W celu ustalenia rozmiaru przestępczości osądzonej na terenie Bielska-Białej i po-wiatu bielskiego dokonano analizy danych z działalności Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej. Należy jednak zwrócić uwagę, że terytorialny zasięg działania tego Sądu nie po-krywa się dokładnie z obszarem Bielska-Białej i powiatu bielskiego. Powiat bielski obej-muje bowiem gminy: Bestwina, Buczkowice, Czechowice-Dziedzice, Jasienica, Jaworze, Kozy, Porąbka, Szczyrk, Wilamowice i Wilkowice30. Tymczasem właściwość miejscowa Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej obejmuje gminy Bielsko-Biała, Buczkowice, Jasieni-ca, Jaworze, Kozy, Szczyrk, Wilamowice i Wilkowice31. W przypadku wymiaru sprawie-dliwości mamy bowiem do czynienia z tzw. podziałem administracyjnym specjalnym, mającym swoje uwarunkowanie głównie w czynnikach historycznych. Badaniem objęto lata 2006 i 2007, a zatem okres odpowiadający okresowi, w którym przeprowadzana była ankieta wśród mieszkańców.
Rozmiar przestępczości osądzonej kształtował się następująco:
Tab. 11. Rozmiar przestępczości osądzoBej
Ilość przestępstw Rodzaj przestępstwa
2006 rok 2007 rok
przestępstwa z art. 156 k.k. 2 (0,76%) 0 (0,00%)
przestępstwa z art. 157 k.k. 63 (2,47%) 32 (1,10%)
przestępstwa z art. 158 k.k. 72 (2,83%) 34 (1,17%)
przestępstwa z art. 177 k.k. 67 (2,63%) 106 (3,66%)
przestępstwa z art. 177 k.k. popełnione w stanie nietrzeźwości 4 (0,16%) 5 (0,17%) przestępstwa z art. 178a k.k. 637 (25,01%) 536 (18,48%)
przestępstwa z art. 278 k.k. 234 (9,19%) 202 (6,97%)
przestępstwa z art. 279 k.k. 92 (3,61%) 67 (2,31%)
przestępstwa z art. 280 k.k. 52 (2,04%) 29 (1,00%)
przestępstwa z art. 286 k.k. 231 (9,07%) 201 (6,93%)
przestępstwa z art. 288 k.k. 43 (1,69%) 61 (2,10%)
ŁączBa liczba przestępstw 2546 (100%) 2900 (100%)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej.
30 Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 czerwca 2001 roku w sprawie wykazu gmin i powia-tów wchodzących w skład województw (M.P. Nr 20, poz. 325).
31 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 października 2002 roku w sprawie sądów apelacyj-nych, sądów okręgowych i sądów rejonowych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości (Dz. U.
Nr 180, poz. 1508 z późn. zm.).
Magdalena Ślusarczyk, Mariusz Grążawski
Rys. 2. Rozmiar przestępczości osądzoBej w latach 2006-2007 (w %) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej.
Struktura sprawców z uwagi na płeć przedstawiała się w Sądzie Rejonowym w Biel-sku-Białej następująco:
Tab. 12. Struktura sprawców przestępstw z uwagi Ba płeć
Ilość sprawców Płeć sprawców
2006 rok 2007 rok
Mężczyźni 2317 (89,84%) 2029 (91,23%)
Kobiety 262 (10,16%) 195 (8,73%)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej.
Biorąc pod uwagę liczbę ludności zamieszkałą na terenie objętym właściwością Są-du Rejonowego w Bielsku-Białej, która wynosi około 327 tysięcy32, można stwierdzić, że
32 http://www.euroregion-beskidy.pl/bb/dzialy/gospodarka/index.jsp?var=statystyka1_06,
http://www.powiat.bielsko.pl/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=34&Itemid=26
Zagrożenie przestępczością 31
ilość przestępstw nie jest wysoka. W 2006 roku jedno przestępstwo przypadało na ok. 128 mieszkańców, zaś w 2007 na ok. 112 mieszkańców33. W odniesieniu do tych danych licz-ba osób olicz-bawiających się, że oni sami lub osoby im bliskie mogą paść ofiarą przestęp-stwa, jest zaskakująco i nieproporcjonalnie wysoka. Wydaje się, że może to wynikać z kilku czynników. Przede wszystkim sama przestępczość jest powszechnie postrzegana jako poważne zagrożenie. Ocena zagrożenia popełnienia przestępstwem nie jest w związ-ku z tym odnoszona do rozmiarów tego zjawiska, ale do stopnia jego oddziaływania na sferę dóbr chronionych prawem. Ponadto taki rozmiar obaw co do stania się ofiarą prze-stępstwa, w powiązaniu z odpowiedziami respondentów co do tego, czy stali się oni ofiarą przestępstwa, wskazuje na to, że znaczna jest tzw. ciemna liczba przestępstw. Należy mieć również na uwadze, że większości obywateli nie są znane kryteria prawne odróżnie-nia przestępstwa od wykroczeodróżnie-nia, co prowadzi do utożsamiaodróżnie-nia tych dwóch rodzajów czynów karalnych. W wielu zatem przypadkach dana osoba mogła paść ofiarą właśnie je-dynie wykroczenia. Na szczególną uwagę zasługuje przy tym ilość przestępstw z art. 178a k.k., a więc prowadzenia pojazdów mechanicznych lub innych pojazdów w stanie nie-trzeźwości, które stanowiły w 2006 roku aż 1/4, a w 2007 roku niemal 1/5 całej ogólnej liczby przestępstw. Interesujące jest w związku z tym pytanie, z czego wynika aż tak duża liczba przestępstw z art. 178a k.k. w ogólnej liczbie przestępstw. Z pewnością przestęp-stwa tego rodzaju są popełniane nagminnie, co ma zasadnicze znaczenie dla ilości prze-stępstw osądzonych. Wydaje się jednak, że w rachubę wchodzą również inne czynniki.
Zastanawiające jest bowiem to, że liczba nietrzeźwych kierujących drastycznie wzrasta w okresie świątecznym czy też tzw. „długich weekendów”, co znajduje natychmiastowe odbicie w relacjach medialnych. Trudno jest natomiast przypuszczać, aby na przykład w dniu Wszystkich Świętych drastycznie wzrastała liczba nietrzeźwych kierujących, jako że nie jest to święto wiążące się z powszechnym urządzaniem spotkań towarzyskich.
W tym okresie wzrasta natomiast wielokrotnie liczba funkcjonariuszy Policji patrolują-cych drogi publiczne. Ilość ujętych sprawców przestępstwa z art. 178a k.k. jest natomiast uzależniona po prostu od liczby kontroli drogowych. Przestępstwo to jest bowiem łatwe do wykrycia podczas zwykłej kontroli drogowej, przy użyciu urządzenia służącego do ba-dania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu, będącego powszechnie na wyposa-żeniu Policji. Przedstawiane w tym okresie liczby nietrzeźwych kierujących tak naprawdę odzwierciedlają nie wzrost liczby przestępstw z art. 178a k.k., chociaż rzecz jasna może on również mieć miejsce, lecz wzrost zaangażowania Policji w ich ściganie. Tego rodzaju sy-tuacja jest przy tym bardzo niepokojąca. Wskazuje ona bowiem na to, że w innych okresach bardzo duża liczb nietrzeźwych kierujących nie zostaje ujęta, a rozmiar przestępczości w tym zakresie jest wręcz zatrważający, i to pomimo różnego rodzaju akcji społecznych, mających na celu jej zapobieganie. Także postępowanie karne w sprawie o przestępstwo z art. 178a k.k. jest postępowaniem wyjątkowo nieskomplikowanym i szybkim. Sprawca zostaje ujęty na gorącym uczynku popełniania przestępstwa, a w związku z tym najczęściej przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jeżeli dodatkowo nie był on uprzed-nio karany, co najczęściej w praktyce wiąże się z wymierzeniem mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, to z reguły składa on wniosek o wydanie w stosunku do niego wyroku skazującego bez przeprowadzania postępowania dowodowego i postępowanie karne zostaje zakończone w taki właśnie sposób.
33 Należy jednak pamiętać, że powyższe dane dotyczą przestępczości osądzonej.
Magdalena Ślusarczyk, Mariusz Grążawski 32
nie, że sądy zajmują się głównie sądzeniem „pijanych kierowców”, i to nie tylko w trybie przyspieszonym, jest zatem niestety prawdziwe. Co paradoksalne ilość wypadków drogo-wych popełnionych w stanie nietrzeźwości wynosząca w 2006 roku 4, a w 2007 roku 5, jest w stosunku do tej liczby całkowicie śladowa. W 2006 roku zaledwie co 160, a w 2007 roku co 107 kierujący pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości spowodował wypadek drogowy. Można zatem postawić pytanie, czy karanie prowadzenia pojazdów mechanicz-nych w stanie nietrzeźwości jest rzeczywiście uzasadnione z punktu widzenia społecznej szkodliwości tego rodzaju czynów. Tymczasem zarówno w relacjach mediów, jak i w zało-żeniach polityki karnej przedstawianych przez kolejne rządy, walka z „pijanymi kierowca-mi” traktowana jest priorytetowo. Z pewnością taki kierowca potencjalnie powoduje na drodze większe zagrożenie niż kierowca trzeźwy. Z drugiej jednak strony, przy wypiciu niewielkiej ilości alkoholu, sprawca stara się kierować pojazdem ze wzmożoną ostrożno-ścią. Z kolei zmęczenie czy też zwykła dekoncentracja kierowcy lub jego nadmierna pew-ność siebie powodują, że również taki kierowca stwarza zwiększone zagrożenie w ruchu drogowym. Być może różnego rodzaju kampanie społeczne powinny być w większej mie-rze nakierowane na pmie-rzeciwdziałanie tego rodzaju zjawiskom. Problem jest zatem z pewnością znacznie bardziej złożony, niż to jest przedstawiane w relacjach medialnych.
W zakresie zwalczania przestępczości z art. 178a k.k. pojawia się jeszcze jeden inte-resujący problem. W 2006 roku Minister Sprawiedliwości wydał wytyczne regulujące działania organów prokuratury w sprawach o wypadki drogowe popełnione przez nie-trzeźwych kierowców jak też w sprawach prowadzenia w stanie nietrzeźwości pojazdu mechanicznego34.Obligowały one prokuratorów:
– do niezwłocznego wydawania postanowień o przedstawieniu zarzutów oraz zabez-pieczenia samochodów, którymi poruszali się sprawcy na poczet grożących im ma-jątkowych środków karnych, w sprawach o przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. w zw.
z art. 178 k.k. oraz przestępstwach z art. 178a § 1 k.k. w sytuacji kiedy stan nie-trzeźwości kierującego pojazdem przekroczył promil alkoholu we krwi,
– stwierdzenie okoliczności, o której mowa w art. 295 § 1 k.p.k., a więc obawy usunię-cia mienia uzasadnia działania policji w zakresie tymczasowego zajęusunię-cia mienia, która to czynność ma poprzedzać wydanie postanowienia o zabezpieczeniu pojazdów, – zabezpieczone na poczet grożących kar majątkowych pojazdy powinny być w
pierw-szej kolejności oddane osobie godnej zaufania w celu ograniczenia kosztów postę-powania,
– przy formułowaniu aktów oskarżenia wobec sprawców przestępstw, o których mowa powyżej, wnioski w trybie art. 335 § 1 k.p.k., a więc o dobrowolne poddanie spraw-cy karze bez przeprowadzania rozprawy powinny być poprzedzone oceną w zakresie możliwości żądania dotkliwych kar majątkowych, przepadku samochodu służącego do popełnienia przestępstwa,
– w odniesieniu do sprawców przestępstw z art. 178a § 1 k.k. prokuratorzy winni w pierwszej kolejności rozważać wnioskowanie kar majątkowych, a możliwości płatnicze ustalać na podstawie wartości pojazdów wynikającej z cennika PZMot, – do bezwzględnego wnioskowania o przepadek samochodu oraz maksymalny okres
zakazu prowadzenia pojazdu w stosunku do sprawców uprzednio skazanych za pro-wadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości,
34 http://prokuratura.tarnow.pl/aktualnosci.php?year=2006&month=07&id=96
Zagrożenie przestępczością 33
– do wnioskowania w przypadkach wskazanych powyżej przed sądem o podanie wyro-ku do publicznej wiadomości łącznie z opublikowaniem nazwiska skazanego, a w sy-tuacji kiedy sprawca był uprzednio karany za czyn tego samego rodzaju rozważenia będzie wymagało wystąpienie z wnioskiem o opublikowanie wizerunku sprawcy na podstawie art. 13 ust. 3 prawa prasowego.
Powyższe wytyczne nasuwają następujące wątpliwości. Zabezpieczenie samocho-dów, którymi poruszali się sprawcy, na poczet grożących im majątkowych środków kar-nych, stanowi rodzaj zabezpieczenia majątkowego określonego w art. 291 § 1 k.p.k. Prze-pis ten stanowi, że w razie popełnienia przestępstwa, za które można orzec grzywnę, przepadek, nawiązkę lub świadczenie pieniężne albo nałożyć obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, może z urzędu nastąpić zabezpiecze-nie wykonania orzeczenia na mieniu oskarżonego. Z powyższych wytycznych wynika, że stosowanie tego środka miało być obligatoryjne w każdej wyżej wskazanej sprawie.
Tymczasem w literaturze podnosi się, że zabezpieczenie majątkowe, ze względu na to, że wkracza w sferę praw obywatelskich, może być stosowane w wypadkach, gdy konkretne okoliczności wskazują, że oskarżony może udaremnić wykonanie orzeczonych w przy-szłości kar grzywny, środków karnych lub egzekucji zasądzonego odszkodowania35. Bez zbadania tych okoliczności, a zatem bez rozważenia okoliczności konkretnej sprawy, nie można zatem prawidłowo zastosować tego środka. Nie zostało także skonkretyzowane ja-ki osoby należą do osób godnych zaufania, którym powinien zostać oddany zabezpieczo-ny pojazd. W przypadku, gdy żadna osoba nie podejmie się tego obowiązku, konieczne będzie z kolei oddanie pojazdu na przechowanie na płatny parking strzeżony, a zatem koszty postępowania znacząco wzrosną. Parkingi policyjne nie są bowiem przystosowane do przechowywania takiej liczby pojazdów. Bardzo pozytywnie należy natomiast ocenić wnioskowanie o maksymalnych zakazów prowadzenia pojazdów w stosunku do spraw-ców uprzednio skazanych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości oraz podanie wyroków do publicznej wiadomości, a nawet publikację wizerunku sprawcy. W przypad-ku zakazu prowadzenia pojazdów kierowca jest bowiem, przynajmniej teoretycznie, eli-minowany z ruchu drogowego. Z kolei publikacja wyroku i danych osobowych sprawcy z pewnością działa prewencyjnie, i to zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej. Wątpliwości budzi natomiast ustalanie, na potrzeby określenia wysokości kar majątkowych, możliwości płatniczych sprawcy na podstawie wartości pojazdów wy-nikającej z cennika PZMot. Wartość pojazdu, którym kierował sprawca, nie przekłada się bowiem w prosty sposób na jego możliwości majątkowe. Ponadto art. 33 § 3 k.k. jedno-znacznie określa, że ustalając stawkę dzienną grzywny, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Wartość pojazdu jakim kierował sprawca nie jest zatem jedynym kryterium, którym nale-ży kierować się przy wymiarze kary grzywny, chociaż rzeczywiście może ona stanowić pewne kryterium pomocnicze. Stwierdzić również należy, że kryterium to jest całkowicie zawodne w przypadku kierowania pojazdem służbowym czy też użyczonym przez inną osobę. Największe wątpliwości budzi jednak kwestia orzeczenia przepadku samochodu.
Zgodnie z art. 44 k.k. sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa. Sąd może natomiast orzec, a w wypadkach wskazanych w ustawie orzeka,
35 R. A. Stefański: Komentarz do art. 291 k.p.k. (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz pod red.
Z. Gostyńskiego, Warszawa 1998, tom I, s. 791.
Magdalena Ślusarczyk, Mariusz Grążawski 34
przepadek przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestęp-stwa. Jeżeli jednak orzeczenie przepadku przedmiotów, które służyły lub były przezna-czone do popełnienia przestępstwa, byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego czynu, sąd zamiast przepadku może orzec nawiązkę na rzecz Skarbu Państwa. Jeżeli orzeczenie przepadku określonego nie jest możliwe, sąd może orzec przepadek równowartości przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa lub przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa. Przepadku przedmiotów określonych nie orzeka się, jeżeli podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnione-mu podmiotowi. Jeżeli przedmioty, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa, nie stanowią własności sprawcy, ich przepadek można orzec tylko w wy-padkach przewidzianych w ustawie; w razie współwłasności orzeka się przepadek udziału należącego do sprawcy lub przepadek równowartości tego udziału. Objęte przepadkiem przedmioty przechodzą na własność Skarbu Państwa z chwilą uprawomocnienia się wy-roku. W przypadku przestępstwa określonego w art. 178a k.k. orzeczenie przepadku po-jazdu, który prowadził sprawca byłoby zatem możliwe jedynie wtedy, gdyby potraktować ten pojazd jako przedmiot, który służył lub był przeznaczony do popełnienia przestęp-stwa. Tymczasem Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 października 2008 roku36 stwier-dził, że pojazd mechaniczny stanowi przedmiot czynności wykonawczej przestępstwa określonego w art. 178a § 1 k.k., a więc nie należy do kategorii przedmiotów, które służą lub są przeznaczone, w rozumieniu art. 44 § 2 k.k., do popełnienia tego przestępstwa.
W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy podniósł, że czynność sprawcza w przypad-ku omawianego przestępstwa polega na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lą-dowym, wodnym lub powietrznym przez osobę, która znajduje się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Jej dokonanie następuje przez uruchomienie me-chanizmu jezdnego i nadanie pojazdowi mechanicznemu kierunku oraz prędkości jazdy.
Pojazd mechaniczny jest zatem materialnym obiektem, którym sprawca operuje przy do-konaniu tego czynu zabronionego, czy też, na którym dokonanie następuje. Użycie pojaz-du przez jego „prowadzenie” warunkuje wypełnienie znamion strony przedmiotowej.
W nauce prawa karnego przedmiot, do którego skierowana jest czynność sprawcza prze-stępstwa, określa się przedmiotem czynności wykonawczej. Sąd Najwyższy zważył w kon-sekwencji, że pojęcie przedmiotu czynności wykonawczej przestępstwa jest całkowicie róż-ne od pojęcia przedmiotu, który służy do popełnienia przestępstwa. Co więcej, oba te po-jęcia, ze względu na odmienne znaczenia, jakie nadano im w nauce prawa karnego, wyłą-czają się. W żadnym z typów przestępstw zakresy ich desygnatów nie są tożsame, ani też nie krzyżują się. Wynika to z rudymentarnych zasad budowy struktury przestępstwa. Kie-rując się nimi trzeba stwierdzić, że popełnieniu przestępstwa służy taki przedmiot, które-go sprawca używa przy realizacji czynności wykonawczej, jako zachowania skierowane-go do jej przedmiotu. Pełny ustawowy opis czynności wykonawczej wiąże zatem także przedmiot wykonawczy, gdyż bez tego związania samo nazwanie owej czynności nie konkretyzowałoby jeszcze żadnej sytuacji faktycznej, której opis spełniałby wymóg ści-słego określenia w ustawie zachowania zakazanego prawem. Tak więc przedmiot, który
„służy do popełnienia przestępstwa”, sytuuje się na zewnątrz ustawowego opisu tak poj-mowanej czynności sprawczej. Służy on przy dokonaniu przestępstwa realizacji zacho-wania podjętego względem przedmiotu czynności wykonawczej, w którym dokonują się
36 I KZP 20/08.
Zagrożenie przestępczością 35
określone zmiany na skutek oddziaływania na niego przez sprawcę. Z tych powodów przedmiot służący do popełnienia przestępstwa nigdy nie może być utożsamiony z przedmiotem czynności wykonawczej. Sąd Najwyższy stwierdził, wręcz, że oczywisty jest wniosek, że pojazd mechaniczny prowadzony przez sprawcę nie jest przedmiotem, który służy do jego popełnienia. Przedmiot czynności wykonawczej nie służy popełnieniu przestępstwa, lecz jako składowa opisu czynności sprawczej, współokreśla samą istotę typu przestępstwa. Tymczasem w ponad 500 sprawach sądy orzekły przepadek pojazdu mechanicznego, który był prowadzony przez nietrzeźwego sprawcę. W takich przypad-kach skazanym nie pozostaje nic innego, jak wnioskować do Prokuratora Generalnego lub Rzecznika Praw Obywatelskich o wniesienie przez te podmioty kasacji na korzyść skaza-nych od prawomocskaza-nych orzeczeń, gdy dla stron postępowania termin do wniesienia kasacji już upłynął. W rachubę będzie także wchodzić odpowiedzialność Skarbu Państwa za szko-dę wyrządzoną przez jego wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie przy wykony-waniu władzy publicznej, co narazi Skarb Państwa na znaczne koszty. Działanie podejmo-wane w założeniu dla osiągnięcia pozytywnych efektów przyniosło zatem więcej strat niż korzyści. Sytuację trafnie podsumował Sąd Najwyższy w wyżej cytowanym orzeczeniu stwierdzając, że jeżeli względy polityki kryminalnej przemawiałyby, w przekonaniu usta-wodawcy, za celowością orzekania przez sądy przepadku pojazdu mechanicznego wobec sprawców przestępstw określonych w art. 178a §1 k.k., to podstawa prawna ku temu po-winna zostać po prostu wprowadzona do obowiązującego kodeksu karnego.
Odnosząc się do badań zrealizowanych w Bielsku-Białej oraz powiecie bielskim in-teresujące są bardzo niskie odsetki wskazań zagrożeń związanych z ruchem drogowym, szczególnie odnoszących się do przekraczania przepisów ruchu w sytuacji, gdy respon-denci precyzowali postrzegane zagrożenia w swoim miejscu zamieszkania. Sporadycznie wspomina się o braku poboczy i chodników. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak, że przy pytaniu dotyczącego ogólnie bezpieczeństwa i zagrożeń, wskazujemy sytuacje związane raczej z agresywnymi działaniami innych wobec nas i naszych rodzin, a wiec napady, kradzieże czy bójki, a tych – zgodnie z odpowiedziami badanych – nie ma zbyt wiele (zob. tab. 13).
Tab. 13. Osobiste doświadczeBia respoBdeBtów (w %) Czy padł PaB / PaBi ofiarą?
Tak Nie Ogółem
Kradzież 38,0 62,0 100,0
Oszustwo 25,7 74,3 100,0
WłamaBie 13,5 86,5 100,0
Napaść 5,0 95,0 100,0
RabuBek 4,2 95,8 100,0
Pobicie, zraBieBie 4,0 96,0 100,0
IBBe 3,6 96,4 100,0
Źródło: Badanie „Bezpieczny powiat” czerwiec – sierpień 2007, N=303.
Potwierdzają to też odpowiedzi na pytanie o poziom bezpieczeństwa drogowego (zob. tab. 14).
Magdalena Ślusarczyk, Mariusz Grążawski 36
Tab. 14. Poziom bezpieczeństwa drogowego
Jaki jest poziom bezpieczeństwa Ba polskich drogach? (w %)
Zdecydowanie wysoki 3,6
Raczej wysoki 27,1
Raczej niski 47,9
Zdecydowanie niski 11,6
Nie wiem / Trudno powiedzieć 8,9
Brak danych 1,0
Źródło: Badanie „Bezpieczny powiat” czerwiec – sierpień 2007, N=303.
Prawie 60 % pytanych osób udziela odpowiedzi negatywnej. Nie jest to zaskakujące, ponieważ polskie drogi trudno uznać za bezpieczne, aczkolwiek sytuacja powoli ulega poprawie, przykładowo w Bielsku-Białej utrzymuje się tendencja spadku liczby zdarzeń drogowych przy jednoczesnym wzroście liczby zarejestrowanych pojazdów37. Podobnie tendencja spadkowa występuje w skali całego województwa śląskiego, aczkolwiek nieste-ty w kategoriach wypadków, rannych i ofiar śmiertelnych odnotowano niewielki wzrost (por. tab. 15).
Tab. 15. ZagrożeBia przestępczością drogową
2006 2007 RóżBica RóżBica
%
Wypadki 6183 6297 114 1,8
RaBBi 7746 7841 95 1,2
Ofiary śmiertelBe 427 473 46 10,8
Wypadki spowodowaBe przez
kierują-cych pod wpływem alkoholu 437 375 -62 -14,2
RaBBi z wypadków, gdzie sprawcami
byli kierujący pod wpływem alkoholu 616 530 -86 -14,0 Ofiary śmiertelBe spowodowaBe przez
kierujących pod wpływem alkoholu 32 21 -11 -34,4
ZatrzymaBi kierujący pod wpływem
alkoholu 18 495 14 229 -4266 -23,1
OgólBa liczba zdarzeń drogowych 56 142 51 497 -4645 -8,3 Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Katowicach38.
OgólBa liczba zdarzeń drogowych 56 142 51 497 -4645 -8,3 Źródło: Komenda Wojewódzka Policji w Katowicach38.