6 Ł 0 S W A M Z E 5 K
Ś r o d a , H e r m a n a
C z w a r te k , D y o n iz e g oEDCBA
r> _ ,r - J ł-a , • w e k » p e d . m ie tię c z B ie 1 ,5 0 i ł z o d - 1 lZ C Q p < n .® c n o s z e n ie m p rz e z p o c z tę 2 0 g r w ię c e j. W w y p e d lre e b n ie p rz e w id z ie u y c h , p r z y w s trz y m a n iu p r z e d s ię b io rs tw a , z ło ż e n iu p ra c y , p r z e rw a n iu k o m u n ik a c ji, o trz y m u ją c y n ie in a p ra w a t^ d a ć p o z a te rm i-
■ o w y c b d o s ta rc z e ń g a z e ty , lu b z w ro tu c e n y a b o n a m e n tu . Z a d z ia ł o g ło s z e ń , r e d a k c ja n ie o d p o w ia d a .
Wąbrzeźno, czwartek 8 kwietnia 1926 r.
o g ło » x .p o b ie r a a ię o d w ie ra z a t J g iO S Z — n i c i • m m . (7 ła m .) 1 0 g r, z a ro k la m y a a
» tr. 3 -ła m w w ia d o m o ś c ia c h p o to c z n y c h 3 0 g r n a p ie rw - _ _ _ _ _ _ . _ . R a b a tu u d z ie la a ia p rz y c z ę a te m o g ła s z a n iu . M .'o a 'A g o r z e ,k i" w y c h o d z i tr z y r a - y ty g o d n . i to w p o n e d z ia ł-k , ś i< d ę i p ią t e k . S k r z y n k a p o c z to w a 2 3 . R e d a k c ji, i a d m in is t ra c ja u l. M ic k ie w ic z a 11 T e le fo n K o n t o c z e k o w e P . K . O . P o z n a ń 2 0 4 .2 5 2 ,
^aBOOK
D z iś w s c h ó d s ło ń c a o g o d z 5 ,2 4 z a c h . 6 ,4 1
J u tr o n * 5 ,2 2 „ 6 ,4 3
D z iś k s ię ż y c a , 3 ,2 0 „ 1 1 ,4 9
Nr. 40 Rok VI
*
i
1
1°°|fa m arginesie spraw y redaktora
„Gazety Olsztyńskiej“.
W d n iu 3 1 m a r c a r . b . s ą d n ie m ie c k i w O ls z ty n ie s k a z a ł r e d . n a c z . G a - <
z e ty O ls z ty ń s k ie j p . K a z . J a ro s z y k a n a 3 m ie s ią c e w ię z ie n ia — z a „ z b ro d n ię * o b r a z y w d r u k u g e n . n ie m . v . B a h r f e td ta
— s ły n n e g o k a ta i p o d p a la c z a b e lg ij
s k ic h w s i i [ m ia - t, „ Z b ro d n ia * p . r e d . J a ro s z y k a p o le g a ła n a te m , ż e w je d n y m z n u m e ró w G a z e ty O ls z ty ń s k ie j u k a z a ła s ią w z m ia n k a , p r z e d r u k o w a n a z p is m p o z n a ń s k ic h — a d o n o s z ą c a o z a o c z n e m s k a z a n iu g e n . v . B a h r f e ld ta n a ś m ie rć p r z e z s ą d y b e lg ijs k ie . W n o ta tc e te j p . g e n e r a ł d o p a tr z y ł s ię o b r a z y o s o b is te j — p o m im o , ż e n o ta tk a b y ła z g r u n tu p r a w d z i
w a i p o z b a w io n a w s z e lk ic h k o m e n ta r z y i w r e z u lta c ie p . r e d . J a r o s z y k s ta n ą ł p r z e d a lte r n a ty w ą tr z y m ie s ię c z n e g o w i ę z ie n ia .
W p r z e b ie g u r o z p r a w s ę d z io w ie z a r z u c ili „ G a z e c ie O lsz ty ń sk ie j* * , z b y t o s tr e w y s tę p o w a n ie p r z e c iw p a ń s tw o w o ś c i n ie m ie c k ie j — p r z y c z e m u ż y to w y r a ż e n ia , ż e „ ta r z a o n a n ie m c z y z n ę w b ło c ie * 4 ( z ie c h t d a s D e m s c h tu m in d e n S c h m u tz ) W c z a s ie s w e j p r z e m o w y — p r o k u r a to r z a z n a c z y ł w y r a ź n ie , ż e w ty m w y p a d k u , g d a ie c h o d z i o o b r a z ę g e n e r a ła v . B a h r f e ld ta — m ilita r n e g o i d u c h o w e g o w o d z a N ie m ie c w ic h n a jc ię ż s z y c h c z a s a c h (s ło w a p . p r o k u r a to r a ) — n ie m o ż e b y ć m o w y o k a r z e p ie n ię ż n e j — i s ą d m u s i z a s to s o w a ć k ą r ę w ię z ie n ia .
M ię d z y in n e m i — w o b ro n ie „ u c i
ś n io n e j n ie w in n o ś c i44 p r u s k ie g o g e n e r a ła m o r d e r c y i p o d p a la c z a — p r z e w o d n i
c z ą c y s ę d z ia W e s s e l „ s tw ie rd z ił* f a k t, ż e „ n ie m ie c k i s ą d , r o z p a tr u ją c w y r o k s ą d ó w b e lg ijs k ic h u z n a ł n ie w in n o ś ć g e n . v . B a h r fe ld ta — c z y li ż e o s k a r ż e n ia s ą d ó w b e lg ijs k ic h n ie m a ją ż a d n y c h p o d s ta w .* R z e c z p r o s ta ! D z iw n e m b y b y ło d la n a s ż e b y n ie m ie c k i s a d u z n a ł w in ę g e n . B a h r f e ld ta . B a n d y c i s ą d z ili b a n d y tę — p o d p a la c z e w y d a w a li w y r o k n a p o d p a la c z a ! R e z u lta t b y ł ła tw y d o p r z e w id z e n ia . J a k ż e b y m o ż n a ’’d u c h o w e g o i m ilita r n e g o p r z e w o d n ik a N ie - m ie c * ‘ u z n a ć w in n y m z b ro d n i, z a r z u c o n y c h m u p r z e z w r o g ie p a ń s tw o !..
P r a w d a ! G e n . B a h r fe ld t p a lił w s ie i m ia s ta , r o z s tr z e liw a ł m a s o w o k o b ie ty i d z ie c i i s ta r c ó w — a le b ro ń B o ż e n ie b y ł m o r d e rc ą a n i p o d p a la c z e m . O n ty l k o „ w y m ie r z a ł s p ra w ie d liw o ś ć * * ty m , k tó r z y o ś m ie lili s ię s ta n ą ć w o b ro n ie s w e j o jc z y z n y , k tó r z y w a ż y li s ię b y ć b e lg ijc z y k a m i!.. T o b y ła p r u s k a s p r a w ie d liw o ś ć , ta k a — ja k ie j ty le ty s ię c y r a z y d o ś w ia d c z y liś m y i m y P o la c y a ż n a d to d o tk liw ie n a s w o je j s k ó r z e !..
D z iw n y m je s t je d n a k n ie te n f a k t, ż e g e n . B a h r f e ld t z o s ta ł p r z e z p r u s k ie s ą d y u n ie w in n io n y — a le to , ż e p r z e d n ie - d a w n y m je s z c z e c z a s e m c i s a m i lu d z ie , k tó r z y d z iś n a z y w a ją g o s w o im w o d z e m d u c h o w y m i m ilita r n y m — z w a la li c a lą w in ę w o jn y n a ta k ic h w ła śn ie w o d z ó w — c o w ię k s z a — w y p ie r a ją c s ię , w s z e lk ie j z n im i s o lid a r n o ś c i i w s p ó ln o ty ! A p r z e c ie ż — n ie w ie le la t m in ę ło o d te j c h w ili — i o to s ta ło s ię to , c o w ie lu ja ś n ie j w id z ą c y c h r z e c z y w is to ś ć — p rz e p o w ie d z ia ło : w ilk w y la z ł z b a r a n ie j
skóry.
S p r a w a r e d . J a r o s z y k a a ż n a d to ja - ; s n o w y k a z u je c z e m s ą w is to c ie c a łe ( N ie m c y d z is ie js z e i ja k w ła d n y i b e z - , w z g lę d n y je s t ic h s to s u n e k d o P o ls k i.
„ G a z e ta O ls z ty ń s k a * — a c z k o lw ie k b a r d z o u m ia r k o w a n a i b y n a jm n ie j w s w e j tr e ś c i n ie p r z e k r a c z a ją c a g r a n ic p r a w o - in y ś ln o ś c i w o b e c N ie m ie c — je d n a k ż e ju ż d la te g o , ż e je s t o n a g a z e tą p o ls k ą
— je s t n ie m ia s z k o m s o lą w o k u . R a - d z ib y o n i ją z a m k n ą ć — p r z y tłu m ić te n n ie n a w is tn y d la n ic h g ło s c ie m ię ż o n e j p o ls k o ś c i - - a le n ie m o g ą ju ż d z iś u ż y ć d a w n y c h m e to d h a k a ty s ty c z n y c h . D a le j w ię c w y m y ś la ć i w y n a jd y w ą ć „ p r z e - s tę p s tw a *’ ja k ic h s ię r e d a k c ja te j p la c ó w k i p o ls k ie j d o p u s z c z a n ib y w o b e c p a ń s tw o w o ś c i n ie m ie c k ie j. W d . 3 1 m a r
c a w y n a le ź li N ie m c y je s z c z e d r u g ą h i
s to r ię — ,,o b r a z ę“ ż a n d a r m a n ie m ie c k ie - c k ie g o — w k tó re j o s k a r ż a ł r e d a k to r a J a r o s z y k a s a m p a n la n d ra t h r . B r u e h l.
„ O b r a z a 0 ta p o le g a ła n a n o ta tc e , w k tó r e j o p is a n e z o s ta ło z a jś c ie je d n e g o ro b o tn ik a p o ls k ie g o z ż a n d a r m e m z D o ro to - w a , p r z y c z e m ż a n d a r m z a c h o w a ł s ię ja k n a p r a w e g o p o to m k a k r z y ż a k ó w p r z y s ta ło — p u ś c ił w r u c h p ię ś c i i w y m y ś la n ia p e r „ ty p o la k u * i t. p . O tó ż w z e z n a n iu p ie r w o tn e m ż a n d a r m z e z n a ł, ż e w o g ó le te g o ro b o tn ik a n ie b ił — n a to m ia s t p o d c z a s r o z p r a w — p r z y z n a ł, ż e „ d e lik a tn ie 4* w y m ie r z y ł m u d ło n ią p o lic z e k — i c h w y c ił g o „ s a n f t” z a k o ł n ie r z . Z e z n a n ie to — ja k b y ło w id a ć — b y ło d la s ą d u n ie s p o d z ia n k ą , g d y ż n a w e t p r o k u r a to r — z c a łą z a ja d ło ś c ią p r z y g o ty w u ją c y s ię d o „ z g n ie c e n ia * * m o r a ln ie p . re d . J a r o s z y k a w re z u lta c ie z m u s z o n y b y ł p o s ta w ić w n io s e k o u w o l
n ie n ie p o d s ą d n e g o .
B y ło to te r n w ię c e j k o m p r o m itu ją c e d la c a łe g o z e s p o łu s ę d z ió w , ż e p r z y c z y ta n iu a k tu o s k a r ż e n ia p r z e w o d n ic z ą c y W e s s e l o b r a ż o n y w s w y c h e d it — n ie m ie c k ic h u c z u c ia c h d u m y n a ro d o w e j — z w r ó c ił s ię d o p . J a r o s z y k a o b u rz o n y
— p y ta ją c , ja k m o ż n a b y ło n a w e t p r z y p u ś c ić , ż e ż a n d a r m p r u s k i b y łb y d o p o d o b n e g o c z y n u z d o ln y m !
P y ta n ie to -— w z e s ta w ie n iu z p r z y z n a n ie m s ię ż a n d a r m a d o „ d e lik a tn e g o * * w y m ie r z e n ia p o lic z k a b y ło a ż n a d to c h a r a k te r y s ty c z n e — i c o w ię c e j k o m p ro m itu ją c e d la N ie m c ó w .
C o r a z to c z ę ś c ie j u n a s o d z y w a ją s ię g ło s y , n a w o łu ją c e d o w s p ó łż y c ia z N ie m c a m i — d o z a u f a n ia ic h d o b ry m c h ę c io m w z g lę d e m P o ls k i — i t. p . J a k ą w a r to ś ć p r a k ty c z n ą m a ją te „ h a sła * *
— d o w o d z i a ż n a d to ja s n o p r o c e s re d J a r o s z y k a ! N ie je s t o n b y n a jm n ie j o d o s o b n io n y f a k te m — g d y ż ta k ic h s z y k a n m a m y n a te r e n ie d z is ie js z e g o z a b o ru p r u s k ie g o s e tk i i ty s ią c e — N ie m c y u n a s z a ż y w a ją n ie o g r a n ic z o n e j s w o b o d y ..
A ja k tr a k tu ją lu d n o ś ć p o ls k ą u s ie b ie ? ...
W y s ta r c z y w z ią ć d o r ę k i p ie r w s z ą le p s z ą g a z e tę p o ls k ą — a b y s ię o te rn p r z e k o n a ć — n ie m a b o w ie m d n ia , a b y n ie d r u k o w a n o g d z ie ś o p is u ja k ie g o ś z a j-
। ś c ia o w y b itn ie h a k a ty s ty c z n y m c lia r a k te r z e . O s ta tn io z n ó w , ja k s ię d o w ia - i d u je m y — N ie m c y u s u w a ja o d p r a c y w s z y s tk ic h p o la k ó w n a b lą s k u ! ~ N ie
B n a n d a . T a u d a n a r o la b a r a n k ó w p iz e ję ła b * r d z o o p in ję a n g ie ls k ą , k tó r a w o s ta tn ic h c z a s a c h je s t z n o w u ź le u s p o s o b io n a d la P o ls k i, a to d la te g o , ż e p r e te n s ja P o ls k i d o m ie js c a w R a d z ie L ig i je s t ta m u w a ż a n ą z a n ie u z a s a d n io n ą ,
J e s t w ię c r z e c z ą n a s z y c h m ę ż ó w s ta n u p r z e k o n a ć c a ły ś * ia t, a p r z e d e - w y s tk itm A n g lję , ż e P o ls k a m a uza
s a d n io n e p r a w o w e ś c ia n a s ta le m ie j
s c e d o R a d y L ig i N a ro d ó w - Z e t.
Stan gospodarczy d Polsce.
’ Z a g a d n ie n ia p o lity k i m ię d z y n a r o - I w e j k tó r e w v lo n ily s ię n ie d a w n o na
n a d to d o b itn ie , ż e ty lk o je d e n s y s te m w r(^c ijy uwagę s p o łe c ie ń s tw a ‘o d w e w - d o ś ć n a te m : w s z y s c y p o la c y , n ie p o s ia
d a ją c y o b y w a te ls tw a n ie m ie c k ie g o - s ą u s u w a n i z N ie m ie c b e z a p e la c y jn ie — i to w ty m c z a s ie , g d y u n a s c o fa s ię n a k a z y w y ja z d u o p ta n to m n ie m ie c k im !..
D o p r a w d y — c z a s ju ż z a k o ń c z y ć d o ty c h c z a s o w ą ta k ty k ę g ła s k a n ia n ie m c ó w .
K r z y ż a c k i g a d n ig d y n ie z r o z u m ie i n ie o d c z u je w z g lę d ó w , ja k ie m u k to k o lw ie k o k a ż e n a g r z e c z n o ś ć o d p o w ie c h a m s tw e m , a n a d o b ro ć p o d ło ś c ią ! J e d n o ty lk o je s t w s ta n ie u tr z y m a ć g o w k a r b a c h p r z y z w o ito ś c i — to b e z w z g lę d n o ś ć ! S p r ó b u j
m y n a ic h r e p r e s je o d p o w ie d z ie ć r e p r e s ja m i, n a u c is k u c is k ie m — a p r z e k o n a m y s ię , ja k p r ę d k o s k o ń c z y s ię s z y k a n o w a n ie p o la k ó w w N ie m c z e c h !
W ie k o w e d o ś w ia d c z e n ie w y k a z a ło a ż I L ig i”N a r o d ó w ” w G e n e w ie o d ’ n a d to d o b itn ie , ż e ty lk o je d e n s y s te m w r(^c ijy u w a g ę s p o łe c ie ń s tw a jo d w e w - je s t d o b r y d la n ie m c ó w i w e t z a w e t. u ę tr a n y c h n a s z y c h tr o s k c o d z ie n n y c h a n a d e w s z y s tZ o o i s y tu a c ji f in a n s o -
a. w e j n a s z e g o P a ń s tw a , k tó r a n ie p r z e d - t* m k v m b v j s ta w ia s ię w z b y t r ó ż o w e m ś w ie tle i O p r z e b ie g a o b r a d g e n e w s k ic h r e - d a je p o w ó d d o u z a s a d n io n y c h o b a w , . f r o w a l p . P r e m je r S s r z y ń s k i t j l k o Z» p o w ie d z ia n e p r z e z m in is tr a Z d iia -
u a k o m is ji. B y ło b y je d n a k w s k a z a n e m , c h o w s k ie g o d a le k o id ą c e z m ia n y w a b y p r z e m ó w i! a d f o r u m p u b lic u m , a 1 p r< g r a m ie g o s p o d a r c z y m i f in a n s o w y m to w c e lu u s u n ię c ia r o z m a’tv c h m y l- m im o u p ły w a d o ś ć d łu g ie g o o k r e s u n y o h k o m e n ta r z y , k tó r ^ Niemcy roz c z a s u n ie n a s tą p iły . B e z c z y n n o ś ć tą
powszechniają umyślnie urbi et s k ła d a n o n a k a r b o b r a d i k o n f e r e c y j orbi aby wszelką odpowiedzialność m ię d z y n a r o d o w y c h n a te r e n ie g e n e w -
zrzucić z siebie. s k im , lic z o n o na to , ż e z c h w ilą C h < d n tu m ia n o w ic ie o t o , w ja -1 u k o ń c z e n ia w a ż n y c h s p r a w p o lity c z - k ie m ś w ie tle p r z e d s ta w ia s ię s p r a w a I n y c h w G e n e w ie , r o z p o c z n ie s ię w z m o - d a n y c h o b ie tn ic p r z e z A n g lję i F r a ń z e n ie p r a c y n a d p o p r a w ą s ta n u g o s p o - c ję , ż e n a je s ie n n e j s e s ji L ig i N a r o jd a r c z e g o , z n a la z ł s ię k r a j n a s z w s k u - d ó w P o ls k a m a s z a n s e o tr z y m a ć m ie j- te k b łę d n e j i le k k o m y ś ln e j p o lity k i p e a c e s ta łe w R a d z ie L ig i N a r o d ó w , p r z e d n ie g o r z ą d u .
N ie m ie c k i m in is te r S tr e s s e m a n n b » r- Z W a r s z a w y je d n a k n a d c h o d z ą z ło - d z o p e s s y m is ty c z n ie w y r a ż a ł s ię o w r o g ie w ie ś c i. W R a d z ie m in is tr ó w , ty c h s z a n s a c h . R o z s ie w a n ie ta k ic h k tó r a je s t lin ją w y ty c z n ą s tr o n n ic tw w ia d o m o ś c i m a n a tu r a ln ie n a c e lu k o a lic y jn y c h , n ie m o ż e ja k o ś p r z y jś ć s z k o d z ić w p ie rw s z y m r z ę d z ie P o ls c e , d o z g o d y w z a p a tr y w a n ia c h n a n a j- a p ó ź n ie j p o d k o p a ć p o w a g ę L ig i N a - d o n io ś le js z e i na n a jw a ż n ie js z e apra-
r o d ó w . w y . N a r a d y i d e b a ty n a d b u d ż e te m
N ie m ie c k a o p in ja w ty m k ie r u n k u M in is te r s tw a S p r a w W o js k o w y c h i d z ie li s ię n a d w a o b o z y : r e p u b lik a ń - M in is te r s tw a k o le i p r z e d s ta w ia ją o - s k i i n a c jo n a lis ty c z n y . b r ą z r iz b ie ż n o ś c i z d a ń i z a p a tr y w a ń
O b ó z r e p u b lik a ń s k i g ło si, ż e o d r z u R e d u k c je b u d ż e tu , k tó r e c z ę ś ć k o a lic - ceme p r z y ję c ia N ie m ie c w m a r c o w e j ji u w a ż a za n ie z b ę d n e , in n e u g r u p o - s e s ji d o L ig i N a r o d ó w , n ie k o m r o - w a n ia te jż e s a m e j k o a lic ji uważają za - n itu je w c a le N ie m i* c , le c z L ig ę N a r o - z g u b n e . N a tle ty c h n ie p o r o z u m ie ń
< ió w . P r z y z n a ć n a le ż y , ż e r e p u b lik a - p o ja w ia ją s ię p o g ło s k i b ą d ź to o c a łk o * aie n ie m ie c c y w y n a le ź li b a r d z o s p r y - w ite m , b ą d ź te ż o c z ę ś c io w e m p r z e s ile - tn ą , a z a r a z e m b u tn ą o d p o w ie d ź . U u iu r z ą d o w e m .
s iłu ją p n i p o p r o s tu r z e c z p r z e d s ta w ić U n a s w o g ó le w ie le s ię p o lity k u je a ta k , ż e d o b r z e s ię s ta ło , iż N ie m c y n ic s ię n ie d z ia ła d la d o b r a p a ń s tw a , n ie w e s z li d o L ig i N a r o d ó w , b o ta m N a s i p o s ło w ie m y ś lą ty lk o .o te m ,. ż e n ie m o ż n a z a n ic r ę c z y ć i n a n ic li z a r o k b ę d ą w y b o r y d o S e jm u U s ta -
e z y ń w o d a w c z e g o , a w ię c , ż e s k o ń c z ą a ię
N a c jo n a liś c i zaś są z p r z e b ie g u d o b r e d la n ic h c z a s y . W s k u te k te g o o b r a d n a d z w y c z a j z a d o w o le n i, b o s ą | n a jw a ż n ie js z ą tr o s k ą , s ta je s ię n ie d o - d z ą , ż e p r z e b ie g o b r a d g e n e w s k ic h w b r o b y t i r o z w ó j g o s p o d a r c z y p a ń s tw a s e s ji m a r c o w e j k o m p r o m itu je n ie m ie c - le c z r o z r o s t s tr o n n ic tw i u g r u p o w a ń , k ic h tw ó r c ó w L o c a r n a . A le p r z y te rn G lo s u je s ię i u z n a je n ie to c o s u m ie - w o ła ją , ż e L ig a N a r o d ó w z le k c e w a ż y n ie d y k tu je z a s łu s z n e i s p r a w ie d liw e ła N ie m c y , ż e s ta ła im s ię b « r d z o le c z to , c o p a r ty jn a d e m a g o g ja m o ż e w ie lk a k r z y w d a , ż e w y n ik o s ta tn ic h z u ż y tk o w a ć w n ie d a le k ie j ju ż w a lc e o b r a d , g e n e w s k ic h je s t f o r m a ln ą k o m w y b o r c z e j. W s z y s tk o s ię o d r z u c a i p r o m ita e ją N ie m i ó w . n iw e c z y , c o b y m o g ło w p ły n ą ć u je m n ie
D z iś tr z e b a u m ie ć c z y ta ć p r a s ę n a p o p u la r n o ś ć i r o z r o s t s tr o n n ic tw a , n ie m ie c k ą , a b y m ó d z s o b ie s tw o r z y ć C z y z tu n ie m o ż e z a r e a g o w a ć s u - o d p o w ie d u ią m y ś l p r z e w o d n ią . S t r a p ie n i e o b y w a te ls k ie ? C z y z n a d a l b ę - s z c z a ją c r z e c z c a łk ie m o g ó ln ie , w o b u d z ie m y s z li tą d r o g ą z m o r y * .
i o d ła m a c h p r z e ja w ia s ię b a r d z o w ie l B a r d z o m y lą s ię n a s i p o lity c y , je- k ie z a d o w o le n ie z w y n ik u s e s ji m a r c o ' ż e li s ą d z ą , ż c d z iś w g r u n to w n ie z m ie - w e j. P r z y k o ń c u s e s ji, g d y N ’e m c j n io n e j s y tu a c ji, m o ż e m y s to s o w a ć m e * u jr z e li, ż e la k o n ic z n a d e p e s z a H in d e n to d y z p r z e d s z e ś c iu la t. S p o le e z e ń - b u r g a z a s z k o d z iła im b a r d z o , z a c z e b s tw o m a ju ż d o ś ć ty c h p a r a d o k s ó w po
g r a ć r o le o f ia r n y < h b a r a n k ó w , c z e m lity c z n y c h . W y b o r c y , k tó r z y w id z ą w y w o ła li o b ie tn ic e C h a m b e r la in a i |r u in ę m a ją tk o w ą » k tó r z y z a g r o ż e n i są
u tratą tego w szystkiego, na o j k rw a
w o pracow ali niem al całe sw oje życie nie dadzę się skusić pięknym fraze
sem i pustym słow em . P recz w ięc z polityką ru jnu jącą nasz stan gospo
darczy ! S połeczeństw o dom aga się sk u
tecznej i pozytyw nej pracy nad po p raw ą obecnych opłakanych sto su n ków gospodarczych-
P róba sanacji m usi być przez rząd koalicyjny na now o rozpoczęta.
P ow ołał on do życia różne kom isje, przedłożył zredukow any prelim inarz budżetu, kom isja budżetow a cdbyw a posiedzenia i n arad y i niebaw em prace K om isyj budżetow ej i specjal
nej p rzy jd ą pod o b rad y S ejm u. Jest to juz w ięc ostatnia próba rato w an ia się w łasnem i siłam i. Jeśli to zaw ie dzie, czeka nas in flacja— .rów norzę»
dna z bankructw em — i kontrola fi
nansow a L ig i N arodów .
M iej m y nadzieję, że do tej osta- ostatecznoóci nie przyjdzie i żew resz cie znajdzie się p u n k t zgody w rzą
dzie koalicyjnym .
Z et.
T elegram y.
Służba wojskowa w Belgji.
B ruksela, K om isja w ojskow a zredu
kow ała służbę w ojskow ą w B elgji na 10 m iesięcy.
Wniosek Wyzwolenia o wotum nieufności dla Skrzyńskiego
wybrykiem.
W arszaw a. S ejm ow a kom isja za
graniczna kontynnje obrady nad spraw o zdaniem prem jera S krzyńskiego o eesji L igi N arodów w G enew ie. P oseł dr.
P erl (P P S ) ośw ietlił w niosek W yzw ole
nia o w yrażenie nieufnośsi prem ierow i S krzyńskiem u i w sposób należyty dał odpraw ę tem u w ybrykow i,
Proces Huberta Lindego rozpocznie się 8 kwietnia.
W arszaw a. P roces byłego m inistra i byłego prezesa P . K . O . p. H uberta L indego odbędzie się w dniu 8 kw ietnia w w arszaw skim S ądzie O kręgow ym pod przew odnictw em sędziego K ozakow skie- go. O skąrżać będzie prokurator R udni
cki, bronić będą adw okaci : S zurlej i B rokm an:
N a ław ie oskarżonych oprócz p. L in
dego zasiądą pp. W ilhelm B au i B ogu
sław H ryniew icz.
Niemcy odpowiedzialne za genewską Bklapęfl.
Stwierdzają to dziś nawet Anglicy.
W niem ieckich kolach politycznych pow stało zaniepokojenie z pow odu ar ty k u łu berlińskiego korespondenta „T i- m esa*. W arty k u le ty m au to r p rzy
pom ina, że przed sesją genew ską N iem cy i R ad a L ig i N arodów w ym ienili ze sobą szereg n o t, z k tó ry ch w ynika, że rząd niem iecki uznał delegację R ad y L ig i za w y starczającą i ośw iadczył gotow ość zrzeczenia się innych sp e
cjalnych żądań zw iązanych ze w stą
pieniem N iem iec do R adjr L igi. A r
ty k u ł w „T im esie* kom entow any jest przez kola polityczne niem ieckie jako zn ak p ro p ag an d y , k tó ra zdąża do p rzy
pisania N iem com w in y za rozbicie ro kow ań genew skich.
Morderstwo pod Olsztynem.
(P r. W schodn.).
D onoszą z O lsztyna, że w czoraj o godz. 19 w pobliżu m iejscow ości A ry& popełniono podw ójne m orderstw o, k tó reg o o fiarą padł były m ajor policji S chm idt z O lszty n a i rządca Q uednau W łaściciel m ajątk u V enski, którego posiadłość jest pod zarządem p rzy m u
sow ym , o d g rażał się ju ż nieraz by
łem u m ajo ro w i policji S chm idtow i, któ ry z urzędu był zarządcą przym uso
w ym . S chm idt m usiał w czoraj kon
fero w ać z V enS kim i znajdow ał się w to w arzy stw ie rząd cy Q uednaua.
W ciągu rozm ow y V eask i rozgniew ał się, chw ycił za dubeltów kę i zastrzelił S chm idta. Q aednau, k tó ry przyskoczył do V en sk feg o , by m u w y rw ać broń, rów nież ugodzony został śm iertelnym
strzałem . S p raw cę podw ójnego m o r
d erstw a aresztow ała policja olsztyńska.
Nowy Rząd w Rumunji.
P . A . T . — iczna donosi, że m iaję utw orzenia now ego gabinetei król R u
m uński pow ierzył gen. A verescu W skład now ego rządu w eszli m inistra, w ie L ab ad atu — F inanse, gen. M irce- sco-W ojna, p. C oanda — P rzem ysł- gen. V aleanu-K om unikacia, p. P etrovic-
— R oboty P ubl., p. C ubaldu — S p ra
w iedliw ość, p. N egulescu — O św iata p. G oldis W y zn an ia, p. G arofild R oi nictw o, p. F ru acu P rao a, p. L upas Z drow ie P ubliczne, p. N itza M inister B esarabji, p. D ori M inister B ukow iny, p. G roza M in ister T ransy lw an ji.
D ziś w południe odbyło się zap rzy
siężenie członków now ego R ządu.
W ieśei z kraju.
Jen. Szeptycki ustępuje.
Jen . broni S tan . S zeptycki* in sp e
k to r IV A rm ji złożył na ręce M in.
S p r. W ojsk, prośbę o dym isję. Jak o przyczynę sw ego u stąp ien ia gen. Sze ptycki podaj® zarzu ty jakie go sp o tk a
ły ze stro n y m arszałka P iłsudskiego podczas ostatnich w ystąpień publicz nych P an a m arszałka.
Ke. metropol. krakowski ma być mianowany kardynałem
W arszaw ska „U n ja“ zam ieszcza n a
stępujące doniesienie z R zy m u : W e
dług in fo rm acy j ze źródeł w aty k ań
skich, dzienniki dobrze poinform ow a
ne donoszą, że na przyszłym konsys- torzu papież zam ianuje ty lk o czterech kardynałów , z których 3 W łochów , oraz czw artego P olaka, ks. m etropolitę arcy b isk u p a krakow skiego S apiehę.
Aresztowanienie anarchistów w Warszawie.
W arszaw a. N a pl. K ercelego p rzy
łapano „arch iw u m 4* anarchistów . W arch iw u m znajdow ały się d ru k i i odezw y treści an ty p ań stw o w ej, zre
dagow ane dość m ętnie:
O gółem aresztow ano 10 osób.
D dłsze dochodzenia w toku.
Urzędnicy łódzkiego monopolu tytoniowego
skazani na karę ciężkiegowięzienia.
S ąd okręgow y w Ł ?dzi po dłuższych rozpraw ach przeciw ko 12 w yższym urzędnikom m onopolu tytoniow ego, oskarżonym o nadużycia i sprzeniew ie
rzenia, w ydał w yrok, m ocą którego d y rek to r W ro n k a w raz z w ieedyrekto rem L udw ikiem K oldein zostali sk aza
ni n a k arę w ięzienia ua przeciąg 6 lat, 3 oskarżonych po 5 lat, 5 po cztery lata, dw óch (S karżonych po 3 zm ian ą na dom popraw y i z zaliczeniem tym o statn im po 10 m iesięcy aresztu p re
w encyjnego. P onadto sąd przyznał skarbow i pow ództw o w w ysokości 14000 złotych.
Sejm rozpocznie obrady d. 20 kwietnia.
W arszaw a. K onw ent sen jorów pod przew odnictw em w icem arszałka R ata
ja postanow ił, iż kom isje sejm ow e czynności sw oje rozpoczną po ferj& ch w e w torek 12 kw ietnia, pełna Izb a zbiera się zaś na posiedzenie w e w to rek 20 kw ietnia.
Zwolnienie mężatek z urzędów wojskowych
W arszaw a. Z dniem 1. IV . 1926 r.
w szystkie zam ężne urzędniczki, zatru
dnione w b iu rach i urzędach w ojsko
w ych, zostały zw olnione ze służby, z praw em do odpraw y w w ysokości 3-raiesięeznych poborów .
Z w olnienia dokonano n a zasadzie art. 116 u staw y z dnia 17 lutego 1922 r.
Sensacyjne aresztowanie w Wilnie
W ciągu ostatnich trzech łat pod nadzorem policji pozostaw ał niejaki B ereł K opański, zam ieszkały w W ilnie.
A resztow any pięciokrotnie, za każdym razem był w ypuszczony a w ięzienia z pow odu b rak u dow odów . W szelkie niezbite poszlaki w skazyw ały, że K o
pański jest ajentem w yw iadu sow ie*
kiego. W d n iu 23 b. m . K o p ań sk i’
udał się do M ołodeozna na granicy sow ieckiej, gdzie przeszedł g ran icę i po stron ie sow ieckiej w siadł w czeka
jące n ań anto. W aucie siedziało kil
ku przedstaw icieli m ińskiego G . P . U . S am ochodem K opański udał się do
Mińska, gdzie przedew szystkiem zgło
sił się do tam tejszego urzędu G . P . U ., poczem jeszcze tego sam ego dnia po
w rócił nad granicę i do W ilna, p rzy
w ożąc ze sobą tajn y bagaż, w ażący około puda. W nocy z 24 na 25 b. m . K opański znajdow ał się w sw em m ie
szkaniu. W 2 godziny po jego p rzy byciu zgłosiła się doń policja polityczna i dokonała rew izji. P od schodam i w y
k ry to stosy odezw kom uniatycznych, św ieżo w ydanych w M ińsku dla ziem w schodnich n a dzień 1 m aja. R ew izja osobista u K opańskiego dała nadspo>
dzie w ane w iniki. Z naleziono p rzy nim legitym ację z 30 w rześnia 1924. r., w ydaną przez m ińskie G . P . U ., jako in stru kto ro w i tego urzędu n a ziem ie w schodnie. Jednocześnie znaleziono p rzy K opańskim in stru k cje z m ińskie
go G. P. U. w sprawie zorganizowania
dem onstracji w dniu 1 m aja r. b.
A resztow anego K opańskiego u- m ieszcaono w w ięzieniu na Ł ukiszkach.
Trocki marzy o laurach morskich.
L w ów . W edług w iadom ości z M o
skw y, ludow y kom isarz dla sp raw m ary n arki W oroszyłow m a ustąpić z zajm ow anego staaow iaka, n a objęcie którego m a najw ięcej szans T rocki.
W razie nom inacji T rockiego zgło si sw e ustąpienie T uchacsew ski, który, jak w iadom o, jest zaw ziętym w rogiem T rockiego.
Nowe prowokacje litewskie na granicy.
W ilno. N a g ran icy litew skiej ko
ło m iasteczka N ow e T ro k i oddział li
tew sk iej straży g ran iczn ej n a znacznej p rzestrzen i poobalał nasze slupy, ozna
czające długości granicy. Ż chw ilą nadejścia naszego p atro lu oddział ten zbiegł.
T ego sam ego dnia kolo w si K ata rzy n k i dw óch strażników litew skich usiłow ało sprow okow ać p atro l K . O . P . pogróżkam i i w ym ysłam i, W obu w ypadkach żołnierze K . O . P . zacho w ali zim ną k rew i w y trw ali na stan o
w isku w m yśl przepisów dow ódcy.
N iezależnie od tego donoszą n am z W ilna, że szauliśi, korzystając z cie
m nej nocy, przedostali się na nasz te
ren w obszarze podgajeckim . P o n i
szczyli oni przew ody telefoniczne na przestrzeni pól kilom etra. Z adaniem napastników było przerw anie połącze- n ir telefonicznego m iędzy p o steru n
kiem policyjnym podgajeckim a cen
tralą policyjną, ab y w razie napadu dyw ersyjnego straż pograniczna nie m ogła się skom unikow ać i zaw ezw ać pom ocy.
Litwa naśladuje metody carskiej Rosji.
Prześladowanie oświaty.
R yga. W ubiegły piątek odbył się w K ow nie z in icjaty w y szaubsów w iec, k tó ry dom agał się zam knięcia w szy
stk ich szkól polskich na L itw ie, w od
w et za zam knięcie przez rząd polski niek-galnych szkól litew skich w pow . św ięciańskiro. Jest w yscce charakte- ry czn e, że m ów cy n a tym w iecu nie k ry li aw ej radości z pow odu zarządze
nia w ładz polskich, otw arcie w yznając, że d a to now y pow ód do w ysunięcia sp raw y w ileńskiej n a fo ru m m iędzy- narodow em .
Z o&M FelsM.
— Groźny, zagadkowy pożar we Lwowie. O uegdąj w nocy w e L w o
w ie z niew yjaśnionej przyczyny w y
buchł g ro źny p o żar w zakładach tar
taczn y ch i składzie drzew a firm y „L i
ceum K rzem ienieekie“ w e L w ow ie przy ulicy G ródeckiej. N iebezpieczeń
stw o p rzerzu cen ia sie ognia zagrażało sąsiadującym składom opału i całem u dw orcow i czarniow ieckiem u. P rzez pięć godzin trw ały zm agania się stra
ży pożarnej z rozszalałym żyw iołem k tó reg o p astw ą padł szereg objektów budow lanych „L iceum K rzem ienieckie g o“, oraz zapasy i gotow e p ro d u k ty , w artości dziesiątków tysięcy iłotych.
— Pensje dyrektorskie na G.
Śląsku. „K urjer C zerw ouj* pisze:
Naczelny dyrektor H u ty K rólew skiej na Ś ląsku, były m in ister przem ysłu i landlu, K iedron, o trzy m u je m ieiięczuie około 15.000 złotych poborów . Pt) bo
ry w icedyrektorów H u ty sięgają 10.000 złotych,
I to w szystko dzieje się w tedy g d y na Ś w ielkich pieców — d w a tjlk o są czynno.
— Straszny wypadek w warszta tach radjowych. Z W arszaw y dono;
szą: W w arsztatach tran satlan ty ck iej stacji radjow ej podczas tak zw anego srebrzenia cynkow ych końców an ten y zajęty p rzy pracy d y rek to r inżynier M odrak, został w straszn y sposób po
parzony. W stan ie ciężkim pogoto w ie przew iozło go do szpitala. W edle c- rzeczenia lekarskiego, o fiara straszn e
go w ypadku w zroku nie postrada, lecz tw arz zostanie zupełnie zeszpecona.
Wiadomości z Pomorza
Toruń. R egulacja ulic. N a posie
dzeniu kom isji ad m istracyjn o fin an so
w ej m iasta T oronta, na którem p o sta
now iono w m yśl daw nej uchw ały ra
dy m iejskiej p rzy stąp ić do zburzenia trzech dom ów p rzy ul. P iek ary celem uregulow ania ulicy R óżanej, p ro w a
dzącej z R ynku S tarom iejskiego na P rzedm ieście B ydgoskie, celem położe
nia n a tej ulicy to ru tram w ajow ego.
D o robót ty eh uchw alono p rzy stąp ić w najbliższym czasie.
Trzy lata więzienia za święto kradztwo. Izba k arn a w T oruniu ża popełnienie św ięto k rad ztw a skazała F ran ciszk a M ostka na trzy lata a Ja na B rzozow skiego na pół roku w ię
zienia.
Kradzież 6000 zł. na poczcie.
U rzędnik pocztow y B róz w R adoszkach zdefraudow al 6.000 zł. i zbiegi zag ra
nice.
Toruń. (Zasądzeniemłodocianych rozbójników.) O negdaj w * w torek ub. m . T oruńska Izba k arn a ro zp a
trzy ła spraw ę zabóstw a śp. F ranc.
S lotw ińskiego, które m iało m iejsce w d. 9 listopada ab. r. Z abójstw a doko nali po pijanem u bracia E dw in i W ac
ław S aw iccy z H iniec do spółki z B ron. L ew andow skim z M okrego — używ ając za narzędzie zbrodni szty le
tu i laski. M łodocianych przestępców z których n ajstarszy liczy lat 20 — z pow odu nieokazania żadnej skruchy Izba k arn a zasądziła n a ’/j, 4 i 7 lat ciężkiego w ięzienia. S kazani p rsy jęli
w yrok bez w zruszenia.
— (Przyłapanie 5.000 dolarów na dworcu w Tczewie.) N a dw orcu w T czew ie przyłapała k o n tro la S karbow a żyda R eszyna z W arszaw y, który w lam pie w ozu sypialnego u k ry ł pięć tysięcy dolarów w pociągu W arszaw a --G d ań sk .
Rozprawa odbyła się w S ądzie O kr.
w S tarogardzie. S ąd skazał R eszyna na k o n fisk atę 5000 dolarów i 2000 zł.
grzyw ny.
— Zlikwidowanie komitetu dla bezrobotnych w Grudziądzu. Z d.
27 ub. m . z rozporządzenia Z arząd u G ł. fu n d u szu B ezrobotnych w W ar
szaw ie został zlikw idow any G rudziądz
ki k o m itet dla B ezrobotnych —którego agendy n a przyszłość przyjm ow ać bę
dzie Z arząd O bw odow y funduszu B ez
robotnych w T oruniu.
— Chodzież. (Śmiertelny sgok z pociągu.) N a paręset m etrów ? przed stacją kol. M iała zeskoczył w biegu z pociągu niejaki W ładysław K u b at z P aszczew a i to tak nieszczęśliw ie, że uderzyw szy głow ą o slup — zabił się na m iejscu. P rzy pu szczaln ą przyczy ną śm ierteln eg o skoku był brak biletu do st. M iała gdyż przy zab itjm zn a
leziono bilet tylko do st, M olerz.
— Tuchola. (Z w łoki kobiety w i
sielca.) W poniedziałek b. t. w po bliżu T ucholi— w t. zw . lask u w egne- row skim znaleziono w iszące na drzew ie zw łoki 66 letniej w dow y T ro jan o w k iej z T ucholi. Jak przypuszczają — nie s/częśliw a targ n ęła się n a życie pod
w pływ em obłąkania którego objaw y już od dłuższego czasu zdradzała : In nych przyczyn być nie m ogło — zaś sam obójstw o z biedy w yklucza fak t że trag iczn ie zm arła pędziła życie w d o statk u .
