Zasady ochrony walorów krajobrazu kulturowego

Ochrona krajobrazu kulturowego w mieście powinna odbywać się przede wszystkim poprzez:

• ochronę terenu przed nadmiernym zainwestowaniem i penetracją;

• ograniczenie form zabudowy oraz wysokości zabudowy,

• nawiązanie nowej zabudowy do układu urbanistycznego miasta,

• zachowanie zasadniczych elementów historycznego rozplanowania miasta,

• dostosowania nowej zabudowy do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie skali i formy zabudowy, przy założeniu harmonijnego współistnienia tkanki historycznej i współczesnej,

• dążenie do zachowania i odtworzenia historycznego układu przestrzennego,

• ochronę ciągów, punktów i przedpoli widokowych,

• niezabudowywanie eksponowanych widokowo kulminacji terenu,

• wkomponowanie zabudowy w istniejącą rzeźbę terenu,

• ograniczenie do niezbędnego minimum prac ziemnych zmieniających naturalne ukształtowanie terenu;

• ochronę roślinności porastającej skarpy.

Dla miasta nie sporządzono audytu krajobrazowego, tym samym nie sformułowano związanych z nim rekomendacji i wniosków oraz nie utworzono obszaru krajobrazu priorytetowego.

II.2.3. Obszary szczególnego zagrożenia powodzią

Na terenie miasta występują tereny szczególnego zagrożenia powodziowego od rzeki Soły i od rzeki Wisły, do których zaliczamy:

• obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat (Q10%),

• obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat (Q1%),

• obszary, między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym.

Tereny te zaznaczono na załączniku graficznym, na którym pokazano również obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat oraz obszary zagrożone zalaniem w przypadku całkowitego zniszczenia wałów przeciwpowodziowych.

Określa się następujące zasady ochrony przed skutkami powodzi i nagłych wezbrań wód:

• realizacja zabezpieczeń przeciwpowodziowych stosownie do ustaleń Programu Małej Retencji Województwa Małopolskiego, w tym budowa i właściwe utrzymanie istniejących wałów przeciwpowodziowych oraz innych niezbędnych zabezpieczeń realizowanych na terenie miasta i na terenach zewnętrznych;

• utrzymywanie i uzupełnienie urządzeń hydrotechnicznych rzek i potoków w dobrym stanie technicznym, w tym utrzymanie drożności odpływów cieków do Soły i Wisły oraz stosowanie obudowy biologicznej cieków;

• stworzenie systemu monitorowania zjawisk powodziowych;

• na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią oznaczonych na rysunku Studium obowiązują zakazy i ograniczenia wynikające z przepisów szczególnych.

Zgodnie z ustawą dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 310 z późn.

zm.), na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią zakazuje się:

• gromadzenia ścieków, nawozów naturalnych, środków chemicznych, a także innych substancji lub materiałów, które mogą zanieczyścić wody, oraz prowadzenia przetwarzania odpadów, w szczególności ich składowania,

• lokalizowania nowych cmentarzy.

W celu zapewnienia szczelności i stabilności wałów przeciwpowodziowych zakazuje się wykonywania robót lub czynności, które mogą wpływać na szczelność lub stabilność wałów przeciwpowodziowych, w tym:

• przejeżdżania przez wały oraz wzdłuż wałów pojazdami lub konno oraz przepędzania zwierząt, z wyjątkiem miejsc do tego przeznaczonych;

• uprawy gruntu, sadzenia drzew lub krzewów na wałach oraz w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;

• prowadzenia przez osoby nieuprawnione robót lub czynności ingerujących w konstrukcję wałów przeciwpowodziowych, w tym ich rozkopywania, uszkadzania darniny lub innych umocnień skarp i korony wałów, wbijania słupów i ustawiana znaków;

• wykonywania na wałach przeciwpowodziowych obiektów lub urządzeń niezwiązanych z nimi funkcjonalnie;

• wykonywania obiektów budowlanych, kopania studni, sadzawek, dołów oraz rowów w odległości mniejszej niż 50 m od stopy wału;

• lokalizowania cmentarzy w odległości mniejszej niż 50 m od stopy wału.

Ponadto pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią:

• nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,

• nowych obiektów budowlanych.

Należy podkreślić, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w zakresie zagospodarowania obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, wymaga uzgodnienia z dyrektorem regionalnego zarządu gospodarki wodnej. Ponadto wyznaczone obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obowiązujące ograniczenia w zakresie zagospodarowania terenu należy uwzględnić w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu.

Opracowany został Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym przyjęty w formie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Wisły (Dz. U. z 2016 r., poz.

1841).

Zgodnie z ustawą – Prawo wodne celem nadrzędnym zarządzania ryzykiem powodziowym jest ograniczenie potencjalnych negatywnych skutków powodzi dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej.

Przyjęta zasada kolejnych przybliżeń polegała na określeniu 3 celów głównych, którym odpowiada 13 celów szczegółowych (cele główne i szczegółowe przedstawiono w sposób hierarchiczny) w odniesieniu do zagrożenia od strony rzek i morza, wymienionych poniżej:

1) zahamowanie wzrostu ryzyka powodziowego:

a) utrzymanie oraz zwiększenie istniejącej zdolności retencyjnej zlewni w regionie wodnym,

b) wyeliminowanie lub unikanie wzrostu zagospodarowania na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią,

c) określenie warunków możliwego zagospodarowania obszarów chronionych obwałowaniami,

d) unikanie wzrostu oraz określenie warunków zagospodarowania na obszarach o niskim (Q0,2%) prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi;

2) obniżenie istniejącego ryzyka powodziowego:

a) ograniczenie istniejącego zagrożenia powodziowego, b) ograniczenie istniejącego zagospodarowania,

c) ograniczenie wrażliwości obiektów i społeczności na zagrożenie powodziowej;

3) poprawa systemu zarządzania ryzykiem powodziowym:

a) doskonalenie prognozowania i ostrzegania o zagrożeniach meteorologicznych i hydrologicznych,

b) doskonalenie skuteczności reagowania ludzi, firm i instytucji publicznych na powódź,

c) doskonalenie skuteczności odbudowy i powrotu do stanu sprzed powodzi, d) wdrożenie i doskonalenie skuteczności analiz popowodziowych,

e) budowa instrumentów prawnych i finansowych zniechęcających lub skłaniających do określonych zachowań zwiększających bezpieczeństwo powodziowe,

f) budowa programów edukacyjnych poprawiających świadomość i wiedzę na temat źródeł zagrożenia i ryzyka powodziowego.

Cele odnoszą się do wszystkich etapów zarządzania ryzykiem powodziowym - etap prewencji i ochrony, etap przygotowania oraz etap odbudowy i analiz.

W Planie Zarządzania Ryzykiem Powodziowym przewidziano do realizacji m.in.

zabezpieczenie przeciwpowodziowe miejscowości Dwory II, przebudowa wałów potoków Macocha Poręba wał prawy i wał lewy.