Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka
Testy statystyczne
cz.I
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 1
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 1
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 1
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 2
(nieznana średnia i dyspersja)
Z normalnej,
n
-elementowej próby otrzymujemy
x
sˆ
testujemy hipotezę,
że średnia w populacji generalnej jest równa pewnej ustalonej á priori wartości
µ
µ
µ
µ
0czyli
H
0:
µ
µ
µ
µ
=
µ
µ
µ
µ
01
ˆ
0 0−
−
=
−
=
n
s
x
n
s
x
t
µ
µ
Tak otrzymane
t
ma rozkład Studenta o
r = n
– 1
stopniach swobody.
Dla dużych
n
(zwykle >30), zmienna t ma rozkład bliski
N
( 0, 1 )
niezależnie od rozkładu populacji generalnej.
Przybliżenie jest dobre zwłaszcza dla rozkładów symetrycznych i dla
t ≤
2
oraz
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Dla poziomu istotności α,
gdy hipotezą alternatywną do
H
0:
µ
µ
µ
µ
=
µ
µ
µ
µ
0jest
•
H
1:
µ
µ
µ
µ
≠
µ
µ
µ
µ
0- odrzucamy
H
0,
gdy | t |
jest większe od kwantyla rzędu (1 –
α
α
α
α
)/2
odpowiedniego rozkładu (
t
lub
N
)
•
H
1:
µ
µ
µ
µ
>
µ
µ
µ
µ
0- odrzucamy
H
0, gdy
t
przekroczy wartość kwantyla rzędu 1 –
α
α
α
α
•
H
1:
µ
µ
µ
µ
<
µ
µ
µ
µ
0- odrzucamy
H
0, gdy
t
przekroczy wartość kwantyla rzędu
α
α
α
α
Testy średniej – M 2
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 2
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 3
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy średniej – M 3
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich – M 1
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich – M 1
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich –
nieznane wariancje
– M 3
Zdwu prób normalnych o liczebnościach
n
1
i
n
2
otrzymano średnie <x1>, <x2>
oraz dyspersje
s
1
i
s
2
– bez zakładania równości wariancji.
Hipoteza
H
0: <x
1> = <x
2>
Stosujemy jedno z podanych przybliżeń, których dokładność wzrasta ze wzrostem
liczebności prób:
Przybliżenie Welcha: zmienna
2
2
2
1
2
1
δ
δ
+
−
=
x
x
t
ma rozkład bliski rozkładowi Studenta
o ilości stopni swobody
r
obliczonej ze wzoru:
(
)
1
1
2 4 2 1 4 1 2 2 2 2 1−
+
−
+
≈
n
n
r
δ
δ
δ
δ
1 1 1ˆ
n
s
=
δ
2 2 2ˆ
n
s
=
δ
gdzie
są średnimi kwadratowymi błędami
estymatorów µ
1i µ
2Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich –
nieznane wariancje
– M 3
Używane jest też inne wyrażenie na
r
– liczbę stopni swobody:
(
)
2
1
1
2 4 2 1 4 1 2 2 2 2 1−
−
+
−
+
≈
n
n
r
δ
δ
δ
δ
Wartość
r
zaokrągla się do najbliższej całkowitej lub, zwłaszcza gdy
r ≤
10
stosuje
się interpolację wartości krytycznych
t
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch średnich –
nieznane wariancje
– M 3
Przybliżenie Cochrana-Coxa:
zmienną testową
t
liczymy jak poprzednio
2
2
2
1
2
1
δ
δ
+
−
=
x
x
t
t
1i
t
2są wartościami krytycznymi rozkładu Studenta
dla poziomu istotności α
przy
n
1– 1
i
n
2– 2
stopniach swobody
dla dużych
n
1i
n
2( ≥
≥
≥
≥ 30
) zmienna
t
w przybliżeniu Welcha
ma rozkład dążący do
N
( 0, 1 ), niezależnie od rozkładu populacji generalnej.
Przy δ
isą znacząco różne, test ten jest równoważny testowi jednej średniej (M 2)
2 2 2 1 2 2 2 1 2 1
δ
δ
δ
δ
+
+
≈
t
t
r
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy wariancji
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Test istotności dla wariancji – M 1
(
)
∑
=−
=
−
=
=
n i ix
x
s
n
ns
1 2 2 0 2 0 2 2 0 2 2(
1
)
ˆ
1
σ
σ
σ
χ
Populacja generalna ma rozkład
N(
µ
µ
µ
µ
,σ)
o nieznanych parametrach
µ
µ
µ
µ
i σ.
σ
0jest hipotetyczną wartością wariancji.
Wylosowano
n
elementów do próby.
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Test istotności dla wariancji
Zadania – J. Greń
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Testy dwóch wariancji
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Z dwu prób o liczebnościach
n
1i
n
2 policzono dyspersje S1 i S2; (numerację 1 i 2 mamy taką, abyS1 ≥ S2)Dla poziomu istotności α testujemy hipotezę
H
0: σ
1= σ
2przy hipotezie alternatywnej
H
1: σ
1≠ σ
2Test istotności dla dwóch wariancji
2 2 2 1
ˆ
ˆ
S
S
F
=
Jeśli
H
0 jest prawdziwa, to zmiennaF
:ma rozkład FSnedecora o (n1 – 1, n2– 1) stopniach swobody; obszar krytyczny prawostronny: odrzucamy hipotezęH0,
gdy wartośćF jest większa od kwantyla rzędu 1 – α
F
> F
α(
)
∑
−
−
=
k n i k ki k kx
x
n
S
2 21
1
k = 1, 2Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Test wskaźnika struktury
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Test dwóch wskaźników struktury
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl
Prawdopodobieństwo i Statystyka Matematyczna
dr Jan Malinowski jmalinowski@uni.lodz.pl