Posiedzenie Rady Naukowej
Instytutu Badań Literackich.
Biuletyn Polonistyczny 19/4 (62), 19-26
głoszone p rz e z kry ty k ę i historyków lite ra tu ry poglądy o tzw . " u c is z e niu" w "Chw ilach" dotyczyć mogą jedynie w arstw y sty listy czn o -fo rm aln ej tego tomu, natom iast w swej w arstw ie problem owej je s t on kolejną d r a m atyczną p ró b ą o k re śle n ia stosunku poety do św iata, w yrazem poszukiw a n ia nowych w a rto ś c i; je s t w ew nętrznie ro z d a rty i n iejednolity .
Obchody zam knęła u ro c z y sto ś ć złożenia wieńców w Mauzoleum K as p ro w ic za n a H a ren d zie .
D r Hanna F ilipkow ska
KRONIKA NAUKOWA
INSTYTUTU BADAŃ LITERACKICH PAN
POSIEDZENIA RADY NAUKOWEJ INSTYTUTU BADAŃ LITERACKICH PAN
90 października 1975
P o sie d zen ie otw orzył p ro f. M ieczysław Klim owicz, kom unikując, że w ładze PAN mianowały P rzew odniczącym Rady Naukowej IBL PAN p ro f. W incentego Danka^ (funkcję tę p ełn ił u przedn io p ro f. Klimowicz, do c z a su otrzym ania nom inacji n a stanow isko d y re k to ra Instytutu Badań L ite ra c k ic h ). G ra tu lu ją c nom inacji i życząc p ro f. Dankowi sukcesów w p r a cy , p ro f. Klimowicz p rz e k a z a ł mu przew odnictw o o b rad .
P r o f. Danek podziękow ał d y rek to ro w i In sty tu tu , p o d k re ś la ją c , że czuje się tym b a rd z ie j zaszczyco ny pow ierzoną mu funkcją, ponieważ wy pada mu ją p rz e ją ć w krótce po śm ie rc i serd ecz n eg o p rz y ja c ie la i znako m itego p o p rzed n ik a, w ieloletniego d y re k to ra Insty tu tu i przew odniczącego Rady Naukowej, p ro f. K azim ierza W yki. Z tym przekonaniem p ro f. Danek zapew nił, że w m iarę swych s ił i m ożliw ości będzie się s ta r a ł pomóc R adzie i Instytutow i w ich p ra c a c h .
Z kolei z a b ra ł głos doc. S tefan T re u g u tt, k tó ry pow itał p ro f. Klimo w icza n a objętym od 1 p a ź d z ie rn ik a 1975 stanow isku D y rek to ra Instytutu
Badań L ite ra c k ic h i w y ra ził p rz e k o n a n ie , że pod jego kierow nictw em Insty tut nie tylko będzie kontynuował w szystkie dotychczasow e p r a c e , le c z podejmie i z re a liz u je niejedną nową cenną inicjatyw ę badaw czą i o rg a n iz acy jn ą .
D yr. Klimowicz powiadomił R adę, że n a następnym p osiedzeniu p rz e d sta w i plan Instytutu Badań L ite ra c k ic h n a kolejne - 1976-1980 - p ię c io le c ie . Zgodnie ze złożoną w cześn iej obietnicą dokonania analizy i p o djęcia s ta ra ń o p rz y śp ie sz e n ie re a liz a c ji wniosków o nadanie ty tu
łów p ro fe so rsk ic h niektórym pracownikom 1BL PA N , p ro f. Klimowicz
o św iad czył, że w toku załatw iania je s t kilk a wniosków daw nych, p ow sta ła natom iast nowa sy tu acja w związku z ro zpo rządzen iem p re m ie ra , iż " p rz y rozp atry w an iu kandydatów do tytułu naukowego p ro fe s o ra nadzw y czajnego n ależy staw iać jako w arunek bezw zględny posiadanie w dorobku dydaktycznym kandydata przynajm niej dwóch dyplomowanych do k to ró w ". S ygnalizując to , p ro f. Klimowicz p rz y rz e k ł p rz e d sta w ić pełną in te r p r e ta c ję wspomnianego ro z p o rz ą d z e n ia n a następnym p osied zen iu Rady.
P rzew o d n iczący Rady zw rócił się do zebrany ch z. p ro po zy cją p rz y ję c ia proponowanego obecnie porządku dziennego o b rad o ra z protokołu z p o sied zen ia p o p rzedniego, w dniu 30 c z e rw c a , co Rada jednom yślnie u cz y n iła . N astępnie z a stę p c a d y re k to ra 1BL d / s ogólnych, d r hab. Ry sz a rd G ó rsk i, w ystąpił z w nioskiem , by wobec śm ie rc i p ro f. W yki, któ ry był członkiem kom isji h abilitacyjny ch d r d r Jana Józefa L ipskiego i Romana L otha, R ada zaakceptow ała u d ział p ro f. E . Jankowskiego w przew odzie habilitacyjnym d r a L ipsk ieg o , a kom isję h ab ilitacy jn ą d ra Lotha u p raw n iła do d zia ła n ia w składzie trzyosobow ym : p ro f. p ro f. K. G ó rsk i, A. H utnikiew icz, E . Jankowski. W głosow aniu jawnym Rada Naukowa w niosek ten p rz y ję ła .
Rada Naukowa w ysłuchała inform acji o d z ia ła ln o śc i n auk ow o -o rg aniza cyjnej Instytutu Badań L ite ra c k ic h w 111 kw artale 1975 r . , w k tó rej d r hab. R. G ó rsk i p rz e d sta w ił n astęp u ją ce sp raw y : p ra c e nad sform ułowaniem planu Instytutu n a la ta 1976-1980; plan k o n feren cji naukowych Instytutu na ro k 1976; przygotow anie edycji d zieł w szystkich Jana Kochanowskiego i S tefan a Ż erom skiego; p rz eb ieg w spółp racy naukowej Instytutu z z a g ra n ic ą ; r e a l i za cja planu wydawniczego Instytutu w r . 1975; spraw y finansow e.
W dysk u sji z a b ra ł głos doc. Zbigniew G oliński, k tó ry p o ru sz y ł s p r a
wę re z y g n a c ji Instytutu z p ra c nad problem em resorto w ym n r 1 1, a u
cz estn ictw a jedynie w koordynowanym p rz e z U niw ersy tet W rocław ski p r o blemie węzłowym. W odpowiedzi doc. T reu g u tt stw ie rd z ił, że D yrekcja Instytutu nie zrezygnow ała z w łasnego problem u re so rto w e g o , i po wy
jaśn ien iac h wzajemnego stosunku problem u re so rto w eg o n r 11 i problem u
węzłowego " P o lsk a k u ltu ra narodow a" podejmie s ta ra n ia o utrzym anie planu koordynacyjnego w łasnego problem u re so rto w e g o . S praw ę p o p arł p ro f. S tefan Ż ółkiew ski, p o d k re śla ją c w swym w ystąpieniu zarów no in i cjatyw y Instytutu w stw orzeniu tego problem u, jak specyfikę badań l i t e ra c k ic h , wymagających szero k ieg o za p le cza w p ra c a c h zaplanow anych. P ro f. Klimowicz dodał, że dyskusje nad problem em węzłowym je sz c z e trw a ją i zależnie od ich wyniku In stytut będzie m usiał zabezpieczyć swe plany p rz e z w łączenie się do s z e rz e j in terp reto w an eg o problem u w ęzło wego i p rz e z pozostaw ienie tego problem u re s o rto w e g o , k tó ry był p rz e z Insty tut utw orzony i jemu pow ierzony.
W dalszym toku obrad Rada z a ję ła się spraw am i ruch u naukowego. Na w niosek D yrekcji 1BL, pop arty w d y sk u sji p rz e z p ro f. p ro f. J. Ziom k a i S . Ż ółkiew skiego o ra z doc. T . M ichałow ską, R ada postanow iła w ystąpić do P o lsk ie j Akademii Nauk o powołanie d r hab . E lżbiety S a r - n o w sk iej-T e m eriu sz n a stanow isko docenta w Instytucie Badań L ite r a c k ich .
Rada w ysłuchała wniosku D yrekcji Instytutu o ra z p o p ierający ch go wypowiedzi p ro f. p ro f. Z. L ib e ry , J. K u lczy ck iej-S alo n i i M. Klimowi c z a , i w głosow aniu tajnym jednom yślnie p ostanow iła w ystąpić do P o lsk ie j Akademii Nauk o pow ierzenie drow i h ab . R yszardow i G órskiem u sta n o w iska docenta w Instytucie Badań L ite ra c k ic h .
Zgodnie z wnioskiem Komisji h ab ilitacy jn ej Rada dop uściła d ra Roma n a Lotha do kolokwium h ab ilita cy jn eg o , w którym odpowiadał on n a p y ta n ia recen zen tó w przygotow anej p rz e z niego edy cji "P ism zebranych" Jana K asp ro w icza (t. l - l l ) : p ro f. p ro f. C z. Z g o rzelsk ieg o i K. G órskiego i do c. S . F ry b e s a , o ra z doc, doc. Z. G olińskiego i S . T re u g u tta . Po ko
lokwium Rada zapoznała się z jego wynikami i w głosow aniu
i za nadaniem drow i Lothowi stopnia d o k to ra habilitow anego nauk hum anistyc zny c h .
Komisja w sk ła d z ie : p ro f. p ro f. K. G ó rsk i, H . M arkiew icz i E . Jankowski, zg ło siła i u z a sa d n iła w niosek o dopuszczenie do kolokwium h abilitacyjnego d r a Jana Józefa L ipskiego n a podstaw ie jego ro z p raw y p t. "T w ó rczo ść J. K asprow icza w latac h 1891-1906". Rada w niosek ten p rz y ję ła , a następnie w ysłuchała odpowiedzi h a b ilita n ta na p y tania re c e n z e n tów : p ro f. p ro f. K. G órskiego i A. H utnikiew icza i do c. M. P o d ra z y - - K w iatkow skiej, o ra z p ro f. H . M ark iew icza. W d y sk u s ji, w k tó rej opró cz u cz estn iczą cy ch w kolokwium z a b ie ra li je sz c z e g ło s: p ro f. p ro f. E. Jankowski i M . Janion o ra z doc. J. S ław iń sk i, jednom yślnie pozytyw nie oceniono wyniki kolokwium i w głosow aniu tajnym postanow iono w y s tąp ić do P o lsk ie j Akademii Nauk o nadanie drow i Lipskiem u stopnia dok to r a habilitow anego nauk hum anistycznych.
Rada Naukowa zaakceptow ała w niosek K om isji (w s k ła d z ie : p ro f. p ro f. B. Z ak rzew sk i, C z. Z g o rz e ls k i, M . Żm igrodzka) i po w ierzy ła p ro f. p ro f. Z . L ib e rz e , J. M aciejew skiem u i M. Żm igrodzkiej zrece n zo - wanie ro zp raw y h ab ilitacy jn ej d r Aliny Kowalczykowej n a tem at "Funkcje k a te g o rii sza le ń stw a w po lskiej lite r a tu r z e o k re su rom antyzm u".
Wobec śm ie rc i doc. A lek san d ra B e re z y , k tó ry był członkiem Komisji Nagrody Naukowej im. T ad e u sza M ikulskiego, D yrek cja 1BL zapropono w ała uzupełnienie składu Kom isji (p ro f. Z . L ib e ra , doc. M . G łowiński) o doc. Jacka Ł ukasiew icza (U W r.); w ysunięto ponadto s u g e s tię , by Ko m isja dokonała re w iz ji regulam inu N agrody pod kątem podw yższenia - lub obniżenia - g ra n ic y wieku kandydatów , a p rz ed e w szystkim p o s z e rz e n ia ich g ro n a o autorów ze w szystkich ośrodków polonistycznych w k r a ju .
W spraw ach p erso n aln y ch R ada Naukowa p rz y ję ła do wiadom ości pism a P o lsk iej Akademii Nauk inform ujące o zatw ierd zen iu p rz e z C e n tra l ną Komisję K w alifikacyjną stopni doktorów habilitow anych nadanych p rz e z Radę Naukową B a rb a rz e Otwinowskiej i R yszardow i G órskiem u; zaak cep tow ała też decyzje D yrekcji I BL, k tó ra zw olniła z etatów kontraktow ych mgr mgr M arię G utow ską, M arię M a rc ja n , B a rb a rę Ł azińską i L esz k a
towe mgr mgr Ewę R odé, B a rb a rę W ięzik i Bożenę F e d e - w icz.
23 stycznia 1976
P o sie d zen ie otw orzył p ro f. W incenty D anek, p re z e n tu ją c po rząd ek dzienny, k tó ry zo stał p rz y ję ty po uzupełnieniu pujiktem: W szczęcie p o s
tępow ania habilitacy jn eg o d r a Janusza M aciejew skiego. •
Rada zaakceptow ała ro z e sła n y w cześniej p ro to kó ł z z e b ra n ia p o p rz ed
niego, w dniu 30 p a ź d z ie rn ik a 1975 r .
P o w ysłuchaniu spraw ozd ania za stę p cy d y re k to ra d / s ogólnych doc. R y szard a G órskiego z d z ia ła ln o śc i Instytu tu Badań L ite ra c k ic h w roku 1975 członkow ie p o sied ze n ia ro z p o c z ę li d y sk u sję , w k tó re j głos z a b ie ra li p ro f. p ro f. : C z. Z g o rz e lsk i, B . Z ak rzew sk i i W. D anek. D yskutanci om aw iali: problem m alejącego lim itu arkuszow ego planu wydawniczego In sty tu tu , w ysuw ając w. zw iązku z tym obawę o zakłócenie ry tm iczn o ści poszczególnych s e r ii wydawniczych (np. Archiwum L ite ra c k ie g o ); sy tu a cję Studium D oktoranckiego; postęp y p ra c nad podręcznikiem h is to rii lite r a tu r y p o lsk ie j. Na p ytania zadawane p rz e z dyskutantów odpowiadał z a stę p c a d y re k to ra d / s naukowych doc. S tefan T re u g u tt, po czym Rada podjęła uchw ałę za tw ie rd z a ją c ą spraw ozdanie z* d z ia ła ln o śc i Instytutu w roku 1975.
D y rek to r IB L , p ro f. M ieczysław Klim owicz, wypunktował n a jis to tn ie j sze spraw y p ro jek tu planu naukow obadawczego In sty tu tu : k o n ce n trację zadań p ra co w n i, k tó re winny skupiać wokół sieb ie grupy uczonych zw ią zanych wspólnym perspektyw icznym program em naukowym; edy to rstw o podręczników , m onografii bibliog raficzn y ch i opracow ań źródłow ych; utw orzenie w IBL osobnej P raco w n i E d y to rstw a, k tó re j zadaniem byłoby planow anie i integrow anie wydań k ry ty cz n o - i popularnonaukow ych z d z ie dziny lite r a tu r y p olskiej o ra z szkolenie k ad ry edytorów ; ro z s z e rz e n ie w sp ółpracy IBL z placówkam i szkolnictw a w yższego i z z a g ra n ic ą .
D yskusję zapoczątkow ał p ro f. B . Z a k rz e w sk i, re d a k to r naczelny "P am iętnika L ite ra c k ie g o " , k tó ry zw ró cił uwagę n a k olizję in tere só w "P am iętnika" z księgam i zbiorowymi zaw ierającym i m ateria ły z s e s ji
i k o n feren cji naukowych; zakw estionow ał sform ułow ania n iek tó ry ch tem a tów planu; upomniał się o szyb sze uzupełnienie i ogłoszenie indeksów do wydania jubileuszow ego i narodow ego "D zieł" A. M ickiew icza o ra z o plan solidnej i sze ro k iej dokum entacji w spółczesnego ży cia lite ra c k ie g o . P ro f. M. R . Mayenowa mówiła o p o trze b ie u sp ra w n ien ia w P o lsk ie j Akademii Nauk p ro c ed u ry z a p ra s z a n ia zagranicznych uczestników planowanych im p re z naukowych. P ro f. M. Żm igrodzka odpow iedziała n a w ątpliw ości p ro f. Z akrzew skiego co do niek tó ry ch tematów zam ieszczonych w planie naukowym IB L . P ro f. C z. Z g o rz e lsk i postulow ał podjęcie pu blik acji trudno dostępnych m ateriałów źródłow ych (np. z B iblioteki P o lsk ie j w P a ry ż u ); sygnalizow ał d y sp ro p o rc ję między lic z b ą planowanych p ra c in te rp re ta c y jn y c h z epoki pozytywizmu a dorobkiem Instytutu w d zied zinie ep isto lo g ra fii tego o k re s u ; przypom niał o p o trze b ie u do stęp n ien ia edy cji krytycznych d zieł J . U. N iem cew icza, K. B rodzińskiego i M. M ochnackie go. Do wypowiedzi tej naw iązał p ro f. E . Jankow ski, inform ując o po dję
ciu p rz e z IBL - w spólnie z U niw ersytetem W arszaw skim — inicjatyw y
przygotow ania dwu tomów zbiorow ych pośw ięconych problemom polskiego pozytywizmu. P r o f. Z . L ib e ra zaproponow ał s ta ra n n ie js z e up orządkow a nie planu badań kom paratystycznych - według rz e c z y w iste j h ie r a r c h ii kontaktów kultury polsk iej z k rajam i ościennym i. Problemem, tym in te r e s o wał się także doc. R. K aleta o ra z p ro f. J. P e lc , k tó ry ponadto zw rócił uwagę n a p o trzeb y ed y to rsk ie w z a k re sie lite r a tu r y baroku (pism a S . H.
L ubom irskiego). P ro f. Z ak rzew sk i w skazał n a konieczność z a ję c ia się pam iętnikarstw em i e p isto lo g ra fią o k re su rom antyzm u, a p ro f. W. Danek p o p arł p oprzedni w niosek mówcy o ro z s z e rz e n ie p ra c nad dokum entacją
bieżącego życia lite ra c k ie g o .
N iezależnie od w yjaśnień, jakich w toku d y sk u sji u d z ie la ł do c. T re u - g u tt, podsumował ją p ro f. Klimowicz, dzięku jąc za uwagi i p ro p o z y cje,
k tó re częściow o uzupełnią bieżący plan 5-le tn i, częściow o zaś uw zględnio
ne będą w p ro jek c ie planu n a p ięcio lec ie n a stę p n e .
P o zamknięciu d y sk u sji Rada w głosow aniu jawnym z a tw ie rd z iła przedłożony jej p ro je k t planu naukow obadawczego Insty tu tu Badań L ite ra c k ic h PAN n a la ta 1976-1980.
wydawniczy n a ro k 1977 i mówił o s ta ra n ia c h In stytutu o utrzym anie lim i
tu planu w u b iegłorocznej w ysokości 800, a nie 700 ark u sz y wydawni
czych. Inform acje te u zupełnił doc. G ó rsk i, wym ieniając k sią ż k i IBL p rz y ję te do planu w łasnego różny ch oficyn w ydaw niczych. Rada Naukowa p rz y ję ła bez d a lsz e j d ysk u sji plan wydawniczy IBL n a ro k 1977 do ak ceptującej w iadom ości.
P ro je k t nowego regulam inu N agrody Naukowej im. T ad e u sza M ikul skiego odczytał w imieniu Komisji tej Nagrody p ro f. Z . L ib e ra . Głosy dyskusyjne skupiły się nad sp raw ą m ożliw ości zg łasz an ia do Nagrody p ra c je sz c z e nie opublikowanych i w konkluzji doprow adziły do p o stan o w ienia, że o N agrodę mogą się ub iegać k sią ż k i ogłoszone drukiem lub
złożone w w ydaw nictw ach, których au to rzy nie ukończyli 40 rok u ży c ia . Z tą popraw ką p ro je k t regulam inu zo stał p rz y ję ty i zatw ierdzo ny , a n a w niosek doc. G órskiego Rada u ch w aliła , by N agroda Naukowa im. T a d e u sz a M ikulskiego z o sta ła w pisana do r e je s tr u n ag ró d P o lsk ie j Akademii Nauk.
Zgodnie z wnioskiem D yrekcji IB L , R ada w głosow aniu tajnym p o s ta now iła powołać d r hab. B a rb a rę Otwinowską n a stanow isko docenta w IB L .
P o w ysłuchaniu protokołu Kom isji do sp raw przewodów do k to rsk ich w z a k re s ie h is to r ii lite r a tu r y polsk iej XX wieku z publicznej obrony ro zp raw y
t
d o k to rsk iej m gra Bogdana Ś m igielskiego na tem at "O ste rw a w W ilnie. S p r a
wdzenie teo re ty czn e g o modelu pR e d u t y " (prom otor - do c. d r hab.
S . T re u g u tt, re c e n z e n c i - p ro f. p ro f. S . S k w arc zy ń sk a, H . S z le ty ń sk i, doc. R. G órsk i) w dniu 10 listo p a d a 1975, R ada Naukowa postanow iła nadać mgrowi B. Śm igielskiem u stopień d o k to ra nauk hum anistycznych.
D y rek cja Instytutu p rz e d s ta w iła p ro śb ę d r a Janusza M aciejew skiego
o w szc zęc ie jego przew odu h abilitacyjneg o n a podstaw ie p ra c y
"O św iecenie p o lsk ie . P o c z ą te k fo rm a cji, jej s tra ty fik a ę ja i p r z e
bieg p ro c e su h is to ry c z n o lite ra c k ie g o " . R ada pozytywnie u sto su n k o
w ała się do tej p ro śb y i postanow iła p ow ierzyć postępow anie
hab ilita cy jn e d r a J. M aciejew skiego opiece Komisji w sk ład zie :
p ro f. p ro f. Z . S k w arczy ń sk i i Z . L ib e ra , doc. Z . G oliński.
M. N a łę cz-L ip iń sk iej n a stanow isko s ta rs z e g o a sy ste n ta w P rac o w n i H is to rii C zasopiśm iennictw a P o lsk ie g o , a d r d r W. W ładyki i A. Not- kowskiego - n a stanow iska adiunktów w te jż e P ra c o w n i.
W cz asie druku n in iejszeg o zeszytu n a d e sz ła z K rakow a wiadom ość 0 zgonie p ro f. W incentego Damka w dniu 17 VIII 1976 r .
R . W .
UMOWA O WSPÓŁPRACY NAUKOWO-DYDAKTYCZNEJ MIĘDZY INSTYTUTEM BADAŃ LITERACKICH PAN 1 WYŻSZĄ SZKOŁĄ PEDAGOGICZNĄ W SIEDLCACH
W dniu 20 m aja 1976 r . odbyło się w P a ła c u S ta s z ic a w W arszaw ie u ro c z y ste podpisanie umowy o w spółpracy naukow o-dydaktycznej m iędzy Instytutem Badań L ite ra c k ic h PAN i W yższą S zkołą P edagogiczną w S ie d lcac h . W u ro c z y s to ś c i, o p rócz p rz e d s ta w ic ie li obu s tro n , w zięli u d z ia ł: kierow nik W ydziału Nauki KC P Z P R , p ro f. d r Jarem a M aciszew - sk i; za stę p c a s e k r e ta r z a W ydziału 1 P o lsk ie j Akademii N auk,, p ro f. d r M arian W ojciechow ski; p ierw szy s e k r e ta r z Komitetu Zakładowego P Z P R p rz y PAN, p ro f. d r Józef M iąso; wicew ojew oda sied lec k i in ż . K azim ierz G rąb czew sk i; posłanka ziemi sied lec k ie j do Sejmu PRL ob. Jadwiga C i chocka; p rz e d sta w ic ie le R adia i p ra s y o ra z z a p ro sz e n i g o ś c ie . Dokument o w spółpracy p o d p isali: z ra m ien ia Instytu tu - d y re k to r p ro f. d r M ie czysław Klimowicz, w imieniu W SP - r e k to r , doc. d r Jan P o liń sk i.
Umowa o tw ie ra nowy etap w sp ółpracy Instytutu Badań L ite ra c k ic h PAN ze szkolnictw em w yższym . P rze w id u je ona sta ły u d ział pracow ników Instytutu w prow adzeniu zajęć dydaktycznych w Z akładzie F ilo lo g ii P o l skiej W S P ; konsu ltację naukową w z a k re s ie nauk o lite r a t u r z e ; w sp ół u d ział Instytutu w zorganizow aniu i prow adzeniu studium podyplomowego dla n au c zy cieli p rz y sied lec k ie j u c z e ln i; u czestn ictw o k ad ry instytutow ej w popularnonaukow ej akcji odczytowej prow adzonej p rz e z W SP n a t e r e nie S ie d le c ; w re sz c ie stały kontakt naukow y, w y ra żają cy się m .in . w z a p ra sz a n iu pracow ników W SP do udziału w otw arty ch zeb ran iac h i konfe
