solidarność
b i j l >tyn UvXo rwa ęyjn y» # redagu j o
iKiidowa Kólais.ja Kobot nic za, _
K o a i t e t Z a i o i y c l ą l a i U U l »2 ale;* na go Jaw orza Jr.o^o ¿ w -i .’.
i Jastrzębie
ku Z tv..Rok XI /25/ Nr 5 5 . II . 1981 r.
Z ZYSIA ^XR
Odpowiedź ciłonkłw f"!KR ¿Jastrzębi* na llat otwarty byłego przewodniczącego HKR Jarosław« Sienkiewicza
Jarosław Sienkiewicz ogłosił 28 stycznia 1981 roku na łamach ' "'■yOuny Robotniczej” , 'Dziennika Zachodniego" 1 "wieczoru" List otwarty do wszystkich członków N S Z Z “Solldar no4ć" . List ten opublikowało wiele polskich dzienników oraz radio l tv. Korzystając z prawa do odpowieozi na ty» saaya »iej*cu, przedstawiany odpowiedź członków MKR Jastrzębie
Zdrój na list byłego przewodniczącego MKR.
Rezygnując z funkcji przewodniczącego MKR Jastrzębie Jarosław Sienkie
wicz oświadczył, Ze kieruje się dobrom naszeqo Związku 1 pstrreo?
jago Jedności. 3ako uzasadnienie podał, że w obecnej sytuacji podobno tak daleko odszedł od reprezentowania interesów załóg, Ze przestał być rzekomo ich uczciwą reprezentacją. Nie z a p o w f i / •rinalc.
że wszystko, co działo się w MKR, działo sl^ przecież w c z a s u tct«iv 3 .Sienkiewicz był przewodniczącym. W każdym razie wówczas, kiedy pełnił tą odpowiedzialną funkcją bardzo utrudniona było mówienie 1
działanie tak, by wychodziło to na dobre całego związku 1 <ego 19dności.
Przed* wszystkim nie podjęto wtedy niestety żadnych, n a w ę r ' w ś :?ónych prób zmierzających do utworzenia silnego regionu śląsko-zagł^biowskiego.
rtrącz przeciwnie, można nawet mówić o sztucznie wytwarzanym stanie wrogości nie tylko między poszczególnymi MKZ-tami a HKR-em Jastrzibie, lecz także między MKR a resztą naszego Związku.
Kto za ten stan, utrzymujący się od dawna ze szkodą dla "Solidarności"
przede wszystkim odpowiada, jak właśnie nie nasz były przewodniczący Ta 1 podobne dztałarfla były poniekąd skutecznymi, niestety metodami działania 1 skłócenia "Solidarność1", metody co prawda dobrze znane) x przeszłości, które nie Może być przez nas dłużej tolerowana, w rym przede wszystkia rozmaite próby skłócenia załóg, branż 1 dzielenia członków Związku. Obecnie Jaszcze niektórzy działacz*, wzorujący się na netodach 3.Sienkiewicza próbują skłócać górników z resztą kraju.
sugerując Ła nawet oderwania się do "Solidarności". Tych l podobnych, stale narastających zarzutów, docierających do nas z zakładów pracy, publicznie wypowiadanych na okreeowych zebraniach było wiela, a;«
przeważni* - zamiast poważnej dyskusji i wyjaśniert - były przewodn icz«cy Sienkiewicz zbywał ta zarzuty 1 nas -groźbą” rezygnacji.
Charakter 1 treść naezych postulatów, zarzutów 1 wniosków świadczyły O tya, ża chodziło naa o sprawy podetawowe dla naszego Zwioz^u wbrew teau, co fałazywle twierdził.3.Sienkiewicz, próbując przedstawi-
zarzuty Jako rozgrywki personalne. Chodziło nam i chodzi jedynie o usprawnienie pracy Zwlęzku 1 MKR. Chodziło nam takie tym samym c podniesienie nadwątlonego autorytetu naszego b.przewodniczęcetjo, a przez to i MKR. Panie b.przewodniczący - kierujęc elf hasłem "Soli
darność dzlś-sukces jutro* należało dawno temu włęczyć » 1« wraz z nami do samodzielnego 1 niezależnego działania, korzystając przy ty*
z pomoęy wszystkich ludzi dobrej woli, sił i ugrupowań, które naprawdę działaj« dla dobra 'Solidarności". a więc takie Polski.
Dlatego tez korzystaliśmy Jako niezależna 1 samorządna organizacja z pomocy doradców działajęcych z porękl Kościoła, choć z biegłam czasu spotykało się to z narastającym oporem 0.Sienkiewicza. Nie-r»z na fcrum MKR nasze postulaty 1 wnioski służące usprawnieniu pracy.MKR opierał abeurdBlnym zarzutem: 'śmierdzi mi to Kościołem".
Dla 3.Sienkiewicza pomoc Kościoła i środowisk wyznaniowych z ni*
zwięzenych stawała się widocznie coraz bardziej zbędna 1 nie wyoodna.
bowiem nie odpowiadała zap«wne Jego wizji dziełelności"Solidarnoścl*.
Nikt z członków MKR nie zarzuca 3 . Stamkiewiczowl ani naszym partyjny*
kolegom członkowstwa PZPR. 3.Sienkiewicz nigdy nie zarzucaliśmy
"służelstwa wobsc partii", ale zarzucamy "świadczenie usług ewidentnym wrogom naszego Zwlęzku i prawdziwej odnowy całego kraju, w tym 1 w partii. 3est na to wiele dowodów, która możemy udostępnić każdemu.
Uważamy, że Polsce niezbędnie potrzebny Jest partnerski atosunek odnawiajęcej się władzy państwo wej ,’ partii oraz niezależnego i samo- rzędneqo zwlęzku "Solidarność".
Ludzi, którzy nie zgadzali aię z 3.Sienkiewiczem 1 krytykowali jego samowładne postępowanie oskarżał on także o kontakty z KOR-em. choć saa nie omieszkał do KOR-u wyałać ai»«j emlseriuszki w momencie, kiedy czuł eię Już całkiem skompromitowany w "Solidarności" 1 poza nię.
Możemy zapewnić naszych członków, powtarzajęc słowa Lecha Wałęsy, że
"Solidarność" nie pozwoli sobę kierować nikomu, zaś dobrych rad od nikogo nie odrzuci. Także więc MKR bez 3.Siankiewicza ni« pozwoli nikomu spoza "Solidarności" opanować naszej organizacji ani politycznie ani organizacyjnie.
Dalsze stwierdzenia 3.Sienkiewicza zawarte w Liście także sę nieprawdę.
Przykładem może być choćby sprawa rzekomej rezygnacji z pracy w MKR kilkunastu członków partii, kiedy w rzeczywistości odwołane zostały przez walne Zebrania Zakładowych Deleg a t ó w "Solidarności" cztery oaoby.
w tyr trzy przynależęce do PZPR. Podobnie nieprawdziwy jest zarzut wysuwany wobsc P.H.Wuttke. ‘akoby na 3egc wniosek podjęto decyzję o odsunięciu 3.Sienkiewicza z MKR-u w czasie spotkania z delegatami MKZ Katowice. H.Wuttke wogól> w spotkaniu tym nie uczestniczył,
wszystkie zr*sztę spotkania i rozmowy z przedstawicielami Innych MKZ-ów.
zmierzajęce do utworzenia Regionu Sl^sko-Zagłębiowakiego "Solidarności", co tak ostro zwalczał 3 .S i e n k i e w i c z , podjęta zoetaly na mocy uchwały oelcęatów załóg zrzeazonych w MKR 10 e t y c z n i * ' ! » « roku. o czym informowała nawet lokalna prasa 1 tv.
^rzyatępujęc do tworzenia ragionu “Solidarność" 1 Tymczasowego do wyborów Zarzędu, w b r e w twierdzeniom 3 . Sienkiewicz», nla dokonujemy więc wcale "wyborów przed wyborami", ani tym bardziej ni# prowadzimy
rozgrywek peraonalnych, lecz działamy Jedynie dla dobra Zwlęzku, zwlęzkowców i Polaki, w imię jedności wszystkich ludzi dobrej M l i *
Katowice, * lutego 1981 roku «*ec*mlk praaowy MKR-KZ MfcZZ ' I s l l ś i n w ś ć * Jastrzębie-Zdrój
H a t r H w la ł
. • •
LIST OTWARTY CZŁpNK&W PZPR Z MKR JASTRZĘBIE OO CZŁONKÓW NSZZ "SOLIDARNOŚĆ"
Naw-ią*ujiC do Listu otwartego K o l .3.Sienkiewicza do członków NSZZ
"Solidarność" opublikowanego przez "Trybunę" w nr 21 z dnia 28.01.1981 r.
uważamy, że działalność społeczna nie polega na częstym zabieraniu publicznie głosu.lecz na pracy włożonej na rzecz tego społeczeństwa a w naszej pracy związkowej to organizacja wewnętrzna MKR-u i jedności związku "Solidarność" w naszym Regionie.
Niestety pod tyra względem k o l .3.Sienkiewicz niewiele pozostawił po soOie, jeżeli nożna mówić o tym. że coś dobrego zostawił.
| Chcemy, żeby czytelnicy "Trybuny* wiedzieli, że piszący ten list są członkami PZPR o stażu ćżłonkowskin od 2 do 15 lat 1 nie 3 twiardz ii aby w stosunku do nas jako członków MKR Jastrzębie były czynione jakieś przeciwdziałania bądź zarzuty związane z przynależnością partyjną.
To wszystko zależy od tego kto komu służy, czy ktoś viszedł w jakieś układy czy nie.
Uważamy, że jeżeli człowiek uczciwie służy ludziom oszukanym i skrzywdzonym to nie oowinno mi*c żadnego znaczenia do jakiej organizacji należy,
ważne jeat aby dobrze 1 uczciwie służył zgodnie z duchem odnowy jaki powstał w nasżym kraju po wielkich strajkach s ierpnloww-wrześmowych . Każdy uczciwy Polak powinien dołożyć wszelkich sił aby ten duch odnowy niesiony przez wijkszość członków PZPR oraz związek zawodowy "Solidarność"
i inne związki uaacniał się i prowadził do jedności narodowej.
Bardzo łatwo jaat zarzucić komuś niewłaściwe postępowanie lub srawlac pod znakiem zapytania jago wartość 1 poziom moralny, ale za nim ro się czyni, to należy spojrzeć uczciwie na siebie- jak pracuję ? po co pracu-^
jak postępuję ? Jeżeli na te pytania każdy uczciwie odpowie, to znajdzie swoje miejsce - Jako działaczB związkowego, bądź Jako pracownika w a*’ <*
zakładzie na swoim stanowisku pracy.
Nie wiemy kto zarzucał k o l .Sleiklewiczowl przynależność o a r ’y-nj i kro żądał publicznego wyznania ”niewyt,aczalneao błędu" - na pewno n u czynili tego działacze związkowi z MKS-u.
Ala Jeżeli ktoś na posiedzeniu Prezydium u :\wa zwrot- śmierdzi mi to Kościołem" i ostentacyjnie opuszcza p3» n • z -mo Pre.’ diuni o wniosek nasuwa się sam.
Związek jest przecież światopoglądowo otwarty, luożie u p i ' i - glądzie nie mogą być poniżani lub wr<,»cz w y ń m icwjn \.
Mówiąc-o Kościele w Polsce to proponujemy z a p o d a n i * si< z his ; o■ } Polaki-w całości a nie z Jej wybranymi f r a z - n amt,
W liścia swym kol .Sienkiewicz podoje " o s t a - n e działania d o p > - i ; w do wyeliminowania kilkunastu osób - dziwna, że wyłącznie crłonk'%\
PZPR ż MKR-u".
Należy Mówić jasno i prawdy - to z a k a d pracy :<-<K "Manitcsi •-;
decyzją Walnego Zgromadzenie OolcgatAw odwoła! ca iktaciu f’>s !-u m o kilkaneśele lecz 4/cztery/ osoby i n m wszy 9'. j tvc os>u i • PZPR*W taj kwestii na jednym z posied/ert Prezydium H:vtf-u wyro.il powiadzlellśmy, że członkowie MKrt-u mo>ą byc odwoływani wyłączni.- i macierzysty Zakład Pracy.
W y j a ś n i a m y , że Uchwałą ZKR-ów z dnia 10.01. 1001 r. w .'astr;,biu zoatał zobowiązany do podjęcia działart zmierzających Jo p o u c z e n i a MKR w Jastrzębiu 1 MKZ Katowice,
Do tego celu Uchwałą Prezydium MKR został powołany ■'-cio osobowy jf 1.
który ż ramienia MKR prowadził rozmowy z fKi Katuwlco l każda ze s t r u n
przedstawiła w taj sprawie swoją propczvc ¡y.
Hlsprawdę j s s t . ż e ów 5-cio osobowy Zsspół zMKR.u 3s«irręt>ie pod wpływ»«
"doradcy" kol. H.Wuttke podjął decyzję o odsunięciu kol.Sienkiewicza Jako "osoby skompromitoweaej"
Rzecz przedstawia się całkiem inaczej - Zespół z HKR Oaetrzęble zaproponował połączenie się ber wskazywania przswodnlczęcyth. a zates.
nie tylko k o l .Sienkiewicza 1 w swej propozycji nie utył sJi'w "er'b skompromitowanych" - co zawarte jest w notatce ze spotkani* przedsta
wicieli HKR i MKZ.
Dodsjemy, Ze koncspcja ta została aprobowana przez Prezydiua HKR i która kol.Sienkiewicz zns, oraz w tej sprawie m e zasięgano rad-, kol. H.Wuttke.
Kol.H.Wuttke był jedynie doradcę Zeapołu w aprawie przeredsc^wsnis projektu Uchwały dotyczącej utworzenia jsdnapc zarządu rsgicnalnego zwięzku w naszym województwie.
Treść projektu tej uchwały rćwnlei akceptowało Prezydiua MKR, Dziwi nas'tylko fakt szybkiego rozprzestrzenienia listu otwartego k o l .O.Slenkleiwcza - kiedy w kraju panowało napięcie a związek walczył o dostęp do środków masowego przekazu.
Swo.i* arogs należałoby zapytać : Koau lub czeau to alało służyć ? l.M.KośliSskl, 2.G.Stawski, 3.0.Leszczyński.4. Z.Bogacz. 5.?.*vęier, 6 . M.Piotrowski. 7. K.Bęczyrtskl. 8 . A.Siemiaezkiewicz. 9. B.Saweda.
1C. B.Borys Piestrzyńska, 11. St.BaJoa, 12.A.Wlnczewski. 1».A.Mrowieć
u c h w a ł y
7 zebrania ZKR i KZ-ów arzaazonych w HKR Oastrzębis, odbytsgo w dniu 31.01.1981 r. w hali widowiskowo aportowe: w Jsstrzębiu.
Koaisja Uchwał 1 W niosków działająca ■ składzie:
1 . Przewodniczący - Ryszsrd Bonczsr - Ośwists i Wychowania Jastrzębie 2. Członkowis - Urszula Neuper; - Nauka i Kultura Rybnik
3 . - Ouiien Pasternak - ZBNCelaa Cieszyn
- Bernard Szweda - K>flC"XXX-L.PfcL“ 3st.trzębie W oparciu o zgłoazone do protekółu wnioski oraa dyskusję zebranych delegatów zaproponował* podjęcie naatępujęcych uchwał:
1 . Zobowiązuje się MKR do przedsięwzięci* wszelkich środków, w celu rezprtopatrótMihla aateriałuw fotograflcznych, pism, ulotek * plakatów dotyczęcych s t r * ’ki proklamowanego w Rzeszowis przez NSZZ*Solldarnaść*
wi*jak«.
2. Zobowiązuj* się MKR do opublikowania treści artykułu na teaat "3*k zni*zczyc r.aród", zamieszczonego w biuletynie "Solidarność" Kaliska.
3. Zobowlszujs się MKR do przsdłożanla na naatępnya zebraniu 7-lu przedstawicieli do Zarzędu Rsglonslnego Slęsks 1 Zagłębia.
ZsrzęcJ tsn psłnlć będzie, tyacraeowa funkcję w r e g l o m * do czaau przeprowsdzen.s wyborów Rega o r a l n y c h . zgodnls z ordynac,,« wyborczę.
•i. 2g roasdzeni dsleoecl przyjmuję jako obowlęzujscę foraułę jedno~
0F't>ow^p0 przewodnictwa Źarzędu Rsgienalneęo slęska 1 Zagłębia.
Ł. w *kł*d Koaiaji RswlzyjneJ H K R 3aatrz*bia posyłanej na okras pr*sj4cia- wy do czasu przsprMsr.zsnia Wyberóm Hs|.as»laycli astslono na 11 o«4b bsz otresiawi- Branż 1 sekcji.
W skład Ks*śs|i • m U y j * * ] mmmmi H
Rytwiński Staniała«». Piasecki Józef, Abłcoowicz U n w w l « . |»aai«arwli Ju l i a n . Wiśniewski Ryszard, Puszta M i ec zysła w, Pler*ycka Zofia.
Kazek G r a ż y n a , Bogdanik Józef, Rejpert Urszula, Jankowski Józef.
6 . Decyzję o padJęcie strajku generalnego ostrzogawczago na dzień 3.02.1991 r. w godz. od 12,00 do 13,00 pozostawiono do rozpatrzenia KKP w Gdańsku.
7. Przełożyć wybory do irajowej Komisji Górnictwa na dzień 21.02.1981 r.
z uwagi na to, że nie wszystkie ZKR przekształciły się w komisja zakładowa - odpowiedzialny Kierownik Sekcji K.Krawczyk.
Zleca się zwołać 7.02.81 r. posiedzenie przedstawicieli ZKR-ów i ZKZ-ów resortu górnictwa w celu przyjęcia ordynacji wyborczej i omówienia wszystkich technicznych szczegółów zwięzanych z wyżej wymienionymi wyborami.
8 . Zobowiązuje się MKR do wystosowania listu otwartego do środków
masowego przekazu dotyczącego szykanowania Kol.red.Rafała 5zvmońaklego przez red.naczelnego ośrodka TV Katowice Andrzeja Koniecznego z
żądaniem przywrócenia red.Rafała Szymońsklego na poprzednio zajmowana stanowisko /dot.wizji/ i wyciągnięcia sankcji dyscyplinarnych wobac red. naczelnego za nadużywanie swojego stanowiska.
List otwarty otrzymują: KC PZPR, tc.7 PZPR, Minister Kultury i Sztuki, Przewodniczący Sady Ministrów. Przewodniczący Rady Państwa,
Przewodniczący Komitetu d/s Radia i Telewizji.
Komisie Uchwal 1 Wniosków K O M U N I K A T
z posiedzenia Prezydium MKR-KZ NSZZ “Solidarność"
w Jastrzębiu z dnia 2 . II.1981 r.
1. Prezydium powierzyło realizację uchwał z zabrania z dnia 3.01.1981 r.
V-ce przewodn. MKR Kol.Stefanowi Pałco.
2. Prezydium przyjęło rezygnację kol.Tadeusza Jedynaka z pracy w
Prezydium Komisji Mieszanej. Kol.Jedynak został przesunięty do pracy przy KKP.
3. Prezydium powieżyło funkcję V-ce przewodniczącego Komisji Mieszanej kol. Władysławowi Kałduńskiemu.
4. Prezydium przyjęło pozytywnie wniosek Komisji Zakładowej NSZZ
"Solidarność" Pracowników Oświaty i Wychowania Fizyczneoo o odwołanie z pracy w MKR Jastrzębie kol. Urszuli Nsupart.
5. Prezydium MKR uzupełniła skład Komisji Mieszanej po rezygnacji Kol. Sienkiewicza powołując do w/w Komis.1i
Kol. Bernarda Szweda - K WK“XXX-Lecia PRL" Jastrzębie Kol. Henryk Fręczek - Transgór" Mysłowice
Komisja Zakładowa przy ZSC poda swojego przedstawiciela w najbliższym terminie, który wejdzie w skład Komisji Mieszanej.
6 . Prezydium zatwierdziło następujących kolegów do pracy w sekcjach MKR Jastrzębiu:
Powielarnia Informacja Rejestracja interwencja
A n d r z e j . - Jeż Zygmunt, Grzeszklawlcz Loszek
- Wasahan Ryszard, Rygier Zbig«Ł«w, Sadłakowski J.izef.
Piotrowski Mirosław
- Sawicki Mieczysław, Kołdyński Waldemar
- Piotrowski Mirosław, Misiewicz J ó z e f ,Leszczyński
li
Zobowiązują *1* pozostałych kolegów ni« ujętych w t.yn wykazie do udzielani* niezbędnej pomocy w/w.
7. Prezydiom upoważniło nest*puj*cych kolegów do podpleywenl* druków bankowych dot. otwieranie konti
Kol. koi. Kosiński Marian, Sawicki Mieczyeław, Szweda Bernard.
Informuj* al« te w aprawach finansowych koreepondencj* należy przesyłać do działu księgowego Filii MKR 3estrz*bis w Katowicach ul. Szaf.ranka 2.
O Ś W I A D C Z E N I E
M K R Owstrjcfble 1 zgrupowana w. nim zakłady pracy zwracaj* al* do kompetentnych władz politycznych PRL o Jednoznaczne ustosunkowanie s i* 1 wyjaśnienie przyczyn 1 skutków tragedii Grudnia 1970 roku 1 Czerwce 1976 roku.
2*ctoy pełnego, wyczerpującego wyjaśnienia, kto personalnie ponosi odpowiedzialność za fakt użycia aiły zbrojnej przeciw strejkuj*cym robotnikom.
2#daay pełnego wyjaśnienia udttłu oaób piastujących obecnie wysokie funkcje polityczne 1 rzędowe.
Uważemy, że na fali odnowy. Jaka przechodzi przez hasz kraj, tego typu aprawy rusz* zostać wyjaśnione do koóca.
Oest to, naszym zdaniem, podstawowa kwestia budowy zaufani» pomiędzy władz* a społeczeństwem.
Uważsmy, te katda prawda, choćby najbardziej tragiczna, musi zostać powiedziana do korica.
3eat to podatawowa zasada wiarygodności obydwu etron.
Wiceprzewodnlczfcf MKR NSZZ
"Solidarność*
/- / Stefan Pmłka
STANOWISKO ZWIĄZKU W ISTOTNYCH O L A NAS SPRAWACH.
TVWCZASOWY REGULAMIN
S przyznania zasiłków etatutowych za środków HSZZ"Solidamość*
i* • • : * .
1. Zasiłki przyznawana a« w p r z y p a d k ut a/ urodzin dziecka
b/ zgonu członka zwl*zku
c/ zgonu najbllZazego członka rodziny 2 . Wysokość zaelłku wynosi odpowiednio:
a/ 1.500,-zł przy urodzeniu dziecka
b / 3 0 0 0 ,-zł prrv zgoOnla członka związku ^ e / 1 5 00,- złp r zy zgodnie rodziny
3. We.unkiea przyznania zaelłku laat conajsmiej półroczny etat w
“SollOam aścl z wyjątkiem członków zarejestrowanych w NSZZ
‘‘Solidarność* przed n . x i , i * S O r., których oto* ton nie obowiązuj*.
■«*.. Z m ody t f M U a a o ś s i »T«|«ioaaiiia zooiłku z Tytułu urodzenie al«
- zasiłek wypłaca.**» w oparciu o p r z e d ł ó ż m y urodztwi# « 1«
dziecka,
• zasiłek przysługuje obydwojgu rodzicom. jeżeli *• członka«! związku, - «* przypadku urodzenia dzlecke przez •••otn# matkfzaeiłek wzrasta
O 50 % .
5. Zasadyl. A o ł l c z n o ś c i przyznawania zaeiłków.z tytułu zgonu członka zwięzku
- zasiłek wypłaca *ię w oparciu o przedłożony akt zgodnu,
- zasiłek wypiaoa się w pierwszej kolejności mełżonkowi, dziecku, rodzicom. rodzeństwu,.teścio* lub inny* znajomym, którzy zajęli się organizec jc£pi pogrzebu 1 przedłożyli odpox#dnie rachunki.
6 . Zaaady i okoliczności przyznawania zasiłków z tytułu zgonu członka rodziny
- zasiłek wypłaca eię w oparciu o przedłożony akt zgonu członka rodziny i inna dokumenty udowadniające stopień pokrewieństwa z członkiem zwięzku,
- zasiłek wypłaca się w przypadku:
a/ zgonu aałżonke lub osoby pozostającej w trwałej wspólnocie małżeńskiej bez zawarcia formalnego małżeństwa po przedłożeniu odpowiedniego dokuaentu wspólnego zamieszkania za zmarłym.
b/ zgonu dziecka po przedłożeniu dowodów o pobieraniu zaaiłku rodzinnego c/ zgonu rodziców i teśców.
7. Me wszystkich nie przewidzianych w regulaminie przypadkach decyzje podejmuj® Komisja Zakładowe.
8. Prawo do zasiłku wygasa po upływie- 3' miesięcy od.daty urodzenia lub zgonu.
Opracowała Koaiaja w składzie) Piecki Andrzej Rafineria Gdańsk, Konrad Maruazczyk CIGM Gdańsk. Czesław Stachsl. ZNTK Gdańsk.
DL ACZEGO WYBIERAMY RADY PRACOWNICZE
We wrześniu ub. roku Z-ięzek n«*o* w swym prggremie działania Jak» Jeden z celów postawił sobie powołani* w zakładach tzw. Rad Pracowniczych.
Obecnie po zakończeniu wyborów d.o Komisji Związkowych w każdym zakładzie powinna zostać wybrane taka rada Pracownio2a czyli przedstawicielstwo całej załogi. Kwestię tę oMawiano Już na Plenum MKZ, budzt Jednak ona nadal pewne wętpllwotcl.
W znacznej mierze wynikaj« one z Mechanicznego przenoszenia koncepcji dzia
łania tzw. starych związków do nowej sytuacji. Dlatego właśnie w przeko
naniu niektórych osób zadania Związku i Rad Praeowniczych pokrywaj* sit..
r powołanie Rad Pracowniczych niepotrzebnie skomplikuje sytuację.
Podejście takie jest niesłuszna.
Działalność "starych zwlęzków" kojarzy sif i słusznie, przede wszystki*
z rozdziała* świadczeń z funduszu socjalnego. Pakt. że Rady Zakładowe ograniczały eię niemal wyłęcznlo do załatwiania epraw tego typu, był właśni* jednym z głównych powodów niezadowolenia pracowników,
t-udzlo nie aogll liczyć n* pomoc Zwl«zku w konflikcie z Oyrafccję eni na to, te Związek będzie alf starał o poprawę warunków pracy, płacy, warunków bhp.
¿upalnie nierealne było Już liczenie na związki w sprawach poprawy warunków życia społeczeństwa lako całości jak na przykład sprawa wolnych
•obót, ochrony środowiska, budownictwa mieszkaniowego ltp.
X właśni« tvml sprawami przede wszystkim ma się zajmować "Solidarność'*
działacze n«(.zego Zwlęzku nie mogę być zetem urzędnikami.
Muszy byc r,»trawieni ne odkrywanie niezalatwionych dotęd problemów 1 walcłyc c ich rozwiązanie w krótszych lub dłuższych negocjacjach z adminie:rację. Ro osiągnięciu porozumień muszę dopilnowywać ich raalijtacji. Zwięzek nasz. Jak z tego wynika:
Po pierwure cr...erza stele do wprowadzanie zmian na lepsze, do tego aby proce t>\ ił bardz-ej bezpieczna 1 o ile to możliwe mniej ciężka zaś pędzla^ wynaęrrdzenia 1 innych świadczeń sprawiedliwszych. Związek kant roiu;« też realizację swych postulatów po ich uzgodnieniu z
•Omlnlst r a c ; ę.
Po drugie formułuje 1 walczy o rozwiązanie problemów dotyczących całego apoŁeczeństwe albo jego części / b r a n ż a # zawód, ragion/.
Cela* Związku "Solidarność" 6ę ogólnie sformułowane w statucie.
Trzeba je teraz przełożyć na język konkretnych spraw do załatwienia w zakładzie pracy.
Wylanie się w tym miejscu pewien problem. Zwięzek zawodowy reprezentuje przede wszystkim interesy swoich członków, które mogę być niekiedy sprzeczne z interesami innych pracowników lub zniektórymi interesami zakładu pracy jako całości. Z tego względu potrzebna jest reprezentacja załogi jako całości, niezależna zarówno od instancji politycznych i administracyjnych a także związkowych.
N a s t ę p n y przyczynę, dłaJctórej potrzeba powołać Rady Pracownicze Jest ta, że Zwięzek nasz programowo nie włęcza się obecnie do zarzędzania i klarowania.
Nie aa do tego ani uprawnień ani możliwości. Z drugiej Jednak strony istnieje wśród załóg silne drżenie do współzarzędzanla. Istniejęcy dotęd KSR potrzeby tej nie zaspokajał. V» miarę autentycznymi formami saaorzędu były bezpośrednio powojnie a później po Październiku 1956 r.
Kady Robotnicze. Zoatały one najpierw ubezwłasriolnlone przaz włęczenie ich do KSR a potem wogóle zlikwidowane. Wyłania się więc obecnie konieczność utworzenia nowej formy samorzędu pracowniczego. Władze przygotowuję propozycje zmian ustawy o samorządzie liczęc się z konie
czności» znacznych reform. Przypominamy tu, że; zwięzek nasz istnieje u z k.ika miesięcy a nowej ustany o zwięzkach zawodowych jeszcze nie
•r.. T*«. dzieje się z Radami Pracowniczymi. Oczywiście i Związki 1 feaoy K a c o w n a c z e będę «usiały działać zgodnie Z"uatawami ale jjafnoczaśnit beja musi się liczyć w układaniu ustaw z lstnlejęcyml
tatianl epo<«cznyml.
*acv P ra c owniczi,jako autentyczne instancje samorzędu będę miały z pewne»clę uatawowo zagwarantowany wpływ na personalnę obsadę stanowiak w zakiadzie.
«ad • ^ręcpwnicze jako reprezentacja całej załogi powinny także przojęć bieżęct zaioan?»! dc *ychczaaowych Rad Zakładowych rj. kontrolę nad
rozdzi»«** świadczeń z funduszu socjalnego i mieszkaniowego, opiniowania
z w o l n i er, i kar, a także opiekę nad kasami zapomogowt^-pożyczkowymi.
Oset te trzeri pow-id dla ich powołania. Rada Pracownicza winna aiać więc Piorc 1 pracownika lub pracowników na etacie przedsiębiorstwa.
Zwięzek aawoc.ow-/ może wywierać nacisk na Kadę..pracownlczę tylko poprzez swoich cztanków. oaniej wybranych. Dlatago członkowie Rady Pracowniczej i— « « « m w Kvć * a dn » c z e s n e członkami Koalaji Zakładowej Zwięzku.
Rady Pracownicze traktować należy zeta» Jako aamorzęd zajmujęcy * ię zarówno sprawami zarzędzania jak 1 Indywidualnymi sprawami socjalno- bytowymi.
Rada Pracownicza nia podlega żadnej instancji zwierzchniej.
Uchwały zwlęzku nia są dla niej bezpośrednio wigżęce. . Jednakże działalność członków Rady, którzy należę do Solidarności nie może być sprzeczna ze Statutem Zwlęzku ani z podatawowymi uchwałami zakładowej organizacji zwięzkowej.
Gdyby tak aię działo, organi*acja zwięzkowa może w stosunku do awago członka zasiadającego w Radzie zastosować sankcje przewidziane Statutem.
Przyjmujemy, że Rady Pracownicze powstanę we wszystkich zakładach pracy.
Jest to bardzo ważna, bowiem dotychczaa pozorny samorzęd W postaci KSR nie był powoływany we wszyetkich zakładach pracy.
Jak wybrać Rade Pracownicza
Należy wybrać Ję po wyborach zwlęzkowych i koniecznie według liat wyborczych. Powinny być w zakładzie przynajmniej 2 liaty wyborcza
i każda z nich powinna liczyć tylu kandydatów, ile ma być miejsc w Radzie.
Liaty takie powinna wystawić ’Solidarność'', stare zwięzki, oaoby nia zrzeszona, ewentualnie inna organizacja działajęce y/zakładzie.
Jeśli oprócz “Solidarności" nikt innej listy nie zgłosi, trzeba wyłonić przynajmniej Jeszcze Je4nę listę -Solidarności“ .
Należałoby wtady przyjęć zaaadę, że listy wchodzę pod głosowania.
Jeżeli się zbierze pod nimi jakęś określonę liczbę podpisów.
Oo Rady głoauje cała załoga, nie tylko członkowie zwięzku.
Wrzuca aię do urny kartkę z H a t * , na którę się chce głoaować. Skreśleń żadnych aię nia dokonuje.
Jeżeli Jakaś lista zdobyła np. połowę głosów, to kandydaci z taj liaty zajmuję połowę miejsc w Radzie Pracowniczej.
Robi się to w ten sposób, że Jeśli lista miała np. 8 nazwlak i zdobyła połowę głosów, miejaca w Radzie zajmę ci, którzy byli na liścia na pierwszych czterech miejscach.
Z kolei inna llata zdobyła np. 1/4 głoaów 1 dzięki temu 2 miejsca w Radzie.
Owóch pierwszych kandydatów z tej liaty wchodzi zatem do Rady.
Jeśli Jakaś organizacja Jeat mało liczna /np. atara związki/ i nia może lub nia chce wyatawlć liaty z takę ilościę kandydatów, jakę ma liczyć Rada Pracownicza, wtedy niech wystawi liatę krótazę.
Ważne jest jecfriak aby Rada Pracownicze nie była w żadnym wypadku delegowana przez stare i nowe zwlęzki.
Musi być wybrana przez całę załogę według sprawdzonej przez wiele dzlesiętków lat w nowoczeanych społeczeństwach zasady głoaowania na liaty, a zatem na różne programy działania.
Zespół Analiz Bieżęcych MKZ NSZZ "Solidarność"
w Gdańsku ZAŁOŻENIA 0Q USTAWY O ZWIĄZKACH ZAWOOOWYCH
Zespół powołany uchwałę Rady Państwa Z dnia 23 września 1980 r. do opracowania projektu uatawy o zwlęzkach zawodowych, przedstawia do publicznej konaultacjl społecznej szczegółowe założenia taj uatawy.
x. KIERUNKOWE ROZWIĄZAĆ PRAWNYCH •
Ustawa o związkach zawodowych powinna określić pozycję ustrojowo, zadania oraz paaws 1 obowiązki związków zawoéowych w sposób
odpowiadający wymogom 1 warunkom obacnsgo etapu rozwoju społsczertstw«
socjalistycznego.
Nlszbfdns Jest unormowania podstawowych zagadnień dotyczących
działania związków zawodowych w PRL 1 zakreślenia ram do szczegółowej regulacji w statutach związków, zgodnej z Konstytucję PRL 1 konwen
cjami międzynarodowymi w tym - z konwencję Nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz z porozumieniami zawartymi w Gdańsku.
Szczecinie 1 Jastrzębiu.
Celam ustawy powinno byćs
a/ określenie podstaw działania zwięzków zawodowych Jako niszależnej' 1 samorzędnsj reprezentacji ludzi pracy, której głównym zadaniem Jaat ochrona praw i inteaesów pracowniczych,
b/ zapewnlsnls pełnaj swobody powstawania i działania zwięzków zawodowych - zgodnie z obowlązujęcym porządkiem prawnym.
c/ określenia praw 1 obowlęzków rwięzków zawodowych umożllwlajęcych z Jednaj strony skutecznę ochronę praw pracowniczych, z drugiej tai - nie naruszajęca odpowiedzialności kierownictw zakładów pracy i innych organów administracji państwowej za realizację zadań produkcyjnych,
d/ uniemożliwienie współdziałania różnych ogniw ruchu zawodowego w ich działalności na rzecz ludzi pracy.
•/ określania gwarancji realizacji ochrony praw związkowych.
II. POOSTAWOWE ZASADY TWORZENIA ZWIĄZKÓW ZAIVODWYCH.
1. Zapewnia się prawo tworzenia zwięzków zawodowych bez potrzeby uzyskania uprzedniego zezwolenia,
Przyatępienle do zwięzku Jest dobrowolne. Nikt nie może ponosić ujpmipych następstw z powodu przynalsżności do związku lub
pozostawania poza zwlęzklem.
2
a/ Związki zawodowe sę niezależne 1 nie podlegają nadzorowi lub kontroli za atrony organów administracji. Organy te.>aą zobowlęzar
« • powstrzymywać się od wszelkiej Ingerencji, którę ograniczałaby lub przeszksdzała w zgodnsj z prawem działalności zwięzku.
b/ Wszystkie zwlęzkl zawodowe meję Jednakowe prawa. Organa admini
stracji obowiązane eą do jednakowego traktowania wszystkich zwięzków zawodowych.
3. Zwlęzkl zawodowe sę samorzędne 1 maję prawo awobodnego kształto
wania swych struktur wewnętrznych, opracowywania statutów 1 regulaminów zwlęzkowych. Jak również awobodnego wybierania swych przedstawicieli, powoływania władz oraz układania programów awsgo działania. Mogę również zawierać porozumienia dotyczące
współdziałania. . »
4. Z w ią z e k 'zawodowy działa.na podstawie attatutu, który powinien być żgodny z zasadami uetrojowymi określonymi w Konstytucji PRL oraz Innymi uatawami w szczególności Związki Zawodowe stoję na grunci zasad śpołscznsj własności środków produkcji, będęcej podstawą ' . socjalistycznego ustroju Państwa oraz przswodnlsj roli PZPR spełnianej w ramach konatytucyjnych kompetencji organów państwow
a/ Statut zwięzku za*odeMego określa nazwę, siedzibę, terytorialny 1 przedmiotowy zakres działania oraz cele zwlęzku, zaeady nabywania i utraty członkowstwa, prawa i obowiązków członków, strukturę organizacyjny l władze związku, szczegółowy tryb dokonywania ich wyboru 1 odwoływania oraz źródła finansowania działalności zwlęzku.
b/ v>ybcry do władz zwlęzkowych sę demokratyczne 1 tajne.
c/ Atzyscy członkowie zwlęzku maję czynne 1 bierne prawo wyborcza.
Statuty nogę stanowić o rozdzielności funkcji we władzach zwlęzkowych od funkcji w organach administracji państwowej 1 gospodarczej oraz we władzach organizacji politycznych i społecznych poprzez
pozostawienie kandydatowi lub członkowi władz zwlęzkowych prawa wyboru jednej ztych funkcji.
6 . a/ Zwlęzek zawodowy nogę tworzyć 1 do niego należeć osoby śwladczęco prac« w raaach stosunku pracy, bez względu na podstawę tego stosunku 1 stanowiska.
Przejścia na emeryturę lub rentę albo pozostawienie bez pracy w zwlęzku z poszukiwanie« nowego zatrudnienia lub urlopem bezpłatnym nie prowadzi do automatycznej utraty członkowstwa.
b/ Prawo tworzenia 1 zrzeszania się w zwlęzkl zawodowe maję także osoby śwladcz«ce stale pracę na zasadach zbliżonych do pracy wykonywanej w ranach stosunku pracy, jeżeli same nie zatrudnlaję pracowników.
Dotyczy to nr szczególności chałupników, agentów, osób stale śrrladczę- cych pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy o świadczenie usług /zlecenia/ oraz członków rolniczych spół
dzielni produkcyjnych.
7. a/ Rolnicy indywidualni naję prawo zrzeszania się w zwięzki, w celu obrony swoich praw 1 interesów zawodowych.
Zwięzkon ty» należy zagwarantować takie same, jak zwięzkom zawo
dowy* , uprawnienia w zakresie swobody zrzeszania się, swobody tworzenia atruktur organizacyjnych i trybu rejestracji.
Funkcjonowanie ich winno określać ustawa o samo rzędzie rolniczym, uwzględniaj«ca w pełni odrębność metod działania, wynikajęca z łęczenie przez rolnika cech pracownika 1 właściciela środków produkcji.
b/ Na analogicznych zasadach należy zapewnić prawo zrzeszania się
twórca» oraz osoboa pracujęcych na własny rachunek / » . in.taksówkarzom i innym grupo» pracuj«cych/, a funkcjonowanie ich organizacji
/zrzeszeń/ zawodowych,uwzględnlaj«ce odrębności metod działania, wynikaj«ce ze swoistości wykonywanej pracy, powinno określać:
1/ odnośnie osób pracuj«cych na własny rachunek - odpowiednio znowelizowane przepisy ustaw regulujęcych ich działalności, 2/ odnośaie twórców - przepisy ustawy o «towarzyszeniach, która
winna zastępie obowięzujęce dotychczas prawo c stowarzyszeniach Z 1932 r.
8 . Osoby zaalerzajęce założyć zwlęzek zawodowy wybieraj« koaltet założy
cielski i uchwalaj« atatut.
Liczba założycieli nie noże być anlejsza niż 100 osób.
t
9 . a/ Zwięzek za*octowy nabywa oeobowość prawn« r upływ«« jednego mleai«ca od zkotania wniosku o rejeetracj«. chyba, ta organ rejeatracyjny w tyr tarninie odmowa wpisu do rejestru z przyczyn 0 których mowa w pkt. b.
b/ organ rejeatracyjny odmówi rejestracji. Jeżeli charakter zwt«zku 1 treść Jego statutu wskazuj«. że organizacja nie Jest zwt«zklo»
zawodowym w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych, albo posta
nowienia statutu a« niezgodne z przepisami tej ustawy.
c/ organem rajoatracyjnym Jest S«d Wojewódzki w Warszawie Od poatanowienia S«du przysługują środek odwoławczy do S«du Najwytezego.
d/ Postanowienia pkt. a/ da c/ stosuje się odpowiednio w wypadku dokónanlazaian statutu. Oo czasu zarejestrowania nowego statutu obowiązuje atatut dotychczasowy.
a/ Zwięzek zawodowy podlega wykreśleniu z rejestru w wypadku gdy:
1/ podjęta zostanie uchwała o rozwiązaniu zwl«zku w sposób przawidziarty w statucie, albo
2/ liczba członków związku utrzymują się poniżej 100 osób. dłużej
niż przaz miesl«c. ,
10. Zwięzki zawodowe maj'« prawo zrzeszać się w fodoracje i konfede
racja do których stosuje się odpowiednio zasady okreilone wytej w ust. 1 do 6 oraz 8 1 9
11. Zwlęzki zawodowe federacje .i konfederacje maj« prawo przyatfpować do mlędzynarodowychorganizacji zwi«zkowych w colu reprezentowania zawodowych 1 społecznych interesów swych członków wobec społeczno
ści międzynarodowaj 1 działalności na.rzecz umacniania między
narodowej solidarności ludzi pracy, upowszechniania postępu społecznego i sprawiedliwości społecznej..
I U . PRAWA X OBOWIĄZKI ZWIĄZKÓW Ż*VQOOWYCH
12. Zwlęzki zawodowa reprezentuj« swoich członków wobec kierownictw zakładów pracy, organów władzy, administracji państwowej i gospo
darczej, organizacji politycznych 1 społecznych, a także w stosunkach z organizacjami zwl«zkowymi Innych krajów.
13. Z*l«zki zawodowe chroni« prawa oraz biet«ce i długofalowe interesy ludzi pracy w zakresie warunków praoy 1 płacy oraz warunków
bytowych, socjalnych 1 kulturalnych.
Oziałajęc na rzecz pomnatanla dochodu narodowego i Jego sprawiedli
wego podziału, mog« inicjować 1 popiartć wysiłki, zaierzajjce do ulepazania metod zarządzania 1 klarowania goapodark« narodow«
sprzyjaj« postępowi organizacyjnemu, technicznemu oraz racjonal
nemu wykorzystaniu kwalifikacji 1 zdolnień pracowników.
14. a/ Zwlęzkl zawodowe maj« prawo opiniowania z a ł o ż e ń lub projektów aktów prawnych oraz decyzji maj«cych istotne znaćKenle dlc
ludzi pracy 1 ich rodzin.
Dotyczy to w szczególności:
- projektów narodowych planów społeczno-gospodarczych, - praw 1 obowl«zków pracowników wynikających lub zwlęzanych
ze etoaunklem pracy,
- wynagrodzenia i lnjych świadczeń dla pracowników i ich rodzin, - ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń socjalnych,
- bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony zdrowia 1 wypoczynku/
- zeepokojenie potrzeb.mieszkaniowych ludzi pracy,
<• cen, kosztów utrzymania i zaopatrzenia rynku.
- ochr on y śradowleka naturalnego.
b/ Zwlęzkl zawodowe «aj« prwwo wyrażania »woj opinii publlcznla, w tym także w środkach meeowego przekazu.
Znifzek zawodowy może zwrócić alf do Prezydium Sejmu 1 Prezydium rady narodowej o umożliwienie złożenia aw*j opinii no pleaarya poaladzanlu Sejmu 1 sesji rady narodowej.
Organ występujęcy x Inicjatyw« wydania aktu prawnego lub decyzji jeet obowifsany ustosunkować się do opinii związków zawodowych, c/ w «prawach o których nowa w pkt. a/ zwlęzkom zawodowym zapewnia
elf udział w pracach przygotowawczych na projektami aktów prawnych lub decyzji, jeżeli maj« ono latotne znaczenie dla ludzi pracy,
d/ Może być utworzona Rada Społeczno-Gospodarcza na zasadzie priorytetu zwięzków zawodowych oraz właściwych organów
adminiatracjl państwowych 1 gospodarczej lako organ konsultaty
wny do wepólnego rozpatrywania spraw określonych w pkt, a/, 1*. Zwlęzkom Zawodowym przyeługuje prawo wyotępowanla z wnioskami
sygnellzuięcymi epołecznę potrzebę zmiany obowięzujęcych aktów prawnych dotyczących praw 1 lnterśsów ludzi pracy. * .
16.a/ Zwlęzkl zawodowe zawierał« układy,zbiorowe pracy, które obejauję wszystkich pracowników, bez względu na przynależność do zwięzku.
Jeżeli pracownicy jednej branży sę zrzeszeni w kilku zwięzkach do rokowań zapraaza aię wszystkie zalntoresowsne związki.
Układ może być zawarty, Jeżeli na jago treść wyrażę zgodę zwlęzek lub zwlęzkl reprezentujęce większość pracowników danej branży lub zawodu.
b/ Przy zawieraniu branżowych układów zbiorowych należy aię kierować zasadę, że wynagrodzenia pracowników identycznych zawedów występujęcych w całej gospodarce narodowej /kierowcy, maszynistki/ kształtowane aę jednolicie pod względem zassd i wyaokości, po porozumieniu się ze *wl«zkaml zawocbwymi.
W oaozególnych przypadkach przewiduje alę możliwość zawierania Mkl«dów zbiorowych pracy dla poezczególnych zawodów.
c/ W gałęziach pracy nla objętych układaal zbiorowym regulowania warunków pracy 1 płacy naatępuja po porozumieniu aię ze
Zwlęzkaml Zawodowymi.
17. ■/ Zwlęzkl zawodowe sprawuję epołacznę kontrolę nad warunkami pracy, płacy 1 bytu pracowników 1 ich rodzin oraz przaatrzeganiem praw pracowniczych.
b/ Jeżeli w oprawach, o których mowa w punkcie a/ Zwlęzek zawodowy st w i e r d z i . że postępowania jest niezgodne z prawem lub naruaza zaaady sprawiedliwości epołacznaj, a Interwencja nie zostanie uwzględniona może wyetępić z sygnalizację do jednostki nadrzę
dnej z żędeniaa uaunlęcla stwierdzonej nieprawidłowości.
Jednostka ta jeat zobowlęzana udzielić odpowiedzi na aygnall- zację w terminie 2 tygodni.
|8 . a/ Zwlęzkl zawodowe mogę dokonywać ocen^warunków pracy, pł a c y i bytu pracowników. W tym calu zwlęzkom zapewnia aię pełnę Informację o sytuacji apołacznej 1 goapodarczej w skali kraju, województwa, or-az zakładu proc y z zastrzeżeniem zachowania tajemnicy pwrta-MOwaj 1 służ bow ej.
b/ Związki zawodowe maj« prawo prowadzenie we własnym zakresie badań statystycznych, analiz indeksu cen i plac oraz innych elementów określających warunki bytu i pracy pracowników i ich rodzin w szczególności zaś kształtowania sią kosztów utrzymania, wartości realnych plac 1 świadczeń z ubezpieczania społecznego.
19. Związkizowodowo współdziałali? z państwowo 1 sool^cznj inspekcją pracy. W razie stwierdzenia przez społeczną Inspekcji pracy rażącego naruszania przepisów bhp. bezpośrednio zaijmzojącoao życiu l zdrowiu pracownika 1 odmowy wykonania przez kierownika zakładu pracy zleceń społecznego inspektora pracy, organ zakłado
wej organizacji związkowej ma prawo złożyć sprzeciw przeciwko dalszemu zatrudnieniu pracownika no danym stanowisku, zawiaoa- miając o tym inspektora pracy. Brak sprzeciwu nlo ogranicza prawa pracownika do powstrzymania się od oalszego wykonywania pracy.
20. Związki zawodowe prowadzą działalność wychowawczą na rzacz
kształtowania etyki zawodowej , sumiennego i rzetelnego wykony- >■
wania obowiązków pracowniczych, a także właściwych zasad współży
cia sp>łeczneoo.
21. Związki zawodowe małą prawo prowadzenia własnej działalności wydawnicze; dla celów pracy związkowej oraz działalności osi/la towo-a* kol en lewe 1.
22. Związki Zawodowe prowadź? działalność w zakresie samopomocy związkowej, w szczególności organizują pracownicze kasy zopooogowo-poźyczkowe i kleruig ?vnl kosspi.
23 a/ Zakładv pracy obowiązane są ułatwiać związkon zawodowym reali
zowanie przysługującym im uprawnień a w szczeąólności : - udzielać im informacji w sprawach objętych działalnością
związków zawodowych,
- udost^pn.ać do wglądu dokumentacji spraw pracowniczvch, - stworzyć warunki lokalowe lzapewnić środki techniczne umożli
wiające właściwe funkcjonowanie związków.
b/ Na wniosek właściwej instancji związkowej zakład pracy obowiązany jest udzielać bezpłatnego urlopu pracowników powołanemu do
pełnienia funkcji związkowej.
Zgodnie z przepisami prawa pracy, urlop ten nie pozbawia pracownika uprawnień związanych ze stosunkiem pracy, w tym zwłaszcza ciągłości pracy.
c/ /«/AKIANT I / Na wniosek zakładowej organizacji związkowej zakład pracy Jest zobowiązany do zwolnienia od pracy zawodowej pracownika w celu pełnienie funkcji w organie wykonawczym tej organizacji, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenio ilnnych świadczeń ze stosunku* pracy. Liczbą osób uprownionych do tegu zwolnienia ustala się w zależności od liczby członków związku na analogi
cznych zasadach, Jak w dekrocie o radach zakładowych.
/WARIANT II/. Zwolnieniu od pracy zawodowej o którym mowa w waria
ncie I następuje na zasadach określonych w pkt.b/.
Pracownikowi urlopowanemu przysługuje wynagrodzenie za pracą od związku zawodowego, z tyn, że zachowuje on prawo do innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, od zakładu pracy.
d/ m r r ó w n i k zakładu pracy obowiązany jeat udzielić pracownikowi z w o l n ie n ia . na cza» niezbędny do wykonani* koniecznych czynności zw.ęzenyeh z dzlełalnoóclę zwlęzkowę.
?4. Niezależnie od eryaienionych wytej kompetencji zwlpzkl zawodowa wvkonu]o inne zadania zwłaazcz* w aferze atoaunku pracy.ubezpie- czert społecznych i eemorzędu pracownlezago - w zakraala 1 na zaeedect określonych w odrębnych przepisach prawnych. Dotyczy to w ezczegól- noSci ochrony praw pracowniczych oraz udziału w radach nadzorczych ZUS i jeoo oddziałów oraz w samorzędzle pracowniczych,
IV. ZAKŁADOWA ORGANIZACJA ZWIĄZKOWA
25. a/ Organy wykonawcze zakładowych organizacji zwlęzkowych pełnię w stosunku do kisrównikazekładu pracy funkcje przewidziana doty ch
czas w prawie pracy dla rad zakładowych w zakraala ochrony praw pracowników.
t/ JeZeil na terania zakładu pracy działa klika organizacji zwięzkowych, każda z nich pałni funkcja wakazana w pkt. a/ w odnleeleaiu do
swoich członków.
Zwięzek zawodowy przederawie kierownikowi zakłada pracy Ile tę awolch członków.
c/ Zwięzkl zawodowe *ogę alę porozumieć, ie w danyai zok ł ad z ie pracy funkcję zwięzkowa w zakreśla będź indywidualnych apraw pracowniczych, będź wszystkich lub określonych apraw pracowniczych, wykonywać
będzie wspólna reprezantacja zwięzkowa /zakładowe koaleja porozumie wawcza/.
Katdy z zainreraaowanych zwlęzków *oZa się z tago porozumienia wycofać.
d/ Pracownik nie zrzeazony do obrony awolch praw pracowniczych aoZe wakazać organizację zwięzkowę o ile organizacja ta wyrazi na to zgodę, albo r inny sposób podjęć obronę swoich praw. z aeadę tę stosuje się odpowiednio do pracowników zatrudnionych przaz oeobę flzycznę.
e/ W zakładach pracy, w których nie działa Z*dna organizacja zwięzkowa, załoga zakładu pracy wypiera radę pracownlczę, do któraJ naleZę
zadania, o których *owa w pkt. a/ w atoaunku do wazyatklch pracownik««
zakładu. R*dę pracownlczę wybiera załoga na okras 2 lat. Oeteli zakład pracy zatrudnia wnlaj niz 20 procownlkdw. funkcję rady pracowniczej pełni wybrany przez załogę aęt zaufania.
26. Zakład pracy i zakładowe organizacje zwięzkowa aogę zawierać zakładowe u*owy społeczne.
Przedeiotea uaów mogę być w e z cza gólnodcl:
a/ zasady podziału funduazu płac, praall, n*gród. funduszu aocjalnego i ■ieszkanlowego, oraz awacaabaaanla produkcyjne wzrootu tych funduszy b/ oregrea poprawy w a rawkda baapieiaeti«tną i higieny pracy,
fi/ inne sprawy dotyoapca by«i aab sg l 1 realizacji zadarS zakładu pr*cy.
Problematyka zakładowych uaów spek*«*wych winna być rozwinięta w ustawie o eaaorzędzie robotniczy« i ustawie a p w a do lębleretwach.
v. speyy z B i m p a r n i,|| m |— f
*7. » razie z^ietnieni* opar* ab n rwsip i ot f a n y oparu aaję abowlęzek nlo- awbaaawap* padjpa*» M M J n ę * s i i | s załatwienia spara.
28. 3eżeli podjęte działania nie doprowadziły do poi.ubowrleao . zai'átwle- ' nla sporu każda z » a tron noże żędać « j z c z ę c n po*ttpo»«nia
pojednewczego. Poatfpowenie pojednawcza prowadzi Vomiaja,, w 9 *ł a d •' której wchodzę członkowie wyznaczeni w równej liczbie przez każdą za atron aporu. Szczegółowy tryb poatępowania pojednawczego określa komisja. 0 ile a-trony nie poatanrowiły.inaczej załatwianie aporu w poetępowaniu pojednawczym powinna-następie w elętju 7 dni w wypadku aporu zakładowego 1 io dni - aporu ppnadzakładoweoo.
Załatwienie aporumoże polegać na zawarciu stosownego porozumień!a która więżą obie atrbny. W razie nie oslęgnięcla porozumienia koalaja aporzędza protokół rozbieżności ze wskazaniem zegadniaó' co do których nie oaięgnlęto porozumienia oraż stanowisko a^ron aporu.
29. Oeżell dzlałOn a. o których mowa w pkt. * 7 1 28-nie doprowadziły do polubownego załatwienia aporu. zbiorowego atrony aporu monę aklerować apór powadzakładowy do iżby•A r b i * r«źu Społecznego powoływanej przy Sędzia Najwyższym a apór zakładowy do Izby Arbitrażu Społeczhego przy okręgowy«’•Sędzia pracy 1 ubezpieczeń społecznych. Prezes- Sędu wyznacza bezzwłocznie termin posiedzenia zespołu orzakajęcego oraz przewodniczącego zespołu apośrod Sędzio,*»
danego Sędu. , . . É-.~
Ił skład zeapołu, poża przewodniczącym wchodzi' 6 członków wyzna
czonych w równej liczbie przez każdę ze atroné
Zaapół orzekajęcy Izby Arbitrażu Społecznego rozpoznaje spór na.
posiedzeniu* 0 terminie p o a i e d z e m a zawiadamia ąię atrńhy aporu lub Ich prredatawicleii. Oeżeli rozetrzygnlęcie sprawy wymaga -ładomości specjalnych, zaapół może zasięgać opinii ekspertów.
Szczegółowy tryb postępowania określa zaapół. 3eżeli sprawy sporu nie postanowią inaczej orzeczenie zeapołu więżę strony,
30. Strajk polega na zbiorowy« powstrzya>ywsniu się od świadczenia pracy w celu ochrony zbiorowych intwrOedw pracowniczych oraz praw i ewobód związkowych.
31* a/ Strajk Jest śradkiea ostatecznym i wie «oża byc ogłoszony bez uprzedniego wyczerpenla «ożliwości Jałatwianla aporu według zaaad określonych w pkt. 27 i 28.
Przy podejmowaniu decyzji organ związkowy bierze pod uwagę współaierność żędaó do «trat zwięzanych za e t rsjklsm,*-
b/ Jeżeli apór dotyczy kwaatil objętych reeśclę układu zbiorowego, pracy lub zawertecp porozuaienia, ogłoszenie atrajku nia może następlć przed, upływe« teaalnu wypowiedzenia .«kfcodu zbiorowego lufcbuatalonego przez strony w porozuaieniu terminu realizacji jego postanowień.
32. a/ Strajk ogłaaza zakładowy organ zwięzku conajaniej na 7 dni przed jago rozpoczęcia«, po uzyskaniu »ąedy nadrzędnego orgenu zwięzku 1 akceptacji tej decyzji przez wiffcazość załogi.
Nikt nie aoża być zauazowy do strajku lub do od«owy udziału w nim.
b/ Organizatorzy strajku obowiązani aą do zapewnienia w czasie strajku ochrony alenia zakładu pracy oraz nie przerwanej pracy tych urzędześ 1 instalacji, których unieruchomienie może etenowić zagrożenie dla tęc le lub zdrowia ludzkiego lub spowodować nie- powe towane szkody.
33. Udział w etra>ku zorganizowany« zgodnie z niniejszymi zasadami nie stanowi woruozenia obowlęzków pracowniczych, Oa/czy to również wdzlołu w strajku prsoprewedzonye oaz zachowania wyżej określonych ; aeead , jaOall to aoooało y atęah a w l zawodoweau uniemożliwione.
Proeownlk w «Oréala atro#fc" zoołtowwja prawo de świadczert z
«Oa o p iaeoewŁo a p o ł m a i | i ar aa lawye* uoraonleń ze stosunku pracy x wyjątki«« p rawa Oa wywaęraO—
i
i
Strajkujący* pracownikom «w m C ię bo »t>A—
oraz zachowani* dotychczoaowych warunków pracy 1 płacy« ;
*4. Zakład pracy wypłaca pracownikowi * tytułu utraty wynagrodzenia wskutek udziału w etrajku zoroaniaawanyn zgodnie z ninlejszyal zasadami rekorpeneatę w nyeokoścl 5 0 X wynagro#aenla obliczonego jak za czet usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Porozuaienle końcęce strsjk noże uetalić wyższę rekoapenaatę uwzględniajęc całokształt okoliczności zwlęzanych *e strajkiem, a w szczególno
ści zekree uw z gi ę d n l o h y . .w; pprozuaienlu koócsęcyn strajk żędari, jak również odrobienie przaz załogę w afcrećlonya czaaie atrat l zaległości spowodowanych strajki»«.
Jeżeli atrajk zorganizowany zgodnie z niniejszy«! zasadami trwa nie d ł u ż ęh ni* Jeden dzień, precownik zachowuje prawo do rekonpen- ssty w wysokości takiej Jak wynagrodzenie za czae wykonywania pracy 35. * / Prawo do etrajku nie przysługuje funkcjonariusza« pożarnictwa,
pracownikom edninletracji pońetwooej. banków, eędów i prokuratur, jednostek, orgsnlzecyjnych więziennictwa oraz pracownikoa zatrudnia«
nya na stenowiakech bezpośrednio związanych z obronnośclę kraju, b/ Strajk jest niedopuszczalny w jednostkach wojakowych i w zakładach
pracy .podległych Ministrowi Obrony Narodowej, w zakładach pracy /wydziałach i oddziołech/ prze«yełu obronnege. w zekfcdach pra c y zeopetrujęcych ludność w wodę. energię elektryczna, cleplnę, ga*.
środki żywności oraz w zakładach ełużby zdrowia ałużęcych
bezpośrednio opiece chorych i w placówkech oświaty i wychowania, w których niezbędny Jest stały nadzór nad podopiecznymi.
36. a/ Wykonywanie prawa do atrajku nie zwalnia z obowlęzków clężęcych-na zakładach pracy i zatrudnionych w nich ■pracownikach wynikających z przepisów ;o powezechny* obowlęzku obrony Polaki Rzeczypospolitej Ludowej.
b/ Kolejne, inne zakłady transportowe oraz łęczność /telekomunikacja, rozgłośnie radiowe i telewizyjne/ sę zobowięzane zapewnić w czesie strajku usługi 'niezbędna dla obrony P a s t w ę ora* «• niezbędne w zakresie potrzeb apołoeznych.
37. a/ W interesie pracowników, którzy nie nogę wykonywać prawa do etrajku lub którzy oświadczę, że z prawa tego nie akorzyetaję. awięzek zawodowy aoże uchwalić rezolucję protestacyjnę i zgłaalć żędanie ponowych rokowań w kwaatlach spornych,
b/ Zwięzek zawodowy aoże ogłosić strajk eolldarnośclsary w interesie pracowników, o których «owa w pkt. a - Jeżeli wykorzyetali oni
tryb poetępowenlaupojednawczago /pkt 27 l 28/, po wyrażeniu zgody na strajk przez wlękezaćć załogi ęalldaryzujęcej się. Strajk s o l i d e m ości owy m a aoże rozpoczęc się wcześniej niż po upływie 7 dni od Jago zapowladzen *e.
38. Strajk aoże być paprzadzany atrajkiaa ostrzegawczya.
Stręjk ostrzegawczy powinien afraniczae się 4« niezbędnego okreau i nie noże trwać dłużej niż 2 godziny. Ogłaacanle strajku Dttrzege- wczego wyoaga zgody wlękazaiści załogi.
39. Strajk jaat zabroniony z chwila oęł— «snia powezechnej ootCizecJl stanu wojennego, lub wprowa#tania atanu wojny.
40. m/ W razie podjęcia przez kiIb* aa>*«ata|ft a awedewy ch uchwały o połęczeniu aię w jeden z w l ę a o k . p*aaah i «feaMOf lM — jętkcw e p*łęczonych zwlęahśar pr aasbada ę aa W I M + < * * * * 0» ł s i n ta togo awięzku da re jootrw.
3 5 0 8 5 2
b/ W raiła podjęcia przez dotychczasowy zwięzek zawodowy uchwały i .' .‘«lala zwięzku na kilka z»> ***■»* zawodowych, prawa i obowiązki
*♦ łtkowe dotychczasowego zwięzku przaaHodzę na nowo twięzki xa*>e»d../»e, 2 chwilę wpisania ostatniego * tych związków lo p«j**tru. Uihwaia o podziale dotychczas«*«jo twtęzku powinna okraslać części. w jakich n r w « i obowięzki majętkowa doty chcza
sowego zwięzku przecho«,*/» ■’* • —> .twięzki zawodowa,
V W raz la utworzenia nowacjo związku zawodowegoprzez w y o d r g n n t e m e się t dotychczaeowago związku zawodowego zakładowych. brar>żo»»vch
triilnyeh lub zawodowych statutowych arganizacil taro związku 3 f«w« i -OowlęSkl majętkowa związku dotychczasowego orzechodzę
ia rijw. swięzak w części ustalona) przez zainteresowane związki.
3a«a.i tych nie ustalono praw» i obowiązki majętkowa przec ho
dzę w .!♦*' odpowiadającej atoaunkowi liczby członków, którzy przoax'.i ■:■* iowego związku, do liczby członków związku dotychczaso
wego. wediu; atanu w dniu rejestracji nowego zwięzku.
Oeżeli m ciągu 6 miealęcy od dnia rejestracji nowego związku liczba członków zwięzku dotychczasowego. którzy -przeszli do nowaoo związku, zmieniła alę w istotny sposóo. każdv ze ew^ęzków - mota żędać
ponownego ustalenia części, w jakiej prawa i obowiązki dotychczaso
wego związku przeszły na nowy zwięzek.
4 1 . Podzlai dotychczasowego majętku związków zawodowych pomiędzy aktualni* działająca zwięzki zawodowa będzie przedmiotem rokowa*
wiedzy przedstawicielami tvch związków,« którzy w terminie do dnia 15 stycznia 1981 r. przedstawi« Zaaoołowl propozycja co do sposobu zadysponowania majętkieo.
REPRESJE - REPRESJE - RSPRESOE - KEPRESJE - REPRE33E - REPRESJE
>v dniu 15.1.1981 r. około godz. 17.30 na ul.Migały w Gdyni, został zatrzyaany przez pracownika MO w cywilu i dwóch funkcjona
riuszy MO, uczeń Zasadniczej Szkoły Zawodowej przy Stoczni Marvnarki wojennej w Gdyni, Ob, Damian Ewert, za«.w Gdyni ul.
W incentego Gruny 5$c/10.
Powoden z a t r a y a a m a było rozlepiania ulotek NSZZ"S®lid*rnoac" w sprawie wprowadzenia wszystkich wolnych sobót w i981 roku.
Został on doprowadzony do izby zatrzymania w Komandzie Miajskiai MO, gdzia był przesłuchiwany a.in. przez oficera dyżurnego oraz funkcjo
nariusza MO w rendze sierżanta sztabowego. Przaałuchaniu został tai poddany w pok. nr 113, Wymuszono na nim oświadczania * nazwiskami członków Komitatu Założycielskiego NSZZ 'Solidarność' ZPG-a i oaób zajmujęcv:h się kolportażem materiałów informacyjnych.
Podczas przesłuchania został dwukrotnia uderzony pałkę g u a o w ę . bity po twarzy, placach, piersiach pięściami, wykręcano nu ręce,rzucano nim o ścianę oraz dwukrotnie plunięto w twarz używając Jednocześnie słowa: tv h..u. Grożono również zatrzymaniem w araazcie na 48 godzin Komitat Założycielski stanowczo protestuje orzaclwko teoo rodzaju praktykon f unkc Jonariuszy r,Q, przeciwko n*.' ożyciu władzy, łamania praworządności orz z oroan, którv stoi na straiv porzędku w naszym part*twłe. Zaznaczamy, że kolportowany materiał dotyczy spraw wolnych sobót, co do której nas* Zwięzak wyraził oficjalna stanowisko, znana władzo* P R L . Oako Zwięzak legalnie dziaiajfcy w naszym kraju, mamy prawo wyrażać swoja stanowisko 1 publikować ja w każdej dostępnej formie. Komitat Założycleelkl N S Z Z ”Solidarność' ZPG-a żęda wyjaśnień
tego przypadku i ukarania winnych.
KZ 2PO-*
Redaguje zaśpi: 0 .Skwara,T.Oedynak.
Piotr Musloł., H.Wuttke,B.Grajewski
