Archeologia Polski Środkowowschodniej t.2, 1997
To m a s z Dz i e ń k o w s k i
Z n a l e z i s k o t o p o r k a z e St o ł p i a, w o j. c h e ł m s k i e
Opisywany fragm ent kam iennego toporka został znaleziony przypadkowo przez G. Stangryciuk w 1995 r. na polu ornym znajdującym się w odległości około 150 m, na południowy wschód od kamiennej wieży w Sto- łpiu, gm. Chełm. Pole, na którym odkryto fragment to porka, znajduje się na terenie osady wczesnośrednio wiecznej zlokalizowanej w ramach badań AZP, przez T. i W. Mazurków (AZP 79-89, stan. 3/21, x- 021 mm, y- 130 mm). Prezentowany zabytek jest jedynym znalezi skiem pradziejowym z tego stanowiska.
Ostrze ma w zarysie kształt trójkątny o lekko łuko watym przebiegu krawędzi, przekrój poprzeczny czwo roboczny z zaokrąglonym i brzegami. Rzut boczny ma zarys wydłużonego trapezu. Powierzchnie ostrza po kryte są ornamentem w postaci wyżłobionych rów no
ległych linii prostych o różnej długości (ryc. 1). Zacho wany jest jedynie fragment otworu, wzdłuż którego to pór został przełamany. Długość wynosi 70 mm, najwięk sza szerokość w partii przyotworowej - 46 mm. Zaby tek został wykonany z bazaltu, którego najbliższe wy chodnie znajdują się na W ołyniu (Janowa Dolina) i w Sudetach.
Interpretacja chronologiczna i kulturowa jest utrud niona ze względu na fragm entaryczne zachowanie za bytku - brak obucha. Przypuszczalnie należy wiązać go z kulturą pucharów lejkowatych. W dużym przybliże niu form ą naw iązuje do znaleziska z Krąplewa, woj. poznańskie (K. Jażdżewski 1936, tabl. LIII: 956) i Kutna Hora-Sedłec w Czechach (M. Zapotocky 1992, s. 470, tabl. 70: 8).
Zn a l e z i s k ot o p o r k az e St o ł p i a, w o j. c h e ł m s k ie 2 5 5
Li t e r a t u r a
J a ż d ż e w s k i K. Z a p o t o c k y M .
1936 Kultura Pucharów Lejkowatych w Polsce Za- 1992 Streitäxte des mitteleuropäischen
Aneolithi-chodniej i Środkowej, Poznań. kums, Weinheim.
To m a s z Dz i e n k o w s k i
A D i s c o v e r y o f a Sh a f t- Ho l e Ax e a t St o l p i e, Ch e l m Vo i v o d s h i p
In the distance of 150 m to the south-west of an ancient of a volcanic rock - basalt. Its closest deposits are located in tower at Stolpie a fragment was found of an ornamented blade the Sudety and in Volhynia. The finding most probably be-of a stone axe which was quadrangular in section. It was made longs to the Funnel Beaker culture.
