View of Scott Hahn. Uczta Baranka. Eucharystia – niebo na ziemi [The Lamb’s Supper: The Mass as Heaven on Earth]

Pełen tekst

(1)R. E. C. E. N. Z. J. E. ROCZNIKI TEOLOGICZNE Tom LXI, zeszyt 8 – 2014. Scott H a h n. Uczta Baranka. Eucharystia – niebo na ziemi. T . Agnieszka Rasztawicka-Szponar. Czstochowa: Wydawnictwo witego Paw a 2013 ss. 215. ISBN: 978-837797-054-6. Scott Hahn jest autorem zdobywaj cym w Polsce coraz wiksz popularno

(2) . Takie tytu y jak Moc sowa w liturgii, Przyczyny wiary czy 40 zwyczajów katolickich i ich korzenie biblijne nie s obce ani czytelnikom zawodowo zajmuj cym si teologi , ani te osobom poszukuj cym pomocy w rozwoju w asnej wiary. W swej dzia alnoci pisarskiej Scott Hahn bardzo czsto porusza tak aktualn w obecnym czasie tematyk liturgiczn . Znamiennym rysem jego podejcia do liturgii jest przedstawianie jej w kluczu biblijnym. Dla tego amerykaskiego teologa w anie Biblia jest podstaw i ród em liturgii oraz jednym z jej najistotniejszych kluczy interpretacyjnych. Genezy takiego w anie stylu uprawiania teologii liturgii przez Scotta Hahna szuka

(3) trzeba w yciu autora, którego wiara kszta towana by a przez wiele lat w Kociele protestanckim, w którym pe ni funkcj pastora. Nie dziwi zatem, e umi owanie Pisma witego jest sta cech jego teologii. Drugim faktem istotnym dla tego pisarza jest jego konwersja na katolicyzm. Badania nad Pismem witym s wic obecnie kontynuowane przeze w Kociele katolickim. Odkrycie katolicyzmu po czone by o u Scotta Hahna z jednoczesnym odkryciem ca ego bogactwa liturgii. W niej w anie s owo Pisma witego powi zane z innymi znakami sakramentalnymi sta o si dla tego teologa s owem samego Chrystusa przemawiaj cego do cz owieka w jego yciu. Takie w anie, biblijne ujcie liturgii charakteryzuje tak e wydan ostatnio w Polsce ksi k Scotta Hahna Uczta Baranka. Eucharystia – niebo na ziemi. Wychodz c od osobistych dowiadcze odkrywania zwi zku Biblii z liturgi , autor przedstawia w niej Eucharysti w kontekcie jednej z najtrudniejszych ksi g Nowego Testamentu – Ksigi Apokalipsy w. Jana. Na pocz tku swoich rozwa a ukazuje pokrótce biblijny sens ofiary. Przypomnienie ofiary Abrahama i Melchizedeka oraz starotestamentalnych ofiar wi tynnych prowadzi go dalej – do jedynej ofiary Chrystusa, Baranka.

(4) 164. RECENZJE. Bo ego. Dla autora starotestamentalne ofiary wype niaj si w paschalnej ofierze Chrystusa, w której ma udzia ka dy wierz cy, który uczestniczy w Eucharystii. Kolejne rozdzia y ksi ki s u wic konsekwentnie wyjanieniu natury Mszy witej. Znamienne jest, e autor nie czyni tego na zasadzie kompletnego, historyczno-teologicznego opisu kolejnych obrzdów sk adaj cych si na celebracj Eucharystii. Jego zamiarem jest raczej pokazanie ich róde , istoty i sensu. Po takim wprowadzeniu, opisuj cym Eucharysti pod k tem jej obrzdowoci, Scott Hahn przedstawia nam symbolik Apokalipsy. Jak sam zaznacza, jej prawid owe odczytanie zale y w g ównej mierze od przyjtego klucza interpretacyjnego. W jego poszukiwaniu Scott Hahn skupi si na analizie pism Ojców Kocio a i pisarzy pierwszych omiu wieków, co ostatecznie doprowadzi o go do liturgicznego spojrzenia na Ksig Objawienia w. Jana. W Uczcie Baranka „kluczem do Apokalipsy” jest wic liturgia, a szczególnie liturgia Eucharystii. Zawiedzie si jednak ten, kto oczekuje od Hahna dog bnej egzegezy ostatniej ksigi Pisma witego, gdy autor przedstawia j z koniecznoci w sposób skrótowy i uproszczony. Mimo takiego w anie, wydawa oby si, redukcyjnego podejcia t cz

(5) ksi ki czyta si z zaciekawieniem i zapartym tchem. Sprawia to nie tylko ywy jzyk pisarza, ale przede wszystkim przyjta przeze forma prezentacji tak trudnych treci. Bogata symbolika Apokalipsy jest w niej bowiem ukazana najpierw w kontekcie biblijno-historycznym. Sens wydarze i to samo

(6) przedstawianych osób, niezrozumia e na pierwszy rzut oka dla czytelnika, s przed nim ods aniane w odniesieniu do obrazów biblijnych Starego i Nowego Testamentu. To powi zanie, bd ce wiadectwem jednoci Apokalipsy z ca ym Pismem witym, jest przez autora uzupe nione o t o, jakim jest dla tej ksigi sytuacja historyczna pierwotnego chrzecijastwa. Scott Hahn nie stawia jednak adresatów swej ksi ki jedynie wobec ciekawostek biblijno-historycznych. Owa wiedza, potrzebna do prawid owego odczytania Apokalipsy, ma s u y

(7) jej egzystencjalnemu odczytaniu. Dla autora to, co dzieje si w Apokalipsie, spe nia si codziennie w naszym yciu. Wystrzegaj c si futurystycznych interpretacji, Hahn nie odnosi ich do konkretnych wydarze historycznych, lecz pokazuje ich g boki sens duchowy. Pozwala mu to na spojrzenie na nasze „tu i teraz” w biblijnym kontekcie Apokalipsy. Miejscem, które autorowi jednoznacznie kojarzy si z wydarzeniami opisanymi przez w. Jana, jest Eucharystia. Opisuj c sam ksig Apokalipsy, wielokrotnie czyni on odniesienia do konkretnych obrzdów, sprawowanych podczas ka dej Mszy witej. Analogie, jakie autor dostrzega midzy Apokalips a Eucharysti , nie bd. niczym dziwnym dla kogo, kto zna zarówno ostatni ksig Pisma witego, jak te sens znaków zawartych we Mszy witej. Jak wielokrotnie zauwa a autor, nasuwaj. si one same, prowadz c do odkrycia „liturgicznoci” Apokalipsy. Ciekawym zabiegiem dla skrupulatniejszych czytelników bdzie na pewno zestawienie przez Hahna niektórych jej fragmentów z poszczególnymi elementami liturgii Eucharystii. Nie to jednak wiadczy o znaczeniu tej ostatniej czci ksi ki. Nie zag biaj c si w szczegó y, mo na mia o powiedzie

(8) , e jej warto

(9) polega na przypomnieniu uczestnikom.

(10) RECENZJE. 165. Eucharystii podstawowej prawdy, e Eucharystia jest liturgi cz c niebo z ziemi . Hahn pokazuje nowy, a mo e wprost przeciwnie – stary i pierwotny sposób patrzenia na liturgi. Absolutnie nie mo e by

(11) ona widziana wy cznie w perspektywie jedynie ziemskiej, skoncentrowanej tylko na zgromadzonej wspólnocie i samej celebracji. Dla Hahna jest ona miejscem, w którym Niebo styka si z Ziemi , a uczestnik Eucharystii dowiadcza po czci udzia u w liturgii, która stanie si jego udzia em w Niebie. W jaki sposób takie podejcie do liturgii Mszy witej przek ada si na ycie i jego postrzeganie w naszej codziennoci? Na to pytanie czytelnik winien ju odpowiedzie

(12) sobie sam po lekturze ksi ki i uczestnictwie w Eucharystii widzianej poprzez Apokalips. Uczta Baranka nie pretenduje do rangi publikacji stricte naukowej. Jest ona typowym przyk adem teologicznej literatury popularnonaukowej. Nie stawia jej to jednak w gorszym wietle, lecz sprawia, e jest skierowana do szerokiego grona czytelników. Dla ludzi spoza grona specjalistów od liturgii i Pisma witego mo e by

(13) zacht do dalszych, pog bionych studiów nad Eucharysti i Bibli . Dla teologów mo e sta

(14) si przypomnieniem prostych i podstawowych prawd wynikaj cych z Objawienia Bo ego, a gubionych czasami w g szczu teologicznych docieka. Ksi ka amerykaskiego autora jest pisana jzykiem prostym i lekkim, co sprawia, e jej lektura jest czyst. przyjemnoci . Sigaj c po ni , czytelnik z pewnoci si nie zawiedzie si i znajdzie w niej potwierdzenie popularnoci autora. Ks. Zbigniew Gowacki Katedra Duchowoci Liturgicznej w Instytucie Liturgiki i Homiletyki KUL. Ks. Zbigniew Micha G o w a c k i. Ksidza Adama Ludwika Szafraskiego teologia liturgii. Lublin: Wydawnictwo KUL 2013 ss. 290. ISBN: 978-837702-732-5. Prezentowana publikacja jest pok osiem rozprawy doktorskiej autora, napisanej i obronionej w 2009 r. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Paw a II. Motywem jej powstania by a niew tpliwa fascynacja autora osob ks. Adama Ludwika Szafraskiego i jego rozumieniem liturgii. Pierwszym zagadnieniem poruszonym w pracy jest dzia alno

(15) naukowa i dydaktyczna ks. A.L. Szafraskiego jako wyk adowcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz wychowawcy i rektora Seminarium Duchownego w Kielcach, a tak e jego dorobek kaznodziejski. Autor podkrela przy tym szerokie spektrum zainteresowa ks. A.L. Szafraskiego: od eklezjologii, teologii liturgii i sakramentologii, poprzez teologi pastoraln , a do pedagogiki i psychologii. Jak wida

(16) , nie by on ROCZNIKI TEOLOGICZNE 61 : 2014 z. 8 s. 165-166.

(17)