Mendel Gdański –

(1)

Język polski, poziom edukacyjny IV, klasa II

Zjawisko antysemityzmu w Polsce pod koniec XIX wieku na przykładzie noweli „Mendel Gdański” Marii Konopnickiej

Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"

współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

1

Charakterystyka bohatera

Uzupełnij tekst odpowiednimi informacjami.

Mendel Gdański – charakterystyka bohatera

Mendel Gdański to tytułowy bohater ………

……… . Jest 67-letnim Żydem. Pochodzi z Gdańska.

Z zawodu jest ………, w skromnym mieszkanku przy warszawskiej ulicy na Starym

Mieście. Jest wdowcem. Wychowuje 10-letniego wnuka, Jakuba.

Stary Mendel urodził się i wychował w ubogiej rodzinie. Miał czternaścioro rodzeństwa. Jego synowie ………

………, a najmłodsza córka zginęła młodo, zostawiając swojego małego synka w rękach

Mendla. Żyje w zgodzie ze swoimi sąsiadami, w ciepłej, życzliwej atmosferze.

Mimo starości jest ………

………. Na jego twarzy malują się stoickość i powaga. Ma mocno ………

……… włosy i ………

……… brodę. Nosi stary, sfatygowany, pikowany kaftan. W wolnych chwilach nakłada tytoń w małą

(2)

2

fajeczkę i pali ją chwilę, rozkoszując się pięknym, sinym dymkiem i wypoczywając. Rozmyśla wtedy o swojej zmarłej

żonie, z którą dobrze żył przez trzydzieści lat, swoich dzieciach i wnukach. Widać w nim wtedy wszystkie jego smutki, pociechy i troski.

Mendel jest człowiekiem ………,

……… i ……….

Uczciwie pracuje na swój kawałek chleba, zdobywając po drodze sympatię i uznanie sąsiadów.

Jest mocno związany z Warszawą. Jest przekonany, że każdy, kto wychował się w tym mieście, nie jest obcym.

Uważał, że każdy ma takie samo prawo do życia i pracy,

bez względu na ………

………. Twardo i zdecydowanie broni swojego stanowiska w rozmowie

z zegarmistrzem. Mendel jest dumny z tego, kim jest.

Główny bohater utworu jest ciepły, opiekuńczy i troskliwy.

Dba o swojego wnuczka. Pragnie, aby wyrósł na człowieka

mądrego i uczciwego. Uczy go, aby ………

……….

(3)

3

Charakteryzuje go wielka odwaga: ………

………. Nie przyjmuje zaoferowanej mu pomocy. Stoi razem z Kubusiem, dumny i wyprostowany. Broni tego, co jest w jego życiu najważniejsze: ………

………, ………,

………, ………

i ……… . Po zranieniu przez tłum jego wnuka, zamyka się w sobie, rozczarowuje do mieszkańców Warszawy.

Mendel Gdański jest bohaterem zdecydowanie ………

………. Narrator przedstawia go w sposób wzbudzający ………

i ……… . Jest bohaterem dynamicznym.

Zmienia się jego postawa wobec ………

……… . Nie mógł się pogodzić z tym, że ludzie uważają go za ………, tylko dlatego, że jest Żydem. Jego wiara w to, że jest tutejszy, dlatego, że uczciwie na siebie pracuje, zostaje unicestwiona

przez pijany tłum prześladowców. Spotyka go ………

……….