TEMAT ZAJĘĆ: EKSPEDYCJA SMAKU

TEMAT ZAJĘĆ: EKSPEDYCJA SMAKU

Grupa wiekowa: I-III klasa Szkoły Podstawowej

Cele główne zajęć:

- nauka podstawowych zasad prawidłowego żywienia

- poszerzenie zainteresowania dzieci zdrowym stylem życia i dbaniem o własne zdrowie

- poszerzenie wiedzy na temat różnorodności produktów spożywczych Cele szczegółowe:

- rozwijanie umiejętności pracy w zespole

- rozwijanie umiejętności czytania, kreatywnego myślenia, rozwiązywania zagadek i łamigłówek

- poszerzenie wiedzy na temat wartości odżywczych, rodzaju uprawy, pochodzenia warzyw i owoców

- możliwość degustacji i poznania nowych produktów spożywczych

- rozwijanie umiejętności czytania etykiet i podejmowania właściwych wyborów żywieniowych

- rozwijanie umiejętności samodzielnego przygotowania prostego posiłku

Społecznik przed wycieczką przygotowuje sobie wózek ze wszystkimi potrzeb- nymi na wycieczkę rzeczami.

Materiały:

1. Zestaw 18 kartoników z zadaniami

Lista zakupów na „wycieczkę dookoła świata” – w sklepie ukryte będą kartoniki z produktami, które razem stworzą Piramidę Żywieniową. Dzieci będą musiały je od- naleźć, a Wódz donieść do BAZY. (Społecznik odznacza na liście znalezione karto- niki i pilnuje, aby dzieci znalazły je wszystkie).

Uwaga: w zależności od bieżącej pory roku wykorzystuje się inne naklejki w dziale owoce i warzywa!

Lista naklejek:

Dział WARZYWA

LISTA LATO/WIOSNA:

-naklejka z pomidorem, brokułem, sałatą

-naklejka z ogórkiem, cukinią, bakłażanem

-naklejka ze szparagami, szczypiorkiem, kalafiorem LISTA JESIEŃ/ZIMA:

-naklejka z marchewką, cebulą, selerem korzeniowym

-naklejka z kapustą białą, kapustą pekińską, pietruszką

-naklejka z dynią, burakiem

Dział OWOCE

LISTA LATO/WIOSNA:

-naklejka truskawki, arbuz LISTA JESIEŃ/ZIMA:

- naklejka pomarańcze, winogrono

Dział BAKALIE

-

naklejka orzechy i olej Dział PRZYPRAWY

-

naklejka świeże zioła i czosnek

Dział KASZE, PŁATKI, MAKARON

-

naklejka makaron razowy

-

naklejka ryż i kasza

-

naklejka płatki owsiane Dział MĄKA

-

naklejka mąka

-

naklejka chleb Dział NABIAŁ

-

naklejka mleko

-

naklejka jogurt

-

naklejka ser biały i żółty Dział JAJA:

-

naklejka jaja

Dział WODA:

- naklejka woda

2. Lista warzyw do stacji WARZYWA (czyli lista, którą Wódz będzie czytał i sprawdzał ich znajomość przez dzieci)

WIOSNA:

sałata rzodkiewka szpinak botwina szparagi LATO:

seler naciowy bakłażan brokuł

pomidor koktajlowy koper włoski

JESIEŃ:

cukinia

kapusta pekińska dynia

brukselka cykoria ZIMA:

marchewka burak

kapusta biała jarmuż

pietruszka

3. 3 plansze edukacyjne

4. Pudełko z ukrytymi ziołami (dwie sztuki świeżych ziół – bez opakowania) 5. Dwie zamykane tace:

a) z przygotowanymi warzywami:

 warzywa w zależności od dostępności i sezonowości

 cześć warzyw, które uczniowie chętnie zjedzą – marchewki pokrojone w słupki, pomidorki koktajlowe, sałaty itp.

 część warzyw, które będą ciekawostką i wyzwaniem (np. seler naciowy, kalafior, specyficzne sałaty, cykoria, koper włoski itp.)

 UWAGA – Wszystkie warzywa przed podaniem powinny zostać umyte, a większe warzywa podzielone na mniejsze części.

b) z bakaliami:

 wybór bakalii zależy od Społecznika i dostępności produktów, jednak warto wybrać takie bakalie, które będą ciekawostką dla uczniów (niespotykane orzechy, suszone owoce)

 nie mogą to być bakalie słodzone, solone, smażone - podajemy dzieciom tylko naturalne produkty

7. Przygotowane dodatki do jogurtów w „bazie”:

 Dodatki do wyboru w zależności od dostępności i sezonowości: bakalie, owoce (mandarynki, banany, borówki, maliny, winogrona), czekolada gorzka,

 Wszystkie owoce powinny być umyte, a większe owoce pokrojone

 Dodatki czekają na uczniów w bazie wraz z miseczkami i łyżeczkami

 Można odłożyć wcześniej jogurty dla uczniów o dobrym składzie (mle- ko i kultury bakterii) - jogurty mogą zostać włożone do wózka

Informacja dla Społecznika - w trakcie wycieczki, warto dodatkowo wykorzystać wiedzę, którą Państwo posiadacie o sklepie i jego funkcjonowaniu. Wszelkie cieka- wostki na temat kas, rozpakowywania towaru lub innych rzeczach bardzo ciekawią dzieci.

Legenda:

instrukcje dla Społecznika

proponowane wypowiedzi

treść kartoników do przeczytania przez uczniów

EKSPEDYCJA SMAKU Scenariusz krok po kroku

Słuchajcie! Dzięki tej wycieczce staniecie się prawdziwymi odkrywcami.

Zaczynamy zaraz ekspedycję smaków. Musimy się przygotować na długą podróż po całym świecie. I jak prawdziwi podróżnicy, musimy spakować tylko najnie-

zbędniejsze, najbardziej wartościowe rzeczy. Czy wiecie, że w życiu podróżników klu- czowym elementem jest zabranie dobrego prowiantu – takiego, który da energię na odkrywanie wszystkich zakątków świata? Dlatego naszą podróż zaczniemy od wybra- nia dobrych, przepełnionych witaminami produktów. Ja jestem NAWIGATOREM (Społecznik), będę pilnował, żebyśmy nie zboczyli ze szlaku, rozwiązali wszystkie za- gadki i odnaleźli wszystkie produkty na naszą wyprawę. Jest też z nami WÓDZ EKS- PEDYCJI (nauczyciel), który będzie nas wspierał i motywował do dalszej podróży.

Gotowi? Na wstępie musicie wymyślić nazwę swojego zespołu.

Zasady ekspedycji:

- grupę zawsze prowadzi Nawigator

- kartoniki z poleceniami przekazuje Wodzowi Nagiwator

- kartonik z poleceniem czyta dziecko, wskazane przez Wodza ekspedycji lub Wódz

- pamiętamy, że w sklepie są inni klienci i nie możemy zachowywać się głośno, ani biegać po sklepie

- Wódz ma za zadanie wspomagać i naprowadzać dzieci, tak, aby ekspedycja się uda- ła

1. STACJA INFORMACJA: (Wycieczka zaczyna się przy punkcie informacyj- nym)

a. Społecznik zaczyna ekspedycję od wręczenia uczniom kamizelek programu. In- formuje, że te kamizelki pozwolą im się zawsze odnaleźć.

b. Społecznik przekazuje Wodzowi 1 kartę z wierszem i prosi, aby on wyznaczył dziecko do jego przeczytania.

c. Ochotnik (dziecko) wybrane przez Wodza recytuje wierszyk z kartonika z nr 1:

Dziś świat smaków odkryjemy i o diecie się dowiemy,

W sklepie skryte łamigłówki, Rozwiążą tylko mądre główki,

Wszystkie dobrze wykonane zadania, Przybliżą nas do wielkiego wygrania Mam więc dla Was propozycję Zaczynamy ekspedycję!

Czy wiecie, do czego służy mikrofon w punkcie informacji? Zapraszam dwóch ochotników, którzy zapowiedzą swoją ekspedycję :

Uczniowie Mogą powiedzieć co chcą lub przeczytać:

„Dziś świat smaków odkrywamy, ekspedycję zaczynamy. Klasa np. I B.”

d. Społecznik ma przygotowany wózek na zakupy, w którym jest koperta A zawiera- jąca kartonik A oraz rozsypankę wyrazową oraz przygotowane na tackach warzywa (STACJA WARZYWA) do degustacji oraz bakalie do degustacji (STACJA BAKA- LIE).

KOPERTA nr A: W kopercie umieszczona jest KARTA A ze zgadywanką naprowa- dzająca na to, od czego zaczynamy (dział Warzyw) oraz literki do ułożenia nazwy kolejnej stacji (WARZYWA):

Musicie odgadnąć, skąd zaczynamy! Ułóżcie wyraz z rozsypanych liter i zobaczcie gdzie się udamy! :)

W kopercie są litery, z których po ułożeniu (dzieci układają wyraz na podło- dze lub na blacie punktu informacji) powstanie wyraz: WARZYWA

e. Społecznik przez całą wycieczkę prowadzi wózek, w którym są przygotowane róż- ne rzeczy, które będą potrzebne do realizacji kolejnych zadań.

2. STACJA WARZYWA:

a. Społecznika ma listę warzyw (odpowiednią dla pory roku, która obecnie trwa) i ołówek (przekazuje tę listę i ołówek Wodzowi).

Teraz wódz będzie czytał na głos po kolei wszystkie nazwy warzyw, a rękę

podnoszą dzieci, które dane warzywo kiedykolwiek jadły. Wódz spisze wyniki i na ko- niec podsumowuje, które warzywa są najmniej popularne w Waszej klasie.

Jeśli dzieci nie znają jakiegoś warzywa, społecznik pokazuje je na dziale. Na koniec sprawdzania listy, [społecznik zachęca dzieci, aby powtórzyły to rodzicom i w najbliższym czasie spróbowały warzyw, których nie znały].

Zastanówcie się kiedy ostatnio próbowałyście czegoś nowego. Proponuję, abyście częściej o tym myślały. Zachęcam Was, do odkrywania nowych smaków i produktów, bo w ten sposób poznajemy otaczający nas świat. Zaproponujcie rodzi- com, byście raz w miesiącu próbowali nowego warzywa. To może być super zabawa!

b. Po realizacji zadania a) społecznik przekazuje Wodzowi KOPERTĘ B.

KOPERTA B: Społecznik mówi dzieciom, że w kopercie ukryte są rymowanki (karty z liczbą 3) i prosi, aby Wódz wybrał 3 osoby, które wylosują zagadki do odgadnięcia.

Zgadywanki ukryte w kopercie (oznaczonej na odwrocie literką B):

Latem w ogrodzie wyrasta zielony, a zimą jemy go, gdy jest ukiszony. OGÓREK ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Czy wiecie, że ogórek w ponad 96% składa się z wody? Pozostałość (tzw. sucha masa) to bogactwo witamin i składników mine- ralnych.

Może być biała lub czerwona. Łzy z oczu wyciska jak szalona. CEBULA

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Czy wiecie dlaczego płaczemy przy obiera- niu cebuli? Powodem są lotne związki siarki, które są rozpuszczalne w wodzie - dla- tego jeśli cebula jest świeża i soczysta to wywołuje płacz. Sposób na to by nie pła- kać- np. wsadzenie cebuli na kilka minut do zamrażarnika.

Czerwona kuleczka, w pęczkach sprzedawana, do twarożku często jest dodawa- na. RZODKIEWKA

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Dzieci, a która cześć rzodkiewki jest jadal- na? [dzieci odpowiadają, zapewne w większości wskazując tylko na ró żową część i wtedy – bach – niespodzianka:] Jadalną częścią rzodkiewki są również jej liście, świetnie poprawiające trawienie.

Te czerwone kulki, na krzaku dojrzewają, wszyscy się nimi latem chętnie zaja- dają. POMIDOR

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Początkowo był traktowany jako roślina tru- jąca, ale szybko doceniono jego walory kulinarne.

Ma duży brzuszek i cały jest różowy, można z niego przyrządzić barszczyk wy- borowy. BURAK

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): W dawnych czasach, kiedy nie było kosme- tyków panny nacierały sobie nimi policzki, żeby ładniej wyglądać (zdrowiej, pro- mienniej), w dalszym ciągu używa się go jako składnik kosmetyków.

Kształt ma jak marchewka, tylko jest biała, mama ją do zupy bardzo chętnie dała! PIETRUSZKA

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Pietruszka to jedno z warzyw, której zarów- no część podziemna, czyli korzeń jest jadalna jak i część nadziemna, czyli natka pie- truszki.

Wielka i pomarańczowa bania, jesienią najlepsza do zajadania. DYNIA

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Miąższ dyni możemy piec, gotować, ale też spożywać na surowo! Nie zapominajmy również o pestkach dyni, które po wysusze- niu również można jeść – świetnie nadają się one jako dodatek do sałatek, jogurtów, mogą być też świetną przekąską do „chrupania”.

Korzeniowy lub naciowy, dobry upieczony i dobry surowy! SELER

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Seler korzeniowy to świetny dodatek do zup, ale można go również piec i dodawać do puree ziemniaczanego oraz jadać na surowo, naciowy zaś świetnie nadaje się jako dodatek do surówek, koktajli i soków- daje orzeźwiający, pyszny smak.

Korzeń w pomarańczowym kolorze, królik jeść go nawet może. MARCHEWKA ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Pochodzi z Azji, gdzie od czasów starożyt- nych uprawia się jej czarną odmianę.

Pełna liści, duża głowa, w gołąbkach mięso się w niech chowa. Biała, czerwona, włoska lub rzymska może nawet być pekińska. KAPUSTA

ciekawostka do wykorzystania (lub nie): Kiedyś kapustę kisiło się w wielkich becz- kach, ugniatając ją… nogami!

W razie problemów w odgadnięciu zagadek, Wódz pomaga dzieciom (np. podając pierwszą literę lub sylabę).

Zapraszam Was teraz na degustację różnych warzyw.

[Nawigator zachęca dzieci do próbowania (jednak nie zmusza – kto nie ma ochoty, nie musi próbować)].

Jako prawdziwi odkrywcy będziecie mieli teraz okazję spróbować różnych warzyw. Zachęcam każdego z Was, aby spróbował choćby jednej nowej rzeczy. Musi- cie pamiętać o tym, że czasem niektórych rzeczy trzeba spróbować 5, a nawet 10 ra- zy, aby okazało się, że to co za pierwszym razem nam nie posmakowało jest jednak

dobre. Zazwyczaj to co próbujemy pierwszy raz jest dla nas „dziwne” i musimy przy- zwyczaić się do danego smaku, aby go naprawdę polubić.

c. DEGUSTACJA: seler naciowy, kalarepa, kalafior, pomidorki koktajlowe, rukola, roszponka (warzywa należy umyć i przygotować przed wycieczką, umieścić je na tacy w koszyku, który będzie towarzyszył nam podczas ekspedycji, minimum 2 wy- brane warzywa, najlepiej jeśli cząstki warzyw będą niewielkie, tak by dzieci nie bały się próbować nowych produktów)

d. Nawigator przekazuje Wodzowi KARTONIK z nr 2.

KARTONIK nr 2 - Czas zabrać coś do koszyka!

Drodzy uczestnicy ekspedycji, ruszamy w długą podróż, w którą należy zabrać zapasy najbardziej wartościowego jedzenia. Musimy więc wybrać potrzebne rzeczy. W każdym dziale, w którym się znajdziecie ukryte będą naklejki, które musicie zbierać, pilnujcie ich, będą Wam potrzebne! Bądźcie czujni!

W tym dziale do znalezienia jest naklejka z:

LISTA LATO/WIOSNA:

-kartonik z pomidorem, brokułem, sałatą

-kartonik z ogórkiem, cukinią, bakłażanem

-kartonik ze szparagami, szczypiorkiem, kalafiorem LISTA JESIEŃ/ZIMA:

-kartonik z marchewką, cebulą, selerem korzeniowym

-kartonik z kapustą białą, kapustą pekińską, pietruszką

-kartonik z dynią, burakiem

(proponujemy, aby naklejki zostawiać w miejscu na dziale, gdzie dany produkt za- zwyczaj leży, w miejscu przy cenie)

e. Po odnalezieniu wszystkich 3 naklejek Społecznik pokazuje dzieciom zamknięte MAGICZNE PUDEŁKO SKARBÓW, które ma przygotowane w koszyku (mówi dzieciom, że wyjaśni się później, do czego ona ma służyć) – do skrzynki są włożone wcześniej (przed ekspedycją) – świeże: bazylia, oregano, tymianek, rozmaryn lub mięta (najlepiej 2 wybrane ziółka) – skrzynkę dzieci rozpakują na dziale przypraw sypkich). Magiczne pudełko najlepiej umieścić w naszym wózku.

f. Społecznik wręcza Wodzowi KARTONIK nr 3.

KARTONIK nr 3: Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja: Podstawą diety są warzywa, a gdzie jeszcze znajdziemy dużo wita- min, składników mineralnych i błonnika? Odp. OWOCE

W razie gdyby dzieci miały problem z odgadnięciem zagadki poniżej naprowadzają- ca podpowiedź, którą może przeczytać Nawigator (Społecznik):

-Są słodkie i zdrowe, możemy z nich przygotować sałatkę, koktajl lub dodać je do ciasta.

g. Społecznik prowadzi dzieci do części działu „OWOCE”

3. STACJA OWOCE:

Zobaczcie co jest w tym dziale. Powiedzcie jakie są owoce? Jaki mają

smak? Czy zawsze mają 1 pestkę? Czy wszystkie są przez cały rok w sklepie?

a. Społecznik zaprasza dzieci do zabawy, w której bohaterami są owoce egzotyczne i lokalne.

Jaka jest różnica pomiędzy tymi owocami ? To proste owoce lokalne są w stanie wyrosnąć w naszych warunkach klimatycznych.

Społecznik pokazuje dzieciom 1 planszę „MAPA ŚWIATA”. Społecznik wybiera dwóch ochotników wśród dzieci, które będą przytrzymywały mapę.

Na mapie możecie odnaleźć swój ulubiony owoc i sprawdzić, z jakiego kraju pochodzi. Jakie są Wasze ulubione owoce ?

Społecznik wybiera dwójkę czy trójkę dzieci, żeby podeszły do planszy, zna- lazły swój owoc i powiedziały reszcie grupy, skąd pochodzi i jak do nas dociera.

Na mapie zaznaczone są drogi dostarczenia do Europy produktów z różnych stron świata (droga morska – statki, droga powietrzna – samoloty, droga lądowa – cięża- rówki).

LISTA OWOCÓW EGZOTYCZNYCH Banan- Azja, Ameryka Środkowa, Afryka Ananas- Brazylia, Meksyk

Marakuja- Brazylia, Kenia, Australia, Nowa Zelandia Mango- Ameryka Środkowa, Afryka, Australia

Pomarańcze- Brazylia, Kalifornia, Floryda, Chiny, Meksyk, Hiszpania, Egipt, Turcja Awokado- Ameryka (cała)

Figi- Afryka Północna, Francja, Grecja, Hiszpania, Włochy Kiwi- Chiny, Nowa Zelandia

Kokos- Azja, Ameryka Południowa

Melon- Azja, Afryka, Turcja, Chiny, Indie, Hiszpania, Japonia, Włochy, Francja Papaja- Ameryka Środkowa

Jabłko- Europa Gruszka- Europa

Czereśnie- Europa

Jeśli dzieci jeszcze nie znalazły naklejki, Społecznik przypomina, że jest ukryta w tym dziale 1 naklejka.

b. Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 4.

KARTONIK nr 4 – Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja:

Świeże nazywane są winogronami, a suszone? Odp: RODZYNKAMI

Jaki to rodzaj produktu? ………..[Odp. BAKALIE] Wszystko teraz z siebie daj- cie, w nowe miejsce się udajcie, tam bakalie rozpoznajcie.

4. STACJA BAKALIE:

Bakalie to nasiona, orzechy, owoce suszone.

Z koszyka Społecznik wyjmuje przygotowaną tacę pełną bakalii (daktyle, morele, rodzynki, wiórki kokosowe, orzechy laskowe, włoskie, nerkowce, pistacje, sezam, mak, słonecznik, dynia, dobrze wybrać coś popularnego np. rodzynki i orzechy la- skowe i coś mniej znanego np. orzechy brazylijskie lub macadamia) i przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 5.

KARTONIK NR 5: Zadanie jest proste, nazwijcie wszystkie bakalie!

Po odgadnięciu bakalii, Społecznik zaprasza dzieci do degustacji.

DEGUSTACJA: rozpoznanych bakalii. Ważne, aby tutaj Społecznik zapytał Wodza o wszelkie alergie dzieci (Wódz powinien mieć ze sobą listę alergii dzieci).

Co Wam najbardziej smakuje, co jecie po raz pierwszy? Opowiedzcie ro- dzicom o tym, czego nowego spróbowaliście..

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale jest do odnalezienia 1 naklejka.

A wiecie, dlaczego na tej naklejce oprócz orzechów jest olej? Ponieważ

olej robi się właśnie często z ziaren: słonecznika, orzechów włoskich, pestek dyni.

Olej to tłuszcz, który też jest nam potrzebny w diecie, w szczególności powinniśmy go zjadać „na surowo” np. jako dodatek do surówek/ sałatek. Tłuszcz jest potrzebny m.in. do tego, aby witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A,D,E,K mogły zostać wy- korzystane przez nasz organizm.

Po odnalezieniu naklejki Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 6 – Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja:

Tak jak owoce, też są świeże i suszone, należy je dodać, aby danie było dopra- wione! ODP. PRZYPRAWY

5. STACJA PRZYPRAWY, ZIOŁA:

A teraz coś, na co czekaliście: możecie otworzyć MAGICZNE CZARNE PUDEŁKO SKARBÓW, które jechało tu, aż ze stacji WARZYWA.

Społecznik pokazuje dzieciom świeże zioła i przyprawy ze skrzynki, a ich zadaniem jest odgadnąć, co to jest. Dzieci mogą spróbować znaleźć suszone odpowiedniki świeżych przypraw na półkach w dziale. Warto zachęcić dzieci do spróbowania i powąchania świeżych ziół oraz opowiedzieć im, że ich używanie może ograniczać używanie soli.

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale jest do odnalezienia 1 naklejka.

Po odnalezieniu naklejki społecznik przekazuje Wodzowi KOPERTĘ nr C

KOPERTA nr C – W kopercie znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja. Wskazówka (z literką C na odwrocie):

Spróbuj po samym dotyku odgadnąć co kryje woreczek, podróżniku! A następ- nie pomału udaj się do odpowiedniego działu!

W kopercie jest woreczek wypełniony pewnym produktem (np. jakimś rodzajem ka- szy). Dzieci muszą odgadnąć, co jest w danym woreczku i tam się udać.

6. STACJA KASZA, PŁATKI, MAKARON:

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 7

KARTONIK nr 7: Dwójka dzieci wybrana przez wodza czyta wierszyk, który jest napisany na kartoniku:

Z pola kłosy są zbierane, a w nich skarby są schowane.

I gryczane i owsiane, ziarna w paczki pakowane.

Znajdzie się tu też jaglana, którą możesz jeść od rana,

Pęczak wcinaj na obiadek, dumny będzie z Ciebie dziadek, Teraz wszystkie mózgi nasze, wiedzą już że są tu ...

KASZE.

Widzieliście kiedyś jak wygląda zboże (można im powiedzieć, że kłosy zboża są na ich kamizelkach). Są to jasne wysokie źdźbła zakończone kłosem, w którym ukryte jest ziarno, a z tego ziarna produkowana jest kasza. Z różnych zbóż produko- wane są inne kasze. Czy wiecie, z jakiego zboża powstaje:

- kasza gryczana- odp. z gryki - kasza pęczak - odp. Jęczmień - kasza jaglana- odp. z prosa - kasza manna- odp. z pszenicy.

Przy każdej kaszy społecznik prosi, aby podniosły ręce dzieci, które kiedy- kolwiek jadły daną kaszę. Społecznik może również pokazać jak wygląda każda z tych kasz na opakowaniach.

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale są do odnalezienia 3 naklejki.

d. Po odnalezieniu kartoników Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 8.

KARTONIK nr 8 – Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja. Odszukajcie na półce makaron razowy, przeczytajcie w składzie z czego jest zrobiony. Ten składnik powie Wam, gdzie idziemy dalej. ODP:

MĄKA

Jeśli dzieci nie będą w stanie znaleźć makaronu razowego wystarczy, że znajdą zwy- kły.

7. STACJA MĄKA I OTRĘBY:

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 9. Wódz wyznacza dziecko, które przeczyta zagadkę.

KARTONIK nr 9- Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja. Najpierw z pola ziarno zbieramy i z nim do młyna gnamy. Młynarz ziarno w mąkę przemienia, która się przyda piekarzowi do robienia Odp.

CHLEB

Czy wiecie do jakich innych potraw przydaje się mąka? Odp. Ciasta, nale- śniki, pierogi, makaron, placki, chleb itd.

Ważne jest to, że są różne typy mąk. Mąka, która ma niski numer np. 450 będzie bia- ła, a taka, który ma wysoki numer np. 1850 będzie koloru ciemniejszego. Co ciekawe, im wyższy numer mąki tym większa wartość odżywcza mąki. Jest w niej więcej wita- min i składników mineralnych.

-Społecznik przekazuje Wodzowi KOPERTĘ nr D. Wódz czyta dzieciom zadanie do wykonania.

KOPERTA nr D: W kopercie znajduje się 6 kartoników z ilustracjami oraz kartonik z treścią zadania (KARTONIKI z literką D na odwrocie). Zadanie: Ułóżcie, jak po- wstaje chleb z kart z ilustracjami. Odp: rolnik -> ziarno -> młynarz -> mąka ->

piekarz -> chleb

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale są do odnalezienia 2 naklejki.

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 10.

KARTONIK nr 10- Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja. Biała mąka jest mało wartościowa, a co jest białe i wartościowe? Do-

datkowa zagadka: Jest źródłem wapnia i pochodzi od krowy. Tam się teraz uda- jemy i dalej zgadujemy! ODP: MLEKO

8. NABIAŁ, PRODUKTY MLECZNE:

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 11.

KARTONIK nr 11 – Dziecko wybrane przez Wodza czyta: Z czego robimy - masło, jogurt, śmietanę i ser? To powstaje z ... (Mleka) i wszystko to tu na nas czeka!

Składniki na etykiecie są ustawione od składnika, którego jest najwięcej do tego, którego jest najmniej w danym produkcie. Warto czytać etykiety i na tej

podstawie wybierać produkty, które kupujemy. (Do pomocy ma PLANSZĘ nr 2

„ETYKIETY”, najlepiej wyznaczyć dzieci do jej trzymania).

Na małej etykiecie produktu mamy skarbnicę wiedzy, z której można korzystać.

Oprócz składu produktu, na etykiecie możemy znaleźć również wartość odżywczą

każdego produktu, czyli to ile dany produkt ma kcal, czy dostarczy nam białka czy tłuszczu i czy jest źródłem witamin. Inną ważną rzeczą, którą powinniśmy sprawdzać

kupując dany produkt jest termin przydatności do spożycia, tak, abyśmy na pewno zdążyli go zjeść i nie marnowali żywności.

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 12, a Wódz wybiera, dziecko które przeczyta jej zawartość.

KARTONIK nr 12: Znajdź jogurt naturalny w chłodni, to najlepszy wybór, gdy jesteśmy głodni.

Uczniowie szukają jogurtu z najlepszym składem (mleko i kultury bakterii), warto naprowadzić dzieci na produkt, który społecznik wybrał dla nich przed wycieczką i który czeka na nich w koszyku.

Jest sporo produktów z dobrym składem, ale są też i takie, które składników mają za dużo. Ja również wybrałem dla Was dobry jogurt (mleko i bakterie

mlekowe). [pokazuje jogurty w koszyku lub wkłada wybrane jogurty z półki do

koszyka.

(WAŻNE: dzieci z alergią na mleko i produkty mleczne powinny mieć możliwość wziąć jogurt bezlaktozowy lub roślinny np. sojowy. Najlepiej przed wycieczką poprosić nauczyciela)

Propozycja dla Społecznika: Dodatkowo można pokazać dzieciom, że w każdej chłodni jest termometr – bo produkty mleczne muszą być przechowywane w odpowiedniej temperaturze. To znak, że w domu również należy je trzymać w lodówce.

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale są do odnalezienia 3 naklejki.

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 13.

KARTONIK nr 13 - Na kartoniku znajduje się kolejna wskazówka, gdzie kieruje się ekspedycja. Brakuje w koszyku produktu ważnego. Jest źródłem białka i daje je kurka, gąska i przepiórka? ODP: JAJKO

9. STACJA JAJA

a. Zabawa na stoisku z jajkami: „odkoduj“ jajko – czytanie kodu

Dzieci dowiadują się, co znaczą oznaczenia na jajkach (ułatwia to Społecznikowi PLANSZA nr 3 „Odkoduj jajo”, gdzie również jest rozpisany sposób kodowania jaj, (najlepiej, aby Społecznik wyznaczył do trzymania planszy 2 uczniów) i próbują od- naleźć na półce jajka „0”, czyli od kur z wolnego wybiegu, to jest takich, które biega- ją po dworze.

Każde jajko, które trafia do sklepu jest oznaczone specjalnym „kodem”.

Każdy znaczek na jajku jest zazwyczaj wyjaśniony również na opakowaniu jajek. To ułatwia nam wybór, jakie jajka chcemy kupić.

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale jest do odnalezienia 1 naklejka.

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 14.

KARTONIK nr 14: Zagadka naprowadzająca: Człowiek to powinien pić, aby do- brze żyć! ODP. Woda

10. STACJA WODA:

Społecznik przedstawia dzieciom Mini planszę – „Ludzki organizm to w 70% woda”, która przedstawia dziecko i ilość wody w jego organizmie i mówi dzieciom, że w większości nasze ciała zbudowane są z wody i jest ona nam konieczna do życia.

Społecznik przekazuje Wodzowi KOPERTĘ nr E.

KOPERTA nr E: Społecznik tłumaczy dzieciom, że jeśli pijemy za mało, możemy doprowadzić do odwodnienia naszego organizmu. W kopercie znajdują się różne ob- jawy odwodnienia. Wódz wybiera 3 ochotników, którzy wylosują po 1 z objawów odwodnienia i spróbują pokazać je grupie, nic nie mówiąc, tak, aby oni odgadli. Ob- jawy w kopercie (na kartonikach z literką E na odwrocie):

- pragnienie

- ból lub zawroty głowy

- omdlenia - senność

- rozdrażnienie, irytacja

Jeśli nikt jeszcze nie odnalazł naklejki, Społecznik przypomina dzieciom, że na tym dziale jest do odnalezienia 1 naklejka.

c. Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 16. Wódz wskazuje dziecko, któ- re przeczyta wierszyk.

KARTONIK nr 16

A teraz zapraszamy Was do kasy, by skasować wybrane frykasy.

12. KASY

Społecznik zaprasza uczniów do kasy samoobsługowej. Gdzie uczniowie po kolei będą kasować produkty. Jogurty przed wycieczką powinny być już zakupione na za- kupy wewnętrzne, dlatego po skasowaniu wszystkich produktów przez uczniów nale- ży anulować transakcję.

A teraz każda osoba może wziąć z wózka jogurt i samodzielnie skasować go na kasie.

Społecznik zaprasza dzieci do kasy, gdzie opowiada im o tym, jak działa to stanowi- sko i że z każdą rzeczą, którą chcemy nabyć, musimy się tu udać. Każde dziecko sa- modzielnie kasuje swój jogurt, który następnie będzie mogło zjeść w pokoju BAZA.

Społecznik przekazuje Wodzowi KARTONIK nr 17. Wódz wskazuje dziecko, które przeczyta wierszyk.

A teraz idziemy tam, gdzie zwykły ktoś nie może iść sam.

Tam będą ostatnie zadania i nagrody do odebrania!

Przewodnik kieruje, a kto zobaczy pokój "BAZA" melduje!

11. BAZA:

POKÓJ BAZA: Ostateczne spotkanie w pokoju „bazie“, gdzie czeka na dzieci na sto- le schemat piramidy żywienia, na której dzieci najpierw roboczo układają, a później naklejają zebrane naklejki z poszczególnych stacji. (na drzwiach pokoju proponuje- my umieścić kartkę z napisem „BAZA”, aby rzeczywiście dzieci jej wypatrywały) Piętra piramidy (patrząc od dołu):

- aktywność fizyczna

- produkty zbożowe (5 kartoników)

- warzywa i owoce (4 kartoniki)

- mleko i produkty mleczne (3 kartoniki)

- mięso, ryby i jaja (2 kartoniki, kartonik z mięsem i rybą czeka w BAZIE)

[Odpowiedź gdyby jakieś dziecko zapytało czemu nie byliśmy na dziale mięsa i ryb:

W sklepie jest wiele działów, na których nie mogliśmy być, bo musielibyśmy w skle- pie spędzić bardzo dużo czasu. A najważniejsze jest, abyście dobrze się bawili i jak najwięcej się nauczyli]

- oleje i orzechy (1 kartonik)

- woda i przyprawy (2 kartoniki obok piramidy)

To co jest u podstawy piramidy powinno stanowić podstawę wszystkich naszych posiłków, a to co jest na górze, mimo tego, że powinniśmy jeść tego nie dużo również jest konieczne, abyśmy dostarczali naszemu organizmowi wszystkich

potrzebnych składników.

Społecznik prosi dzieci, aby najpierw spróbowały posegregować kartoniki, które znalazły na grupy: I owoce i warzywa, II produkty zbożowe, III mleko i produkty mleczne, IV mięso, ryby i jaja i V oleje i orzechy oraz oddzielnie pozostawiły kartonik z wodą i przyprawami.

Następnie prosi je aby zaczęły budowę piramidy od grupy w której jest najwięcej kartoników- 5 sztuk, kolejne piętro będzie miało 4 kartoniki i tak aż dojdziemy do szczytu piramidy gdzie będzie 1 kartonik.

Społecznik prosi wodza, aby wybrał jednego ochotnika, który wymieni od dołu piramidy, jakich produktów powinniśmy jeść najwięcej, a jakich mniej. Społecznik może spytać dzieci, czy umieją stwierdzić jakich produktów nie ma w piramidzie (słodyczy i fast foodów) i dlaczego? Dlatego, że te produkty nie są nam konieczne w ogóle w diecie i nie ma miejsca w plecaku podróżnika na produkty zbędne. Jednak możemy po te produkty sięgać, ale najlepiej bardzo rzadko, np. na specjalne okazje i spożywać je w niewielkich ilościach.

Po ułożeniu piramidy Społecznik przekazuje Wodzowi ostatni KARTONIK nr 18.

KARTONIK nr 18:

Społecznik lub Wódz czyta wierszyk:

Ekspedycja zakończona, Piramida ułożona,

Lecz przygody to początek, Sklep to znany Wam zakątek, Wiecie już, jak zrobić zakupy, Aby zdrowe były brzuchy W domu ćwiczcie gotowanie, Później wybierzcie bieganie, Dziś jest w modzie super forma Niech to zawsze będzie norma!

Kończąc naszą ekspedycję, mamy dla Was propozycję Zróbmy sobie coś smacznego i bardzo wartościowego.

Stwórzmy jogurt, owocami przepełniony!

Społecznik zaprasza dzieci do łazienki, aby umyły ręce lub stosuje do dezyn- fekcji specjalny płyn do dezynfekcji.

Każde dziecko do kubeczka jogurtu, który wziął ze sobą ze sklepu wrzuca wybrane, przygotowane wcześniej przez społecznika owoce/ bakalie/ płatki zbożowe/ pestki.

Wszystkie owoce muszą być wcześniej umyte, najlepiej sprawdzą się : winogrona białe lub różowe, mandarynki (dzieci mogą obrać je same), borówki, czereśnie, jeży- ny, maliny, inne owoce - banany, jabłka, nektarynki, brzoskwinie należy pokroić przy dzieciach na cząstki tak, aby nie ściemniały podczas leżenia. Dzieci z alergią na pro- dukty mleczne komponują sobie sałatkę owocową lub używają sojowego/ ryżowego zamiennika produktu mlecznego). Dzieci zjadają przygotowany posiłek.

Społecznik za dobrze wykonaną misję rozdaje małe paczki podróżnika z dobrymi produktami na drogę. Społecznik dziękuje Wodzowi za pomoc i wręcza mu box edu- kacyjny. Na koniec Społecznik zbiera od uczniów czerwone kamizelki.