Wejherowski Kalendarz Marjański na Rok 1936

Bezpłatny dodatek Gazety Gdyńskiej.

I

W ejherowski

Kalendarz Marjański

na rok 1936.

_<».

| i I ’ i 1 mc: s

‘ '" i ł

m i f . i i ! I £

Wejherowo (Pomorze).

N a kła d e m i czcio nkam i D r u k a r n i K a szubskiej sp. z ogr. odp.

C - I I I ' M 4 6 -

& łfc łfc

^ ^ r łfc .

Kalendarz Słońca Księżyca TO

rzymsko-katolicki wschód| zadiód wschód zachód C

N

1 Tydzień. 0 obrzezaniu P. Jezusa.

1 Ś Nowy Bok 3 7 45 1534 1059 00 00 2 C Im ie n ia Jezus 7 45 15 35 11 19 1 2 <*?

3 P D a n ie la m. 7 44 1536 11 42 2 26 m 4 S T ytu s a b. 7 44 15 37 12 i l 3 48 m 2 Tydzień. P o w ró t z E g ip tu .

5 N Niedz. po N. R. 7 44 1538 12 50 5 06 m

6 P Trzech Króli 7 44 1539 1341 6 15 t*

7 W Św. R odziny 7 44 15 40 14 43 7 11 3ff<

8 Ś Seweryna op. ® 7 43 1541 15 54 7 59 9 C M a rc ja n n y p. m. 7 43 15 42 1708 8 25 9#*

10 P A g ato na p. 7 42 1544 1822 8 49 lr4 11 S H o n o ra ty p. 741 1546 1934 9 07 m

3 Tydzień. D w u n a s to le tn i P. Jezus w św iąt.

12 N 1 po 3 Królach 741 1548 20 44 9 23 fe 13 P W e ro n ik i 7 40 15 49 21 52 9 37 Śi 14 W H ila re g o 7 39 1551 23 00 951 &

15 Ś P a w ła I past. 7 38 1552 00 00 10 05 16 C M arcelego C 7 37 1553 0 09 10 20 rh 17 P A n t o n i e g o o p . 7 36 1555 1 18 10 39 sss 18 S Kat. św. P io tra 7 35 15 57 2 29 11 02

4 Tydzień. O godach w eselnych w K anie Gal.

19 N 2 po 3 Królach 734 15 58 3 39 11 32 Sg 20 P F a b ja n a 7 33 16 00 4 47 12 14 M- 21 W A g n ie szki p. m. 732 16 02 5 48 13 08 M- 22 Ś W incentego 731 16 04 6 38 14 17 23 C Ild e fo n sa b. w. 7 30 1605 7 18 15 38 24 P Tym oteusza @ 7 28 16 07 7 47 17 02 IŁ 25 S N a w r. św. P. 7 27 16 09 8 11 18 29

5 Tydzień. 0 s e tn ik u z K afarnaum . 26 N 3 po 3 Królach 7 25 1610 831 1956 iSt 27 P Jana Z łoto ust. 7 24 1612 8 49 21 22 28 W Obj. św. Agn. 7 23 16 14 9 06 22 47 29 Ś F ra n c is z k a 7 22 16 15 9 25 00 00 s r 30 C M a rty n y p. m. 7 20 1617 9 47 0 13 6=3 31 P P io tra Nol. 3 7 19 16 19 1015 1 36 6=8

Zapiski

Styczeń w przysłowiach.

Na N ow y Rok — p rz y b y ło d n ia na za­

jęczy skok. — N ow y Rok pogodny, zb ió r bę­

dzie dorodny. — Gdy N o w y Rok m g listy, jeść będą zboże g lis ty . — K ie d y styczeń naj- o s trz e is z y . t.edv ro c z e k na.inłodnieiszy.

Stan pogody wedł. stuletniego kale n d a rza 15-go rsUneCwfat™eSiąC Z małemi przćrwami zimno> koło

Rady dla rolników.

, N a s ie n n ik i oczyszczać i usuw ać nadpsu

’ ? ° y zd ro w ych nie za ra ża ły; podobnie* 1 nasiona, w a rzyw a i owoce. D rzew a owoco we w porze niem roźnej oczyszczać z m ch i i nieśni i n& krohinv n»iiV

—

, * * * * * * * * * * * * *

LUiA7

* * * * * * * * * * * * *

Kalendarz

rzymsko-katolicki wschód! zachód

1 S Ignacego b. m. I 7 18] 1621

wschód | zachód

10 50 | 2 55 03C NI

Zapiski

6 Tydzień. Jezus uśm ierza burzę n a m orzu.

2 N 4 po 3 Królach 3 P B łażeja b.

4 W Ansgarego 5 Ś A g a ty p. m.

6 C D o ro ty p. m.

7 P R o m ua lda ( 8 S Jana z M a tty

7 16 7 14 7 12 7 10 7 08 7 06 7 06

1622 1624 1626 16 28 1630 16 32 16 34

1136 12 33 1340 1452 16 06 17 18 1829

4 07 5 07 5 52 6 27 6 53 7 13 7 30 7 Tydzień. O ro b o tn ik a c h w w in n ic y . 9 N Starozapusina 7 03 1636 19 38 7 44 * 10 P S c h o la styki p. 701 16 38 20 46 7 58 ŚH 11 W Obj. N. M. P. 7 00 1640 21 54 8 12 12 Ś E u la lji p. 6 58 1641 23 02 8 27 iH

13 C Jana 6 56 1643 00 00 8 44

14 P W alentego 6 54 16 45 0 12 9 05 15 S F a u styn a m. £ 6 52 16 47 1 21 9 32

8 Tydzień. O ro z m a ite j ro li.

16 N Mięsopustna 6 50 16 49 2 29 10 06 k t 17 P P a trycju sza 6 48 1651 3 32 10 54 18 W Symeona b. m. 6 46 1653 4 26 11 54 £ 3

19 Ś K o n ra d a w. 6 44 16 55 509 13 07 £ 3 20 C Leona i Fuch. 6 42 16 57 5 44 14 29 £ 3 21 p M a ksym ia n a 6 40 16 59 611 15 56 tŁ 22 S K a te d ry św. P. © | 6 38 1701 6 33 17 24

9 Tydzień. Jezus przepow iada swą. mękę.

6 36 1702 6 52 1852 * 6 33 17 04 7 11 20 21 6 31 1706 7 30 21 50 (FSP 6 29 17 07 7 52 23 17 W2 3 4 5 6 7 8 6 27 17 09 819 00 00 m 6 25 17 11 851 041 6 23 17 13 9 35 1 57 t*

23 N Zapustna 24 P M acieja ap.

25 W Cezarego w.

26 S f Popielec 27 C A le k s a n d ra 28 P Rom ana w. p.

29 S Rom ana op.

L u ty w przysłowiach.

K ie d y n a s ta ł m iesiąc lu ty , Obuj chłopie dobre b u ty.

Czasem lu ty , ostro k u ty ; Czasem lu ty , same p lu ty .

Gdy m róz w lu ty m ostro trzym a , W te d y jest n ie d łu g a zim a.

L u ty sta ły, la te m u p a ły.

Stan pogody wedł. stuletniego kalenda rza w pierwszych dniach pochmurno i dość łagodnie, 6 i 7 zimno 8 i 9 słonecznie i zimno, 10 w niektórych okoli­

cach deszcz, od 11 do 26 często śnieg i mrozy, pod ko­

niec miesiąca pogodniej i cieplej. _ _ _ _ _ _ _

Rady dla rolników.

In s p e k ta założyć i siać — a m ożna też w izbie w doniczkach albo s k rz y n k a c h przy oknach, siać w a rz y w a i k w ia ty na w ysa dki.

Gnój ju ż na dobre w yw ozić, zaczynając od p ó l suchych bez w ie lk ie g o spadku, by go w o ­ da n ie w y p łu k a ła . K u ko ń co w i m iesiąca;

jeżeli śnieg ju ż sto p n ia ł, siać koniczynę w pszenicę albo żyto i zabronować.

m

Kalendarz

* * * ^ * * * * * * * * *

• 7

MARZEC

ł K- ^

wschód) zachód wschód ) zadiód

TOC

KI Zapiski

10 Tydzień. 0 kuLszeniu C hrystusa.

I N I Wstępna 6 23 1713 1029 301 ft 2 P H eleny ces. 621 17 15 1132 351 3S“*

3 W K u n e g u n d y 6 19 17 16 1243 4 29 3§->

4 Ś f K a zim ie rza 6 17 17 18 1355 4 57 i?-#

5 C A d rja n a 6 15 1720 1507 5 19 m 6 P t W ik to ra 6 13 17 22 16 17 5 37 i r i 7 S t Tomasza 611 17 23 17 26 5 52 11 Tydzień. 0 P rz e m ie n ie n iu Pańskiem .

8 N 2 Sucha @ 6 09 17 25 1834 6 06 &

9 P F ra n c is z k i 6 06 1727 1942 6 20 10 W 40 M ęczenników 6 04 17 29 20 50 6 35 11 Ś K o nstantego w. 601 1731 21 59 6 51 &

12 C Grzegorza 5 59 1733 23 08 7 11 13 P K ry s ty n y p. m. 5 57 1735 00 00 7 36 14 S M a ty ld y k r. wd. 5 55 1737 0 15 8 06 ^&

12 T ydzień. P an Jezus w ypędza djabła.

15 N 3 Głucha 5 53 17 38 1 20 8 48 ^{& ■} 16 P A b ra h a m a C 551 17 40 2 15 9 42 kfr 17 W B . Jana Sark. 5 49 1741 301 1047 18 Ś C y ry lla b. 5 46 17 43 3 39 12 03 19 C Józefa obi. 543 17 45 4 09 1325 ^{t ó .} 20 P W o lf ra m a 541 1746 4 33 14 49 &

21 S B e n e d ykta op. 5 38 1748 4 53 16 17 13 Tydzień. O n a k a rm ie n iu 50.00 lu d zi.

22 N 4 Środopostna 5 36 17 50 5 13 1745 23 P K a ta rz y n y © 5 34 1751 5 32 19 15 24 W G abrjela arch. 531 1753 5 53 20 46 W 25 Ś Z w ia st. NM P. 5 29 1755 6 18 22 14 26 C L u d g e ra b. w. 5 27 17 56 6 49 23 37 27 P G abrjela 5 24 1758 7 30 CO 00 iii 28 S Jana K a p is tr. 5 22 1800 8 23 0 49 f t 14 Tydzień. Jezus w śró d n ie p rz y ja c ió ł.

29 N 5 M ęki Pańsk. 5 19 1801 9 24 1 46 3#*

30 P A n ie li wd. 3 5 17 18 03 1034 2 28 -Sirt 31 W B a lb in y p. 5 14 18 05 11 46 3 00 3 ł*

Stan pogody w edł. stu le tn ie g o kale n d a rza

Do 5 pogodnie i ciepło, poczem do 9 pogoda zmienna, od 10 do końca miesiąca śniegi i deszcze, koło 18 w nie­

których okolicach niebezpieczna gołoledź.

Marzec w przysłowiach.

W m a rc u k to siać nie zaczyna, swego dobra zapom ina. — K to sieje groch w m arcu, będzie g o to w a ł go w g a rncu . —

wypiecze, to k w ie cie ń wysiecze.

Co marzec

Rady dla rolników.

W sadach ow ocow ych pospieszyć się z niszczeniem g n iazd gąsiennic i suche gałę­

zie obcinać, oraz ze m ch u i p le ś n i w szystkie drzew a i k rz e w y oczyszczać.

KWIECIEŃ

Kalendarz rzymsko-katolicki

Słońca

wschódj zachód

Księżyca

wschód | zachód Znak!

Zapiski

1 Ś Teodory m. 5 12 18 07 1258] 3 24 ^m 2 C F r. a P a ulo 5 10 1809 14 08 3 43 3 P Ryszarda 5 08 18 11 15 17 3 59 M 4 S Iz y d o ra 1>. w. 5 06 18 12 16 25| 4 14 &

15 Tydzień. W ja z d P. Jezusa do Jerozolim y.

5 N 6 Palm owa 504 18 14 17 32 4 28 6 P W ilh e lm a op. © 501 18 16 18 40 4 43 ¡J i 7 W E p ifa n ju s z a 4 59 18 17 19 49 4 59 ^iH 8 Ś Dyonizego b. w. 4 57 18 19 20 57 5 18 9 C W ie lk i C zw art. 4 55 1821 22 05 541 SIS 10 P W ie lk i P ią te k 4 53 18 23 23 10 611 11 S W ie lk a Sobota 4 50 18 25 00 00 6 48 ^{h t} 16 Tydzień. 0 Z m a rtw y c h w s ta n iu Pańskiem . 12 N W ielkanoc 4 48 18 26 0 08 7 37 kfr 13 P Pon. W ielkan. 4 46 1828 2 57 8 37 14 W W a le rja n a £ 4 44 18 30 1 37 9 47 15 Ś A n a s ta z ji m. 4 42 1831 2 08 11 04 fci 16 C M a rce lja n a 4 39 1832 2 33 12 25 ^ih 17 P A n ic e ta p. m. 4 37 1834 254 1348 * 18 S B o g u m iła w. 4 34 18 36 3 14 15 12 17 Tydzień. 0 n ie w ie rn y m Tomaszu.

19 N Przewodnia 4 32 18 38 3 33 16 40 G tf 20 P S u lp icju sza 4 30 18 40 3 53 18 09 21 W A n ze lm a © 4 27 18 42 4 16 1939 ^m 22 Ś Sotera i K a ja 4 25 1843 4 45 21 08 23 C W o jciecha b. m. 4 23 1845 5 22 22 27 ^{i t}

24 P F id e lis a kapuc. 421 18 47 6 10 23 33 ⁿ 25 S M a rk a ewang. 4 19 1848 7 10 0 0 no ^w

18 Tydzień. 0 d o b ry m Pasterzu.

26 N 2 po W ielkan. 4 17 18 50 8 19 0 22 3 # *

27 P P io tra K a n iz j. 4 15 1851 9 33 0 59 Stan pogody w edł. stu le tn ie g o kale n d a rza 28 W P a w ła od K rz .3 4 13 18 53 10 46 1 27 ^m Od 1 do 9 wietrzno i dżdżysto, potem aż do 20-go

29 ^Ś O p ie ki św. Józ. 4 11 1854 11 58 1 48 ^{s #} chłodno, gdzieniegdzie silne przymrozki, po 20-ym aż do

30 C K a ta rz y n y 4 09 1856 13 07 2 05 ^& końca miesiąca pogoda zmienna, ale naogół ciepło.

Kwiecień w przysłowiach. Rady dla rolników;

K w ie cie ń ulecień, bo p rzeplata. W y s a d k i w g ru n t sadzić i podlew ać. Za- Troche zim v, troch e lata. siew y szybko ju ż p ro w a d zić; rów nież saaze- nie k a r to fli; wcześnie sadzone zawsze są n a j- Łhoc i w k w ie tn iu słonko grzeje, lepsze i rza d ko pod leg ają zarazie. Ł ą k i bez- iNieraz pole śnieg zawieje. u sta n n ie n a w o d n ia ć i zalewać. Pszczoły ju ż K ie d y p rz y jd z ie kw iecień, zaczynają pracow ać; starać się, aby w b li- O s ta tk i z g u m n a w ym ię ciem . skości u łó w b yła w oda i ro ś lin y kw itn ą ce .

MAJ

^ ^ ^

Kalendarz Słońca Księżyca ca

rzymsko katolicki wschód zachód wschód zachód NI 1 P F ilip a i Jak. 4 07 1853 14 15 221 &

2 S Z y g m u n ta k r. 4 06 18 59 15 23 2 35 &

19 Tydzień. „M a lu czko , a nie u jrz y c ie m n ie 1 3 N Roczn. Konstyt. 4 04 1901 1630 2 49 ih 4 P Znal. K rz. św. 4 02 19 02 1738 3 05 5 W P iu sa V p. w. 401 19 04 18 47 3 23 6 Ś Jana apost. © 4 00 19 05 1957 3 45 7 C D o m ice li 3 58 19 07 21 02 4 13 ęgg 8 P S ta n isła w a 3 56 1908 22 03 4 48 ^{M -} 9 S Grzegorza 3 54 19 10 22 54 5 35 Sr 20 Tydzień. O odejściu do Ojca.

10 N 4 po W ieikan. 3 52 19 12 23 36 631 11 P M a m e rta b. w. 3 50 1914 00 00 ^{7 38} 12 W Pankracego m. 3 49 1915 0 10 8 53 é&

13 Ś R oberta b. 3 47 1917 036 10 11 &

14 C Bonifacego C 3 46 1918 0 38 1131 15 P Z o fji w d. m. 3 45 19 20 1 17 12 52 16 S Jana Nepom. 3 43 1921 1 36 14 15 21 Tydzień. O p ra w d z iw e j m o d litw ie . 17 N 5 po W ieikan. 341 19 22 1 55 15 30 18 P F e lik s a kapuc. 3 39 19 24 2 16 17 07

19 W P io tra 3 37 1926 241 18 34 SR

20 Ś B e rn a rd y n a © 3 36 19 28 3 13 19 59 SR 21 C W n. Pańskie 3 34 19 30 3 56 21 12 22 P J u lji p. m. 3 33 1931 451 22 10 ^frk 23 S Dezyderego 3 32 1932 5 58 22 54 3*«

Zapiski

22 Tydzień. O bietnica zesłania D ucha św.

24 25 26 27 28 29 30

N 8 po W ieikan.

P Grzegorza V I I W F ilip a

Ś Bedy

C A u g u s ty n a 3 P Teodozji p. m.

S ł F e lik s a p. m.

331 3 30 3 29 3 28 3 27 3 25 3 24

1934 1935 19 36 19 37 1939 1941 1942

7 12 8 28 9 42 10 54 1203 13 11 1418

23 27 23 50 0000 0 10 0 26 041 0 55

m

sh 23 T y d z ie ń :

31 N Zielone

O zesła n iu D ucha świętego.

Św iatki I 3 2 3 1 19 44 1 15 2 6 1 1 1

'S tan pogody w edł. stu le tn ie g o ka le n d a rza

Dnia 8 ciepło, 9 i 10 słonecznie, gdzieniegdzie upa­

ły ; od 11 chłodniej, potem przymrózki aż do 18, od 19 do 25 cieplej ale dżdżysto, od 26 do końca miesiąca sło- necznie.

M aj w przysłowiach.

Na pierwszego, m a ja szron, obiecuje h o jn y plon. — Jeśli p ie rw szy m a ja płacze, te d y będą chude klacze. — K ie d y m o k ry m aj, będzie żyto k ie d y gaj.

Rady dla rolników.

W a rz y w a i ro z s a d k i podlew ać w odą ze sta w u albo z rz e k i; studzie nna p o w in n a się w ystać i ogrzać na słońcu. Grzędy w a rzyw n e opielać, a gęsto zarastające rozsadzać.

% * * * * * * * ^ * * *

Kalendarz Słońca Księżyca 03

rzymsko-katolicki wschód zachód wschód zachód 1 P Ponieds. Św. 3 22 1945 1635 1 28 J&l 2 W M a rc e llin a 321 1946 1744 1 49 3 Ś f E razm a b. m. 321 1947 1851 2 15 4 C F ra n c is z k a k. 3 20 1948 1955 247 » 5 P f B onifacego © 3 19 19 49 20 50 3 30 fet 6 S f N o rb e rta 3 19 19 50 21 36 4 25 ê&

24 Tydzień. D ana m i jest w szelka władza.

7 N T ró jc y św. 3 18 1951 22 13 5 29 êS 8 P M a ksym a b. w. 318 1952 2241 6 43 ê&

9 W P ry m a i F e lic j. 3 17 1953 23 04 8 00 ^{Î À} 10 Ś B. B o g u m iła 3 16 1954 23 23 9 19 &

11 C Boże Ciało 3 16 19 55 23 42 1039 * 12 P Jana w. C 3 16 1956 00 00 1200 «

13 S A n ton ieg o 3 16 19 56 00 00 13 22 Cri 25 Tydzień. 0 w e z w a n iu na wieczerzę.

14 N 2 po Zieil. Św. 3 15 1956 0 19 1445

15 P W ita 3 15 19 57 0 42 16 10 ^m

16 W A lin y 3 15 1958 1 10 1735 FS

17 Ś Innocentego m. 3 15 19 58 1 47 1851 M 18 C M a rk a i M arc. 3 15 19 58 2 36 1956 M 19 P Serca Jezus. © 3 15 19 59 3 36 20 46 5 ^ 20 S S ylw e riu sza 3 15 1959 4 48 21 24 3#*

26 Tydzień. 0 zgubionej owcy i groszu.

21 N 3 po Ziel. św. 3 15 19 59 6 05 21 52 22 P P a u lin a b. w. 3 15 19 59 721 22 13 m 23 W A g ry p in y p. m. 316 1959 8 35 22 31 m 24 S N ar. św. Jana 3 16 1959 9 47 22 47 &

25 C Prospera b. w. 3 16 19 59 1056 22 0! &

26 P Jana i P a w ła 3 3 17 19 59 1204 23 17 27 S W ła d y s ła w a 3 18 19 59 13 12 23 33 5^1 27 Tydzień. 0 o b fity m po ło w ie ryb.

28 N i po Ziej. św. 3 18 19 59 1420 23 52 ch 29 P Ap. P iotra i P. 3 18 1959 1529 00 00 30 W Wsp. św. P a w ła 3 19 12000 16 37 015

Zapiski

S tan pogody w edł. stu le tn ie g o ka le n d a rza

Do 10 słonecznie i gorąco; od 11 do 13 ciepło i parno, poczem aż do 18 częste i silne deszcze, po których aż do 25 chłodno, gdzieniegdzie zimno,

po 25 pogodnie, ale niezbyt ciepło,

zwłaszcza nocami;

Czerwiec w przysłowiach.

Czerwiec te m u się zie len i, k to do pracy się nie le n i. — G rzm o ty czerwca rozw eselają lu d z io m serca. — Czerwiec się czerw ieni, będzie dość zieleni. — Czerwiec po deszczo­

w y m m a ju , często dżdżysty w naszym k ra ju .

— Czerwiec sta ły, g ru d zie ń doskonały. K ie d y się M e ta rd ro zw o d n i — deszcz sześć tyg o d n i.

Rady dla rolników.

A grest, porzeczki, w iśn ie , ś liw k i, t r u ­ s k a w k i, zgoła w szystkie ro ś lin y , krze w y i drzew a owocowe oczyszczać ze mszycy i w szelkiego robactw a, co n a jle p ie j i n a jła ­ tw ie j się u sku te czn ia s trz y k a n ie m o d w a ru z liś c i bzow ych i ty to n io w y c h zmieszanego z p o p io łe m drzew n ym . O g ó rki podlewać.

LIPIEC

^ ^ * * % łfc %

Kalendarz Słońca Księżyca a

rzymsko-katolicki wschód zachód wschód zadród NI

1 Ś N ajśw . K. P. J. 3 19 2 0 0 0 17 42 0 45 u- 2 C Nawiedz. NMP. 3 20 19 59 18 42 1 23 3 P A n a to lju s z a 3 20 1959 19 32 2 14 &

A S Józefa K a i. ® 321 1959 20 13 3 15 28 T ydzień. 0 s p ra w ie d liw o ś c i faryzeuszów .

5 N 5 po Ziel. Św. 3 22 19 58 2044 4 27 6 P Izajasza pr. 3 23 19 58 21 09 5 45 ^s;>.

7 W C y ry lla i Met. 3 24 1957 21 30 7 06 8 Ś E lż b ie ty k r. wd. 3 25 1957 21 49 8 27 9 C W e ro n ik i p. 326 19 56 22 07 9 48 10 P 7 b ra c i męcz. 3 27 19 55 22 26 ^{1 1 10} 11 S P e la g ii p. m. C 3 28 19 55 22 47 12 33 w 29 Tydzień. 0 n a k a rm ie n iu 4000 lu d zi.

12 N 6 po Ziel. Św. 3 29 1954 23 13 13 56 13 P M a łg o rz a ty 3 30 19 53 23 45 15 18 14 W B o n a w e n tu ry 331 1952 0 0 0 0 1636 15 Ś Rozesł. Apost. 3 32 1951 0 28 1744 16 C NM P. Szkapi. 3 34 19 50 1 22 18 39 17 P Aleksego w. 3 35 19 49 2 29 19 20 18 S Szym ona z L. © 3 37 19 48 3 43 19 53 30 T ydzień. O fa łs z y w y c h p ro ro ka ch .

19 N 7 po Ziel. Św. 3 38 1947 4 59 20 16 SM 20 P Czesława w. 3 39 19 46 6 15 20 36 21 W P raksed y p. m. 3 40 1945 7 28 20 53 śs 22 Ś M a rji M agdal. 3 42 1944 8 39 21 08 m 23 C A p o lin a re g o 3 43 1943 9 48 21 23 i 24 P B ł. K u negu ndy 3 44 1942 10 56 21 39 ^{s r i} 25 S Jakóba Apost. 3 45 19 40 1204 21 57 sh 31 T ydzień. O n ie s p ra w ie d liw y m szafarzu.

26 N 8 po Ziel. Św. 3 3 47 1939 1313 22 18 «16 27 P N a ta lji m. 3 48 19 38 1421 22 45 ^ńd-Łł»

28 W Innocentego 3 50 1936 1527 23 18 ^7Wv*

29 Ś M a rty p. 351 1934 1629 00 00 30 C J u litty i Don. 3 53 19 32 17 23 0 03 sr 31 P Ignacego Loj. 3 55 1 1931 '8 07 059 ¿8»

Zapiski

S tan pogody w edł. stu le tn ie g o ka le n d a rza

Od 1 do 10 ciepło, ale niezbyt pogodnie. Od 11 do 15 chłodniej, gdzieniegdzie silne deszcze, od 15 do 27 cieplej, w niektórych okolicach upały i silne burze, po 27 pogoda zmienna.

Lipiec w przysłowiach.

Gdy n a sta n ie m iesiąc lip ie c, To o s ta tk i m ą k i w ypiec.

Czasem i na ś w ię ty Jakób Chleba sobie jeszcze n aku p.

Od lip ciągnie w o n n y lip ie c, Nie daj s ło n k u kło sa przypie c.

Rady dla rolników.

D rzew a owocowe chore leczyć, w y rz y n a ć m iejsca zepsute aż do zdrow ego drzewa, a potem nam azać ra n y żyw iczną m aścią z ró ­ w n y c h części w o sku, ło ju i sm oły, ro z p u ­ szczonych aż do zago tow ania na ogniu.

SI ER!PI

1 r

^ ^ ^ % ' * * * * * * Kalendarz

rzymsko-katolicki wschód I zachód

1 S P io tra Apost. 3 57 19 29

wschód] zachód

18 431 2 07 CS3 NIG

Zapiski

ta i 32 Tydzień. O zb u rze n iu Jerozolim y.

2 N 9 po Ziel. Św, 3 P Zn. rei. św. Sz.®

4 W D o m in ik a w.

5 Ś NM P. Śnieżnej 6 C Przem . P ańskie 7 P K a je ta n a w.

8 S C y rja k a

3 59 19 29 1911 3 23 tk 4 00 19 26 19 35 4 44 tk 401 19 25 19 55 6 07 ^{t ó .} 4 03 1923 20 14 731 4 04 1921 20 33 8 54 * 4 06 19 19 20 54 1017 C«f 4 07 1919 21 18 111 42 i t r 33 Tydzień.

9 N 10 po Ziel. Św. C 10 P W a w rz y ń c a 11 W ,Z u za n n y i Dyg.

12 S K la ry p.

13 C H ip o lita i Kasj.

14 P f Euzebjusza 15 S W n. N M P . ____

O faryzeuszu i c e ln ik u 4 09 19 13 21 19 13 06 4 10 19 13 22 17 14 25 4 11 19 11 23 17 15 35 4 13 19 09 0000 16 34 4 14 19 07 0 18 17 19 4 16 19 05 1 28 17 54 4 17 19 03 2 46 18 20

P t

tW 34 Tydzień. O g łu c h o n ie m y m

16 N 11 po Ziel. Św.

17 P Jacka w yzn. © 18 W H eleny ces.

19 Ś Jana cudotw . 20 C B e rn a rd a op.

21 P Joan ny wd.

22 S S y m fo rja n a

4 19 4 21 4 23 4 25 4 27 4 28 4 30

1901 18 59 1857 1855 18 53 1851 1849

3 57 517 6 23 7 32 841 9 49 10 57

1841 1859 1915 19 30

19 45 20 23 20 47

sh sh 35 T ydzień. O m iło s ie rn y m S a m a ry ta n in ie . 23 N 12 po Ziel. Św. 4 3! 1847 12 05 20 47 24 P B a rtło m ie ja 4 33 1844 13 11 21 17 25 W L u d w ik a k r. 434 18 42 14 14 21 56 26 Ś NM P. Jasnog. 4 36 1840 15 11 22 46 kt 27 C P. rei. św. Kaz. 4 38 1838 1559 23 47 28 P A u g u s ty n a b. w. 4 39 1836 16 39 00 00 29 S Ściec. św. Jana 441 i 1834 17 10 0 59 36 Tydzień. 0 10 trę d o w a tych .

30 N 13 po Ziel. Św. 4 43 1831 17 35 2 17 tA 31 P R a jm u n d a w. 4 44 18 29 1758 1 3 39 SA

Stan pogody w edł. stu le tn ie g o ka le n d a rza

Do 8 pogoda zmienna, ale ciepło; od 9 do ^ po­

chmurno i wietrzno, gdzieniegdzie silne ^ sz^z e ’ któ ch cieplej, gdzieniegdzie silne upały i burze, po y chłodno aż do końca miesiąca.

Sierpień w przysłowiach.

K to we żn iw a p a trz y chłodu, n a c ie rp i się w z im ie głodu. — P ie rw szy ty d z ie ń pogoda stała, będzie z im a d łu g o trw a ła . — Na św ięty W a w rzyn ie c, o s ta tn i z p ó l w ieniec.

Rady dla rolńików.

M a rch e w siać, a p rz y k ry ta n a z im ę s ło ^ ma, w yd a wcześnie n a w iosnę doskonalą m archew kę. G łó w k i ln u suszyć n a słońcu.

Z ia rn o p rze ra b ia ć dw a ra zy co tydzień.

^ ^ ^ ^ ^ ^

Kalendarz Słońca Księżyca 03

rzymsko-katolicki wschód zachód wschód zachód C N 1 W Idziego op. ® 4 46 1821 1818 5 03 2 Ś Stefana k r. węg. 4 47 1824 18 36 6 28 3 C Szym ona słupn. 4 49 1822 1858 7 55 4 P R o z a lji p. 4 50 18 19 19 22 9 22 («P 5 S W a w rzyń ca 4 52 18 17 1951 10 49 gsa 37 Tydzień. 0 słu że n iu Bogu i m am onie.

6 N 14 po Ziel. Św. 4 54 18 14 20 28 1211 m 7 P B. M e lch jo ra 4 56 1811 21 15 13 26 8 W Narodź. NM P. C 4 58 1808 22 13 14 30 Ł*

9 Ś Sergjusza p. 5 00 1806 23 20 15 18 10 C M ik o ła ja z Tol. 501 1804 00 00 1556 35«

11 P P ro ta i Jacka 5 03 1802 0 33 1624 3 ^ 12 S Im ie n ia NM P. 5 04 1801 1 46 16 47 JM 38 Tydzień. 0 w skrzeszeniu m łodz. z Nairn.

13 N 15 po Ziel. Św. 5 06 17 56 2 59 17 05 m 14 P Podw . K rz. św. 507 17 54 4 10 17 22 sfe 15 W NM P. Boles. © 5 09 17 53 5 20 17 37 i ł 16 Ś f E u zebji p. m. 5 10 17 52 6 28 1753 i h 17 C S tyg m y św. F r. 512 1750 7 36 1810 18 P f Józefa w. 5 14 1748 8 44 18 29 ¡h 19 S f Ja n u a rju sza 5 16 17 46 9 52 1851 39 Tydzień. 0 u z d ro w ie n iu opuchłego.

20 N 16 po Ziel. Św. 517 1744 1058 19 19 21 P M ateusza Apost. 5 19 1741 1201 19 54 22 W Tomasza b. w. 5 20 17 38 1300 20 39 *

23 Ś T e k li p. m. 3 5 22 17 36 1350 2134 te- 24 C NM P. od w. n. 5 23 17 34 1432 22 39 25 P B ł. Ł a d y s ła w a 5 25 1731 15 07 23 53 26 S C yp rja n a i Just. 5 27 1729 1534 00 00 A 40 Tydzień. 0 n a jprzedniejszem p rz y k a z a n iu . 27 N 17 po Ziel. Św. 5 29 17 27 1558 1 11 tit 28 P W a cła w a k r. m. 531 1724 16 19 2 33 29 W M ic h a ła archan. 5 33 17 22 1639 3 56 *

30 Ś H ie ro n im a ® 5 34 17 20 17 00 5 22

Zapiski

Stan pogody w edł. stu le tn ie g o ka le n d a rza

Do 10 pogodnie i ciepło, 11 i 12 w niektórych oko­

licach upały, od 13 do 18 dżdżysto, poczem aż do 28-go pogoda zmienna; ostatnie dni miesiąca pogodne i ciepłe.

Wrzesień w przysłowiach.

Już nad chodzi jesień, a tu próżna k ie ­ szeń. — W rze śn io w a sło ta: m ia rk a deszczu, korzec błota. — Na ś w ię ty Id z i, pszczółka ro b ić się w styd zi. — G dy noc jasna na M i­

chała, to n a stą p i zim a trw a ła . — Przed Bo­

garodzicę. sie j żyto przed pszenicę, a po B o­

g a ro d zicy — w e ź m ij się do pszenicy.

Rady dla rolników.

N asiona zbierać, suszyć i przechow yw ać.

O g ó rki n a s ie n n ik i dojrza łe zebrać, na sło ń­

cu trzym a ć, a gdy po g n iję , nasienie w yb rać, zostaw ić ta k przez trz y d n i, potem dobrze w y p łu k a ć , n a p rz e ta k u w ysuszyć i ja k w szel­

k ie nasiona w m iejscu suchem i przew ie- w nem przechować. Owoce rozkładać.

F A Ź D Z ! E R N IK

.ifc. 4 i. ¿k. ¿k ' k .sk ^ ^

Kalendarz Słońca Księżyca ^JMC3

rzymsko-katolicki wschód zachód wschód zachód C

NJ

1 C B ł. Jana z D u k li 5 36 1718 17 23 6 50 w 2 P A n io łó w Str. 537 1716 1751 8 19 PS

3 S Teresy 5 39 17 13 1825 9 47 ^p *

41 Tydzień. 0 uzdr. pow ie trzem ruszonego.

4 N 18 po Ziel. Św. 5 40 17 11 1910 1109 t * 5 P P lacyda m. 5 42 1708 20 05 1218 kit 6 W B ru n o n a w . 5 44 17 05 21 12 13 14 33h

7 Ś NM P. Różane. C 5 46 17 03 21 24 33 55 3*«

8 C P e la g ji 5 48 1701 23 38 14 27 9 ł*

9 P Dyonizego b. m. 5 49 16 59 0000 1451 m 10 S F ra n c is z k a 551 1656 050 15 11 i*#

42 Tydzień. 0 szacie godowej.

11 N 19 po Ziel. Św. 5 52 16 54 201 15 29 &

12 P M a k s y m ilja n a 5 54 16 52 3 11 15 44 ds 13 W E d w a rd a k r. w. 5 56 16 50 419 1600 14 Ś K a lik s ta p. m. 5 57 16 48 5 26 16 16 15 C Teresy p. © 5 59 1646 6 34 1633 rh

10 P M a rty n ia n a 601 1644 741 1657 sde

17 S M a łg o rz a ty 6 03 1641 8 48 17 23 <36 43 Tydzień. 0 uzdrów , syna królew skie go.

18 N 20 po Ziel. Św. 6 05 1639 9 52 1755 <36 Jn £ E io tra z A Ik - 6 06 1637 1052 1837 20 h Jana Kantego 6 08 1635 11 44 19 28 &

21 S U rs z u li p. m. 6 09 1633 1228 20 28 Ł.%

22 C K o r d u li 6 11 1631 13 05 2137 23 P Sew eryna 3 6 13 16 29 13 34 22 50 s a

¿4 S R a fa ła A rch a n . 615 1627 1358 00 00 Ui M ty d z ie ń . O d łu ż n ik u i z ły m słudze.

25 N 21 po Ziel. św. 617 16 25 14 19 0 08 tŁ

| ; . E w a rysta p. m. 6 19 16 23 14 39 1 27 cg:

o« g ' Eal>in y p. m. 621 1620 1459 2 50 « : 90 r ^ zym ona 6 23 1618 1521 4 14 flrT

on ^ b. w. 6 25 16 16 1547 5 13

oo P G erm ana ® 6 26 16 14 16 18 7 12 PS

¿LJ? f S ym foniu sza 6 28 16 12 16 59 8 39 P S

Zapiski

Stan pogody w edł. s tu le tn ie g o ka le n d a rza

1 i 2 pochmurno i dżdżysto lub śnieg; od 3 do 10 pogodniej, zimno; od 11 do 18 pogoda zmienna, silne deszcze lub śnieg; 19 pogodniej ale zimno lub mroźno, poczem aż do końca miesiąca silne przymrózki, pogoda zmienna, ale naogól dość sucho, częściej śnieg niż deszcz.

Październik w przysłowiach.

M iesiąc p a źd zie rn y m a rca obraz w ie rn y . K ie d y p lo n wcześnie opada, srogą zim ę zapow iada. — P a ź d z ie rn ik chodzi po k ra ju , zenie p ta c tw o po g a ju . — G rzm ot p a źd zie r­

n ik o w y , n iedostatek zim o w y. — Gdy J a d w i­

gę deszcz spotka, to ka p u sta niesłodka.

Rady dla rolników.

M a lin y z m iejsc, na k tó ry c h 5 la t prze­

b y ły , na now e m iejsca przesadzać. L iście opadłe zm ia ta ć na ku p ę i gnoić do u ż y tk u na wiosnę. Zaraz z p o czą tku m iesiąca za­

siewać pietruszkę , m arch ew , szpinak i tr y - b u lk ę b u lw ia s tą . G rzędy naw ozić gnojem .

% j f r & * ^ ^

' LISTOPAD

Kalendarz rzymsko-katolicki

& % * S J L z L J L i i :

^ T “ 3<i 1 Słońca

wschód) zachód

Księżyca

wschód) zachód 1

Zapiski

45 Tydzień. O m onecie czynszowej.

N 22 po Ziel. Św.

P D zień Zaduszny W H u b e rta b. w.

Ś K a ro la B.

C Zachariasza P Leonarda w. i S N ik a n d ra

6 30 631 6 33 6 35 6 37 6 39 641

16 10 1608 16 07 16 05 1603 1602 16 00

17 52 18 56 20 09 21 25 22 39 23 52 00 00

9 57 1102 1150 12 27 1255 13 16 13 34

3S“1

» • 1?«

46 Tydzień._________

8 N 23 po Ziel. Św.

9 P Teodora 10 W A n d rz e ja w.

11 Ś M a rc in a b. w.

12 C M a rc in a p. m.

13 P Stan. K o s tk i 14 S J u k u n d a b. w.

O córeczce Jaira.

© 6 42

6 44 6 46 647 6 49 6i51 652

1559 1557 15 56 1554 15 52 15 50 15 48

47 T ydzień. O k ą k o lu m iędzy pszenicą 15

16 17 18 19 20 21

N 24 po Ziel. Św.

P E d m u n d a b. w.

W A lb e rta w.

Ś Odona p.

C E lż b ie ty k r. wd.

P F e lik s a i W a l.

S O fia ro w . NMP.

6 54 6 56 6 58 7 00 701 7 03 704

1546 15 45 1544 1543 1542 1541 15 40

8 46 941 1027 11 06 11 36 1201 12 23

16 36 1725 1822 1928 20 39 2153 23 09 48 Tydzień. O okropnem spustoszeniu.

22 N 25 po Ziel. Św. 3 23 P Klem ensa p. m.

24 W Jana od K rzyża 25 Ś K a ta rz y n y p. m.

26 C P io tra p. m.

27 P W irg iliu s z a 28 S M a n sw e rta ___ ®

7 06 7 08 7 09 7 11 7 12 7 14 7 16

1539 15 38 1536 1535 15 34 1533 1532

12 43 1302 1322 13 44 14 13 14 47 1534

CO 00 0 27 1 48 3 10 4 37 6 04 7 28

&

W PS PS

» 49 Tydzień. O sądzie ostatecznym .

29 30

1 Adwentu A n d rz e ja Ap.

7 17 7 19

1531 15 30

1633 1744

8 40 9 38

i * 5#-

Stan pogody w edł. stu letniego ka le n d a rza

Do połowy miesiąca pogoda bardzo niestała; od la;

do 20 zimno, gdzieniegdzie przymrozki; po 20 do końca miesiąca chłodno i dżdżysto, w niektórych okolicach śnieg^

Listopad w przysłowiach.

W listo padzie g rz m i, r o ln ik dobrze śni.

_ W szyscy Ś w ięci niezgodą w ia tr y z śnie­

giem naw iodą. — Ś w ię ty M a rc in po lodzie, Boże N arodzenie po wodzie. — Od św iętej

K a ta rz y n y nie w y g a n ia j ju ż zw ie rzyn y.

Rady dla rolników.

K w ia ty w doniczkach, dla b ra k u słońca i w olnego p o w ie trza , w ty m m iesiącu są sła­

be trzeba więc, o ile można, najczęściej A izbach odśw ieżać pow ietrze, co i d la lu d z ­ kiego z d ro w ia bardzo potrzebne.

* * * ■ » » * > * J L * * - * * - l

Kalendarz rzymsko-katolicki

_G1RUI mm

| % % %

wschód! zadiód 1 W E lig ju s z a b. w.

2 Ś B ib ia n y p. m.

3 C F ra n ciszka 4 P B a rb a ry p. m.

5 S Sabby op._____C 7 20 721 7 23 724 7 23

15 30 15 29 15 29 1528 15 28

wschód 1 zachód c N

Zapiski

1901 20 19 21 35 22 48 23 58

1021 10 54 11 19 I 1 39 II 56

E t# * *

«a

&

50 T ydzień. O Janie C h rzcicie lu w w ię zie n n i 6 N 2 Adwentu

7 P Am brożego 8 W Niep. P. N I P . 9 Ś W a le rji i Leok.

10 C NM P. Loret.

11 P Damazego p. w 12 S A le k s a n d ra m.

51 Tydzień. Ś w iadectw o Jana C iirzc. o P. Jez.

13 N 3 Adwentu 7 35 15 25 7 36 1520 kr 14 P D yo skora © 7 36 1525 8 25 16 16 Mr 15 W W a łe rja n a 7 37 15 25 9 06 17 19 16 Ś f Euzebiusza 7 38 1525 9 40 18 30 êsk

17 C Łazarza 7 39 1525 10 07 1943 fet

18 P f G racjana b. w. 7 40 15 25 10 29 20 59 ÎÂ 19 S f D a rju sza 74! 1526 1049 22 15 &

52 Tydzień. G otu jcie drogę Pańską.

20 N 4 Adwentu 741 1526 11 07 23 33 21 P Tomasza Ap. 3 7 42 15 26 1126 00 00 « 22 W H o n o ra ta 7 42 15 27 11 47 0 52 («F 23 Ś W ik t o r ji p. 7 43 1528 12 1 i 2 15 W 24 C f Ir m in y p. 7 43 1528 12 42 3 38 25 P Nar. Chr. Pana 7 44 1529 13 20 i 5 00 26 S Szczepana na. 7 44 15 29 14 12 6 06 i'k

53 Tydzień. O Sym eonie i A nnie.

27 N po N ar. Chr. 744 15 30 15 17 7 22 ¡W 28 P M ło d z ia n k ó w ® 7 44 1531 16 32 8 12 29 W Tom asza b. 7 45 15 32 1751 8 50 3$«

30 Ś E ugenjusza 7 45 1533 19 10 9 19 łr-5 31 C S ylw e stra 7 45 1533 20 27 9 11 ir4l

Stan pogody w edł. stu letniego k a le n d a iz a

W pierwszej połowie miesiąca często śnieg lu o deszcz, niezbyt zimno; od 14 do 20 pogodnie, słonecznie ale zimno, od 21 do 26 mróz i silne wiatry, poczem aż do końca miesiąca pogoda zmienna, w niektórych okolicach

. . . r J l . J n A t y i c i/r i l u n r r r v ł n 1 p H 7 ! P i

wielkie śniegi lub gololedzie.j

Grudzień w przysłowiach.

G rud zień ziem ię g ru d z i, a iz d e b k i studzi.

— S łota na A d a m a i E w y, to strzeż od zim n a chlew y. — Gdy P a ste rka jasna, to k o m ó rk a ciąsna. — W ig ilja pię kn a , a ju tr z n ia jasna

— będzie stodoła za ciasna. — Na św iętą B a rb a rę m róz — odłóż sanie szy k u j wóz.

Rady dla rolników.

K o nie dobrze i ostro kuć. Poić w odą czystą, nieco le tn ią , w k tó re j rozpuszczone k u c h y olejne bardzo k o n ia w zm a cn ia ją , i ń- now ać, żeby w szelka pasza nie b y ła stęchłą lu b spleśniałą, bo to choroby sprowadza.

D ro b iu k a rm u nie skąpić i ciepło trzym a ć.

II Kalendarz rzymsko-katolicki

'L l1ST:0 P A D

* ?

i ^ $

& k* * ^%

wschód| zachód wschód | zachód

45 Tydzień. O m onecie czynszowej.

1 N 22 po Ziel. św.

2 P Dzień Zaduszny 3 W H u b e rta b. w.

4 Ś K a ro la B.

5 C Zacharjasza 6 P Leonarda w. £ 7 S N ik a n d ra

6 30 631 6 33 6 35 6 37 6 39 641

16 10 1608 1607 16 05 1603 1602 16 00

1752 18 56 20 09 21 25 22 39 23 52 00 00

9 57 1102 1150 12 27 1255 13 16 13 34

tk 3S- m m

&

46 ly d z ie ń . o córeczce Jaira.

8 N 23 po Ziel. św. 6 42 1559 1 02 13 51

9 P Teodora 6 44 1557 2 10 14 07 is

10 W A n d rze ja w. 6 46 15 56 3 17 1423 11 Ś M a rc in a b. w. 647 1554 4 25 14 41 rh 12 C M a rc in a p. m. 6 49 15 52 5 32 1501 «se 13 P Stan. K o s tk i 6-51 1550 6 39 15 27 «se 14 S Ju k u n d a b. w. © 6.52 15 48 7 44 15 58 47 l ydzień. 0 k ą k o lu m iędzy pszenicą.

15 N 24 po Ziel. św. 6 54 1546 8 46 16 36 M- 16 P E d m u n d a b. w. 6 56 15 45 941 17 25 M- 17 W A lb e rta w. 6 58 1544 1027 1822 ¿S 18 Ś Odona p. 7 00 1543 11 06 1928 19 C E lż b ie ty k r. wd. 701 1542 11 36 20 39 m 20 P F e lik s a i W al. 7 03 1541 1201 2153 rA 21 S O fiaro w . NMP. 704 15 40 12 23 23 09 tk 48 Tydzień. 0 okropn em spustoszeniu.

22 N 25 po Ziel. św .D 7 06 1539 1243 CO 00 « 23 P Klem ensa p. m. 708 15 38 1302 027 &

24 W Jana od K rzyża 7 09 1536 1322 1 48 W 25 Ś K a ta rz y n y p. m. 7 11 15 35 1344 3 10 W 26 C P io tra p. m. 7 12 1534 14 13 4 37 PS 27 P W irg ilju s z a 714 1533 14 47 6 04 P$

28 S M answ e rta ® 7 16 1532 1534 7 28 » 49 Tydzień. 0 sądzie ostatecznym.

29 N 1 Adwentu 7 17 1531 16 33 8 40 tk 30 P A n d rz e ja Ap. 7 19 15 30 1741 9 38 9#“

Zapiski

Stan pogody wedł. stu letniego kalendarz:

rlA o n - PO OWyJ,niesiąca P°g°da bardz° niestała- od ' do 20 zimno, gdzieniegdzie przymrozki; po 20 do koni miesiąca chłodno i dżdżysto, w niektórych okolicach śnie

Listopad w przysłowiach.

W listo padzie g rz m i, r o ln ik dobrze śni.

— W szyscy Święci^ niezgodę, w ia tr y z śnie­

giem nawiodą,. — Ś w ięty M a rc in po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie. — Od św iętej

K a ta rz y n y nie w y g a n ia j ju ż zw ie rzyn y.

Rady dla rolników.

K w ia ty w doniczkach, d la b ra k u słoń«

\ w olnego p ow ie trza, w ty m m iesiącu sa sł;

be, trzeba. w ip r\ o ilp ^~ ,•...* • • be, trzeba więc, o ile można, najczęściej izbach odświeżać pow ietrze, co i d la lud kiego z d ro w ia bardzo potrzebne.

\ * * * * * * * * * * * * ' *

GRUIDZIEŃ

i é * * * * * ■» ł f r ł f c * * * Kalendarz

rzymsko-katolicki 1 W E lig ju s z a b. w.

2 Ś B ib ia n y p. m.

3 C F ra n ciszka 4 P B a rb a ry p. m.

5 S Sabby op. i

Słońca Księżyca Ct>

wschód zachód wschód zachód N 7 20 15 30 1901 1021 5#»

721 15 29 20 19 10 54 m 7 23 15 29 21 35 11 19 îf-sf 724 1528 22 48 1 1 39 7 2S 15 28 23 58 11 56

Zapiski

50 Tydzień. O Janie C h rzcicie lu w więzieniu- 6 N 2 Adwentu 7 27 15 27 00 00 12 13 7 P Am brożego 7 29 15 26 1 06 ¡2 29 8 W Niep. P. N I P . 7 30 15 26 2 14 12 46 9 Ś W a le rji i Leok. 7 31 15 26 321 1306 10 C NM P. Loret. 7 32 15 25 4 28 13 29 11 P Damazego p. w. 7 33 1525 5 34 13 58 12 S A le ksa n d ra m. 7 34 15 25 6 37 1 4 34

i i i*i r*i

«36

*§£

51 Tydzień. Ś w iadectw o Jana Cbrzc. o P- lez- 13 N 3 Adwentu

14 P D yoskora 15 W W a le rja n a 16 Ś f Euzebiusza 17 C Łaza rza 18 P f G racjana b.

19 S f D a rju sza w.

7 35 15 25 7 36 15 20 7 36 1525 8 25 16 16 7 37 15 25 9 06 17 19 7 38 1525 9 40 18 30 7 39 1525 1007 19 43 7 40 15 25 10 29 20 59 74! ¡5 26 1049 22 15

»

îà ÎÂ

Tydzień. G otujcie drogę Pańską..

20 N 4 Adwentu 21 P Tomasza Ap.

22 W H o norata Ś W ik t o r ji p.

23

24 C f I r m in y p.

25 P Nar. Głir. Pana 26 S Szczepana m.

53 Tydzień.

27 N po Nar. Ghr.

28 P M ło d z ia n k ó w 29 W Tomasza b.

30 Ś E ugenjusza _3l C S ylw e stra

741 1526 11 07 23 33 « 7 42 15 26 11 26 00 00 * 7 42 1527 11 47 0 52 <«P 7 43 1528 12 1 : 2 15 ®r 743 1528 12 42 3 38 fiSS 7 44 15 29 13 20 5 00 psa 7 44 15 29 14 12 6 06 t * Sym eonie i A nnie.

7 44 15 30 15 17 7 22 ą 7 44 1531 16 32 8 12 7 45 15 32 1751 8 50 7 45 1533 19 10 9 19 7 45 1533 20 27 9 11 IW Grudzień w przysłowiach.

G rud zień ziem ię g ru d zi, a izdebki studzi.

— S łota na A d a m a i Ew y, to strzeż od zim a chlew y. — Gdy P asterka jasna, to ko m o rka ciąsna. — W ig ilja piękna, a ju trz n ia jasna

—- będzie stodoła za ciasna. w a swię ą B a rb a rę m róz — odłóż sanie szy k u j woz.

Stan pogńdy wedł. stuletniego kalenda rza

W pierwszej połowie miesiąca często śnieg lub deszcz, niezbyt zimno; od 14 do 20 pogodnie, słonecznie ale zimno, od 21 do 26 mróz i silne wiatry, poczerń aż do końca miesiąca pogoda zmienna, w niektórych okoncacn wielkie śniegi lub gołoledzie.j_______ ^

Rady dla rolników.

K onie dobrze i ostro kuć. Poić wodą czystą,, nieco le tn ią , w k tó re j rozpuszczone k u c h y olejne bardzo ko n ia w zm acniają. n- nować, żeby w szelka pasza nie b y ła stęchłą lu b spleśniałą, bo to choroby sprowadza.

D ro b iu k a rm u nie skąpić i ciepło trzym ać.

W Roku

W o tch ła ń przeszłości schodzi Rok S tary, ;;

N ow y znów d z is ia j w ita m y , W Bogu ufności p e łn i i w ia ry , Ja ki on? — ju ż nie p yta m y.

Nie chcem dociekać ta jn ik przyszłości — i Na Boską, zdając się wolę,

Otuchę czerpiąc w B oskiej m iło ści, N iebu p o ru czm y swą dolę.

' ■ •

Odważnie naprzód kro czm y w ciąż śm iało, Serce — N adzieja niech k rze p i!

Choćby się ono w łzach dziś nurzało,

Że ju tr o będzie n a m lepiej!... j|

Już Betleem scy św ięci K ró lo w ie W drodze z d a ra m i sw ojem i, Jako w ie rz y li nasi Ojcowie, B y i nas wesprzeć onemi.

Nowym.

Jak zło to K ró li — niech serca nasze ł ak szczere będą i czyste,

N iech od pałaców po nędz poddasze, Rządzi M iło ści K ró l Chryste!...

Przez złoto — K róle nam lu d z io m każą ż yć w b ra tn ie j zgodzie pospołem,

Gdy lu d zie k rz y w d ą duszy nie zmażą, K ażdy z nas będzie aniołem .

M ir ra zaś pokó j oznacza m iły , Tak bardzo przez nas żądany;

D n i życia będą się nam św ie ciły, B yle no św ia t b y ł zbratany.

K a d zid ło — W ia rę chować nam każe, Czcić Boga, Jego w ska zania;

Bo gdy opuścim Pańskie ołtarze, Darem ne tru d y , stara nia .

Trzeba n a m jeno gościńcem ś w ię ty m Nie w zgardzić, w dzięcznie go cenić, Bo z ła s k i Bożej z Nieba on w ziętym , Ś w ia t — na r a j może zam ienić.

D arem na praca w szelka bez Boga, N i szczęścia — gdzie b ra k jedności.

W ty m N o w ym R oku nam życia d roga N iech bieży w zn a ku m iłości!...

Rozważania noworoczne.

W c h w ili, g d y w y b ije o s ta tn ia godzina zgasłego ro k u , każdy czło w iek zazw yczaj rz u ­ ca oczyma w przeszłość poza siebie i w m y ś li u k ła d a z y s k i i s tra ty ubiegłego czasu. K iedy młodość p ro m ie n n a śm ieje się do nas weselem i pogodą, g d y p ie rś wrze tysiącem pragn ień, w tedy, rozpoczynając ro k now y, p a trz y m y ja ­ sno przed siebie, w ycią g a m y dłonie k u niezna­

nej przyszłości, m ając nadzieję, że ju trz n ia jej b łyśn ie n a m z ło ty m p ro m ie n ie m szczęścia.

Później, gdy w walce z życiem w yo b ra źn ia n a d ła m ie sobie skrzydeł, gdy zapał nasz sie ostudzi, g dy rzeczyw istość rozproszy w iele z łu ­ dzeń, g d y z goryczą poznam y ułom ność w ła ­ snej w o li lu b darem ność w ie lu zabiegów, w te ­ dy więcej lic z y m y się z sobą, rozw ażając’ o ile sam i b y liś m y ro z u m n y m i sp ra w ca m i w łasne­

go losu i szafarzam i własnego szczęścia. Z a ­ zw yczaj na m o g iłę dawnego r o k u ” rzucam y garść n ie ch ę tn ych w spom nień i lu b im y się łu ­ dzić, że ro k następny n a p ra w i w in y swego pop rze dnika . Lecz gdy now e bóle i nowe za­

w ody przelecą hurag anem nad nam i, wtedy

i ^ w sp om n ien iach naszych z m a rtw y c h w s ta ń ! i czasy: kto re sm y żegnali bez żalu. Stać

° We w e stchn ien ia serdeczne m i te m a t. „D a w n ie j b y w a ło in aczej“ — stąd p ły ą k a rg i na m arność czasów obecnych w po­

ró w n a n iu z tem i, k tó re m in ę ły . 7 P

serca ” N,ow y R o k“ pokrzepm y

rw ie się k u z łu d n y m ^ a ro m ,™ ałe^ 'tern’ głębcr sp o ko jn y w y t r w a ć y Zachowac K iedy d w a j oracze po raz p ie rw szy snotkn- J* się f rzy Pracy, jeden z n ic h z g ło w a o,R-rv tą, w o ła do d ru g ie g o : „Szczęść Boże!“ Nowy Rok, to n ie ja k o ś w it owego p ra co w ite g o d n ia w k tó ry m każdy z nas na ro lę sw oją w ych odzi k ra ja ć tw a rd ą skibę życia, ja k może i u m ie

O, niechże tedy za m ia st d łu g ic h życzeń to pozd ro w ie nie : „Szczęść Boże!“ p o w ita w szyst- d u sza ih ThP? nej f y d a r ° U 1 <niech w b liź n ic h duszach zbudzi odpow iedz: „D a j Panie B oże'“

W ieś polska w d n iu Nowego Roku. 15 2 cyklu tradycyj ludowych.

Wieś polska

w dniu Nowego Roku

Rozpoczęcie Nowego Roku jest w w ierze­

n ia c h lu d o w y c h z ja w is k ie m niezm iernej w agi.

K ończy się oto pew ien okres czasu, nadchodzi now y, przynosząc ze sobą n o w y los. Chodzi w ięc o to, aby n o w y okres rozpocząć pod „d o ­ b ry m zn a k ie m “ , by p rz y n ió s ł on najw ięcej po­

m yślności i by u c h y lić rą b ka ta je m n icy, osła-

przez cały rok. W pew nych stronach więc m y ją się lu dzie w wodzie, w k tó re j zanurzone są pieniądze, aby przez cały ro k nie b y li n ig d y bez grosza. Pozatem przez cały dzień Nowe­

go R oku trzeba mieć dobry h um or, porządną odzież na sobie, dobre jedzenie i spełniać ró ­ żne czynności, mające zaważyć na pom yślno­

ści w ciągu roku.

Na P odla siu w N ow y Rok chodzą d ziew ­ częta z p rz y b ra n y m i chłopcam i od chaty do chaty i rzu ca ją w ogień siem ię lniane, któ re ro ku je tern pom yśln iejszy rok, gdy pęka z -wię­

kszym trzaskiem .

Jak p ra w d z iw y zam ek czarodziejski z b a jk i w yg lą d a to zw ykłe schronisko górskie upiększone śniegiem.

hia ją ce j przyszłość. Stąd też w y ra s ta ją liczne w ierzenia, p r a k ty k i i obrzędy, związane z ty m dniem .

W śród ty c h obrzędów w ysu w a się na pla n pierw szy tro s k a o urodzaje i w z w ią zku z tern hczne w ró żb y i zabiegi, mające sprow adzić w szelką pom yślność w gospodarstwie. Odga­

dyw anie przyszłości zaś tyczy się przew ażnie spraw m a łżeń skich i długości życia. Że zaś u Judu is tn ie je w ia ra w obecność duchów p rzo d ­ ków, więc m a m y i w okresie now orocznym w ierzenia, zm ierzające k u uczczeniu i zjedna­

n iu sobie duchów z m a rły c h przodków .

B ardzo szeroki zasiąg ma w ierzenie, że to, Co się ro b i na N ow y Rok, czynić się będzie

Na Mazowszu w różą o p rzyszłych zbiorach z pogody, ja k a jest w dzień Nowego Roku. A więc są tam p rz y s ło w ia : „N a N ow y Rok pogo­

da, będzie w p o lu u ro d a “ i inne podobne. W C hełm skiem na N ow y Rok chłopcy obiegają dom y i rzu ca ją przez d rz w i garście zboża w raz z życzeniem p o m yśln ych zbioró w w now ym roku.

W lic z n y c h okolica ch P o ls k i w ystępuje obdarzanie „k o lę d n ik ó w “ , chodzących w p rze ­ b ra n iu tu ra , osła lu b in n y c h zw ie rzą t w N ow y Rok. S k ła d a ją oni życzenia pom yślności i do­

b ro b y tu na nadchodzący ro k, za co b yw a ją przez w szystkich obficie obdarzani.

16 U źródła ra ch u b y czasu.

Nowy Rok w różnych stronach świata.

Radośnie i wesoło obchodzą, p ra w ie w szy­

s tk ie n a ro d y dzień Nowego Roku. W Polsce copraw da posiada dzień ten znaczenie trochę ograniczone, albow iem u nas jest w ła ściw ie Boże Narodzenie tem świętem , w k tó re m lu ­ dzie skła d a ją sobie głó w n ie życzenia i obda­

rzają się prezentam i.

Inaczej jest w in n y c h kra ja ch . We F ra n c ji n a p rz y k ła d można nazwać dzień Nowego Ro­

k u p orą s kła d a n ia podarków , gdyż n ik t nie może tam usunąć się od obow iązku p rz y n ie ­ sienia p a n io m i dzieciom jakiegoś u p o m in k u . N ie ty lk o służba, ale i roznosiciele, o dd źw iern i, ko m in ia rze itd . od rana przychodzą do d rz w i celem złożenia życzeń i o trz y m a n ia w zam ian za to jakiegoś datku.

W sąsiedniej B e lg ji i H o la n d ji panuje ta k ­ że zwyczaj, że w dzień św. S ylw estra dzieci s ta ra ją się zam knąć na klu cz w p o ko ju jedne­

go ze starszych członków ro d z in y i nie w y p u ­ szczą go pierw ej, dopóki się nie w y k u p i. W Łiege chłopcy ubogich ro d z in roznoszą rano w ie lk ie okrągłe o p ła tk i, któ re p rz y le p ia ją na drzw iach. D ostają za to pieniądze. Is tn ie je przesąd, że pierwsze życzenia, złożone przez młodego chłopca w dzień Nowego R oku p rz y ­

noszą szczęście. ’

W A n g lji Boże Narodzenie („C h ris tm a s “ ) zaćm iew a zupełnie dzień Nowego' R oku, ta k samo w Niemczech.

W B e rlin ie istn ie je do dziś d n ia zw yczaj, ze w dzień św. S ylw estra w ieczorem rozpo­

czyna się w o jna z... c y lin d ra m i. B ia d a prze­

chodniow i, k tó ry pokaże się na u lic y w tem n a k ry c iu głow y. W n e t otoczą go ża rto w n isie i p o ła m ią pięściam i kapelusz.

W Szwecji i N o rw e g ji jest znów w zw y ­ czaju, że m ieszkańcy wynoszą za p róg m iskę zu p y dla ch o ch lika Nisseua.

Jeszcze uroczyściej obchodzą dzień Nowe­

go R oku poza Europą.

W In d ja c h n a p rz y k ła d oprow adzają sło­

n ia po m ieście w orszaku m u zyka n tó w i ta n ­ cerzy.

U roczystości noworoczne w Chinach trw ją aż dw a tygodnie, a n ie kie d y miesiąc roń W szystkie zajęcia są wówczas w zawieszenh Różne obchody, uczty, o d w i e d z i n y T p r S !

„ te m a te a tra ln e s» p a porządku dziennym We w szystkich k ra ja c h więc, bez wzeled na barw ę skory , szerokość y e o i r a f k - S czątek ro k u jest dniem ^ ■ 1 m iiim r . uniem wesela i nad ziei, w \ m ia y zyczen i dowodów p rzyja źn i.

| U źródła rachuby czasu.

Pierwszy kalendarz w zamierzchłych dziejach Egiptu.

Zapewne nie ma dziś na całym świecie i cyw ilizow a nego domu, gdzieby się nie zn ajdo­

w a ł kalendarz, n ie c ie rp liw ie oczekiw any z No- j

! w y m R okiem i m ile w id z ia n y przez cały rok. I ' D latego też in teresu jącą rzeczą będzie poznać, i

| w ja k ic h w a ru n k a c h i k ie d y w prow adzono ka- I lendarz po raz pierw szy w życie.

Ojczyzną jego jest północna połać k ra ju p ira m id i sfinksów , ta k zw ana d elta nilow a.

K alendarz ten b y ł m ierzeniem czasu i u s ta la ­ niem prac ro ln ych . Później w prow adzono go w całej d o lin ie N ilu .

Czas po w sta n ia tego p ra -ka le n d a rza od­

nieść należy do piątego' tysią cle cia przed C h ry ­ stusem. Doniosłość tego w y d a rz e n ia dostate­

cznie zostanie u w y p u k lo n a , skoro u p rz y to m n i­

ł y sobie, iż d zisia j jeszcze w głębi A u s tra lji i w p o łu d n io w e j A m eryce ż y ją lu d y , nie u m ie ­ jące w sw oich ję zykach w y ra z ić liczb y wyższej od sześciu, a B o to k u d z i w p o łu d n io w e j A m e­

ryce ro z ró ż n ia ją ty lk o dw a pojęcia w tej dzie­

dzinie : „je d e n “ i „w ie le “ . Jak znacznie więc w y p rz e d z ili pochód k u ltu r y p rze d h isto ryczn i m ieszkańcy E g ip tu .

Rok ka le n d a rzo w y egipski d z ie lił sie na trz y okresy: w ezbranie N ilu , zasiewy i żniwo- P ie rw s i E g ip cja n ie lic z y li o d m ia n a m i księży­

ca, a w y ra z „m ie sią c“ p is a li znakiem księżyca- Za podstaw ę b ra li 12 m iesięcy p 0 30 d n i u zu­

p e łn ia li je pięciom a w trą co n e m i dniam i i s tw o rz y li kalendarz, którego ro k z b liż a ł Se do ro k u słonecznego z n iedokładno ścią Vi dnia S_oki esy, tyg o d n i nie znano jeszcze. t v S ^ iP9iii się na S f dz' H p l,erwszy kale n d a rz jest niew ątpliw i®

ThC h jakiegoś bliże j nam nieznanego króla wnn g° k g ip tu y -k tó re g o zadaniem było czń- l inh ° nad r ° l n ic tw e ń i i sp rzyja n ie m u. Ta- . , P fa-fa rao nów nazyw ano „ w ie lk im i żyw i;

cie lam i n a ro d u “ . O ni ja k o k ró lo w ie ż n iw m ie li dbać o upraw ę ro li, o zachowanie nasion trw a ły c h śpichrzach, o rozm nażanie się bydła!

oni rozpoczyn ali okresy prac ro ln y c h , oni po­

św ięcali uroczyście k a n a ły. Ci poprzednicy w ie lk ic h fa ra o n ó w e g ipskich w p ro w a d z ili pierw szy ka le n d a rz na ziem i, przystosowany zupełnie ściśle do p ra c ro ln y c h , któ re stano­

w iły podstaw ę d ob ro bytu ludności.

Czas jest panem tego św iata, Czas jest panem i m ak duszy Czegóż srogi czas nie skruszy Nad grobam i, gdy przelata.

Juljusz Słowacki

Jasna Góra w Częstochowie.

W id o k zew nętrzny k la s z to ru Jasnogórskie pozarzc w

•żogi. Ogień a n i razu nie im a ł się k a p lic y cudow nym obrazem, k tó ra do dziś dnia za­

r w a ła bez zm ian swa starodawną., gotycką idowę. K rą g p ro m ie n n y, otaczający św ięty zybytek, naw et na in o w ie rca ch ro b i sunę cażenie, naka zuje cześć i szacunek.

W w ie k u 14 ro z w ija się w Polsce szczego - u w ie lb ie n ie N ajśw iętszej M a rji 1 anny, Prowadzone przez k ró le w s k ą rodzinę A n <

R e ńską, sp o kre w n io n ą z P iastam i, w oso- Ll'h L u d w ik a W ęgierskiego i K ró lo w e j Jad w -

^ d w i k , będąc k ró le m W ęgier i Polski, Zoz pew ien czas sp ra w u je rządy we W

go z wieżą 100-metrową, odbudow aną po ro k u 1907.

|l cudow ny obraz, buduje d la ń osobną kaplicę, nrzy is tn ie ją cym ju ż ko śció łku na Jasnej Gó­

rze osadza w ro k u 1382 z W ęgier P a ulinów , wznosi dla n ich kla szto r i hojnie obdarow uje go n ad aniam i. . „ T1 , , , .

Podanie głosi, że książę W ła d ysła w , będąc w ielkorzą dca k ró le w s k im na Rusi, zdobywszy zamek w Bełżcu, zabrał stam tąd zn ajdujący sie tam cudow ny obraz M a tk i Boskiej, nam a­

lo w an y przez św. Łukasza na desce cypryso­

wej i w ió zł go do. swego zam ku, w Opolu, ko­

n ie je dnak naw prost Jasnej Góry stanęły i da­

lej ruszyć nie chciały. W ówczas książę z a trz y ­ m a ł się i pod w p ływ e m o bjaw ienia we sme

Jasna Góra w Częstochowie.

j, .Jasna Góra, to świętość narodu polskiego, aJoująca się pod szczególną opieką K rólow ej eiony P o lskie j — bud zi w każdym P olaku ajgorętsze uczucie re lig ijn e i wśród świętości narodowych, n a ro w ili z W awelem , najpierwsze

' sercach naszych za jm uje miejsce.

A w y b ra ła sobie nasza Pani J a s n o g ó rs k a , jak głosi podanie, sama Częstochowę za tron 1 stolicę swego przyszłego Królestw a, i o tez Pod Jej opieką przem ożną p rz e trw a ła Jasna Lora szczęśliwie w szystkie burze dziejowe i

szcch w Neapolu i stąd - pod w p ływ e m a r­

tystó w w ło skich oraz przy ich w spółudziale buduje w sp aniałą św ią tyn ię k u czci N ajśw ię­

tszej M a rji P anny w A kw izgran ie.

W ład ysław , książę Opolski, zastępca L u ­ d w ik a w Polsce i na Rusi, otrzym aw szy w da­

rze od k ró la ziemię w ie lu ń ską w raz ze staro­

stwem olsztyńskiem , idąc za k ró le w s k im p rz y ­ kładem , po sta n o w ił zbudować w nowycn swych posiadłościach p rzybytek, poświęcony rów nież czci Bogarodzicy. Książę sprowadza

■Tasna Góra w Częstochowie.

18

pozo staw ił obraz w m iejscow ym ko śció łku i w zn ió sł p rz y n im klasztor.

Obraz został sprow adzony na Jasną Górę, gdy m ia ł ju ż za sobą opinję cudownego i sta­

rożytnego.

Jak szybko rosła sław a i bogactw a Jasnej Góry św iadczy okoliczność, że ju ż w ro k u 1430 w celu grabieży głośnych skarbów n a p a d li na n ią h u syci czescy, z a b ra li obraz, zn a jd u ją cy się w kosztow nych ram ach, k tó ry następnie uszkodzony p o rz u c ili. W ówczas W ła d y s ła w

!j n ic ie lk ą g ra n ic i potęgi P o lski, p a tro n k a w °b ska, narodu i Rzeczypospolitej, ra tu ją c a nas cudow nie w c h w ila ch ciężkich, ile razy naród

’ do N iej gorące zanosił m odły. To też rycer- jj stw o polskie nosiło m e d a lik i z Jej podobizną

¡| n ie m i ozdabiało swe sztandary i z pieśnią ,,B°'

|J

, ]

K ró l Stefan B a to ry składa w ofierze swój jj miecz, ja ko symbol w ładzy ry c e rs k ie j i p c z /

;■ czucie, że Jasna Góra będzie c h ro n iła kra]

ii przed w rogiem .

Zdjęci-. Jasnej G óry z sam olotu doskonale u w id a czn ia m in y forteczne, otacza JHIG Kiaszcojp.

Jagiełło, w ie lk i czciciel N ajśw iętszej M a rji Panny, pole cił odnow ić g'o m a la rzo m i z ło tn i­

kom ru s k im , jacy zn a jd o w a li się na jego dw o­

rze w K ra ko w ie , oraz w y k u w a ć blachę w ie rz ­ chnią z ry te m i scenami z życia M a tk i Boskiej i Pana Jezusa.

Gdy z d a rzył się raz jeszcze napad w 1406 ro k u , postanow iono u fo rty fik o w a ć kla szto r aby u ch ro n ić go od rabun ków . Jednak dop ie’

ro k ró l Z y g m u n t I I I , zjechawszy w 1611 ro k u na Jasną Górę, kazał opracować pla n y, a na stępnie w zm ocnić m u ry , czyniąc z n ie j siln a

w arow nię. ą

M a tk a Boska Częstochowska b yła specjal­

nie czczona ja ko B ogarodzicą-Zw ycięską, chro-

„ ł n w r K ■ y, jak' ^ 'g m u n t U l, v \w Siaw IV , Jan K a zim ierz, idąc na wojnę, zav p ro s ili N ajśw iętszą M a tkę Częstochowsk 8 i S ° Ci ZaŚ P° zw ycięstw ie s k ła d a li Je[ vv

ieize hojne d a ry i zdobycze wojenne, to cała k a p lic a b y ła zawieszona zdobycz*1«

sztandaram i.

frnin! ° Wag^ i sławę cudownego m iejsca sz<

TaSo Jr PA ni0 sł b o h a te rski opór, ja k i stav Jasna Góra zw ycięskiem u k ró lo w i szwcdzl

™V’ K a r° lo w i G ustaw ow i, wówczas k ie d y / n J Podda.! m u się p ra w ie bez w a lk i.

przeor O A u g u s ty n K o rd e c k i nie uląkszy w ie lo k ro tn e j przew a gi szwedzkiej, n a p rz e ć padając na ko lana przed ołtarzem , to z*

C udow ny obraz M a tk i B o skie j Częstochowskiej

1

20 Jasna Góra w Częstochowie.

biegnąc z krzyżem w rę k u na w a ły , zagrzew ał swą w ia rą n ie lic z n ą załogę, to też obrona Czę- j stochow y, k tó ra o b u dziła ducha w narodzie, ||

sta ła się jedną z n a jp ię k n ie js z y c h k a r t w dzie- | ja ch naszych i żyje dotąd w poezji lu dow ej, jj w e d łu g k tó re j M a tk a Boska unosząc się w gó- | rze, płaszczem swym , ja k o b łokiem o sła n ia ła 1 ś w ią ty n ię przed k u la m i a r ty le r ji szwedzkiej, j:

Z Jasnej Góry w y ru s z y ł też po spow iedzi i;

Jan I I I Sobieski na odsiecz wiedeńską, k tó ra zakończyła się w ie lk ie m zw ycięstw em . Jako

Raz jeszcze przechodzi Jasna Górą oblę­

żenie podczas ko n fe d e ra cji b arskie j, k tó ra z a ­ w ią za ła się w obronie p ra w n a ro d u przeciw ko M oskalom . D z ia ła ł tu wówczas jeden z b oh a­

te ró w czczonych w Am eryce, K a zim ie rz P u ła ­ ski, k tó ry na czele n ie w ie lkie g o , lecz d zieln e­

go oddziału, skutecznie nęka ł Rosjan. Jednak ogólny upadek ko n fe d e ra cji z m u s ił do oddania tw ie rd z y w ręce wroga.

Po ro zb io ra ch Częstochowa dostaje się pod panow anie p ru skie , lecz gdy o rły napole-

W id o k zew nętrzn y kościoła oraz „P o ko i k ró le w s k ic h “ , gdzie polscy k ró lo w ie

"m ie szka li podczas p o b ytu na Jasnej Górze.

w o tu m dziękczynne oglądam y w ska rb cu sza­

blę, k tó rą k ró l p o s łu g iw a ł się w b itw ie pod W ie d n ie m .

W początkach 17 w ie k u Szwedzi napadają p o w tó rn ie na Jasną. Górę, lecz znów muszą uchodzić. Po w o jn ie A u g u s t I I posyła w da ­

rze koronę, .w ysadzaną d ja m e n ta m i. B y ła to pierw sza m yśl ogłoszenia M a tk i B oskiej Czę­

stochow skiej K ró lo w ą K o ro n y P o lskie j.

W k ró tc e Papież Klem ens X I, n a d syła z Rzy­

m u d w ie złote ko ro n y, k tó re m i ks. b isku p Szembek w d n iu 8 w rześnia 1717. ro k u dopeł­

n ił obrząd ku koronacyjnego.

|| ońskic W ypędziły P rusakó w , w ch odzi w skła d

|j K sięstw a W arszawskiego', przyczem skarby

; kla szto rn e w y b itn ie p rz y c z y n iły się do u z b ro ­ ił je n ia w o js k po lskich . Na.stępnie za K ró le stw a 'i

| Kongresowego cesarz A le ksa n d e r I odw iedza ij d w u k ro tn ie kla sztor, odnosząc się doń życz! i - [ wie, lecz równocześnie lyaże znieść fo rty fik a ­ li cje, aby Jasna Góra p rze sta ła być tw ierdzą..

Podczas re w o lu c ji 1831 ro k u O.O. P a u lin : | w sp o m a g a li h o jn ie w o js k a narodow e, dlatego | M ik o ła j I po s tłu m ie n iu re w o lu c ji znosi resztę i i; m u ró w obronnych, k tó re dopiero w o sta tn ich II la ta c h przed w o jn ą europejską zostały odbu-

Jasna Góra w Częstochowie. 21 kne stacje M ę k i P a ńskie j, w yko nane przez a r­

tystę rzeźbiarza P iusa W alońskiego.

N iestety, zajęty pracą, nad doczesnemi po­

trze b a m i k la s z to ru — nie m ia ł ju ż czasu w g lą ­ dać w s p ra w y duchowe za ko n n ikó w . W ładze ro syjskie , chcąc m ieć wszędzie, a w ięc i na Jasnej Górze, sw oich zauszników , s ta ra ły się zatw ierd zać na k a n d y d a tó w na z a ko n n ikó w lu d z i w ie rn y c h rządow i, co d o p ro w a d ziło w ostateczności do św ię to kra d ztw a .

W ówczas Papież P ius X o fia ro w a ł na Ja­

sną Górę nowe, złote korony, k tó re m i w d n iu 30 m a ja 1910 ro k u korono w ano cudow ny o- braz. N astępnym przeorem został O. P io tr M a rk ie w ic z pełen ducha Bożego, w ym aga jący w ie le od siebie i in n y c h , ś w ią to b liw y mąż, k tó ry w p ro w a d z ił ostre obyczaje zakonne, po n im n a s tą p ił G. P ius Przeździecki, pod którego p rze w o d n ictw e m odżyły daw ne cnoty zakc-n-'

W nętrze kościoła.

dowane. W p o w s ta n iu 1803 ro k u bierze też ||

n d zia ł Jasna Góra, dopom agając pow stańcom m o ra ln ie i m a te rja ln ie — to też M oskałę w 1864 ro k u k o n fis k u ją d ru k a rn ię jasnogórską ji i zabierają ją do P io trk o w a .

W czasach n ie w o li cześć dla N ajśw iętszej i Ranny C zęstochowskiej rośnie coraz bardziej, M oskale chcąc osłabić Jej u ro k i w p ły w y na lud, o g ran iczają p ie lg rz y m k i, nie pozw alają na ja k ie k o lw ie k n a p ra w y b u d yn kó w , by do­

prow a dzić k la s z to r do ostatecznej ru in y . D n ia 15-go s ie rp n ia 1900 ro k u spłonęła de Polowy wieża jasnogórska. Ówczesny przeor j Rejm an, czło w iek bardzo zdolny, czynny i g ła d k i, ko rzysta ją c ze sw ych dobrych stosun- kow z w ła d z a m i ro s y js k ic m i, za ją ł się z zapa- łem odn ow ieniem zew nętrzn ej szaty kla szto- 1U: odb udow ał wieżę, w z m o c n ił i odśw ieżył Rozsypujące się w g ru z y m u ry i budow le, na ru m o w is k a c h założył p a rk , a na tle jego wspa- ¡1 m ałego w id o k u w zn ió sł odlane z b ro n zu pię- |!

W n ę trze k a p lic y z cu d o w n ym obrazem M a tk i B o skiej Częstochowskiej.