydują o kształcie platformy oraz metodach współpracy, dlatego moż-liwe są przypadki, kiedy w ramach jednego przedsiębiorstwa, różne departamenty lub oddziały przedsiębiorstwa zdecydowały się na wykorzystanie różnego oprogra-mowania. Jeśli platformy nie są ze sobą zintegrowane (połączone), następuje pogor-szenie, mimo wykorzystania nowoczesnych rozwiązań, skuteczności działania zespo-łów, ponieważ każdy działa w sposób autonomiczny, bez możliwości współdzielenia zasobów i informacji. Taka fragmentacja może być rozwiązana na kilka sposobów:
• Wdrożenia jednej platformy Enterprise 2.0 dla całego przedsiębiorstwa. Powią-zane jest to z ryzykiem, związanym z migracją społeczności z jednej platformy do drugiej, i koniecznością minimalizacji negatywnych skutków, wiążących się z ograniczeniem autonomii danej społeczności. Jest to rozwiązanie najbardziej radykalne, jednak efektywne z punktu widzenia kosztowego oraz współdziele-nia zasobów przedsiębiorstwa. Pewnym problemem może okazać się migracja danych z platform dotychczas wykorzystywanych do nowej platformy. Jest to roz-wiązanie najkorzystniejsze dla zespołu IT z powodu stabilności i utrzymania.
• Pozostawienie różnych platform w ramach przedsiębiorstwa i stworzenie roz-wiązania, pozwalającego na wymianę danych między nimi. Jest to rozwiąza-nie zachowujące spójność dotychczasowych społeczności oraz zgromadzonych danych na platformach. Jest jednak kosztowne ze względu na koszty utrzyma-nia wielu platform oraz konieczności stworzeutrzyma-nia szyny wymiany danych między systemami (interconnection). W przypadku pewnych platform jest to rozwiązanie niemożliwe do wykonania, ponieważ nie ma możliwości dwustronnej wymiany danych (zapis/odczyt), np. w przypadku platformy Google+.
• Pozostawienie niezależnych platform i wdrożenie nowej platformy, zachęcając użytkowników, poprzez pokazanie korzyści, do dobrowolnej migracji na wspólną platformę. Takie podejście może być jednak czasochłonne i nie w pełni skuteczne ze względu na przyzwyczajenia, migrację danych i chęć zachowania autonomii.
Powyższe zagadnienia dotyczą w dużej mierze aspektów technologicznych opro-gramowania. W dalszej części zostaną poruszone inne czynniki, mające wpływ na adaptację przez przedsiębiorstwa i użytkowników platform Enterprise 2.0.