Nr. 20NMLKJIHGFEDCBA
R e fo r m a r o ln a a p r a s a .
M o w a b . p o s ł a r e d . p . R . W a s i le w s k i e g o w y g ł o s z o n a p o d c z a s b a n k i e t u , w y d a n e g o z r a c ji p o ś w i ę c e n i a G r u d z i ą d z k ie g o O d d z ia ł u P a ń s t w . B a n k u R o l n e g o .
W u z u p e ł n i e n i u n a s z e g o s p r a w o z d a n ia z u r o c z y s t o ś c i p o ś w i ę c e n i a B a n k u R o l n e g o w G r u d z ią d z u p o d a j e m y p o n i ż e j m o w ę j a k ą w y g ł o s i ł p r z y t e j o k a z j i r e d G a z e t y G r u d z ią d z k ie j i b y ł y p o s e ł d o S e j m u p . R o m u a l d W a s i le w s k i.
Z p r a w d z i w ą r a d o ś c i ą z a b ie r a m g ł o s , a ż e b y w im ie n iu S y n d y k a t u D z i e n n i k a r z y P o m o r s k ic h w y r a z i ć T o b i e , P a n i e M in is t r z e , j a k o t e ż i c a ł e m u R z ą d o w i , o r a z N a c z e l n y m W ł a d z o m P a ń s t w o w e g o B a n k u R o l n e g o — u z n a n ie i p o d z i ę k o w a n i e , z a o t w a r c ie t e j n o w e j p l a c ó w k i — O d d z i a ł u P a ń s t w o w e g o B a n k u R o l n e g o d la n a s z e j P o m o r s k i e j d z i e l n i c y .
P a ń s t w o w y B a n k R o l n y , t o n a j w a ż n ie j s z y m o t o r p r z e b u d o w y u s t r o j u r o l n e g o w P o ls c e , a p r z e b u d o w a u s t r o j u r o l n e g o , j e s t k o n i e c z n o ś c i ą d z ie j o w ą u z n a n ą p r z e z n a s z ą K o n s t y t u c j ę i o d p o w i e d n i e u s t a w y .
. N i e c h c ę w s p o m in a ć o p o t r z e b i e s t y b k i e g o w y k o n y w a n ia r e f o r m y r o ln e j , w y n ik a j ą c e j z p r z e s ł a n e k s p o ł e c z n y c h i s o c j a l n y c h . M u s z ę j e d n a k z n a c i s k i e m p o d k r e ś l i ć , ż e r e f o r m a r o ln a P o m o
rza ma w p i e r w s z y m r z ę d z i e s n a c z f n ie ^ p o l i t y c z n e i n a r o d o w e d l a t e g o t e ż — s z y b k i e w y k o n a n i e p a r c e la c j i n a t y m t e r e n i e j e s t k o n i e c z n o ś c ią p a ń s t w o w ą n i e p o d l e g a j ą c ą w ą t p l i w o ś c i .
N a m d z ie n n ik a r z o m p o m o r s k im , w ś r ó d l i c z n y c h o b o w i ą z k ó w , w y p a d ł w u d z i a l e t e n j e d e n n a j w a ż n i e j s z y — o b r o n a p o l s k i e j z i e m i p r z e d z a c h ł a n n o ś c i ą w r o g a . A ż e t a p o l s k a — p o m o r s k a z i e m i a , k t ó r e j m a m y o b o w i ą z e k b r o n ić , j e s t g o ś c i ń c e m p r o w a d z ą c y m n a r ó d p o l s k i — d o m o r z a
— p r z e t o z p r a w d z i w ą d u m ą i r a d o ś c i ą p r a g n ie m y s t a ć n a s t r a ż y t e g o w i e lk i e g o s k a r b u n a r o d o
wego.
S y n d y k a t D z ie n n ik a r z y s k u p ia w s w o i m g r o n i e lu d z i r ó ż n y c h p r z e k o n a ń p o l i t y c z n y c h . J e s t e ś m y o d z w i e r c ie d l e n i e m l i c z n y c h o d c i e n i p o l
s k i e j m y ś l i p o l i t y c z n e j . L e c z c a ł ą s w o j ą p r a c ą c o d z i e n n ą , j a k o t e ż i s k u p ie n ie m s i ę d z is ia j d o t a k w a ż n e j u r o c z y s t o ś c i — d a j e m y j a s n y d o w ó d ż e p ł y n ą c p o f a li ż y c i a p o l i t y c z n e g o , p a m ię t a m y s t a łe o t e r n , b y d ą ż e n i a p o s z c z e g ó l n y c h w a r s t w n a r o d u p ł y n ą c e r ó ż n e m i ł o ż y s k a m i , z m i e r z a ł y d o j e d n e g o c e l u — a t y m c e l e m j e s t d la n a s d o b r o N a j j a ś n ie j s z e j R z e c z y p o s p o l i t e j .
T a k im w y r a ź n y m d o w o d e m ż e d z i e n n i k a r z e p o m o r s c y k ie r u j ą m y ś l i i p r a c ę n a r o d u d o j e d n e g o c e lu — j e s t n a s z j e d n o l i t y p o g l ą d n a s p r a w ę r e f o r m y r o ln e j . T u b e z w z g l ę d u n a r ó ż n ic e p o l i t y c z n e j e s t e ś m y w s z y s c y z d a n ia iż n a j le p s z ą g w a r a n c j ą d la z a b e z p i e c z e n i a p o ls k ie j z ie m i, w r ę k a c h p o l s k i e g o n a r o d u j e s t r o z d r o b n ie n ie o b s z a r ó w i o d d a n ie z i e m i w r ę c e p o l s k i e g o lu d u .
N i e m y ś l ę b y ć s i e w c ą p a n ik i — p r z e c i w n ie z c a ł y m s p o k o j e m i r o z w a g ą t w i e r d z ę , ż e d la n a s k t ó r z y t u p r a c u j e m y w t e j d z i e l n i c y , — P o m o r z e ni® z d a j e s i ę z a g r o ż o n e — g d y ż n a s t r a ż y t e j d z i e l n i c y s t o i w ie r n y P o l s c e n a r ó d p o l s k i , s t o j ą d z ie ln i i w y p r ó b o w a n i w w a l c e B r a c ia K a s z u b i.
P o m o r z e n i e j e s t z a g r o ż o n e , g d y ż w r ó g z e w n ę t r z n y m u s i t o w i e d z i e ć — ź e k a ż d y P o l a k g o t ó w j e s t b r o n ić t e j u k o c h a n e j z i e m i P o m o r s k ie j d o o s t a t n ie j k r o p li k r w i, d o o s t a t n i e g o t c h n ie n i a , N a s t r a ż y b e z p i e c z e ń s t w a z i e m i p o l s k ie j s t o i s i ł a i d u m a n a r o d u p o l s k i e g o — W o j s k o p o l s k ie k t ó r e m y t u z e b r a n i d a r z y m y n a j w y ż - s z e m z a u f a n ie m .
N i e m o ż e m y j e d n a k ż e z a m y k a ć ó c z n a g r o ź ’ n e z a k u s y s ą s i a d ó w i n i e b e z p i e c z e ń s t w o z z e w ’ n ą t r z . — Ś w i e ż o r o z b u d o w a n e t w ie r d z e n i e m i e c * * k i e H d la n a s d o w o d e m z a c h ł a n n o ś c i s ą s ia d a k t ó r y s i ę n i e m o ż e p o g o d z i ć z m y ś lą u t r a c e n ia t e j w y d a r t e j n a m p r z e d w i e k a m i p o l s k i e j z ie m i S t ą d t e ż m u s im y d b a ć o t o b y t a p o l s k a z i e m ia b y ł a n a w i e k i d la n a r o d u z a g w a r a n t o w a n a .
T r z e j c z ł o n k o w i e k o ś c i o ł a n a r o d o w e g o d o p u ś c i l i s i ę ś w i ę t o k r a d z t w a w k o ś c i e le k s . k s . F i
l i p i n ó w w T a r n o w ie . Ś w i ę t o k r a d c ó w — d z i ę k i e n e r g j i p o l i c j i u d a ł o 's i ę u n i e s z k o d li w i ć .
A n g i e l s k a f lo t a w o j e n n a p o m n o ż y s i ę w r o k u b i e ż ą c y m o
n i e p r z e s z k a d z a b r o j e n iu .
Z p o w o d u w o j n y d o m o w e j w N ik a r a g u a w m i e ś c i e C h in a n d e g a p a n u j e s t r a s z n y g ł ó d — d o t e g o s t o p n ia , ż e lu d z ie a s z c z e g ó l n i e d z i e c i m r ą n a u lic a c h . W c z a s i e w a l k z b u r z o n o w t e r n m i e ś c i e 9 r z ę d ó w d o m ó w — i z a b i t o p r z e s z ł o 3 0 0 o s ó b — z a ś b l i s k o 6 0 0 r a n io n o c i ę ż k o .
*
D o s t a ł e g o t r y b u n a ł u s p r a w i e d l i w o ś c i M i ę d z y n a r o d o w e j p r z y R a d z i e L i g i N a r o d ó w w p ł y n ę ł a s k a r g a N i e m i e c p r z e c i w P o l s c e w k t ó r e j c h o d z i o o d s z k o d o w a n i e z a f a b r y k ę w C h o r z o w i e i o i n n e t e g o t y p u s p r a w y .
R a d a M i n i s t r ó w w e W ł o s z e c h u c h w a l i ł a o s t a t e c z n i e w p r o w a d z e n i e p o d a t k u o d k a w a l e r ó w
— p r z y c z e m z w o l n i e n i o d n i e g o s ą k s i ę ż a o f i c e r o w i e i p o d o f i c e r o w i e s ł u ż b y c z y n n e j o r a z c u d z o z i e m c y .
Wąbrzeźno, czwartek 17 lutego 1927 r.
N i e s t a ć n a s d z i ś n a t o , b y ś m y n a P o m o r z u w y b u d o w a l i t w i e r d z ę t a k s i l n ą i p o t ę ż n ą j a k i e b u d u j ą n a s i w r o g o w i e — l e c z s t a ć n a s n a t o a - ź e b y c a ł e P o m o r z e z a m i e n i ć w j e d e n w i e l k i ^ w a ł o b r o n n y , a ż e b y n a s t r a ż y t e j p o l s k i e j z i e m i p o s t a w i ć p o l s k i e g o o s a d n i k a , k t ó r y k o r z e n i a m i w r o ś n i e w z i e m i ę , k t ó r y z s y n a n a w n u k a , s w ó j w a r s z t a t s w o j ą f o r t e c ę p o l s k o ś c i b ę d z i e p r z e k a z y w a ł W y p r ó b o w a n a p r u s k a p r a k t y k a n a s u c z y ż e n a d t w i e r d z e i a r m a t y t r w a l s z e m z a b e z p i e c z e n i e m z i e m i — j e s t — p a r c e l a c j a m i o s a d n i c t w o c z e g o m a m y ż y w y d o w ó d w i d z ą c i ż s i e d m l a t m i n ę ł o o d c z a s u j a k w o j s k a n i e m i e c k i e o p u ś c i ł y b e t o n o w ą f o r t e c ę T o r u n i a i G r u d z i ą d z a — a s i e d m l a t j e s z c z e u p ł y n i e — z a n i m m y z d o ł a m y z l i k w i d o w a ć t y c h o s a d n i k ó w n i e m i e c k i c h ; d o c z e g o m a m y p r a w o .
P a n i e m i n i s t r z e ? D o C i e b i e w n o s z ę g o r ą c y a p e l , a ż e b y ś T y p r z y s t ą p i ł d o u f o r t y f i k o w a n i a z i e m i p o m o r s k i e j — f o r t e c ą t r w a l s z ą j a k ż e l a z o i b e t o n y — f o r t e c ą z ż y w y c h 8 e r c ', ? i*:" r ą k o s a
d n i c z y c h . ,
T a f o r t y f i k a c j a , k t ó r a j e s t c e l e m T w e g o l P a n i e r e s o r t u b ę d z i e n a t e r e n i e n a j s k u t e c z n i e j s z ą .
K r ó t k ie w ia d o m o ś c i t e le g r a f ic z n e .
1 5 o k r ę t ó w w o j e n n y c h . A l e t o ż e A n g l i a w c i ą ż g a d a o r o z -
Rok V .U
N i e d a w n a u r o c z y s t o ś ć j e s t n i e w ą t p l i w i e j a w a y m d o w o d e m , ż e w y p o w i e d z i a n e p r a g n i e n i e n i e m o j e w y r a ż o n e t u z a z g o d ą c a ł e g o d z i e n n i k a r s t w a p o m o r s k i e g o i s w j e g o i m i e n i u , z n a j d u j e s w ó j w y r a z w s t w o r z e n i u n o w e j p a ń s t w o w e j c ó w k i , m a j ą c e j s ł u ż y ć w y k o n a n i a r e f o r m y r o l n e j .
W i e r z y m y m o c n o w t o ź e t e n o d d z i a ł P a ń "
s t w o w e g o B a n k u R o l n e g o r a z e m z O k r ę g o w y m U r z ę d e m Z i e m s k i m , p r z y T w o j e m P a n i e M m i a t n e p o p a r c i u , p r z y w y t ę ż o n e j p r a c y k i e r o w n i k ó w i p r z y n a s z e j ż y c z l i w e j w s p ó ł p r a c y — z b u d u j e t u n a t y c h r u b i e ż a c h z a c h o d n i c h R z e c z y p o s p o l i t e j n a t e j N a d m o r s k i e j z i e m i w s ł a w i o n e j p r z e z W r z e ś n i ę , p r z e z w ó z D r z y m a ł y , p r z e z d t n g ą i w y t r w a ł ą w a l k ę o j ę z y k , z i e m i ę i m o w ę p o M c ą — p o t ę ż n ą , n i g d y n i e p o k o n a n ą f o r t e c ę .
Z t ą g ł ę b o k ą w i a r ą w z n o s z ę t e n k i e l i c h n a p o m y ś l n y r o z w ó j t e j n o w e j p l a c ó w k i — na zdro
w i e N a c z e l n y c h W ł a d z C e n t r a l i Państwowego
B a n k u R o l n e g o i t u t e j s z e g o o d d z i a ł u .
Piję w ręce Wiceprezesa Rady Nadzoecaej
P a ń s t w o w e g o Banku Rolnego b. nńnatra p .
L u d k i e w i c z a .
Chciał Taraszkiewka Potokę tpraedać
Już dolarowy wziął zadatek
W tem.. nagle krach —i moić poselska Smętnie" spogląda w świat zza kratek.
Wołoszyn — ufny w nietykalność Pod Polską ryt — jak świma broił....
A gdy go przyszli brać do ula Powiada — żeon Jacwj doił." —
Pan Miotła — dzielnie w Sejmie prawił (Choć różnie o tern fama plotła)
— W końcu Meysztowicz mu powiedaial.
— „W więzieniu też potrzebna Miotła* Rak - Michajlowski chciał kraj zbawić Lecz że za wiele miał kłopotów
Rząd mu dałurlop na caas dłuższy I wzięli Raka na Mokotów.
Tak to jest zwykle mości pasie Gdy brać poselska nadto hula Kto chce jak pszczoła żądłem broić Tego trra zaraz wziąć do ula.
Gdy zaś jak Świnia — ryjeposeł I bolszewickie hymny śpiewa — W nagrodę za działalność extra Trza świnię wsadzić gdzieś do chlewa.
I aby raz na zawsze przecie Pozbyćsię jakoś tych kłopotów Najlepszym chlewem dla komuny Jest ukochany ich „Mokotów"
W M i ń s k u o d b y ł y s i ę d e m o n s t r a c j e m ł o d z i e ż y k o m u n i s t y c z n e j k t ó r e j t ł u m y , domagające
s i ę w o j n y z P o l s k ą — d e f i l o w a ł y p o uJicach
k r z y c z ą c : ś m i e r ć p o l s k i m i m p e r j a l i s t o m . Niech
ż y j e w o j n a z P o l s k ą ( D a z d r a w s t w u j e t w ą j a a s P o l s z e j . )
W i e l k a b i t w a o z d o b y c i e S z a n g h a j u ( w C h a n a c h ) t r w a n a d a l . P o o b u s t r o n a c h są tysiące
z a b i t y c h i r a n n y c h .
R e w o l u c j a w P o r t u g a l j i z o s t a ł a z a k o ń c z o n a W p r z y s z ł y m t y g o d n i u z b i o r ą s i ę s ą d y w o j e n n e k t ó r e b ę d ą s ą d z i ć p o w s t a ń c ó w w z i ę t y c h d o n i e w o l i — p r z y c z e m k a r ą z a u d z i a ł w r e w o l u c j i b ę d z i e — ś m i e r ć .
R e i c h s t a g u c h w a l i ł zerwanie rokowań h a n
d l o w y c h z P o l s k ą . C z ł o n k o w i e d e l e g a c j i pols
k i e j powrócą d o Warszawy — z fiaskiem.
P o w s z e c h n e o b u r z e n i e w c a ł e j P o l s c e w y w o ł a ł a w i a d o m o ś ć , s t w i e r d z a j ą c a , ż e s z p i e g Lu p k a s c h e k z n ó w r o z p o c z ą ł s w e u r z ę d o w a n i e w
k o m i s j i m i e s z a n e j L i g i N a r o d ó w — - p o d o p i e k ą p a n a C a l o n d e r a . Z a u f a n i e P o l s k i d o L i g i N a r a - d ó w w t e n s p o s ó b z o s t a ł o p o w a ż n i e y n d k n p a n e -
Na oceanie spótkany został statek włoski, który skutkiem uszkodzenia błądził od wielu mie.
sięcy wśród fal nie mogąc przybić do brzegu.
Załogę konającą z głodu zdołano doprowadzić do przytomności.LKJIHGFEDCBA
*
Opinia miasta francuskiego Nancy jest mocno poruszona tajemniczem zniknięciem zwłok króla Stanisława Leszczyńskiego spoczywających w tamt kościele Notre Dame de Bon Secours.
Prefektura policji przystąpiła do badania tej sensacyjnej sprawy.
*
Niemcy rozpuszczają znów fałszywe wieści, jakoby Polska rozbudowywała swe twierdze — celem dokonania napadu na Prusy Wschodnie.
*
Utworzony został Zarząd budowy nowej ko- e.i na przestrzeni Bydgoszcz — Gdynia.
♦
W okolicy miasta Kołtuniany straż graniczna postrzeliła policjanta litewskiego, który usiłowa przekroczyć granicę. Rannego odbił jakiś oddzia litewski, który na odgłos strzałów przekroczy granicę i wrócił cało do Litwy.
Do naszych
P ragnąc jaknajbardziej pójść n a ręk ę naszym now ym A bonentom postanow iliśm y, że każdy, kto w ciągu najbliższych dni t. zn. do I-go m ar
ca podpisze prenum eratę G łosu W ąbrzeskiego — otrzym a narów ni z naszym i stałym i A bonentam i nasz K alendarz K siążkow y. W tym celu należy do A dm inistracji naszego pism a n ad esłać pokw i
tow anie na w p łaco ną p rzed p łatą — oraz 10 gro azow y znaczek pocztow y na ^przesyłkę K alen d a
rza. P rócz tego — sp ełn iając obietnicę, jak ą da
liśm y kiedyś naszym C zytelnikom — każdy nu
m er G łosu W ąbrzeskiego zaopatrujem y w szereg aktualnych zdjęć fotograficznych nie m ów iąc już o tern, że sam a treść num eru u legła zm ianie n a lepsze stając sie bardziej zajm ującą — i bardziej aktualną. S ystem podaw ania krótkich w iadom o
ści telegraficznych pozw ala nam inform ow ać n a
szych C zytelników o w szystkiem , co się dzieje n a św iecie — czego poprzednio dla braku m iej
sca nie byliśm y w stanie osiągnąć.
N ie p o p rzestając na tern — w najbliższych dniach w prow adzam y now e ulepszenia do naszej gazety; które niew ątpliw ie postaw ią nasze pism o w rzędzie najlepszych gazet b. dzielnicy pruskiej co, jak sądzim y nie pozostanie bez w pływ u na naszych C zytelników .
W najbliższych dniach rów nież rozpoczyna
m y druk pow ieści, która niew ątpliw ie zainteresu-
Z W ąbrzeźna — do R zym u
(Dzieje wycieczki pięciu wąbrzeźniakow udających się do Stolicy Piotrowej).
X IX .
— Wyjazd z Wiednia. — Pożegnanie na dworcu — Noc w wagonie — Rewizja celna
— Śniadanie w Dziedzicach — Dalsza droga
— Kato wice!!! — Głodówka zamiast obiadu
— Pożegnanie ze Ślązakami — Wywiad z ks. de Ville — Rozmowa z Ojcem Świętym
— Dekoracja krzyżem zasługi — Co powie dział Papież? — Życzliwość konsulów pols kich — Historja ze studentami w Wiedniu —
— Kłopoty — Nadwyżka pieniężna — Zasłu
gi kolejarzy — Działalność p Reuttówny — Ks. Jezuita Semkowski — Specjalae szczęś cie pielgrzymów — Likwidacja pielgrzymki
— Pożegnanie.
W yjazd z W iednia nastąpił w nocy. O koło godziny 10-ej — żegnani serdecznie przez p. kon
sula —■ opuściliśm y nasze hotele — i tram w aja
m i dojechaliśm y do dw orca T u taj po raz ostatni uścisnęliśm y dłonie p. konsula — i jednego z przew odników naszych po W iedniu (studenta) p.
jaw o rsk ieg o — poczem na dany sygnał rzuciliś
m y się zajm ow ać m iejsca w w agonach.
O czyw iście — pierw szą naszą m yślą było przygotow anie sobie posłania — gdyż po cało
dziennej w ędrów ce każdy z nas czuł niepow strzy
m any pociąg (a naw et cały ekspress) do spania.
P oprostu oczy się nam kleiły — a pod pow ieka
m i każdy czu l sw ędzenie, które od tarcia jesz
cze się w zm agało. T o też zaledw ie pociąg ru
szył — a już w w agonach panow ała cisza, prze
ryw ana tylko przerażliw em chrapaniem św iadczą- cem chlubnie o zdrow otności m łodych p łu c da
nego osobnika.
B yło już dobrze nad ranem — gdy przybyliś
m y na granicę. Jak nam później opow iadano u- rzędnicy celni dokonali podobno czegoś — w rodzaju pow ierzchow nej rew izji, polegającej na tern, że przez każdy w agon przem aszerow ał taki pan
w
m undurze, uśm iechając się złośliw ie na w idok naszych rozanielonych fizjonom ji — Jednakże m y sam i naw et tego nie zauw ażyliśm y. Ś niło się w praw dzie niejednem u, że ktoś się nad nim p ochyla — ale czy to celnik czy inna jaka m ara — tego żaden napew no stw ierdzić nie był w stanie
— tem bardzrej, że w szystko odbyło się po cichu,
W Londynie opublikowana została odezwa Labour Party do Prezydenta Mościckiego, doma
gająca się amnestji dla więźniów politycznych w Polsce.
W walce Angljl z Chinami — państwo Wło
skie zajęło stanowisko filo angielskie — W tych dniach wyruszy kilka okrętów włoskich z wojskiem
— celem podjęcia kroków wojennych przeciw Chin czykom w Szanghaju.
Przed paru dniami odbył się w Warszawie zjazd delegatów N. P. R. — przyczem przyjęta została rezolucja, w której partia wzywa władze naczelne NPR. do opozycji względem rządu obecnego
*
N ad K orsyką przeszłu burza śnieżna która unieruchom iła w szystkie koleje i elektrow nie, p o rw ała połączenia i spow odow ała śm ierć około 20 osób.
*
Wśród gęstęj mgły na kanale La Manche nastąpiło zderzenie parowca duńskiego z włoskim
— przyczem ten ostatni odrazu poszedł na dno.
załogę udało się uratować.
czytelników.
je naszych C zytelników — a której z pow odów od nas niezależnych — (dotychczas rozpocząć nie m ogliśm y. Jednakże w szystkie te ulepszenia są niczem w porów naniu z tern, co m oglibyśm y uczynić, gdyby C zytelnicy zechcieli uw zględnić naszą prośbę i zjednać nam choć jeszcze raz ty
le abonentów — co m am y obecnie. N iechby każdy C zytelnik pozyskał nam choć jednego tyl
ko now ego prenum eratora — a już bylibyśm y w stanie pow iększyć num er i zw iększyć liczbę i w artość naszych prem ij, które b ezp łatn ie rozsy
łam y co k w artał pom iędzy naszych stałych A b o
nentów .
M am y nadzieję, że S zanow ne O byw atelstw o zrozum ie, jak w ielką przyszłość m a przed sobą nasze pism o — i jak olbrzym i w pływ posiaoa już dzisiaj na spraw y publiczne. O d W as, D ro
dzy C zytelnicy zależy, aby ten w pływ się zw ię
kszył i aby ten szacunek jaki już dziś żyw ią dla nas społeczeństw a innych dzielnic i pow iatów — zw iększył się tak, jak by sobie tego należało ży
czyć. A le w ykładnikiem w artości um ysłow ej i m oralnej pow iatu — jest gazeta i jej rozw ój i po- czytność. U padek gazety rów na się upadkow i opinji, m oralności rozum u, zdolności i t. d. C zyż pozw olicie, aby kraj cały m iał nas za ludzi po
zbaw ionych zalet m oralnych i inteligencji?
delikatnie i bez zw ykłego w takich razach zgieł
ku i rozgardjaszu jaki zazw yczaj w ytw arzają nazbyt gorliw i polscy urzędnicy na pogranicznych stacjach
B yło już dobrze w idno, gdy z bólem kości ziew ając niem iłosiernie — obudziliśm y się w resz
cie w okolicach D ziedzic. O czyw iście pierw szą naszą m yślą było pytanie*, „gdzie jesteśm y?"
S tw ierdziw szy w reszcie w przybliżeniu nazw ę o- kolicy — zabraliśm y się do porządkow ania prze
działów , które w ciągu paru m inut doprow adzi
liśm y jakoś do uczciw ego stanu. B ył już naj
w yższy czas po tem u — gdyż w niecałe pól go
dziny po uporządkow aniu naszej garderoby — pociąg zatrzym ał się w D ziedzicach. W yległszy z w agonów — pierw szą naszą troską był oczy
w iście żołądek, dopom inający się już oddaw na zw ykłej daniny w postaci uczciw ego śniadania.
Jakoż — m arzeniom naszym stało się zadość gdyż przekroczyw szy progi bufetu i poczekalni — uj
rzeliśm y w spaniale zastaw ione stoły z oczekują
cą nas kaw ą i stosam i pieczyw a.
W p ó ł godziny potem jedyną pozostałością po tych — zdało się — niespożytych zapasach zostało tylko sm ętne w spom nienie w postaci pu
stych naczyń — i okruchów b u lek i chleba św iad
czących w ym ow nie o doskonałym apetycie piel
grzym ów .
P ożyw iw szy się tedy godnie i uczciw ie — zajęliśm y z pow rotem m iejsca w w agonach — poczem pociąg ruszył w kierunku K atow ic, do
kąd przybyliśm y ak u rat na obiad. D arem nie je
dnak oczekiw aliśm y na dobrze znane nam pacz
ki z żyw nością, jakie w edług program u — m ie
liśm y „zafasow ać" z bufetu. N ie w iadom o — czy bufetow y zapom niał o nas, czy m oże uw ażał, że pielgrzym i, pow racający z tak św iętego m iej
sca — są już dostacznie nasyceni w rażeniam i i nie potrzebują, jak zw ykli śm iertelnicy, stałego i rzeczyw istego pożyw ienia — dość, że obiadów dla nas nie przygotow ano. C opraw da — to na
jedliśm y się dosyć solidnie w D ziedzicach — jednakże choćby dla tradycji — należało coś
„przetrącić* na południe, aby poprostu nie w yjść z w praw y i nie zapom nieć, jak się żyje po ludzku.
C óż było jednak robićl Z bólem serca m u- sieliśm y pogodzić się z rzeczyw istością, która w tak bezw zględny sposób pokazała nam sw ój k u łak. Z resztą nie bardzo naw et m ieliśm y czas rozpam iętyw ać naszą krzyw dę — gdyż trzeba by
ło dokonać aktu pożegnania się z pielgrzym am i ,
P am iętajcie, że gazeta nasza jest głosem ca*
lego pow iatu. K ażdy, kto chce m oże zabierać glos na lam ach naszego pism a — ale do tego, żeby ten glos odniósł sk u tek — potrzeba, aby jaknajw ięcej osób czytało naszą gazetę. W W a
szym w ięc w łasnym interesie leży zw iększenie liczby stały ch naszych abonentów . —
A w ięc — do ap elu 111
Poseł pole U v Berlinie
P. OLSZOWSKI
m a obecnie opuścić sw oje stanow isko.
Wiadomości potoczne
Wąbrzeźno, dnia 16 lutego 1927 r.
— Zabawa zimowa Tow. Samodzielnych Rzemieślników. Jak się dowiadujemy — w naj
bliższą niedzielę dnia 20 bm. w sali hotelu pod Bałym OrLm odbędzie się w ściśle dobranem kółku, osób zaproszonych wielka zabawa zimowa, urządzona staraniem Tow. Samodzielnych Rzemieśl
ników. Program zabawy rozpocznie się koncer
tem orkiestry 18 pułku ułanów — poczem p. Per- lińska wypowie wiersz powitalny, napisany przez p. red. Kubickiego. — W dalszym ciągu progra
mu wypowiedziane zostaną monologi: „Bezrobo
cie kowali", „Mester Manchester* — i .Maislo Rampoter".
_ ■■■■< ■■ ..■■■■a.."
ze Ś ląska i P oznania, którzy w K atow icach m u sieli się przesiąść do innych pociągów , P ożegna nie to — aczkolw iek krótkie i nie uroczyste — nie m niej jed n ak było w zruszające; przyzw yczai liśm y się już przez tyle dni do siebie w zajem nie
— to też i rozstaw ać się było przykro. A le tru*
dno — co m us — to m us! U ścisnąw szy sobie dłonie w zajem nie i ponow iszy obietnicę korespon
dow ania na przyszłość rozstaliśm y się jak przy
jaciele, żałując, że nie m ożem y kontynuow ać w spólnie dalszej podiózy.
T ym czasem — piszący te słow a, w idząc, że zbliża się kres naszej podróży — postanow iłem skorzystać z tych kilku godzin jazdy jakie dzie
liły nas jeszcze od W arszaw y — i zasięgnąć pe
w nych inform acyj od kierow nika całej pielgrzym ki — ks. p rałata de V ille. P oprosiw szy tedy do asysty jeszcze jednego „w ąbrzeżniaka" udaliśm y się razem do środkow ego w agonu, gdzie ksiądz p rałat założył sw oją przenośną kancelarję. P o
w itaw szy serdecznie tak dzielnego opiekuna m ło
dzieży w yłuszczyliśm y M u przyczyny naszej w izyty, prosząc o udzielenie nam m ałego w yw ia
du w kw estjach, zw iązanych ściśle z pielgrzym ką — na co ksiądz p rałat z uśm iechem w yraził sw ą zgodę. Z asiedliśm y w ięc d o k o ła prow izo
rycznego stolika i w ym ieniw szy jeszcze p arę w zajem nych grzecznoici rozpoczęliśm y.indagację..
N ie b ęd ę tutaj p o d aw ał szczegółow o naszych nytań i odpow iedzi jakie daw ał na nie ks. de V ille, gdyż podobny djalog w ypełniłby cały nu m er gazety — nam zaś chodzi przedew szystkiem o to aby inform ow ać C zytelnika w sposób treś
ciw y i bez koloryzow ania — dlatego postaram się cały w yw iad przedstaw ić w form ie spraw o*
zdania — uw zględniając przedew szystkiem kw e- stje najw ażniejsze.
D o takich „najw ażniejszych" kw estji, jakie nas w pierw szym rzędzie interesow ały — należa
ła przedew szystkiem rozm ow a, jak ą Jego Ś w iąto
bliw ość O jciec Ś w ięty zaszczycił przyw ódcę na
szej pielgrzym ki. Z ainterpelow any w tej spraw ie ks. p rałat de V ille odpow iedział,
— „C óż m am panom odrzec? O jciec św ię
ty w yraził sw e głębokie zadow olenie z tego, że nareszcie po pięciu latach S w ego P ontyfikatu m o
że pow itać pierw sza grupę m łodzieży polskiej •—
synów narodu, dla którego żyw i tyle sym patji i który zaw sze darzyć będzie w dzięczną pam ięcią
— pom nąc na lata S w ego pobytu w W arszaw ie.
