Interoperacyjność danych w praktyce: problemy harmonizacji nazw jednostek administracyjnych w rejestrach publicznych

ROCZNIKI GEOMATYKI 2011 m T IX m Z 3(47)

INTEROPERACYJNOή DANYCH W PRAKTYCE:

PROBLEMY HARMONIZACJI

NAZW JEDNOSTEK ADMINISTRACYJNYCH

W REJESTRACH PUBLICZNYCH

INTEROPERABILITY OF DATA IN PRACTICE:

PROBLEMS WITH HARMONIZATION OF NAMES

OF ADMINISTRATIVE UNITS IN PUBLIC REGISTERS

El¿bieta Lewandowicz 1_{, Alicja Packa} 2

1 _{Uniwersytet Warmiñsko-Mazurski w Olsztynie} 2 _{Warszawskie Przedsiêbiorstwo Geodezyjne}

S³owa kluczowe: dane przestrzenne, integracja danych, harmonizacja danych, podzia³ admini-stracyjny,

Keywords: spatial data, data integration, data harmonization, administrative division

Wprowadzenie

Przepisy ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej (Ustawa, 2010 rozdzia³ 3, art. 7) wymagaj¹, aby organy administracji, które prowadz¹ rejestry publiczne zawieraj¹ce zbiory zwi¹zane z wymienionymi w za³¹czniku do ustawy tematami, wprowadzi³y w zakresie swo-jej dzia³alnoœci, rozwi¹zania techniczne, zapewniaj¹ce interoperacyjnoœæ oraz harmonizacjê posiadanych zbiorów. Organom administracji do spe³nienia tego wymogu przepisy ustawy daj¹ czas nie d³u¿szy ni¿ dwa lata po wejœciu w ¿ycie przepisów okreœlaj¹cych rozwi¹zania techniczne w zakresie interoperacyjnoœci. Obecnie tworzone s¹ zbiory referencyjne, które maj¹ byæ podstaw¹ do realizacji interoperacyjnoœci:

m zbiory referencyjne danych przestrzennych gromadzone i udostêpniane przez ODGIK:

– Pañstwowy Rejestr Granic i Powierzchni Jednostek Podzia³ów Terytorialnych Kraju, – Pañstwowy Rejestr Nazw Geograficznych,

– Baza Danych Obiektów Topograficznych, – Ewidencja Gruntów i Budynków,

m rejestry udostêpniane przez G³ówny Urz¹d Statystyczny:

– Krajowy Rejestr Urzêdowy Podzia³u Terytorialnego Kraju (TERYT), – Ewidencja Miejscowoœci, Ulic i Adresów.

Realizacja wymagañ ustawy (Ustawa, 2010) zwi¹zana jest z ujednoliceniem formy udo-stêpniania danych publicznych z wykorzystaniem urzêdowych nazw jednostek administra-cyjnych, nazw geograficznych obiektów geograficznych i ich identyfikatorów. Takie ustale-nia umo¿liwi¹ automatyczne powi¹zanie udostêpustale-nianych danych z ró¿nych Ÿróde³ i ich wizu-alizacjê w formie kartograficznej.

Celem niniejszego artyku³u jest przegl¹d dostêpnoœci do danych publicznych ró¿nych organów administracyjnych i ocena formy ich udostêpniania w aspekcie interoperacyjnoœci i harmonizacji. Przegl¹daj¹c udostêpnione zasoby danych statystycznych w Biuletynach Informacji Publicznej (BIP) mo¿na sprawdziæ ich jakoœæ, a w przypadku braku interopera-cyjnoœci okreœliæ, jakie dzia³ania nale¿y przedsiêwzi¹æ, aby je zrealizowaæ. Przeprowadzone badanie ma odpowiedzieæ na pytanie, czy mo¿liwe jest bez wiêkszych nak³adów pracy zbu-dowanie cyfrowego atlasu województwa, zawieraj¹cego ró¿ne mapy tematyczne. Baz¹ do realizacji tego celu bêd¹ przestrzenne dane referencyjne pozyskane z WODGiK w Olsztynie w formie plików shp z podzia³em województwa warmiñsko-mazurskiego na jednostki admi-nistracyjne. Przyjêto, ¿e Ÿród³em danych publicznych do wykonania map tematycznych bêd¹ dane zawarte na urzêdowych stronach BIP organów administracji publicznej.

Informacja publiczna, informacja przestrzenna

Dwie ustawy, pierwsza z 2001 r. o dostêpie do informacji publicznej (Ustawa, 2001) i druga z 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, powinny sprzyjaæ rozwojowi spo³eczeñstwa informacyjnego.

Zgodnie z ustaw¹ o dostêpie do informacji publicznej podmioty wykonuj¹ce zadania publiczne s¹ zobowi¹zane do udostêpniania danych publicznych w Biuletynach Informacji Publicznej lub innej formie. Mo¿na je przegl¹daæ na stronach WWW, pobraæ z tych stron lub poprosiæ o ich udostêpnienie w wyodrêbnionych zbiorach elektronicznych. Zwykle wystar-czy wype³niæ okreœlony formularz i wskazaæ sposób udostêpnienia danych oraz adres, na który nale¿y je przes³aæ.

Ustawa o IIP okreœla w trzech kategoriach zbiory danych, które powinny byæ udostêp-niane. Trzecia grupa tematyczna obejmuje zakres danych zwi¹zany miêdzy innymi z opisem infrastruktury, demografi¹, zdrowiem, ochron¹ œrodowiska i opisem œrodowiska naturalne-go. Realizacja ustawy wi¹¿ê siê z udostêpnianiem, harmonizacj¹ i interoperacyjnoœci¹ okre-œlonych zbiorów danych. Pozwoli to na wizualizacjê udostêpnianych zbiorów w BIP w for-mie map tematycznych. Autorki artyku³u ju¿ dziœ podjê³y siê zadania pozyskania danych z BIP i wizualizacji ich w postaci kartograficznej.

Do realizacji ww. zadania wykorzystano zbiory danych statystycznych udostêpnione w BIP Wojewódzkiego Urzêdu Pracy w Olsztynie (www-1), Wojewódzkiej Komendy Policji w Olsztynie (www-2), Wojewódzkiego Urzêdu Statystycznego (www-3) oraz danych przes³a-nych na adres e-mail z Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynaryjnego. Zbiór referencyjny w formie rejestru granic administracyjnych zakupiono w WODGiK w Olsztynie. Do po³¹czenia tych danych i ich wizualizacji w postaci kartograficznej pozyskano zbiory obiektowe – wekto-rowe z do³¹czon¹ tabel¹ atrybutów z Wojewódzkiego Systemy Informacji o Terenie Woje-wództwa Warmiñsko-Mazurskiego o numerze ewidencyjnym OL-IG-IX.7611-5/07 (RSIO-TWW-M) i Bazy Danych Topograficznych (TBD) z aktualnoœci¹ na 2009-2010 r.

Przestrzenne dane bazowe – referencyjne

Dane gromadzone w odgik maj¹ pe³niæ istotn¹ rolê w implementacji dyrektywy INSPIRE i realizacji wymagañ ustawy (Ustawa, 2010). Tworz¹ one zbiory bazowe – referencyjne. Do obiektów tych zbiorów ma byæ realizowane wzglêdne odniesienie przestrzenne innych obiektów, zjawisk i wydarzeñ, zawartych w zbiorach tematycznych innych organizacji. Na stronach G³ównego Urzêdu Geodezji i Kartografii (GUGiK) dostêpne s¹ schematy aplikacyjne Bazy Danych Topograficznych (TBD) i Bazy Danych Obiektów Topograficzych (BDOT). S¹ one na bie¿¹co modernizowane (www-4), (tab. 1 i 2) i publikowane w formach plików GML (www-5,-6). Tworzony jest tak¿e projekt Georeferencyjnej Bazy Danych Obiektów Topo-graficzynych (GBDOT), który ma byæ wzorcem docelowym w procesie modernizacji ist-niej¹cych baz. W oparciu o te schematy budowane s¹ zbiory bazowe. W województwie warmiñsko-mazurskim dane s¹ utworzone w schemacie 1, zgodnie z wytycznymi TBD v.1, Tabela 1 (GUGIK-2003). Jednostkom administracyjnym s¹ przypisywane atrybuty obligato-ryjne: ID_TERYT, NAZWA, ID_POWIATU (id TERYT).

Natomiast w niektórych województwach dane s¹ pozyskiwane w schemacie 2, w któ-rym s¹ przypisywane nastêpuj¹ce atrybuty: ID_TERYT_ADM, ID_PRG.

Dodatkowe atrybuty gminy, zgodnie z wytycznymi (tab. 3): nazwa (NAZWA), przynale¿-noœæ do jednostki wy¿szego rzêdu (ID_TERYT_NAD), wynikaj¹ z powi¹zañ zbioru TBD ze

y n i m g – A _ M G D A u t u b y r t a a w z a N Typdanych Wymagane Opsiatrybutu,przyk³adowewartoœci T Y R E T _ D I T(7) tak symbolterytorailnyGUS A W Z A N T(30) tak W Ó C Ñ A K Z S E I M _ A B Z C I L N(8) nei lcizbameiszkañców ) Y T A I W O P ( U T A I W O P _ D I T(4) tak identyifkatorpowaitu,w którymel¿ygmina _ X zestawartybutówspecjalnychzgodneiztabe¹l3.1. : Y N Z C Y R T E M O E G P Y T OBSZAR n i m g y r a z s b o – A _ M G D A u t u b y r t a a w z a N Typdanych Wymagane Opsiatrybutu,przyk³adowewartoœci D I T(38) tak identyifkatorobeiktu M D A _ T Y R E T _ D I ] M D A _ I K T S O N D E J [ T(7) tak iPdoednztyaiif³kuaTtoerryKtorraaijolnweeggooKRreajjuesTrtEuRUYrTzêdowego G R P _ D I T(15) tak identyifkatorzPañstwowegoRejesrtuGranci A W O K T A D O D _ M R O F N I T(255) nei dodatkoweinformacjedotycz¹ceobeiktu _ X zestawartybutówspecjalnychzgodneiztabe¹l3.1. : Y N Z C Y R T E M O E G P Y T OBSZAR

Tabela 2. Wykaz atrybutów dla gmin. Wytyczne techniczne TBD – wersja 1.0.-uzupe³niona Specyfikacja danych zasobu podstawowego TBD, maj 2008 (GUGiK, 2008)

Tabela 1. Zestaw atrybutów dla klasy gminy w schemacie 1. Wytyczne techniczne TBD – wersja 1. Specyfikacja danych zasobu podstawowego TBD, marzec 2003 (GUGiK, 2003)

e n j y c a r t si n i m d a i k t s o n d e j – M D A _ I K T S O N D E J u t u b y r t a a w z a N Typdanych Wymagane Opsiatrybutu,przyk³adowewartoœci M D A _ T Y R E T _ D I T(7) tak identyifkatorzKrajowegoRejesrtuUrzêdowego T Y R E T u j a r K o g e n l ai r o t y r e T u ³ ai z d o P a w z a N T(255) tak nazwajednostkiadminsirtacyjnej J A Z D O R ] M D A _ N D E J _ Z D O R _ L S [ T(3) tak rPoOdWzajj–edpnoowstkaii,taWdmOinJsi–rtawcoyjjneew:jóGdzMtwIo–,gmina, a ci n l ei z d – N L D D A N _ T Y R E T _ D I ] M D A _ i K T S O N D E J [ T(7) nei iPdoednztyaiif³kuaTtoerryztoKrraialnjoewgoegKoraRjeujeTsErtRuYUTrzdêdalojwedengoostki j e n d ê z r d a n A W O K T A D O D _ M R O F N I T(255) nei dodatkoweinformacjedotycz¹ceobeiktu B Y R T A _ K O D _ T A K _ X ] L K O D _ T A K _ X L S [ N(3) tak kategoraidoka³dnoœciartybutowej B Y R T A _ C S O N L A U T K A _ X DT tak stanaktualnoœciartybutówobeiktu

Tabela 3. Struktura danych jednostek podzia³u terytorialnego. Wytyczne techniczne TBD – wersja 1.0-uzupe³niona. Specyfikacja danych zasobu podstawowego TBD, maj 2008 (GUGiK 2008)

Tabela 4. Wykaz identyfikatorów i nazw jednostek podzia³u terytorialnego kraju (www-7)

Ostróda 281501 1 Ostróda 281509 2 £ukta 281504 2 Ma³dyty 281505 2 Mi³akowo 281506 3 Mi³akowo – miasto 281506 4

Mi³akowo – obszar wiejski 281506 5

Mi³om³yn 281507 3

Mi³om³yn – miasto 281507 4

Mi³om³yn – obszar wiejski 281507 5

Mor¹g 281508 3

Mor¹g – miasto 281508 4

Mor¹g – obszar wiejski 281508 5

zbiorami Pañstwowego Rejestru Granic (PRG) i Krajowego Rejestru Urzêdowego Podzia³u Terytorialnego Kraju (TERYT). Buduj¹c TBD nale¿y zbudowaæ powi¹zania miêdzy bazami w celu pozyskania tych danych.

Powszechnie w ¿yciu publicznym do identyfikacji jednostek podzia³u terytorialnego u¿ywa siê nazw, ale nie s¹ one dobrym odniesieniem, gdy¿ czêsto powtarzaj¹ siê. Identyfikatory Pañstwowego Rejestru Podzia³u Terytorialnego Kraju Teryt (Id Teryt) s¹ unikatowymi atrybu-tami, gdy¿ s¹ niepowtarzalne (tab. 4). S¹ one szczególnie przydatne w identyfikacji jednostek gminnych, w których wyró¿niono ró¿ne statusy: 1– miasto, 2 – gmina wiejska, 3 – gmina miejsko-wiejska, 4 – miasto jako podregion gminy miejsko-wiejskiej, 5 – obszar wiejski jako podregion gminy miejsko-wiejskiej, 8 – dzielnice gminy Warszawa-Centrum, 9– delegatury i dzielnice innych gmin miejskich. S¹ tak-¿e niezbêdne przy wyró¿nieniu powia-tów o tej samej nazwie a ró¿nym ro-dzaju: grodzkim lub ziemskim. Nazwy w tym przypadku siê powielaj¹. O sta-tusie gminy œwiadczy ostatnia cyfra Id Teryt, która przyjmuje wartoœci od 1 do 9 i identyfikuje statusy tak jak opi-sano wy¿ej. W tabeli 4 przedstawiono przyk³adowe identyfikatory gmin z uwi-docznieniem ró¿nych statusów. Na stro-nach GUS dostêpne s¹ predefiniowane pliki Teryt do pobrania np. TERC.xml (www-7), mo¿liwe do zaimportowania do aplikacji (rys. 1).

Do realizacji czêœci praktycznej pra-cy, pozyskano dane z WODGiK w Olsztynie w formie plików shp.

Zawie-ra³y one zbiory geometryczne i atrybu-towe granic administracyjnych woje-wództwa warmiñsko-mazurskiego z Re-gionalnego Sytemu Informacji o Tere-nie Województwa Warmiñsko-Mazurskie-go (RSIOTWW-M) oraz z TBD. W tabe-lach 5 i 6 przedstawiono atrybuty gmin, we fragmentarycznej formie, ograniczo-nej do identyfikatorów i nazw.

Z przedstawionych przyk³adów wy-nika, ¿e w udostêpnionych zbiorach s¹ dostêpne numery statystyczne gmin (Id Teryt). Nale¿y tylko zauwa¿yæ, ¿e w tych bazach ró¿nie wyró¿niono obszary gmin wiejsko-miejskich z ich czêœciami.

W RSIOTWW-M wystêpuj¹ jednost-ki gminne o identyfikatorach koñcz¹cych siê na 1, 2, 4, 5. Brakuje w wykazie gmin jednostek o identyfikatorze id Teryt, koñ-cz¹cych siê na 3, opisuj¹cych gminy miej-sko-wiejskie. Dokonano podzia³u gmin miejsko-wiejskich na obszary miejskie i wiejskie (odpowiadaj¹ce identyfikatorom Teryt koñcz¹ce siê cyfr¹ 4 i 5), ale Ÿle przy-pisano im status.

W bazie TBD_ADGMA brakuje jednostek gminnych o identyfikatorach Teryt koñcz¹cych siê na cyfrê 4 lub 5. Gminy miejsko-wiejskie stanowi¹ jeden obiekt, bez wyró¿nienia ich czêœci.

Tabela 5. Atrybuty gmin pozyskane z RSIOTWW-M – (¿le wpisane statusy czêœci gmin m-w)

W O P _ A T S _ R N NR_STA_GM Nazwa STATUS_GM Powiat 7 0 8 2 2807052 Lubawa gminaweisjka ia³wski 9 0 8 2 2809042 Lubomino gminaweisjka ildzbarski 5 1 8 2 2815042 £ukta gminaweisjka osrtódzki 5 1 8 2 2815052 Ma³dyty gminaweisjka osrtódzki 4 0 8 2 2804042 Markusy gminaweisjka elb¹lski 0 1 8 2 2810025 Mikoa³jki gminameisjko-weisjk mr¹gowski 0 1 8 2 2810024 Mikoa³jki maisto mr¹gowski 4 0 8 2 2804052 Mieljewo gminaweisjka elb¹lski 5 1 8 2 2815065 Mia³kowo gminameisjko-weisjk osrtódzki 5 1 8 2 2815064 Mia³kowo maisto osrtódzki 6 0 8 2 2806062 M³iki gminaweisjka g¿iycki 5 1 8 2 2815075 M³iom³yn gminameisjko-weisjk osrtódzki 5 1 8 2 2815074 M³iom³yn maisto osrtódzki

Rys. 1. Dane z katalogu podzia³u terytorialnego z pliku predefiniowanego z rejestru Teryt-TERC.xml (www-5)

FROQDPH :2-!FRO! FROQDPH 32:!FRO! FROQDPH *0,!FRO! FROQDPH 52'=!FRO! FROQDPH 1$=:$!0LáDNRZRFRO! FROQDPH 1$='2'!JPLQDPLHMVNRZLHMVNDFRO! FROQDPH 67$1B1$!FRO! URZ! URZ! FROQDPH :2-!FRO! FROQDPH 32:!FRO! FROQDPH *0,!FRO! FROQDPH 52'=!FRO! FROQDPH 1$=:$!0LáDNRZRFRO! FROQDPH 1$='2'!PLDVWRFRO! FROQDPH 67$1B1$!FRO! URZ! URZ! FROQDPH :2-!FRO! FROQDPH 32:!FRO! FROQDPH *0,!FRO! FROQDPH 52'=!FRO! FROQDPH 1$=:$!0LáDNRZRFRO! FROQDPH 1$='2'!REV]DUZLHMVNLFRO! FROQDPH 67$1 1$!FRO!

Zbiory publiczne

Zebrane zbiory danych publicznych do wykonania map tematycznych zestawiono i opi-sano w tabeli 7. Odnoœniki portali zawarte w ostatniej kolumnie pozwol¹ zainteresowanym przejrzeæ je w formie Ÿród³owej. Dane statystyczne na stronach internetowych w BIP udo-stêpniane s¹ w ró¿ny sposób: w formie sprawozdañ w plikach pdf, arkuszach kalkulacyj-nych Excel, plikach Word. Odniesienie przestrzenne realizowane jest w formie nazw. Forma zapisu nazw jest ró¿na. Na rysunku 2 przedstawiono przyk³adowe zapisy nazw jednostek podzia³u administracyjnego powiatów. Na przyk³ad powiat grodzki Olsztyn w analizowa-nych zbiorach przyjmuje nazwy: Olsztyn grodzki, miasto Olsztyn, Olsztyn-g, M Olsztyn. Nazwy powiatów wystêpuj¹ w formie rzeczownika lub przymiotnika, np.: powiat Bartoszy-ce lub bartoszycki. Nale¿y zauwa¿yæ, ¿e ró¿ne formy nazw powiatów stosowane s¹ w zbiorach danych tej samej organizacji – Wojewódzkiego Urzêdu Pracy, co mo¿na zauwa¿yæ w kolumnach a i d na rys. 2. Powiat olsztyñski grodzki i ziemski okreœlano jako „Olsztyn grodzki, Olsztyn ziemski” lub „M Olsztyn, Olsztyñski”. W pozyskanych bazach nie stoso-wano identyfikatorów statystycznych jednostek podzia³u terytorialnego.

Pozyskane dane publiczne zebrano w celu utworzenia map tematycznych, dlatego nale¿a-³o je uporz¹dkowaæ:

m zmieniæ formê ich zapisu do zbioru tabelarycznego zawieraj¹cego wiersze i kolumny

przez: usuniêcie tytu³ów i komentarzy oraz wprowadzenie skrótowego zapisu nazw ko-lumn,

m uporz¹dkowaæ nazwy jednostek podzia³u terytorialnego lub przypisaæ im identyfikatory

Teryt,

m zapisaæ w formacie mo¿liwym do po³¹czenia z tabel¹ atrybutow¹ pozyskanego pliku shp

zawieraj¹cego dane geometryczne granic województwa warmiñsko-mazurskiego. Przyjêto, ¿e forma arkusza kalkulacyjnego jest form¹ najprostsz¹, umo¿liwiaj¹c¹ powi¹-zanie uporz¹dkowanych tematycznych danych opisowych ze zbiorem danych

referencyj-Tabela 6. Atrybuty gmin pozyskane z baz TBDTOPO-ADGMA_1, TBDTOPO_ADGMA_2; nazwy gmin zawieraj¹ lub nie zawieraj¹ przyrostków (gw, gm-w, gm)

T Y R E T _ D I Nazwa ID_POWIATU ID_TERYT Nazwa ID_POWIATU 2 5 0 7 0 8 2 Lubawa(gw) 2807 2801011 Batroszyce 2801 2 4 0 5 1 8 2 £ukta(gw) 2815 2801032 Batroszyce 2801 2 5 0 5 1 8 2 Ma³dyty(gw) 2815 2801063 Sêpopol 2801 2 4 0 4 0 8 2 Markusy 2804 2801052 GórowoIa³weckei 2801 2 5 0 4 0 8 2 Mieljewo 2804 2803062 Rybno 2803 3 6 0 5 1 8 2 Mia³kowo(gm-w) 2815 2803052 P³oœncia 2803 3 7 0 5 1 8 2 M³iom³yn(gm-w) 2815 2803022 Dzai³dowo 2803 3 6 0 4 0 8 2 M³ynary 2804 2803011 Dzai³dowo 2803 3 8 0 5 1 8 2 Mor¹g(gm-w) 2815 2803032 ³Iowo-Osada 2803 1 1 0 2 1 8 2 NoweMaistoLuba 2812 2805022 E³k 2805 2 5 0 2 1 8 2 NoweMaistoLuba 2812 2805042 Prostki 2805 1 1 0 2 6 8 2 Oslztyn(gm) 2862 2805032 Kailnowo 2805

Tabela 7. Zestawienie analizowanych zbiorów danych publicznych pozyskanych z BIP i udostêpnionych na wniosek autorek

. p L Organizacja Temat Aktua-l æ œ o n pOrzdensietrszieennniee udosFtoêrpmnaiania ród³o 1 USwOslztynei bezpeiczeñstwo e n z ci l b u p 2009 inapzowwyaiptóowdregionów Rapotrwpdf www-8 2 USwOslztynei opeikazdrowotna 2009 nazwypodregionów w ó t ai w o p i Rapotrwpdf www-9 3 USwOslztynei wodoc¹igi a j c a zi l a n a k i 2009 pnaozwwaiytópwodireggmioinnów, Rapotrwpdf www-10 4 WojewódzkiUrz¹d y c a r P rbyenzerkobporcaceiy 22001000-2011 npaozwwyaitópwo,drgemgiion,nów, i c œ o w o c sj ei m d r o W i k il p f d p w tr o p a R wwwwww--1112 5 Wojewódzka ij ci l o P a d n e m o K przestêpstwa 2007 andazmwinysirtacyjne pilkiWord www-13 6 Wojewódzki t a r o t k e p s n I y n j y r a n y r e t e W t ¹ z r ei w z y b o r o h c 2001-2010 nazwymeisjcowoœc,i w ó t ai w o p , n i m g arkuszeExcel wniosekautorki

Rys. 2. Ró¿ne sposoby zapisywania nazw powiatów w pozyskanych danych statystycznych z: a – Wojewódzkiego Urzêdu Pracy, b – Wojewódzkiej Komendy Policji, c – Wojewódzkiego Inspektoratu

Weterynarynego, d – Wojewódzkiego Urzêdu Statystycznego („elbl¹ski a”, „olsztyñskie a” oznacza po³¹czenie danych powiatu grodzkiego i ziemskiego), e – Wojewódzkiego Urzêdu Pracy

a – WUP b – WKP c – WIW d – WUS e – WUP

nych uzyskanych z WODGiK w Olsztynie. Do zgodnoœci doprowadzono nazwy geograficz-ne we wszystkich bazach. W jednym przypadku, z Wojewódzk¹ Komend¹ Policji, wyjaœnia-no telefonicznienie zrozumia³e okreœlenia nazw powiatu „gminy olsztyñskie” i „KMP Olsz-tyn” (rys. 2 b).

InteroperacyjnoϾ danych Рwizualizacja danych

w formie map tematycznych

Wykorzystuj¹c pozyskane i uporz¹dkowane zbiory referencyjne z WODGiK w Olsztynie oraz dane statystyczne podjêto siê wykonania map tematycznych w aplikacji ArcMap. Na rysunku 3 przedstawiono je w odniesieniu do powiatów. Taka forma przedstawienia danych statystycznych jest bardziej przyjazna odbiorcom ni¿ dane zawarte w postaci tabelarycznej.

Podsumowanie i wnioski

Udostêpniane dane bazowe z WODGiK w Olsztynie zawieraj¹ ró¿ne formy zapisu nazw jednostek podzia³u terytorialnego i statusów gmin (tab. 5, 6). Wskazuje to na autonomiczne zasilanie tworzonych baz danych bez wykorzystywania zasobów GUS oraz brak kontroli zapisu nazw jednostek podzia³u terytorialnego ze strony urzêdu przyjmuj¹cego te dane do zasobu.

Dostêpnoœæ do danych statystycznych ró¿nych organów administracji publicznej jest na zró¿nicowanym poziomie, a ponadto:

m stosowane s¹ ró¿ne formy udostêpniania danych – przewa¿aj¹ sprawozdania w

pli-kach PDF, Word, Excel,

m odniesienie przestrzenne realizowane jest za pomoc¹ nazw jednostek

administracyj-nych, ale w ró¿ny sposób pisaadministracyj-nych, w formie rzeczownika lub przymiotnika (rys. 2),

m dane nie zawieraj¹ odniesienia przestrzennego realizowanego przez identyfikatory

TERYT,

m wystêpuj¹ obiekty statystyczne bêd¹ce agregatami jednostek administracyjnych

okre-œlone niezrozumia³ymi nazwami np. „gminy olsztyñskie”, „olsztyñski a”, „ elbl¹ski a” (rys.2 b, d).

W celu powszechnego zrealizowania wymogu interoperacyjnoœci danych nale¿y, przy budowie baz referencyjnych GUGiK i zbiorów tematycznych, wykorzystywaæ udostêpniane przez GUS dane zawieraj¹ce identyfikatory i nazwy jednostek podzia³u terytorialnego. Prze-prowadzone analizy wykaza³y, ¿e takie dzia³ania nale¿y propagowaæ i kontrolowaæ prawid³o-woœæ ich realizacji.

Uporz¹dkowane zbiory danych referencyjnych i tematycznych u³atwi¹ budowê cyfro-wego atlasu województwa warmiñsko-mazurskiego.

Rys. 3. Mapy tematyczne utworzone z danych statystycznych na bazie danych referencyjnych uzyskanych z WODGiK w Olsztynie

Statystyki Policji

Liczba przestêpstw ogólnych w powiatach Liczba przestêpstw kryminalnych w powiatachStatystyki Policji

Wojewódzki Urz¹d Pracy Liczba bezrobotnych w powiatach

w kolejnych miesi¹cach

Urz¹d Statystyczny w Olsztynie Szpitale, ambulatoryjna opieka zdrowotna,

praktyki lekarskie, apteki

Wojewódzka Inspekcja Weterynaryjna Spadek zachorowañ byd³a na bia³aczkê

w latach 2003-2010

Wojewódzka Inspekcja Weterynaryjna Liczba zarejestrowanych ognisk w³oœnicy

Literatura

GUGiK 2008: Wytyczne techniczne TBD – wersja 1.0-uzupe³niona Specyfikacja danych zasobu podstawo-wego TBD. Za³¹cznik 1 Maj 2008, http://www.ms-solutions.pl/podreczniki/WytyczneTBD_ver1.0-uzupelniona_Czesc2_Specyfikacja_danych.pdf (2011-04-20)

GUGiK 2003: Wytyczne techniczne TBD – wersja 1 Specyfikacja danych zasobu podstawowego TBD. Za³¹cznik 1 Marzec 2003.

Ustawa 2010: Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej. Dz.U. 2010 nr 76, poz. 489.

Ustawa 2001: Ustawa z dnia 6 wrzeœnia 2001 r. o dostêpie do informacji publicznej. Dz.U. 2001 nr 112, poz. 1198.

www-1; Wojewódzki Urz¹d Pracy www-2; Wojewódzka Komenda Policji www-3; Wojewódzki Urz¹d Statystyczny

www-4: http://www.gugik.gov.pl/produkty/tbd/pliki-archiwalne/schemat-aplikacyjny-tbd (2011-04-20). www-5: http://www.stat.gov.pl/broker/access/prefile/listPreFiles.jspa (2011-04-20).

www-6; Wykaz Obiektów i Atrybutów, które nale¿y wprowadziæ do bazy danych topograficznych (Za³¹cz-nik nr 2 do warunków technicznych, Za³¹cz(Za³¹cz-nik nr 4 do siwz GW1/ZP/33522/08), http://www.bgwm.pl/ przetargi/2009/GW1_335_6_09/Zalacznik_nr_2_do_warunkow_technicznych.pdf (2011-04-20). www-7: http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/bip/BIP_oz_wykaz_identyfikatorow.pdf (2011-04-20). www-8: Przestêpstwa wykryte, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/olsz/ASSETS_10p03_01.pdf

(2011-04-20).

www-9: Opieka zdrowotna, http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/olsz/ASSETS_10p08_01.pdf (2011-04-20). www-10: Wodoci¹gi i kanalizacja, http://www.stat.g.pl/cps/rde/xbcr/olsz/ASSETS_10p06_01.pdf(2011-04-20). www-11: Rynek pracy, http://www.up.gov.pl/?pageid=40010000 (2011-04-20).

www-12: Bezrobocie, http://www.up.gov.pl/?pageid=40030000 (2011-04-20).

www-13: Przestêpstwa, http://www.warminsko-mazurska.policja.gov.pl/index.php?id_category=899 (2011-04-20).

Abstract

The provisions of Law on spatial information infrastructure require that administrative units running public registers containing data connected with themes listed in the annex to the Law introduce technical solutions ensuring interoperability and harmonization of datasets held. Reviewing datasets available in BIP (Public Information Bulletin) it is possible to check whether these requirements are met and to define, when there is no interoperability, what action should be taken to secure it. Implementation of legal requirements is connected with standardization of forms of making public data available with the use of official names of administrative units, geographical objects and their identifiers. This would make it possible to automatically link the data made available and to visualize them in the form of thematic maps.

The aim of this paper is to make a review of availability of public data and to assess the forms and quality of their availability from the point of view of their interoperability and harmonization. The research carried out indicated possible sources of data and necessary actions to implement a digital atlas of the voivodeship containing various thematic maps. Reference spatial data (graphic and attributive) obtained from WODGiK (Voivodeship Centre of Geodetic and Cartographic Documenta-tion) in the form of a shp file containing division of the Mazursko-Warmiñskie Voivodeship into administrative units provided the basis for realization of this aim. The data of public administrative units presented on official BIP sites provided the source of public data.

dr in¿. hab. El¿bieta Lewandowicz lella@uwm.edu.pl, www.ela.mapa.net.pl mgr Alicja Packa