XV Ogólnopolskie Sympozjum Wspó³czesne problemy hydrogeologii
Poznañ, ¯erków, 14–16.09.2011
W dniach 14–16 wrzeœnia 2011 r. w ¯erkowie k. Jaroci-na odby³a siê jubileuszowa XV Ogólnopolska Konferencja Wspó³czesne Problemy Hydrogeologii (WPH). Jej organi-zatorem by³ Wydzia³ Nauk Geograficznych i Geologicz-nych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, we wspó³pracy z Pañstwowym Instytutem Geologicznym – Pañstwowym Instytutem Badawczym (PIG-PIB) oraz Pol-skim Komitetem Narodowym Miêdzynarodowej Asocjacji Hydrogeologów (IAH). Partnerami wspomagaj¹cymi orga-nizacjê spotkania byli: Krajowy Zarz¹d Gospodarki Wod-nej, Kopalnia Wêgla Brunatnego Konin, firma Aquanet SA Poznañ, burmistrz ¯erkowa oraz Mickiewiczowskie Cen-trum Turystyczne w ¯erkowie, goszcz¹ce uczestników sympozjum.
Konferencjê dofinansowa³y celowo – Wojewódzki Fun-dusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Pozna-niu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej. Instytucje te wspar³y finansowo opra-cowanie specjalnie przygotowywanej z okazji sympozjum internetowej bazy danych obejmuj¹cej wszystkie publika-cje z 14 poprzednich sympozjów WPH. Jest to bogata baza danych, zawieraj¹ca ponad 1100 artyku³ów naukowych z okresu 1980–2009. Dostêp do artyku³ów w bazie jest mo¿liwy z poziomu dowolnej przegl¹darki internetowej. Baza nie tylko gromadzi artyku³y w postaci plików PDF, ale daje równie¿ mo¿liwoœæ przeszukiwania ich treœci poprzez kwerendê za pomoc¹ s³ów kluczowych. Aplikacja stworzona na potrzeby bazy danych publikacji umo¿liwia przeszukiwanie jej zawartoœci wed³ug autorów i tytu³u publikacji, jak równie¿ pozwala wyszukiwaæ terminy hydrogeologiczne, czy nazwiska autorów bezpoœrednio w samej treœci artyku³ów. Ta ostatnia funkcja umo¿liwia przeszukiwanie publikacji wed³ug liczby cytowañ oraz tworzenie zestawieñ statystycznych, np. liczby publikacji w poszczególnych grupach tematycznych z dziedziny hydrogeologii. Bazê danych oraz oprogramowanie pozwa-laj¹ce z niej sprawnie korzystaæ opracowali: dr Dariusz Kasztelan z Zak³adu Hydrogeologii i Ochrony Wód UAM oraz mgr in¿. Maciej Przyby³ek z Biura Projektowo-Kon-sultingowego H2ONET w Poznaniu.
Zalety bazy danych wraz z jej oprogramowaniem, z któ-rej dumni s¹ nie tylko organizatorzy konferencji i jej twór-cy, docenili tak¿e uczestnicy konferencji, którzy ju¿ w ¯erkowie gratulowali pomys³u i efektu prac.
Zapraszamy do korzystania z zasobów bazy umiesz-czonej na stronie: www.wph.wngig.amu.edu.pl, wpisuj¹c podczas logowania nazwê u¿ytkownika: wph2011 oraz has³o: hydrogeo.
Poza wymienionymi wy¿ej instytucjami konferencjê dofinansowali tak¿e: Hydroconsult Sp. z o.o. Poznañ oraz Autostrada Eksploatacja S.A. w Poznaniu, za co serdecznie dziêkujemy.
Obrady konferencji cieszy³y siê du¿ym powodzeniem, uczestników wraz z organizatorami by³o blisko 270 osób. Jest to nadzwyczaj dobra reprezentacja œrodowisk nauko-wych, przedsiêbiorstw hydrogeologicznych i urzêdów.
Patronat honorowy nad sympozjum obj¹³ g³ówny geo-log kraju, dr Henryk Jacek Jezierski, wraz z rektorem
UAM, reprezentowanym przez by³ego rektora, geologa, prof. dr. hab. Stanis³awa Lorenca oraz marsza³kiem woje-wództwa wielkopolskiego, reprezentowanym przez geolo-ga wojewódzkiego Eugeniusza Pluczyñskiego.
Byli te¿ wystawcy: Geomor-Projekt ze Szczecina, Gambit z Krakowa, Candela z Warszawy, Aqua-Terra z Poznania oraz PIG-PIB z Warszawy – promuj¹cy sprzêt do terenowych i laboratoryjnych badañ hydrogeologicznych oraz literaturê naukow¹.
Pok³osiem konferencji jest 76 zrecenzowanych arty-ku³ów, które zosta³y wydrukowane w 2 tomach Biuletynu Pañstwowego Instytutu Geologicznego (nr 445/2011). Pani Annie Andraszek – kierownikowi Zak³adu Publikacji PIG oraz jej zespo³owi dziêkujemy i gratulujemy sprawno-œci! Artyku³y te stanowi¹ kwintesencjê aktualnego stanu polskiej hydrogeologii. Wiele z nich dotyczy najistotniej-szych problemów wspó³czesnej hydrogeologii i ochrony wód, w tym m.in.:
wdra¿ania Ramowej Dyrektywy Wodnej UE i jej dyrektywy córki – Dyrektywy Wód Podziemnych;
wyznaczania obszarów ochronnych GZWP;
kartografii hydrogeologicznej pierwszego poziomu wód podziemnych;
pañstwowego systemu monitoringu;
wp³ywu górnictwa odkrywkowego wêgla brunatnego na ekosystemy zale¿ne od wód podziemnych, w szcze-gólnoœci jeziora.
Szeroka problematyka zg³oszonych na konferencjê referatów spowodowa³a, ¿e prezentowano je w 6 sesjach tematycznych (równolegle odbywa³y siê obrady w 3 se-sjach):
Zagro¿enia i ochrona jakoœci i zasobów wód pod-ziemnych,
Monitoring i gospodarowanie wod¹ w Polsce,
Hydrogeologia regionalna,
Geneza i sk³ad chemiczny wód podziemnych,
Modelowanie matematyczne i odwodnienia górni-cze,
Metody badañ w hydrogeologii.
Nie by³o odrêbnej sesji posterowej, a z kilkunastoma wystawionymi posterami mo¿na siê by³o zapoznaæ pod-czas trwania ca³ej konferencji.
Na zakoñczenie obrad plenarnych odby³a siê Sesja M³odych Badaczy, do której zakwalifikowano 7 referatów. Prowadzili j¹ profesorowie seniorzy. Najlepsz¹ trójkê „m³odych” prelegentów nagrodzono dyplomami oraz sprzêtem do opróbowañ hydrogeologicznych.
Jak to zwykle bywa, poziom merytoryczny referatów by³ zró¿nicowany. Za to formy i sposób prezentacji – bez zarzutu. Przeprowadzono te¿ wiele interesuj¹cych dysku-sji.
Uczestnicy konferencji starym zwyczajem przyjêli sze-reg wniosków o charakterze g³ównie postulatów. Dotycz¹ one przepisów i procedur prawno-administracyjnych w zakresie stref ochronnych ujêæ wód podziemnych, ochrony wód leczniczych i mineralnych, przeeksploatowania zbior-ników wód podziemnych z wodami o dobrej i trwa³ej jako-œci, ³agodzenia skutków d³ugotrwa³ych susz hydrolo-gicznych itp. W ca³oœci s¹ one dostêpne na stronie interne-713 Przegl¹d Geologiczny, vol. 59, nr 11, 2011
towej WPH 2011. Prosimy o propozycje zmian i uzu-pe³nieñ wniosków, które nastêpnie przekazane zostan¹ do zainteresowanych instytucji.
Po obradach uczestnicy konferencji mieli czas na indy-widualne rozmowy, spotkania i zabawy, w tym na ognisko i uroczyst¹ kolacjê. Szczególnie d³ugo wspominaæ bêdzie-my sesjê jubileuszow¹ (jubileusze sta³y siê ju¿ tradycj¹ tych konferencji), podczas której œwiêtowano 70-lecie uro-dzin zas³u¿onych hydrogeologów: prof. dr. hab. in¿. Andrzeja Szczepañskiego (AGH Kraków), prof. dr. hab. Jana Przyby³ka (UAM Poznañ) i dr. Stanis³awa D¹brow-skiego (Hydroconsult Poznañ). Jubilatom dedykowa³ swój krótki koncert kwartet smyczkowy im H. Wieniawskiego z Wa³brzycha, a ¿yczeniom pomyœlnoœci nie by³o koñca. Liczymy, ¿e w dobrej kondycji fizycznej i intelektualnej jubilaci bêd¹ nadal inicjowaæ i wspieraæ wszelkie hydrogeo-logiczne dzia³ania badawcze i organizacyjne.
Po dwudniowych obradach plenarnych, 16 wrzeœnia, zainteresowani uczestnicy wyruszyli na wybran¹, jedn¹ z
trzech sesji terenowych, gdzie mogli w praktyce zaobser-wowaæ dyskutowane w salach obrad plenarnych problemy hydrogeologii. Tematyka sesji terenowych objê³a:
Ujêcia wód podziemnych w dolinach Prosny i O³oboku oraz problemy ich ochrony;
Hydrogeologiczne i przyrodnicze problemy towa-rzysz¹ce eksploatacji wêgla brunatnego w Wielko-polsce;
Ujêcia infiltracyjne w dolinie Warty – konflikty przyrodnicze i inwestycyjne.
Podjêto decyzjê, ¿e kolejne – XVI Ogólnopolskie Sym-pozjum Wspó³czesne Problemy Hydrogeologii zorganizuje hydrogeologiczny oœrodek warszawski – z Uniwersytetem Warszawskim i Pañstwowym Instytutem Geologicznym w rolach g³ównych. Gratulujemy.
Dziêkujemy wszystkim uczestnikom XV WPH, ¿ywi¹c nadziejê, ¿e konferencja ta na d³ugo zostanie w ich ¿yczli-wej pamiêci. Do zobaczenia za 2 lata.
Ewa Liszkowska & Robert Radaszewski
XII Konwersatorium Spektrometrii Atomowej
Ustroñ, 19–21.09.2011
W dniach 19–21 wrzeœnia 2011 r. odby³o siê XII Kon-wersatorium Spektrometrii Atomowej, które od kilkunastu lat jest tradycyjnie organizowane w Ustroniu. Organizato-rami tego cyklicznego spotkania s¹ Komisja Spektrometrii Atomowej i Cz¹steczkowej Komitetu Chemii Analitycznej PAN oraz Zak³ad Chemii Analitycznej Instytutu Metali Nie¿elaznych. Konwersatorium obejmuje zagadnienia zwi¹zane z zastosowaniem spektralnych technik analitycz-nych absorpcyjnej i emisyjnej spektrometrii atomowej oraz spektrometrii mas z uwzglêdnieniem ró¿nych technik wzbudzenia. Innymi istotnymi tematami omawianymi w czasie spotkania by³y metody przygotowania próbek do analiz oraz sposoby walidacji procedur analitycznych.
Jak zawsze, sta³ym punktem konwersatorium by³a pre-zentacja najnowoczeœniejszych rozwi¹zañ aparaturowych firm: Analityk, Comef, Ertec Poland, GBC Polska, Meranco,
Perkin-Elmer Polska, Perlan Technologies Polska, Spec-tro-Lab i Testchem.
W pierwszym dniu konferencji obrady zainaugurowa³ wyk³ad profesor Ewy Bulskiej, zatytu³owany
Miêdzynaro-dowy Rok Chemii i 100-lecie Nagrody Nobla dla Marii Sk³odowskiej-Curie, upamiêtniaj¹cy osobê i osi¹gniêcia
naszej s³awnej noblistki. W tym dniu odby³a siê tak¿e sesja m³odych spektroskopistów rozpoczynaj¹cych swoj¹ karie-rê naukow¹.
Wa¿nym wydarzeniem konwersatorium by³a uroczy-sta sesja naukowa, w czasie której wrêczono nagrodê im. dr. Jerzego Fija³kowskiego, wybitnego polskiego spektro-skopisty, profesorowi Wies³awowi ¯yrnickiemu z Poli-techniki Wroc³awskiej. Z tej okazji profesor wyg³osi³
wyk³ad pt. Meandry spektroskopii – dyskretne widma
ato-mów i moleku³.
W tegorocznym spotkaniu uczestniczy³o ponad 80 osób z ró¿nych instytucji naukowych, badawczych oraz us³ugo-wych. Wœród zaprezentowanych 28 interesuj¹cych refera-tów i komunikarefera-tów znalaz³o siê wyst¹pienie pracownika Centralnego Laboratorium Chemicznego PIG-PIB Ewy Góreckiej, zatytu³owane Wp³yw etapu przygotowania
pró-bek geologicznych na poprawnoœæ wyników oznaczania z³ota technik¹ absorpcyjnej spektrometrii atomowej z ato-mizacj¹ elektrotermiczn¹ (ET AAS). Autorzy wyst¹pieñ
najczêœciej prezentowali wyniki uzyskane metod¹ spektro-metrii mas z plazm¹ indukcyjnie sprzê¿on¹ (ICP-MS) oraz jej po³¹czeniem z ablacj¹ laserow¹ (LA- ICP-MS) lub chromatografi¹ cieczow¹ (HPLC-ICP-MS). Œwiadczy to o tym, ¿e spektrometry mas na dobre zadomowi³y siê w pol-skich laboratoriach.
Drugiego dnia konwersatorium, po zakoñczeniu obrad, uczestnicy mogli zwiedziæ Zamek – Rezydencjê Prezydenta RP w Wiœle. Wybudowana w stylu modernistycznym w latach 1929–1930 wed³ug projektu Adolfa Szyszko-Bohu-sza posiad³oœæ jest unikalnym przyk³adem polskiej myœli architektonicznej i artystycznej okresu 20-lecia miêdzywo-jennego.
Autorki niniejszego sprawozdania zgodnie uwa¿aj¹, ¿e XII Konwersatorium Spektrometrii Atomowej by³o bardzo udane zarówno pod wzglêdem merytorycznym, jak i towa-rzyskim. Ciekawy program wyk³adów i mi³a atmosfera umo¿liwi³y uczestnikom spotkania konstruktywn¹ dysku-sjê i wymianê doœwiadczeñ.
Ewa Górecka & Irena A. Wysocka
714
