Kiedy czasownik płata nam figle...
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń: zna reguły dotyczące pisowni czasowników z partykułami by, nie,
zna kategorie fleksyjne czasownika, b) Umiejętności
Uczeń potrafi zapisać w sposób ortograficznie poprawny wszystkie formy czasownika.
2. Metoda i forma pracy
Praca indywidualna, pogadanka.
3. Środki dydaktyczne
Materiały przygotowane przez nauczyciela.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Krótką pogadanką wprowadzamy w tematykę zajęć.
b) Faza realizacyjna
1. Prosimy, aby uczniowie uzupełnili „list gończy” wysłany za czasownikiem. To ćwiczenie jest powtórzeniem wiadomości o tej części mowy. Po kilku minutach prosimy o odczytanie.
2. Następnie prosimy o wykonanie ćwiczenia I. dotyczącego pisowni partykuły „nie” z czasownikami. Po wykonaniu zadania sprawdzamy poprawność jego realizacji, prosząc jednego ucznia o odczytanie swojej pracy.
3. Kolejnym etapem lekcji jest wykonanie ćwiczeń II, III, IV, które dotyczą pisowni partykuły
„by”.
4. Następnie prosimy o wykonanie ćwiczenia dotyczącego pisowni czasowników w czasie przeszłym – ćwiczenie V.
5. Bibliografia
brak
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
I. Przeczytaj uważnie zdania. Obok napisz poprawne formy czasowników, a następnie zapisz wnioski.
1. Nie/znalazłam na mapie ulicy Pokątnej. ...
2. Nie/nawidzę cię! ...
3. Zuza nie/cierpliwiła się, czekając na koleżankę. ...
4. Nie/rozcięto jeszcze paczek z książkami. ...
5. Tomek nie/chciał się ze mną zobaczyć! ...
6. Proszę nie/palić w poczekalni! ...
7. Nie/warto płakać nad rozlanym mlekiem. ...
8. Od wczoraj babcia nie/domaga. ...
9. Dziadek, niestety, nie/dowidzi. ...
10. Nie/można się tak zachowywać! ...
WNIOSKI:
„Nie” z czasownikami piszemy ...:
Są pewne wyjątki, tj. ...
II. Uzupełnij zdania. Zapisz regułę ortograficzną:
Gdybym był nauczycielem, ...
Gdybym wygrał dużo pieniędzy, ...
Reguła:...
III. Uzupełnij, dopisując zdania zawierające nieosobową formę czasownika zakończoną na - no ,-to.
Zapisz regułę ortograficzną.
Gdyby znaleziono dla szkoły bogatego sponsora,...
...
Reguła: ...
IV. Podkreśl osobowe formy czasownika występujące w funkcji nieosobowej:
Należałoby zmyć naczynia.
Wypadałoby dać pani kwiaty.
Wydawałoby się, że mu się uda.
Ustal regułę ortograficzną i ułóż 3 zdania, w których ją zastosujesz.
V. Zamień bezokolicznik w nawiasie na odpowiednią formę osobową czasownika w czasie przeszłym.
Czy w utworzonych wyrazach pojawiła się jakaś „pułapka ortograficzna”?
(zacząć) pracę wczoraj i jeszcze nie skończyłam. (1 os. l. poj.) ...
(wziąć) książkę z półki. (3 os. l. poj.) ...
(rozpocząć) się rozgrywki piłkarskie. (3 os. l. mn.) ...
(kopnąć) piłkę za słabo, żeby wpadła do bramki. (2 os. l. poj.) ...
Odłamki szkła (drasnąć) ją w głowę. (3 os. l. mn.) ...
Nagle coś (stuknąć) w ciemności. (3 os. l. poj) ...
b) List gończy
LIST GOŃCZY
Rysopis
1. Część mowy: ...
2. Oznacza:...
3. Odmienia się przez:...
4. Posiada formy
a) ...(..., przeszły,.
...).
b)...(oznajmujący, ... ...,...) c)...(...,.bierna, ...)
5. Występuje:
a) w l. poj. w ...rodzajach (...,..., ...) b) w l. mn. w ... rodzajach
(...i ...)
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak