'1
1.
re ie .
____>
I
43.77 7 4 0 5 85.7 3
Io
4 0 ,2 5 5 0 ,5 0 3 2 ,0 0 3 7 ,0 0 5 6 ,7 5 5 8 ,2 5 73,50
Wąbrzeźno, sobota 15 stycznia 1927 r.
Nr. 7 Rok Vil
98,00 U ,00
źno źno.
Z
a
e
Echa sio s min. Zalessiega o Berlinie.
Niemcy żądają, aby Polska dobrowolni odda la im obssary nadgraniczne Idea zamiany korytarza aa Litwę z Kłajpedą pokutuje dalej.
C a la p ra sa n iem ieck a k o m e n tu je p rzem ó w ien ie p o lsk ie g o m .n istra sp ra w z a g ra n ic z n y c h Z alesk ig o .
P ó lo ficjaln y o rg an W ilh e lm strasse , „ T a g lic h e R u n d sc h a u " p rz e d ru k o w u je w zn aczn ej c z ę śc i te k st p rzem ó w ien ia, z a o p a tru ją c je w k o ń c u k o m e n ta rz e m n a stę p u ją c ej tre śc i:
„O p o szan o w an iu p rz e z P o lsk ę u k ła d ó w , — p isz e „ T a g lic h e R u n d sch au " — św iad czy n a jle p iej zach o w an ie się jej w sp raw ie C h o rzo w a o raz w sp ra w ię m n iejszo ści n ie m ie c k ic h n a p o lsk im G ó r
n y m Ś ląsku . P o d z n a k iem p ro te stu p rz e c iw k o te ro ro w i p o lsk ie m u sta ły o sta tn ie w y b o ry g m in n e n a G ó rn y m Ś ląsk u , k tó re b y ły w id o m y m p rz e ja w em sam o o b ro n y lu d n o śc i m iejsco w ej p rz e ciw k o b ło g o sław ień stw u p o lsk iej k u ltu ry .
N iem ieck ie p a rtje p o w ita ły w d n iu 2 3 listo p a d a w R e ich sta g u z z a d o w o le n ie m w y n ik w y b o ró w g ó rn o ślą sk ic h , p rz e c iw k o czem u rząd p o lsk i d e m o n stro w a ł. N o tę p o lsk ą w sp ra w ie tej rz ą d n ie m ie c k i o d rzu ca, n a co o n a z a słu g u je, p o czem w y ra źn ie p o d k re śla , źe d a lsz e k sz ta ł
to w an ie w z a je m n y c h sto su n k ó w p o lsk o -n ie m ie c
k ic h n a G ó rn y m Ś lą sk u z a le ż e ć b ę d z ie w p ie r
w szej lin ji o d śc isłe g o w y p e łn ie n ia p o stan o w ień k o n w e n c ji g en ew sk iej w sp ra w ie o b ro n y p ra w m n iejszo ścio w y ch n a G ó rn y m Ś ląsk u .
N ie b ę d z ie to c h y b a z b y t o stre, jeżeli m o w ę m inistra Z a le sk ie g o o k re ślim y ja k o u ro sz cz e n ie . M a o n a b y ć p rz y p u sz c z a ln ie o d p o w ie d z ią p o l
sk ieg o m in istra sp raw z a g ra n ic z n y c h n a n o tę n ie
m ieck ą. O d p o w ie d ź ta n ie p rz y cz y n i się je d n ak zg oła d o p o le p sze n ia szan s P o lsk i, lecz p rzeciw n ie, p o g arsza je. N ie o p ła c a się u d o w a d n ia ć p a n u Z a lesk iem u , źe p o stę p u je o n z b y t sw o b o d n ie.
C elem jeg o m o w y je st n ie z n a le z ie n ie p ra w d y lecz p o d ż e g a n ie p rz e c iw k o N iem co m , a cel te n zary so w u je się z b y t ja sn o , a b y w o ln o b y ło p rzy p u szczać, że p a n u Z a lesk ie m u u d a się g o o siąg n ąć.
^ M ą O rg a n cen tru m „ G e rm a n ia" zazn acza, że l^ ^ fe ó w ie n ie p ro g ra m o w e m in istra Z a lesk ie g o w y w o łu je o stre a tak i w o b o z ie n a c jo n a listó w p o lsk ich w o b e c czeg o n ie b ę d z ie c h y b a m y ln e p rzy p u szczen ie, o p a rte w d o d a tk u z re sz tą n a trze źw ej ro zw ad ze, że je st o n o n ie c o zb y t p o ry w cze
W y w o d y p . Z a le sk ie g o sk iero w a n e p rzeciw k o N iem co m , o cen iać n ależy ze sta n o w isk a w ew n ę trzn o -p o lity czn eg o . Jak o w y c h o d z ąc e z teg o sta n o w isk a, w sp o m n ia n e p rz e m ó w ie n ie m in istra b u d zi n ao g ó ł m a łe z a in te re so w a n ie . Z n a c ze n ie jeg o zew n ętrzn o -p o lity czn e p o le g a n a to m ia st n a u w y p u k len iu sto su n k ó w p o lsk o -n ie m ie c k ic h w n a j
d rażliw szy m p u n k c ie , k tó ry m o b e c n ie je st p ro b lem n atu raln y ch g ra n ic m ięd zy o b u p a ń stw am i.
„G erm an ia" n ie łu d z i się co d o n ie u stę p li
w o ści stan o w isk a n a c jo n a listó w p o lsk ich . M im o ie<^n.a^ u p a tru je o n a w tern , co m ó w i m in iste r
• b > W k w e stji k o ry tarza, w ażn y d o w ó d teg o , ze. * p a w arszaw sk ie czu ją się z a n iep o k o jo n e w iado m o ścią o n iem o żliw o ści d a lsz e g o u trzy m a
n ia cb ecn eg o stan u . P o w o ły w a n ie się w zw iąz
k u z tern n a art. 10 -ty p a k tu L ig i N aro d ó w je st b ezp o d staw n e, p o n iew a ż N iem cy zg o ła o tern n ie m y sią, ab y stan te n p rz e m o c ą zm ien iać.
O ile rząd p o lsk i d ąży fa k ty cz n ie d o n a w ią
zan ia szczery ch i p rz y ja z n y c h sto su n k ó w z N ie m c a - P .O w ,n*en o n w y rzec się d o ty c h c za so w e j
* u p o rczy w eg o trw a n ia p rzy sw em stan o w i- s u i U -zy n ić ze sw ej stro n y w szy stk o , d la ro z
w iązan ia z a g a d n ie n ia , k tó re w y w o ła litw ó rc y tra k - ... u .Y e.r . sk jeg o .i to je d y n ie w ty m celu , b y u n iem o - z iw ie ju z zg o ry w szelk ie zb liżen ie p o lsk o n iem .
N iem iec k o -n a ro d o w y d z ie n n ik „D er T ag *
• w ierd zając, że m in iste r Z a le sk i u ży ł ty m razem o s rz e ^ z e g o n iż d o ty ch czas to n u w o b e c N iem iec, o re sp o n d e n c ja stw ierd za, że ja k d o tą d u rzę-
°w e s ery p o lsk ie n ie o św iad czy ły się w c ale co p rz e ję c ia zam ian y k o ry ta rz a za L itw ę i K ła j- I
p e d ę . N a to m iast N iem cy zaw sze p o d k re śla ją , że n a sta łe n ie z a a k c ep tu ją o b e c n e j g ra n ic y w sc h o d n w sk a z u je , że p rzez p o d k re śle n ie fa k tu p o lsk ieg o p o g o to w ia zb ro jn eg o , cel w y w o d u m in istra sta ł się aż n a d to p rzejrzy sty . Z a m ierz a o n , tw ierd zi o rg an H u g e n b e rg a, u sp raw ied liw ić k o sz to w n e i o b c ią ż a ją c e b u d ż e t p o lsk i z b ro je n ia w o jen n e, p o czy n io n e p rz e z m a rsz a łk a P iłsu d sk ieg o .
P ó ło ficja ln a „ D e u tsc h e D ip lo m atisch -P o litisch e K o re sp o n d e n z” p o le m izu ją c z w y w o d am i m in i
stra Z a lesk ie g o , p o w o łu je się m . in n a zaw arty m ięd zy N iem cam i i P o lsk ą p a k t ro zjem czy , m o c ą k tó re g o N iem cy zo b o w iązać się m iały u ro czy ście d o p rz e d się w z ięc ia, celem z m ia n y sto su n k ó w g ran iczn y ch , li ty lk o p o k o jo w y ch i ściśle le
g a ln y c h k ro k ó w .
Ddssj m ’ al Prezqdent Stanóaa Zjsdn. syiiooiedzleć Boju; IlletsiiIioDi?
Tajny traktat między Meksykiem a Japonją może wywołać sawieruchę światową,
N a sz a rv ci a p rzetisU iW ia n e z y u m id C u o h u g c — o i. Z jeu iiu t z u u j iii A m ery k i P . (n a p raw o ) i P re zy d e n ta C a ale s w M e k sy k u (n a le w o ik tó rz y są d z isia j
w ro g a m i w z w ią z k u z z a targ ie m a m e ry k a ń sk o -m e k sy k a ń sk im .
R^zponądtenie ministerstwa W. R. i 0. P.
o wykładach religji katolickiej w szkołach.
W „D zien n ik u U staw " o g łoszo n e z o sta ło ro z
p o rz ą d z e n ie m in isterstw a W . R . i O . P . d o ty c z ą
ce n a u k i relig ji k a to lic k ie j w sz k o ła c h .
Z g o d n ie z a rt. 12 u staw y k o n sty tu cy jn ej i art.
13 K o n k o rd a tu p o m ięd zy S to lic ą A p o sto lsk ą a R z e c z p o sp o litą P o lsk ą, n a u k a relig ji k ato lick iej, w m y śl te g o ro z p o rz ą d ze n ia, je st o b o w iąz k o w ą d la u czn ió w k a to lik ó w w e w szy stk ich sz k o łac h (z w y ją tk ie m w y ższy ch ), p ań stw o w y ch , p u b lic z n y c h i sa m o rz ąd o w y c h , o raz w sz k o łac h p ry w a tn y ch , k o rz y stają c y c h z z a siłk ó w p a ń stw o w y c h lu b sa m o rząd o w y ch , a lb o p o sia d a ją c y c h p ra w a sz k ó ł p a ń stw o w y c h lu b p u b lic zn y c h . O b o w ią ze k w ład z szk o ln y ch d o sta rcz a n ia n au czy cieli re lig ji istnieje, g d y lic z b a d z ie c i k a to lic k ich w szk o le w y n o si co - n a jm n ie j 12. G d y ilo ść d zieci liczb y tej n ie o sią
g a, d zieci te b ę d ą łą cz o n e z d ziećm i sz k ó ł są sia
d u ją c y c h . G d y b y i to n ie b y ło m o żliw e, in sp e
k to r szk o ły lu b d y re k to r szk o ły zw ró ci się d o m iejsco w eg o d u sz p a sterz a , lu b za p o ro zu m ien iem z o rd y n a rju sze m , d o o so b y św ieck iej, o p o d ję c ie się n a u c z a n ia relig ji b ez w y n ag ro d zen ia. Ilo ść g o
Jak się pnedstawia budżet państw, na r. 1927?
W a rsz a w a . C y fry b u d ż e tu , u stalo n e o sta te
czn ie w trz e cie m c z y ta n iu p rz e d sta w ia ją się n a- stę o u ją c o : w y d a tk i p a ń stw o w e i a d m in istra c y jn e 1 .9 6 6 ,6 2 2 325 zł, d o d a te k d o p rz e d się b io rstw p a ń stw o w y ch 1 4 ,8 4 1 .1 9 3 zł, razem 1 .9 8 1 ,4 6 3 .5 1 8 zł.
N a p o k ry c ie w y d a tk ó w p re lim in o w a n e są d o c h o d y , k tó re w y n o szą: 1 .9 8 5 ,8 9 7 .3 0 7 zł. P rz e w y ź k a |
P o d k re śla ją c z n a n e p ra sie n iem ieck iej tw ie
d z e n ia o rzek o m y m c h a ra k te rz e n ie m ie ck im p ó ł’
n o cn ej części P o m o rza i G ó rn e g o Ś lą sk a , stw ie r
d za „ D e u tsc h e D ip lo m a tisc h e -P o litisc h e K o rre- sp o n d e n z". źe p rz e m ó w ie n ie m in istra Z a le sk ie g o u w ażać n ależy za a g ita c ję n a rzecz P o lsk i a g ita cję, k tó ra jeżeli się ją z e sta w i w jed n y m rz ę d z ie z w y stą p ie n ia m i p ra sy fran cu sk iej w o sta tn ic h czasach , m im o w o li n a su w a ć się m u si p rz y p u sz c z e n ie, źe u ra b ia się tu p rzy p o m o cy p ro p a g a n d y o p in ję fra n c u sk ą celem sk ło n ie n ia jej d o z a ję c ia sta n o w isk a n ieu stęp liw eg o w sp ra w ie tw ie rd z w sc h o d n ic h a ró w n o c z e śn ie p rz e szk o d z e n ia n ie- m iec k o -fran c u sk im ro k o w a n io m p o ro z u m ie w aw czy m .
Z L o n d y n u d o n o szą, ż e w tam te jsz y c h k o ła c h d y p lo m a ty c z n y c h tra k tu ją fo rm ę o rę d z ia p re z y d e n ta C o o lid g a ja k o n ie
fo rm aln e w y p o w ie d z e n ie w o jny M ek sy k o w i p rz e z S ta n y Z je d n o czo n e.
W k o ła c h d y p lo m a ty c z n y c h i p o lity cz n y c h p a n u je p rz e k o n a n ie, ź e m ię d zy M e k sy k iem a Ja
p o n ją istn ieje ju ż o d la t p ię c iu ta jn y tra k ta t w o jenn y , k tó ry z o b o w ią zu je Ja p o n ję d o u d z ie le
n ia M ek sy k o w i n a w y p a d e k w o j
n y p o m o cy zaró w n o m a te rjaln e j ja k i m o raln ej.
W B erlin ie o trz y m an o d z iś w n o cy w ia d o m o ść ja k o b y p re z y d e n t C o o lid g e o sta tec z n ie z d e c y d o w a ł się w y p o w ied zieć fo r
m a ln ie w p ią te k n ad ch o d zący , w o jn ę M ek sy k o w i.
d zin i p la n n a u k i relig ji k a to lic k ie j u sta la m in i"
ste r W . R . i O . P . w p o ro z u m ie n iu z k o m p eten "
tn e m i w ład z a m i k o śc ie ln em i. P ra k ty k i relig ijn e m ło d z ie ż y szk o ln ej k a to lic k ie j n a le ż ą d o cało ści n a u c z a n ia i w y c h o w an ia relig ijn eg o . M ło d zież sz k oln a je st o b o w ią z a n a b ra ć w n ich u d z ia ł. P ra k ty k i te są n o rm o w a n e p rzez w ład z e d u c h o w n e w p o ro z u m ie n iu z m in istrem i w p ro w a d z an e w czy n p rz e z w ła d z e szk o ln e. O b o w ią zu ją ce p ra k ty k i re
lig ijn e są n a stęp u ją c e: a) w n ie d z ie le i św ięta o - ra z n a p o c z ą tk u i w k o ń c u ro k u szk o ln eg o w sp ó l
n e n a b o ż e ń stw a z eg zo rtą, b ) co ro k w sp ó ln e trzy
d n io w e re k o lek c je, c) trz y ra z y d o ro k u (p o re k o le k cja c h , n a p o c z ą tk u i k o ń c u ro k u szk o ln eg o ), w sp ó ln a sp o w ied ź i K o m u n ja św ięta d la m ło d z ie
ży , d ) w sp ó ln a m o d litw a p rz e d le k c ja m i i p o le k cjach , p rz e p isa n a p rz e z w łaśc iw ą w ład z ę k o śc ie l
n ą, a w p ro w a d z o n a p rz e z w ła d z e szk o ln e.
P o z o sta łe p a ra g ra fy ro z p o rz ą d ze n ia n o rm u ją k w e stję p ra w a w izy tacji n a d z o ru b isk u p a d ie c e z
jaln eg o , w izy tato ró w , in sp e k to ró w szk o ln y ch , w reszcie o b o w iązk i i p ra w a k sięży p refek tó w .
d o c h o d ó w n a d w y d a tk a m i w y n o si z a te m 4 ,4 3 3 .7 8 9 zł. Z p rzew y źk i tej u ż y te z o sta n ą jeszcze o k o ło 3 m ilj. zł. n a p o k ry c ie w y d atk ó w , z łą c z o n y c h z u c hw a lo n ą p rzez k o m isję n o w eliz a c ją u staw y sa
n a c y jn e j, ta k , że p rz e w y źk a n e tto w b u d ż e c ie w y n iesie b lisk o 1,5 m ilj. zł.
Powstanie w Meksyku i prześladowanie kośeiola kat
ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAN o w y J o r k . N o w y r u c h p o w s ta ń c z y p o s ia
da p o w a ż n y c h a r a k te r . R . C a r z a , z w o le n n ik s to w a r z y s z e ń k a to lic k ic h , k tó r y m u s ia ł u c ie k a ć d o S t. Z je d n o c z o n y c h z e b r a ł p r z y p o m o c y a m e ry k a ń s k ic h r y c e r z y K o lu m b a ś r o d k i p ie n ię ż n e d la p r z e p r o w a d z e n ia r e w o lu c ji w M e k s y k u . S ły c h a ć , ż e p r z e k r o c z y ł o n ju ż g r a n ic ę . J e g o p o m o c n ik ie m w o js k o w y m je s t g e n . A r te a g a , k tó r y z e b r a ł w s ta n ie O a ja k a z n a c z n e s iły z b r o jn e .
Ś le d z tw o p r z e c iw k o b is k u p o w i D ia z o w i w m ie ś c ie M e k s y k u m ia ło r z e k o m o w y k a z a ć , ż e
Rosja fabrykuje g^zy trujace dla Niem ec.
Mil jon granatów gazowych.
B e r lin . S o c ja lis ty c z n y p o s e ł R e ic h s ta g u , K u e n - ( s tle r , o g ło s ił w s o c ja lis ty c z n e j p r a s ie s e n s a c y jn ą r o z m o w ę , k tó r ą m ia ł z d w o m a r o b o tn ik a m i, ś w ie
żo p r z y b y ły m i z R o s ji. R o b o tn ic y c i p r z y z n a li s ię , iż o d tr a n s p o r to w a n o ic h d o T r o c k a n a d W o łg ą , g d z ie p r a c o w a li w f a b r y c e g a z ó w tr o ją c y c h , w y tw a rz a n y c h d l* c e ló w w o je n n y c h . R o b o tn ic y n ie m ie c c y , z a tru d n ie n i w te j f a b r y c e , w y s y ła n i b y li d o R o s ji w g r u p a c h o d 5 d o 2 0 o s ó b p r z e z R y g ę i M o s k w ę . Z r a m ie n ia b e r liń s k ie g o to w a rz y s tw a
„ R e ic h s w e h r G e s e lls c h a ft G e f n “ , k ie r o w a ł o d r o
ku 1 ° 2 4 f a b r y k ą d r. H u g o S to lz e n b e rg z H a m b u r
ga. F a b r y k a , k tó r e j o f ic ja ln a n a z w a b r z m i R u s k o - g e r m a n s k ij B e r s o l-*, w y r o b iła ju ż m iljo n s z tu k g r a n a tó w g a z o w y c h .
N E
Słódź Twoje życie!
D r W . A . H e n a ts c h
Nowoczesna Fabryka Wyrobów Cukrowych
UNISŁAW - POMORZE
Czytajcie i rozioeszetliiiwjcie
„GŁOS WĄBRZESKI 4!
“ 7 .Najplękaiejiia x kobiet1*. We środę
I w s a li h o te lu D w ó r W ą b rz e s k i o d b y ło s ię w ie lk ie P o d s ta w ie n ie te a tr a ln e . D o s k o n a le z g r a n y ze-
# u 1T o rMu ń ,^ ie i[ O p e r e tk i o d e g r a ł „ N a jp ię k n ie js z ą z k o b ie t" k tó ra to s z tu k a n a w s z y s tk ic h s e e - <
n a c h e u r o p e js k ic h s p o tk a ła s ię z z a s łu ż o n y m za
c h w y te m — Z e s p ó ł p . L a s k o w s k ie g o — z p r y - m a d o n n ą p . R u tk o w s k ą o r a z z a r ty s ta m i te j m ia - . ry , c o p . L e o n o w ic z ó w n a i p . llc e w ic z w y w ią z a ł , 3 M .u p ju /ia z z o s ta t w y s ła n y n a r u in ę , a a is z y lo s | s ’ę z e 8 w e & ° z a d a n ia w s p o s ó b g o d n y n a jw y ż s z e j | a r e s z to w a n y c h 5 -c i u b is k u p ó w i a r c y b is k u p ó w n ie | P o ck w a ły to te ż n ie m ilk n ą c e o k la s k i n a g r o d z i- i je s t je s z c z e z n a n y . h z a r ó w n o a r ty s tó w ja k i c a łą o p e r e tk ę . M u z y - I
* • k a p o d b a tu tą p . D y m m e k a b y ła p r z e d m io te m j
- - - - — — - - - - — —- - - -- - z a c h w y tu k a ż d e g o s z c z e r e g o je j m iło ś n ik a — z a ś
—- - - - — - - - -— ■ d e k o r a c je , w y k o n a n e p r z e z p . R y s ie w s k ie g o — I
Wiadomośd po toczne _go “c,łoić wr
Wąbrzażno, d n ia 1 5 s ty c z n ia 1 9 2 7 r. Gwiazdka harcerzy. W u b . n ie d z ie lę
— Od Redakcji Z p o w o d u b r a k u m ie js c a I — h a r c e r z e III d r u ż y n y w ą b r z e s k ie j u r z ą d z ili w
n u m e r z e d z is ie js z y m — k o r e s p o n d e n c je .* 1 . z g m a c h u s z k o ły p o w s z e c h n e j w ie c z ó r g w ia z d k o w y I - • — n a k tó r y o p r ó c z s a m y c h h a c e r z y p r z y b y ła
„ i r ó w n ie ż lic z n a r z e s z a s p e c ja ln ie z a p r o s z o n y c h g o -
G ło s u W ą b r z e s k ie g o . ś ć i. W ie c z ó r z a g a ił d r u ż y n o w y F r ą c k ie w ic z , wy- f Pogrzeb ś p. Leoaa Twardowskiego, g ła s z a ją c k r ó tk ą p r z e m o w ę , w k tó r e j d a ł w y r a z m ło d z ie ń c a , k tó r y w ta k tr a g ic z n y s p o s ó b z e s z e d ł o g ó ln e j te n d e n c ji i id e o lo g ji h a r c e rs tw a p o ls k ie g o z e ś w ia ta , o d b y ł s ię w c z o r a j r a n o p o n a b o ż e ń - — w s k a z u ją c p r z y te m n a p o tę ż n y w p ły w ja k i S tw ie Ż a lo b n e m . K o n d u k t p r o w a d z ił k s . p ró b . Z a - w y w ie r a ta o r g a n iz a c ja n a d u c h o w y , u m y s ło w y k r y ś w a s y s te n c ji k s ię ż y w ik a r y c h G d a ń c a i M ó - i f iz y c z n y r o z w ó j m ło d e g o p o k o le n ia . N a s tę p n ie w iń s k ie g o . L ic z n y u d z ia ł p u b lic z n o ś c i w ty m s m u - z a b r a ł g ło s p . A . Ł u g ie w ic z — o p ie k u n d r u ż y n y tn y m o b r z ę d z ie b y ł w y m o w n e m ś w ia d e c tw e m — i p o d k r e ś liw s z y z n a c z e n ie u r o c z y s to ś c i g w ia z d - s z c z e r e g o w s p ó łc z u c ia d la r o d z in y m ło d e g o n ie - k o w y c h — z a k o ń c z y ł s ło w a m i n a d z ie i, ż e h a r -
b o s z z y k a , ty m b o le s n y m c io s e m ta k c ię ż k o d o t- c e r s tw o p o ls k ie w y tr w a w ie rn ie n a s ta n o w is k u n k ię te j. — N ie c h o d p o c z y w a w p o k o ju . | tr a d y c ji p o ls k ie j — a h a r c e r z e — n a w e t w p ó ź -
— Za askoły dokształcającej. P o d a je s ię I n ie js z y m w ie k u p o z o s ta n ą w ie r n y m i h o łd o w n ik a - d o w ia d o m o ś c i p u b lic z n e j ż e z p o w o d u tr u d n o ś c i m i r e lig ji i p a trjo ty z m u .
z o ś w ie tle n ie m e le k tr y c z n e m w y k ła d y w s z k o le P o te j p r z e m o w ie z a p a lo n o c h o in k ę , a ró w n o - d o k s z ta lc a ją c e j o d b y w a ć s ię b ę d ą a ż d o o d w o ła n ia I c z e ś n ie w s z e d ł „ ś w . M ik o ła j" r o z d a ją c z e b r a n y m o d g o d z in y 6 3 0 w ie c z o r e m I h a r c e r z o m p o d a ru n k i ś w ią te c z n e .
— Wieczorek. W d . 1 6 . b m . w s a li h o te lu U r o c z y s to ś ć z a k o ń c z o n o o d ś p ie w a n ie m h a r - p o d B ia ły m O r łe m o d b ę d z ie s ię ś w ie tn y p o d k a ź - c e r s k ie j „ M o d litw y " o r a z „ R o ty " K o n o p n ic k ie j — d y m w z g lę d e m „ W ie c z o r e k " u r z ą d z o n y s ta r a n ie m p o c z e m z e b r a n i z a d o w o le n i z p r z e b ie g u u r o c z y - T o w a r z y s tw a G im n a s ty c z n e g o S o k ó ł w W ą b r z e - s to ś c i — r o z e s z li s ię d o d o m ó w ,
ź n ie . P o c z ą te k w ie c z o r k u o g o d z . 8 - e j w ie c z . Godne Bapiętnowania
S ą d z im y , ż e w y s o c e p o ż y te c z n y c e l z a b a w y , ja k b o c ia , ja k ie j u le g ł d z iś c a ły k r a j r ó w n ie ż i z n a n a ż y c z liw o ś ć s p o łe c z e ń s tw a v z g lę - I w n ie ż u d z ia łe m n a s z e g o m ia s ta .
d e m S o k o ła z g r o m a d z i w d n iu ty m ja k n a jlic z - I b ie d ź w z r a s ta ją c e j z d n ia n a d z ie ń n ę d z y — p a n n ie js z e z a s tę p y ż y c z liw y c h g o ś c i, k tó r z y c h o ć w I b u r m is tr z u m y ś ln ie p o ś w ię c a c a łe d n ie — i n ie te n s p o s ó b p r z y c z y n ią s ię d o p o w ię k s z e n ia s z c z u - I ż a łu ją c tr u d u s ta r a s ię b o d a j n a w e t w in n y c h p ły c h f u n d u s z ó w te g o ta k p o ż y te c z n e g o i w y s o - . m ie js c o w o ś c ia c h — w y n a le ź ć p r a c ę d la b e z r o b o - c e p a tr jo ty c z n e g o T o w a r z y s tw a . I tn y c h . W te n s p o s ó b p r z e d k ilk u d n ia m i u d a ło
— Beaefiiorkiestry damskiej. J a k s ię d o - s ię p a n u b u r m is tr z o w i z a w rz e ć u m o w ę z p e w n y m w in d u je m y — W d n iu ju tr z e js z y m o d b ę d z ie s ię W I p r z e d s ię b io r c ą r o b ó t p u b lic z n y c h w W ę g o rz y n ie ^ .S trz e ln ic y * u r o c z y s ty b e n e fis p o ż e g n a ln y d a m s k ie j k tó r y u le g a ją c p r o ś b o m n a s z e g o p r o te k to r a u b o - o r k ie s tr y , k tó r e j d o ty c h c z a s o w e w y s tę p y b y ły g ic h — z g o d z ił s ię p r z y ją ć d o p r a c y 3 5 r o b o tn i- ta k s y m p a ty c z n ą a tr a k c ją w n a s z e j s z a r z y ź n ie c o - k ó w w ą b r z e s k ic h . N ie s te ty — ja k z w y k le — ta k d z ie n n e j. O p u s z c z a ją c n a s z e m ia s to — o r k ie s tr a i tu ta j z a s w o je s ta r a n ia — o tr z y m a ł p . b u r m is tr z O w a u r z ą d z a s u ó i p o ż e g n a ln y w y s tę p — n a k tó - w r e z u lta c ie — z a w ó d i m a s ę n ie p r z y je m n o ś c i, r y m ja k s ą d z im y — n ie z b r a k n ie n ik o g o z d o ty c h - I g d y ż 11 z w y s ła n y c h p r z e z n ie g o d o W ę g o r z y n a t c z a s o w y c h s ta ły c h b y w a lc ó w — m iło ś n ik ó w p ię - r o b o tn ik ó w — w o g ó le n ie s ta w iło s ię d o p r a c y , j k n e j m u z y k i s m y c z k o w e j. le k c e w a ż ą c s o b ie s w ó j w ła s n y in te r e s .
w i
W ę g o r z y n a 2 . z O r z e c h o w a 3 . z K o w a le w a i 4 . z W ie lk ic h R a d o w is k p o d a m y w n - r z e n a s tę p n y m
K lę s k a b e ir o -
— s ta ła s ię ró - P r a g n ą c z a p o *
Z W ą b rz e ź n a — d o R z y m u ,
(Dzieje wycieczki pięciu wąbrzeźniaków udających się do Stolicy Fiotrowej).
X I.
— Zapowiedz audjencji u Ojca św. — Do Watykanu. — W kaplicy papieskiej. — Błogosławieństwo — Komiujaśw. wBazylice św. Piotra. — I-sza audjencja — Wrażenia.
— Msza święta. — Druga audjencja. - Mowa Ojoa św. -
R a n k ie m d n ia n a s tę p n e g o ju ż o g o d z in ie 6 -e j z a a la r m o w a n o n a s o b ie tn ic ą n a d z w y c z a jn o ś c i..
C h o ć s e n k le ił p o w ie k i — a p r z e r a ź liw y c h łó d p r z y p r a w ia ł n a s o d r e s z c z e — te rn n ie m n ie j je d n a k w o la — i n a d z ie ja u jr z e n ia G ło w y C h r z e ś c i
ja ń s tw a — p r z e z w y c ię ż y ły le n is tw o i z m ę c z e n ie ...
Z a n im w y b iła s ió d m a c a ła n a s z a g r o m a d k a b y ła ju ż u b r a n a , w y c z y s z c z o n a , w y g a lo w a n a , n a je d z o n a — i g o to w a d o w y m a r s z u ....
W o b a w ie p r z e d s p ó ź n ie n ie m — ju ż o g o d z i
n ie 7 ,3 0 o p u ś c iliś m y n a s z k la s z to r — a w k w a d r a n s p ó ź n ie j ju ż w k r a c z a liś m y u r o c z y ś c ie d o W a ty k a n u , g d z ie w p r y w a tn e j k a p lic y p a p ie s k ie j O j
c ie c Ś w ię ty P iu s X I. m ia ł o d p r a w ić m s z ę ś w ię tą p u b lic z n ie .
W b r e w w s z e lk im o c z e k iw a n io m — p ie lg r z y m k ę n a s z ą u m ie s z c z o n o ja k o p ie r w s z ą n a jb liż e j o ł
ta r z a — ta k , ż e m ie liś m y s p o s o b n o ś ć p r z e z c a łe p ó ł g o d z in y m o d lić s ię tw a r z ą w tw a r z z O jc e m S w . i p o d J e g o b e z p o ś r e d n ie m k ie ro w n ic tw e m . S p o jr z a w s z y w p e w n e j c h w ili p o z a s ie b ie — s p o s tr z e g liś m y je d n o o lb r z y m ie m o r z e g łó w m ło d z ie ń c z y c h w y p e łn ia ją c e p o b r z e g i c a łą k a p lic ę ....
k ie d y O jc ie c Ś w ię ty w z n ió s ł d ło ń , o z d o b io n ą p ie r ś c ie n ie m z r e lik w ia m i — i c a le to m o r z e lu d z k ie ja k p o le k ło s ó w p o d tc h n ie n ie m w ia tr u k o r n ie p o c h y liło s w e c z o ła , p r z y jm u ją c b ło g o s ła w ie ń s tw o N a s tę p c y i N a m ie s tn ik a C h r y s tu s o w e g o — w ó w c z a s d o p ie r o z r o z u m ie liś m y w s z y s c y ż e n ie c ie k a w o ś ć a n i ż ą d z a w r a ż e ń z g r o m a d z iła ty c h w s z y s tk ic h p r z y b y s z ó w z n a jd a ls z y c h k r a ń c ó w ś w ia ta — a le ż e w io d ła ic h s z c z e r a i p r a w d z iw a w ia r a ż ą d n a p o k r z e p ie n ia u Ź r ó d ła .... i
p r a g n ą c a z ło ż y ć s w ó j h o łd n a m ie js c u to r tu r d a w n y c h w y z n a w c ó w Z b a w ic ie la .... a b y u p r z y to m n i- w s z y s o b ie I c h p r z e o k r u tn e c ie r p ie n ia i m ę k i z te r n w ię k s z ą s iłą r z u c ić s ię w w ir w a lk i o z w y c ię s tw o P r a w d z iw e g o K o ś c io ła i p r a w d z iw e j W ia ry n a s z e j Ś w ię te j.
I p o c h y liły s ię c z o ła p ó łd z ie c ię c e je s z c z e — w k o r n y m p o k ło n ie o d d a ją c c z e ś ć S tw ó r c y — a d o b r o tliw y u ś m ie c h W o d z a C h r z e ś c ija ń s tw a i w z n ie s io n a d ło ń J e g o — b ło g o s ła w iły r z e s z o m — z le w a ją c n a n ie ś w ia tło ła s k i B o ż e j i k r z e p ią c n a d r o g ę ż y c ia i w a lk i ż y c io w e j!
W c h w ilę p o te m ż e g n a n y h u c z n e m i o k la s k a m i i o k r z y k a m i — o d c h o d z ił P iu s X I . d o S w y c h a p a r ta m e n tó w p r y w a tn y c h — z o s ta w ia ją c p o s o b ie ja k iś n ie u c h w y tn y c z a r... ja k ą ś m o c d z iw n ą , k r z e p ią c ą , k tó r a ja k f lu id r o z c h o d z i s ię o d J e g o p o s ta c i, s ie ją c w n a jb a rd z ie j n a w e t z w ą tp ia łe d u s z e — tr w a łą i n ie u g ię tą w ia r ę , g o to w ą d o n a j
w ię k s z y c h p o ś w ię c e ń i o fia r.
Z a le d w ie p r z e b r z m ia ły o s ta tn ie e c h a o k la s k ó w — c a ła p ie lg r z y m k a n a s z a o p u ś c iła k a p lic ę , u d a ją c s ię d o B a z y lik i ś w . P io tr a c e le m p r z y ję c ia K o m u n ji Ś w ię te j — k tó r a tr w a ła d o g o d z in y
1 1 .3 ° .
N a s tę n ie p o k r z e p ie n i n a d u s z y i o p a n o w a n i d z iw n e m ja k ie m ś w z r u s z e n ie m — p r z e s z liś m y d o p r y w a tn y c h a p a r ta m e n tó w O jc a Ś -g o g d z ie m ia ła s ię o d b y ć a u d je n c ja o g ó ln a d la w s z y s tk ic h u c z e - c z e s tn ik ó w p ie lg r z y m e k m ię d z y n a r o d o w y c h .
T u ta j d o p ie r o m o g liś m y s ię p r z e k o n a ć , ja k w ie le s y m p a tji i ż y c z liw o ś c i z a c h o w a ł d la p o la k ó w P iu s X I — ! P a m ię tn y o k r e s J e g o p o b y tu w W a r s z a w ie m u s ia ł is to tn ie d u ż y w y w rz e ć w p ły w n a tą ta k p r z e c ie ż s a m o d z ie ln ą i s iln ą d u s z ę — n ie ła tw o u le g a ją c ą z w y k ły m s ła b o ś c io m lu d z k im
— s k o ro n a w e t p o ty lu la ta c h w s p o m n ie n ie P o l
s k i p o w o d u je ta k w y r a ź n e i r z u c a ją c e s ię w o - c z y w y r ó ż n ia n ie p o la k ó w z p o ś r ó d ty lu in n y c h n a r o d ó w!..
N a s p e c ja ln e ż y c z e n ie O jc a Ś w z o s ta liś m y u m ie s z c z e n i z a r a z w p ie rw s z e j s a li a u d je n c jo n a l- n e j — n a jb a r d z ie j z b liż o n e j d o p r y w a tn y c h p o k o jó w P iu s a X I... D o p ie r o z a n a m i u m ie s z c z o n o
p ie lg r z y m ó w — M e k s y k a n , k tó r z y z n o s z ą c o s ta tn ie p r z e ś la d o w a n ia z a w ia r ę i k o ś c ió ł — te m s a m e m ju ż z a s łu g iw a li n a s z c z e g ó ln ie js z e w y r ó ż n ie n ie p r z e z P a p ie ż a ! .. J e d n a k ż e w id a ć s y m p a - tja o k a z a ła s ię s iln ie js z ą n a d z a s łu g i — i d la te g o M e k s y k a n ie z o s ta li u m ie s z c z e n i d o p ie r o z a n a m i.
T a k r o z m y ś la ją c — n a w e t n ie z a u w a ż y łe m . ja k p o p r z e d z a n y p r z e z ś w itę w s z e d ł P iU ' g / I O g a r n ą w s z y s p o jr z e n ie m c a łą n a s z ą s a lę
p e łn io n ą p o b r z e g i s a m y m i ty lk o p o la k a m i — u ś m ie c h n ą ł s ię d o b r o tliw ie i z w id o c z n e m z a d o w o le n ie m z p o w o d u ta k lic z n e j r e p r e z e n ta c ji n a s z e j — p o c z e m z b liż y w s z y s ię d o n a s — z a m ie n ił k ilk a s łó w z k s . d e V ille , a n a s tę p n ie z W y d a w c ą n a s z e g o p is m a p . S z c z u k ą ... P o d a w s z y im n a s tę p n ie p ie r ś c ie ń s w ó j d o u c a ło w a n ia — z b liż y ł s ię r ó w n ie ż i d o n a s — p r z y c z e m k a ż d y z p o k o r ą p o c h y liw s z y c z o ło — c a ło w a ł w s p o m n ia n y p ie r ś c ie ń i o d c h o d z ił n a s w o je m ie js c e .
S k o ń c z y w s z y z n a m i P a p ie ż p r z e s z e d ł d o n a s tę p n y c h s a l — ż e g n a m y p r z e z n a s e n tu z ja s ty c z n y m i o k r z y k a m i. P r z e z c a ły c z a s O jc u Ś w ię te m u to w a r z y s z y li s a m i ty lk o p o la c y
— a m ia n o w ic ie k s . k a r d y n a ł K a k o w s k i k s . k s b is k u p i O k o n ie w s k i, D u b o w s k i i T y m ie n ie c k i p a n P e r ło w s k i, z a s t. a m b a s a d o r a , p a n Z a le s k i k o n s u l p o ls k i — i p a r ę in n y c h , w y b itn y c h o s o b is to ś c i p o ls k ie g o ś w ia ta d y p lo m a ty c z n e g o .
P o a u d je n c jii — u d a liś m y s ię w s z y s ę y n a s a lę , g d z ie O jc ie c Ś w . o d p r a w ił u r o c z y < tą M s z ę ś w ię tą — p o c z e m n a s tą p ić m ia ło o g ó ln e p o s łu c h a n ie . J e s z c z e p r z e d te m P iu s X I. w v r a z ił ż y c z e n ie , a b y w c z a s ie te j p o w tó r n e j a u d je n c ji m ło d z ie ż p o ls k a u m ie s z c z o n ą z o s ta ła n a jb liż e j J e g o tr o n u , c o s ię te ż s ta ło .
W c h o d z ą c e g o p o w tó rn ie O jc a Ś w ię te g o p o w ita liś m y z d a s ię n ie m ilk n ą c y m o k r z y k ie m : N ie c h ż y je — i d o p ie r o n a s k in ie n ie k s . k a r d y n a ła n a s a li z a le g ła w z g lę d n a c is z a , p r z e r y w a n a g d z ie n ie g d z ie w e s tc h n ie n ie m lu b c ic h ą m o d litw ą . W tr a k c ie te g o P iu s X I. w s tą p ił n a p o d ju m S w e g o T r o n u i z w r a c a ją c s ię d o n a s r o z p o c z ą ł d łu ż s z ą p r z e m o w ę .
( C ią g d a ls z y n a s tą p i.)
