162 Kronika Przypisy
1 Artykuł o sesji pióra Jurija R y b a s z e w s k i e g o ukazał się w nr. 46 z 7 czerw ca gazety „Wieczemij Brest” pt. Centrum Europy - to gdzie - to tutaj. [Red.].
2 W. C h r z a n o w s k i : Przewodnik po Janowcu. Główna Księgarnia Wojskowa Warszawa 1930.
3 W. G r ę b e c k a : Obraz przyrody w powieściach Marii Rodziewiczówny. „Analecta” 1999 R. 8 z. 2.
4 Tytuł zapożyczony od T. Konwickiego.
5M. C i e c h a n o w i c z - S u l i m a : Pod osłoną Dewajtisa. Brześć 2002. 6 J. G ł u s z n i a : Maria Rodziewiczówna - strażniczka kresowych granic. Alfa Warszawa 1977.
7 A. S a s - J a w o r s k i : Skarb piński. „Polski Jubiler” 1988 nr 1(2). 8 J. J a s i u k : Kanał Ogińskiego. „Przegląd Techniczny” 2002 nr 10.
9 Niezbyt chlubną dla Sapiehów legendę o kradzieży przez Mikołaja obrazu Najśw. Marii Panny Gwadelupeńskiej (wraz z relikwiami) upowszechnił jego potomek Jan Fryde ryk w wydanej pod przybranym nazwiskiem (J. Walicki) książce Historya pego obrazu ko- deńskiego (Toruń 1720). Opowieść podchwycona z całą powagą przez Z. Kossak- Szczucką przyczyniła się do spospularyzowania wymyślonej legendy o kradzieży cudo wnego obrazu z jednego z kościołów w Rzymie. „I poniekąd daremnie Andrzej Rachuba (w ślad za Tadeuszem Wasilewskim) stara się dowieść, iż w rzeczywistości Mikołaj Sapie ha najpoczciwiej w świecie zakupił był obraz podczas swego pobytu w Hiszpanii (1620). A co za tym idzie i bezpośredni sprawca kradzieży nie został spalony na stosie w Rzymie, w co nam kazała wierzyć Zofia Kossak”. Informacje pochodzą ze wstępu J. T a z b i r a do monografii Eustachego S a p i e h y Dom Sapieżyński Warszawa 1995 PWN.
Andrzej Sas-Jaworski Warszawa
XI SYMPOZJUM HISTORII FARMACJI
Zespół Sekcji Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego zorganizował sympozjum wyjazdowe na Litwie, w Kownie i Wilnie w dniach 2-4.05.2002. Współorganizatorem było Muzeum Farmacji i Medycyny w Wilnie.
Pierwsza sesja referatowa odbyła się w Kownie w sali M uzeum Farmacji, a otworzyła ją pani prorektor Akademii Medycznej w Kownie prof. Irena Mise- viciene, organizator ze strony polskiej, dr Jan Majewski oraz organizator ze stro ny litewskiej mgr Tauras Antanas Mekas. Obrady tej sesji prowadziła mgr Ka tarzyna Hanisz oraz mgr Tauras A. Mekas. Podczas tego posiedzenia wygłoszo no 8 referatów: Almantas Bagdonovicius - Najstarsze apteki na Litwie w X V I- XVIII w., Regina Żukiene - Farmaceuci Polacy na Litwie - ofiarami represji stalinowskich, Jadwiga Brzezińska - Aptekarstwo kurlandzkie w X IX w. i jego
Kronika 163 związki z Polską, Janina Grochmalicka-Mikołajczak, Zyta Płotkowiak - Poznań skie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Jakub Kucharski, Sławoj Kucharski - N atu ralne środki lecznicze stosowane przez zesłańców (1940-1944) w tajdze archan- gielskiej, Iwona M ielczarek-Jagodzińska - Jan Jonston i jeg o wkład do rozwoju XVII-wiecznego aptekarstwa w Lesznie, Zyta M aria Płotkowiak - Wspomnienie o p r o f dr. hab. Franciszku Adamanisie w czterdziestolecie śmierci, Wojciech Owsianowski - Szlak Bursztynowy.
Druga sesja referatowa odbyła się w Rumśiśkes na terenie skansenu i M u zeum Budownictwa Ludowego. Obrady prowadził doc. dr hab. Bazyli Leszczy- łowski oraz m gr Asta Lignagariene. Wygłoszono 8 referatów. Peter W. Górski, Wojciech P. Górski - Jan Fryderyk Wolfgang (1775-1859) i Jan Bartolomeusz Trommsdorff (1770-1837) w działalności na rzecz europejskiej farm acji na p o d stawie odnalezionych dokumentów, Katarzyna Hanisz - Apteki i aptekarstwo w województwach północno-wschodnich na tle innych dzielnic 11 Rzeczypospo litej, Tauras A. Mekas - Krew ja ko lek w litewskiej medycynie ludowej, Barbara Fiklewicz-Dreszczyk - Pięćdziesięciolecie M iędzynarodowej Federacji F arm a ceutów Katolickich, Maja Kucharska, Sławoj Kucharski - Szkorbut -p ro fila k ty ka i leczenie przez zesłańców (1940-1944) w tajdze archangiełskiej, Jan M ajew ski, Krzysztof Kmieć - Ekslibrisy historyków farm acji ja ko obraz ich zaintere sowań, Stanisława Ogińska - Apteka w Rudniku, miasteczku nad Sanem, Zyta Płotkowiak - Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich Polski.
Trzecia sesja odbyła się w Wilnie w sali audytoryjnej senatu Uniwersytetu Wileńskiego. Tu uczestników konferencji powitał prorektor Uniwersytetu Wi leńskiego, prof. Juozas Lazutki w serdecznym przem ów ieniu w ygłoszonym w języku angielskim. Drugie przemówienie powitalne wygłosił prof. Eduardas Tarasevićius, prezes Litewskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Podczas tej sesji, którą prow adził dr Jan M ajewski oraz dr Vilma Gudiene - wygłoszono 8 referatów. Aurimas Andriusis - Rozwój aptek w Wilnie w okresie form ow ania się municypalnego systemu ochrony zdrowia (1876-1915), Bazyli Leszczyłow- ski - Oddział Farmaceutyczny Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Stefana Ba torego w Wilnie (1938/1939) - stan, zadania i problemy, Vilma Gudiene - Apte karze i apteki prywatne w Wilnie w I-szej połowie X IX w., Daniela Grodzicka - Okres wileński (1921-1939) w życiu wybitnego farm akognosty p r o f Jana M uszyńskie go, Irena Matlakowska, Jan Majewski - Wileńskie dzieje p r o f Wacława Straże- wicza oraz jeg o poznańscy uczniowie-zielarze, Barbara Nowak - Losy fa rm a ceutów wileńskich w latach 1939-1945 i ich dzieje po drugiej wojnie światowej, Iwona Dymarczyk - M ateusz Bronisław Grabowski - wychowanek Uniwersyte tu im. Stefana Batorego w Wilnie, Andrzej Radomski, Peter W. Górski - Fakt hi storyczny w dziejach farm acji zdefiniowany metodologicznie.
W sympozjum udział wzięło 50 osób z Polski oraz historycy farmacji z Litwy. Ze strony litewskiej największy wkład organizacyjny włożył dyrektor M uzeum Farmacji w Kownie, mgr Tauras A. Mekas oraz dr Yilma Gudiene, wykładowca
164 Kronika
historii farmacji w Akademii Medycznej w Kownie, którzy wielokrotnie uczest niczyli w sympozjach historii farmacji w Polsce, organizowanych przez Zespół Sekcji Historii Farmacji. Z ramienia Zespołu Sekcji Historii Farmacji całą im prezę i wyjazd polskich historyków farmacji na to sympozjum zorganizował dr Jan Majewski, przewodniczący Poznańskiej Sekcji Historii Farmacji. On zadbał też o przygotowanie i wydanie materiałów na sympozjum. Streszczenia refe ratów w 3 językach: polskim, litewskim i angielskim znalazły się w teczkach, które otrzymali wszyscy uczestnicy. Pełny tekst referatów zostanie opublikowa ny w Pamiętniku Sympozjum.
W spółpraca polskich i litewskich historyków farmacji przyczyniła się do za cieśnienia więzów przyjaźni. Dla polskich uczestników sympozjum szczegól nym przeżyciem była sesja na terenie uniwersytetu w Wilnie i tematyka obrad dotycząca tej uczelni. Mogli oni zwiedzić liczne zabudowania Uniwersytetu W i leńskiego, podziwiać zachowane freski i sklepienia korytarzy, piękną aulę i teatr studencki, kościół uniwersytecki, liczne dziedzińce i podziwiać architekturę bu dowli. Obrazy profesorów na uniwersytecie, epitafia w Kościele przypominały te okresy czasu, gdy na Uniwersytecie Wileńskim rozbrzmiewała polska mowa.
Wyjazd na sympozjum polsko-litewskie połączony był z wycieczką autoka rową, którą zorganizowała Agencja Turystyczna „Polonia” z Poznania. Zadbała ona o transport, noclegi, wyżywienie i atrakcje turystyczne. Termin sympozjum zsynchronizowany był z długim weekendem majowym.
Gospodarze litewscy umożliwili polskim uczestnikom sympozjum zwiedze nie M uzeum Farmacji w Kownie, Uniwersytetu w Wilnie, Muzeum-skansenu Budownictwa Ludowego w RumSiSkes oraz Muzeum Archeologiczno-Histo- rycznego w Kemaves (Kiemów). Gościli uroczystą kolacją powitalną w Kownie oraz uroczystą kolacją pożegnalną na zakończenie sympozjum.
W ramach wycieczki krajoznawczej polscy farmaceuci zwiedzili zabytki Kowna, Wilna i Królewca, spotkali się z polskimi mieszkańcami Kowna, wysłu chali pięknego koncertu w wykonaniu polskiego zespołu folklorystycznego w Kownie i obejrzeli Galerię Polską w Wilnie, złożyli kwiaty na Rossie, pokłonili się Pani Ostrobramskiej i wysłuchali mszy św. niedzielnej w polskim kościele św. Ducha w Wilnie. Każdy dzień dostarczał wiele różnych wrażeń i przeżyć, wzbogacał w wiedzę prezentowaną w referatach, przybliżył tematykę i tradycje wschodnich rubieży Rzeczypospolitej XIX i pierwszej połowy XX wieku.
Jadwiga Brzezińska Sekretarz Sekcji Historii Farmacji PTF
Kołobrzeg
