"Literatura i krytyka w czasopismach Wielkiej Emigracji (1832-1848)", Halina Stankowska, Wrocław 1973 : [recenzja]

Cecylia Gajkowska

"Liteartura i krytyka w czasopismach

Wielkiej Emigracji (1832-1848)",

Halina Stankowska, Wrocław 1973 :

[recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 16/50, 220

( I I ' SKRZYPEK Marian: Między Oświeceniem a i d e o l o g i ą . Jan P o t o c k i i C o n s t a n t in - P r a n ę o is V o ln e y . " P r z e g l ą d Humanisty­ czny" R . 16:1972 n r 6 s. 1-16.

A rt y k u ł bada z w i ą z k i ideowe P o t o c k i e g o jako uczonego i m y ś l i c i e l a z poglądam i wyrażonymi w d z i e ł a c h C . P . V o ln e y a , wy­ b i t n e g o p r z e d s t a w i c i e l a późnego o ś w i e c e n i a f r a n c u s k i e g o , uka­ z u j ą c zarazem r e o e p c j ę m y ś li V oln ey a w P o l s c e : od l a t 90-ych X V I I I w. do p o c z ą tk u XIX w . , k ie d y t a k ż e ukazuje s i ę P o t o o - k i e g o "R ę k o p is z n a l e z i o n y w S a r a g o s s i e " . R o z p a t r u ją o r e l a c j e między poglądam i obu p i s a r z y na temat f i l o z o f i i h i s t o r i i , t e o ­ r i i r e l i g i i , o g ó l n e j t e o r i i nauk, e t y k i i m o r a ln o ś c i, u z n a je

s łu s z n o ś ć t w i e r d z e n i a o i s t n i e n i u w io h praoaoh a n a l o g i i w z a k r e s i e h i s t o r i i , z w ł a s z c z a w d z i e d z i n i e metody badań. Pod­ k r e ś l a przy tym o r y g i n a l n o ś ć P o t o c k i e g o , k t ó r y d o c h o d z ił n i e ­ k ie d y do innych k o n k l u z j i h i s t o r i o z o f i o z n y o h lub wzbogacał ba­ dane d z i e d z i n y nauk własnymi r o z w ią z a n ia m i t e o r e t y o z n y m i.

3P/5C/103 M.J.

( I I ) STANKOWSKA H a li n a : L i t e r a t u r a i k r y t y k a w o z a s o p i s - maoh W i e l k i e j E m i g r a c j i (18 3 2 -1 8 4 8 ). Wrocław 1973, Oss., s s . 154. O p o l s k ie Towarzystwo P r z y j a o i ó ł Nauk. W y dzia ł I I Języka i L i t e r a t u r y , z ł 3 5 .

-R e k o n s tru k c ja i i n t e r p r e t a o j a l i t e r a r i ó w zawartych w emi­ g r a c y j n e j p r a s i e l a t 1832-1848. Z a s ią g p e n e t r a c j i n ie o g r a n i ­ c z a s i ę w y ł ą o z n ie do czasopism z t e r e n u P r a n o j i , a l e u w z g lęd ­ n i a r ó w n ie ż wydawane w A n g l i i i B e l g i i . Na podstaw ie m a t e r ia ­ łów z przebadanych 67 czasopism p o l s k i o h o r a z magazynów f r a n ­ c u s k ic h p r z e z n a c z o n y c h d l a Polaków a u tork a u s t a l a z a k r e s za ­ in teresow ań l i t e r a c k i c h t e j p r a s y . K s i ą ż k a , p o d z i e l o n a na p i ę ć r o z d z i a ł ó w , p r z y n o s i : r o z w a ża n ia o g ó ln e na temat zagadnień l i ­ t e r a c k i c h w p r a s i e e m ig r a c y jn e j o r a z u za s a d n ie n ia w y j a ś n i a j ą ­ ce k r y t e r i a o h r o n o l o g i i i t e r y t o r i u m ; w r o z d z i a l e drugim d a je p r z e g l ą d o p i n i i na temat l i t e r a t u r y "da w n e j" i " r o m a n t y c z n e j " , w następnych zajm u je s i ę problem atyką występowania małych form p o e t y c k i c h , "prozy o r a z zag a d n ie n iam i t e a t r u i dramatu romanty­ cz n e g o . Z a w ie r a ponadto s p is czasopism em igraoyjn yoh spraw­ dzonych z a u t o p s j i , b i b l i o g r a f i ę opraoowań czasopism oraz z e s ­ t a w i e n i e druków em ig r a c y jn y c h .